Monǵol Norveg tili Aýdarma

Mońǵolıa-Ortalyq Azıada ornalasqan jáne ǵasyrlar boıǵy mádenıet pen dástúrlerge toly el. Mońǵol dep atalatyn erekshe tildiń arqasynda adamdarǵa onyń sóıleýshilerin túsiný jáne olarmen sóılesý qıynǵa soǵýy múmkin. Alaıda mońǵol tilinen aýdarma qyzmetine degen suranystyń artýy halyqaralyq kompanıalar men uıymdardyń jergilikti turǵyndarmen qarym-qatynasyn jeńildetedi.

Mońǵol-Mońǵolıa men Qytaıda, sondaı-aq Reseı, Soltústik Koreıa jáne Qazaqstan sıaqty basqa elderde shamamen 5 mıllıon adam sóıleıtin Altaı tili. Ol kırıllısa arqyly jazylǵan jáne óziniń erekshe dıalektileri men ekpinderi bar.

Mońǵol tilinen aýdarýǵa keletin bolsaq, másele tilde belgilengen standarttalǵan jazý júıesi joq. Bul lıngvıs mamandarǵa qujattar men aýdıo jazbalardy dál aýdarýdy qıyndatýy múmkin. Sonymen qatar, mońǵol tili núanstarǵa, aıtylýyndaǵy ózgeristerge jáne dıalektilik varıasıalarǵa toly, olardy tilde ómir súrmeı nemese jumys jasamaı-aq túsiný qıyn bolýy múmkin.

Sońǵy aýdarmalardyń durystyǵyna kepildik berý úshin mońǵol tilinen kásibı aýdarma qyzmetterinde tildiń naqty dıalektilerimen tanys jáne mádenıetke engen ýaqytty ótkizgen tájirıbeli ana tilinde sóıleıtin lıngvıser jumys isteıdi. Olar bastapqy materıaldy túsindirý úshin birqatar ádisterdi qoldanady, sonyń ishinde jergilikti kontekstti zertteý jáne aýdarma tilinde sózder men sóz tirkesteriniń maǵynasyn anyqtaý.

Kásibı lıngvıser mońǵol tiline aýdarǵanda mádenı náziktikter men jergilikti ádet-ǵuryptardy eskerýi kerek, óıtkeni olar mátinniń nemese sózdiń keń maǵynasyna áser etýi múmkin. Mysaly, qurmetti ataqtar, ótinish formalary men etıket aımaqqa baılanysty ózgerýi múmkin, sondyqtan habarlamany durys jetkizý úshin jergilikti formany túsiný mańyzdy.

Osylaısha, mońǵol tiline aýdarý standarttalǵan jazý júıesiniń jáne onyń kúrdeli dıalektileri men ekpinderiniń bolmaýyna baılanysty ártúrli qıyndyqtardy týdyrady. Tájirıbeli aýdarmashylar bul qıyndyqtardy túsinedi jáne ózderiniń bilimderi men tájirıbelerin mádenıet pen jergilikti ádet-ǵuryptardyń núanstaryn kórsetetin joǵary sapaly aýdarmalar jasaý úshin paıdalanady. Bul bızneske, uıymdarǵa jáne jeke tulǵalarǵa tildik kedergilerdi eńserý kezinde tıimdi qarym-qatynas pen yntymaqtastyqqa múmkindik beredi.

Mońǵol tilinde qaı elder sóıleıdi?

Mońǵol tilinde negizinen Mońǵolıada sóıleıdi, biraq Qytaıda, Reseıde, Qazaqstanda jáne Ortalyq Azıanyń basqa bólikterinde keıbir sóıleýshiler bar.

Mońǵol tiliniń tarıhy qandaı?

Mońǵol tili-13 ǵasyrdan bastaý alatyn álemdegi eń kóne tilderdiń biri. Bul túrki tilder otbasynyń mońǵol-manchjýr tobyna kiretin jáne uıǵyr, qyrǵyz jáne qazaq tilderimen týysqan Altaı tili.
Mońǵol tili týraly eń alǵashqy jazbasha eskertý eski mońǵol tilinde jazylǵan 12 ǵasyrdaǵy "mońǵoldardyń Qupıa tarıhynda" kezdesedi. Bul tildi Mońǵol ımperıasynyń bıleýshileri qoldandy jáne 18 ǵasyrǵa deıin Mońǵolıanyń negizgi ádebı tili boldy, ol birtindep mońǵol jazýyna kóshti. Ol 20 ǵasyrdyń basyna deıin ádebıet jazý úshin qoldanyla berdi.
Qazirgi mońǵol tili 19 ǵasyrda burynǵy formadan damyp, 1924 jyly Mońǵolıanyń resmı tili retinde qabyldandy. 1930 jyldardan bastap ol birqatar reformalar men tildik tazartýlardan ótti, onda orys, qytaı jáne aǵylshyn tilderinen kóptegen jańa termınder engizildi.
Búginde Mońǵolıanyń keıbir turǵyndary áli kúnge deıin klasıkalyq mońǵol tilinde sóıleıdi, biraq eldegi adamdardyń kópshiligi qazirgi mońǵol tilin qoldanady. Mońǵol tili Reseıdiń, Qytaıdyń jáne ishki Mońǵolıanyń bólikterinde de sóıleıdi.

Mońǵol tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Natalá Gaerlan – Garvard ýnıversıtetiniń lıngvısi jáne mońǵol profesory 2. Gomboıav Ochırbat-Mońǵolıanyń burynǵy premer-mınıstri jáne álemge áıgili Mońǵol sarapshysy 3. Ýndarma Djamsran-mońǵol tili men ádebıetiniń qurmetti profesory 4. Bolormaa Týmýrbaatar-qazirgi mońǵol sıntaksısi men fonologıasynyń kórnekti teoretıgi 5. Bodo Veber-ınformatıka profesory jáne mońǵol tilindegi ınovasıalyq esepteý quraldaryn jasaýshy

Mońǵol tiliniń qurylymy qalaı?

Mońǵol tili mońǵol tilder otbasyna jatady jáne qurylymy boıynsha aglútınatıvti bolyp tabylady. Bul oqshaýlaý tili, onda sózjasamnyń negizgi prınsıpteri túbirge affıkster qosý, túbirdi nemese bútin sózderdi eki ese kóbeıtý jáne burynnan bar sózderdiń týyndylary bolyp tabylady. Mońǵol tilinde sýbekt-obekt-etistik sózderiniń reti bar, al keıingi sózder jaǵdaı sıaqty gramatıkalyq fýnksıalarǵa silteme jasaý úshin qoldanylady.

Mońǵol tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderden bastańyz. Tildiń negizgi dybystaryn jáne sózderdi qalaı durys aıtý kerektigin bilgenińizge kóz jetkizińiz. Mońǵol tiliniń aıtylýy týraly jaqsy kitap alyńyz jáne ony úırenýge biraz ýaqyt bólińiz.
2. Mońǵol tiliniń gramatıkasymen tanysyńyz. Mońǵol gramatıkasy týraly kitap alyńyz jáne erejelerdi bilińiz.
3. Mońǵol tilinde sóılesýge mashyqtanyńyz. Sóılesý daǵdylaryn jattyqtyrý jáne jetildirý úshin kitaptar, aýdıo baǵdarlamalar jáne onlaın til oqytýshylary sıaqty onlaın resýrstardy paıdalanyńyz.
4. Sózdik qoryn úırenińiz. Jaqsy sózdik jasańyz jáne kúndelikti sózdik qoryńyzdy jańa sózdermen tolyqtyryńyz. Olardy sóılesýlerde qoldanýdy umytpańyz.
5. Mońǵol tilin oqyp, tyńdańyz. Mońǵol tilinde kitaptar oqyńyz, Fılmder kórińiz jáne podkasttar tyńdańyz. Bul sizge tilmen jaqsyraq tanysýǵa, sondaı-aq sózdik qoryńyzdy keńeıtýge kómektesedi.
6. Tárbıeshini tabyńyz. Ana tilinde sóıleýshimen jumys isteý shet tilin úırenýde shynymen paıdaly bolýy múmkin. Sizge jeke nazar aýdara alatyn jáne bolashaqta jaqsartýǵa kómektesetin tájirıbeli tárbıeshini tabýǵa tyrysyńyz.

Norvegıa óziniń baı tildik murasymen jáne tereń mádenı ártúrliligimen tanymal, kóptegen tilder búkil elde sóıleıdi. Osylaısha, norvegıalyq aýdarma qyzmetteri úlken suranysqa ıe. Norvegıada sóıleıtin tilderdiń ártúrliligin túsiný arqyly kásiporyndar, uıymdar jáne jeke tulǵalar ártúrli mádenıetter arasynda tıimdi qarym-qatynas jasaý úshin jıi dál jáne kásibı aýdarmalardy qajet etedi.

Norvegıanyń resmı tilderi-bokmol jáne nınor tilderi, olardyń ekeýinde de halyqtyń úshten ekisi sóıleıdi. Tildiń osy eki túrinen basqa, búkil el kóptegen basqa tilderde sóıleıdi. Jaqynda júrgizilgen saýalnamaǵa sáıkes, Norveg tilinen basqa eń kóp taralǵan tilderdiń qataryna aǵylshyn, shved, fın, fransýz, nemis jáne arab tilderi jatady.

Birneshe tilde qyzmet kórsetý úshin Norveg tilinen aýdarma boıynsha kásibı qyzmetter baǵa jetpes kómek bola alady. Bul uıymdar usynatyn qyzmetterge qujattardy aýdarý, rastalǵan aýdarmalar, akademıalyq aýdarmalar, veb-saıt aýdarmalary jáne t.b. kiredi. Kásibı aýdarmashylar jazbasha qujattarmen jumys istep qana qoımaı, konferensıalarda, iskerlik kezdesýlerde jáne túrli is-sharalarda aýyzsha aýdarmany qamtamasyz ete alady. Berilgen barlyq aýdarmalar eń joǵary etıkalyq standarttarǵa sáıkes kelýi jáne qatań qupıalylyqty, dáldikti jáne kásibılikti saqtaýy kerek.

Norvegıalyq aýdarma qyzmetin tańdaǵanda, uıymnyń senimdi jáne tabysty tájirıbesi bar ekenine kóz jetkizý mańyzdy. Sonymen qatar, aýdarmashylar belgili bir tildi bilýi kerek, sonymen qatar eldiń mádenı núanstarymen jáne jergilikti jargonmen jumys isteý tájirıbesi bolýy kerek. Kásibı quzyrettilik pen turaqty oqytýdy da eskerý qajet.

Norvegıa óziniń tildik ártúrliligin dáripteý men qorǵaýdyń uzaq jáne maqtan tutatyn tarıhyna ıe. Senimdi jáne bilikti norvegıalyq aýdarma qyzmetteriniń kómegimen bul til murasy órkendeı berýi múmkin.

Norveg tilinde qaı elder sóıleıdi?

Norveg tili negizinen Norvegıada sóıleıdi, biraq Shvesıa men Danıanyń keıbir aýdandarynda, sondaı-aq Kanada, Amerıka Qurama Shtattary, Argentına, Brazılıa jáne Reseıdegi Norveg tildi shaǵyn qaýymdastyqtarda sóıleıdi.

Norveg tiliniń tarıhy qandaı?

Norveg-orta ǵasyrlarda Norvegıadaǵy Vıkıng qonystanýshylary sóılegen eski skandınav tilinen shyqqan Soltústik German tili. Sodan beri ol kóptegen ózgeristerge ushyrady jáne qazir eki túrli zamanaýı formaǵa bólindi, bokmol jáne nınor, árqaısysy odan ári jergilikti dıalektilerge bólindi. Jazbasha til negizinen Dat tiline negizdelgen, ol 1814 jylǵa deıin Norvegıanyń resmı tili boldy, ol eldiń jalǵyz resmı tili boldy. Sodan keıin ol norvegıalyq aıtylymǵa, gramatıkaǵa jáne sózdik qoryna sáıkes ózgertilip, túzetildi. 1800 jyldardyń ortasynan keıin jazbasha tildi standarttaý boıynsha kúsh-jiger jumsaldy, ásirese bokmola men nınorsk resmı túrde engizildi. Sodan beri aýyzsha sóılesý úshin dıalektilerdi qoldanýǵa kóbirek kóńil bólindi.

Norveg tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Ivar Aasen (til reformatory, lıngvıs jáne leksıkograf) 2. Genrık Vergeland (aqyn jáne dramatýrg) 3. Iohan Nıkolas Tıdeman (gramatık) 4. Eıvınd Skeı (lıngvıs, romanıs jáne aýdarmashy) 5. Lúdvıg Holberg (dramatýrg jáne fılosof)

Norveg qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Norveg tiliniń qurylymy salystyrmaly túrde qarapaıym jáne sýbekt-etistik-obekt (SVO) tártibin ustanady. Ol sondaı - aq eki jynysty júıege ıe, erkek jáne áıel zat esimderi bar jáne úsh gramatıkalyq jaǵdaı-nomınatıvti, aıyptaýshy jáne deratıvti. Sózderdiń reti óte ıkemdi, bul sóılemderdi qajetti ekpinge baılanysty ár túrli tujyrymdaýǵa múmkindik beredi. Norveg tilinde daýysty jáne daýyssyz dybystardyń birneshe aýysýy, sondaı-aq kóptegen dıalektiler men aımaqtyq ekpinder bar.

Norveg tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderdi úırenýden bastańyz. Alfavıtti, aıtylymdy, negizgi gramatıkany jáne sıntaksısti úırengenińizge kóz jetkizińiz.
2. Norveg tilinde sóıleýdi úırený úshin podkasttar, YouTube beıneleri jáne sıfrlyq kýrstar sıaqty aýdıo / beıne resýrstardy paıdalanyńyz.
3. Ana tilinde sóıleıtindermen Norveg tilinde sóılesýge mashyqtanyńyz. Tilge ený - ony úırenýdiń eń jaqsy tásili.
4. Sózdik qoryńyzdy tolyqtyrý jáne túsinýdi jaqsartý úshin norvegıalyq kitaptardy, jýrnaldardy jáne gazetterdi oqyńyz.
5. Siz túsinbeıtin sózder úshin onlaın sózdikti nemese aýdarmashy qoldanbasyn paıdalanyńyz.
6. Ekpin men tilge úırený úshin norvegıalyq teledıdar men fılmderdi, sondaı-aq YouTube klıpterin qarańyz.
7. Sońynda, Norveg tilin úırený kezinde kóńil kóterýdi jáne dostar tabýdy umytpańyz!