Monǵol Parsy Aýdarma

Mońǵolıa-Ortalyq Azıada ornalasqan jáne ǵasyrlar boıǵy mádenıet pen dástúrlerge toly el. Mońǵol dep atalatyn erekshe tildiń arqasynda adamdarǵa onyń sóıleýshilerin túsiný jáne olarmen sóılesý qıynǵa soǵýy múmkin. Alaıda mońǵol tilinen aýdarma qyzmetine degen suranystyń artýy halyqaralyq kompanıalar men uıymdardyń jergilikti turǵyndarmen qarym-qatynasyn jeńildetedi.

Mońǵol-Mońǵolıa men Qytaıda, sondaı-aq Reseı, Soltústik Koreıa jáne Qazaqstan sıaqty basqa elderde shamamen 5 mıllıon adam sóıleıtin Altaı tili. Ol kırıllısa arqyly jazylǵan jáne óziniń erekshe dıalektileri men ekpinderi bar.

Mońǵol tilinen aýdarýǵa keletin bolsaq, másele tilde belgilengen standarttalǵan jazý júıesi joq. Bul lıngvıs mamandarǵa qujattar men aýdıo jazbalardy dál aýdarýdy qıyndatýy múmkin. Sonymen qatar, mońǵol tili núanstarǵa, aıtylýyndaǵy ózgeristerge jáne dıalektilik varıasıalarǵa toly, olardy tilde ómir súrmeı nemese jumys jasamaı-aq túsiný qıyn bolýy múmkin.

Sońǵy aýdarmalardyń durystyǵyna kepildik berý úshin mońǵol tilinen kásibı aýdarma qyzmetterinde tildiń naqty dıalektilerimen tanys jáne mádenıetke engen ýaqytty ótkizgen tájirıbeli ana tilinde sóıleıtin lıngvıser jumys isteıdi. Olar bastapqy materıaldy túsindirý úshin birqatar ádisterdi qoldanady, sonyń ishinde jergilikti kontekstti zertteý jáne aýdarma tilinde sózder men sóz tirkesteriniń maǵynasyn anyqtaý.

Kásibı lıngvıser mońǵol tiline aýdarǵanda mádenı náziktikter men jergilikti ádet-ǵuryptardy eskerýi kerek, óıtkeni olar mátinniń nemese sózdiń keń maǵynasyna áser etýi múmkin. Mysaly, qurmetti ataqtar, ótinish formalary men etıket aımaqqa baılanysty ózgerýi múmkin, sondyqtan habarlamany durys jetkizý úshin jergilikti formany túsiný mańyzdy.

Osylaısha, mońǵol tiline aýdarý standarttalǵan jazý júıesiniń jáne onyń kúrdeli dıalektileri men ekpinderiniń bolmaýyna baılanysty ártúrli qıyndyqtardy týdyrady. Tájirıbeli aýdarmashylar bul qıyndyqtardy túsinedi jáne ózderiniń bilimderi men tájirıbelerin mádenıet pen jergilikti ádet-ǵuryptardyń núanstaryn kórsetetin joǵary sapaly aýdarmalar jasaý úshin paıdalanady. Bul bızneske, uıymdarǵa jáne jeke tulǵalarǵa tildik kedergilerdi eńserý kezinde tıimdi qarym-qatynas pen yntymaqtastyqqa múmkindik beredi.

Mońǵol tilinde qaı elder sóıleıdi?

Mońǵol tilinde negizinen Mońǵolıada sóıleıdi, biraq Qytaıda, Reseıde, Qazaqstanda jáne Ortalyq Azıanyń basqa bólikterinde keıbir sóıleýshiler bar.

Mońǵol tiliniń tarıhy qandaı?

Mońǵol tili-13 ǵasyrdan bastaý alatyn álemdegi eń kóne tilderdiń biri. Bul túrki tilder otbasynyń mońǵol-manchjýr tobyna kiretin jáne uıǵyr, qyrǵyz jáne qazaq tilderimen týysqan Altaı tili.
Mońǵol tili týraly eń alǵashqy jazbasha eskertý eski mońǵol tilinde jazylǵan 12 ǵasyrdaǵy "mońǵoldardyń Qupıa tarıhynda" kezdesedi. Bul tildi Mońǵol ımperıasynyń bıleýshileri qoldandy jáne 18 ǵasyrǵa deıin Mońǵolıanyń negizgi ádebı tili boldy, ol birtindep mońǵol jazýyna kóshti. Ol 20 ǵasyrdyń basyna deıin ádebıet jazý úshin qoldanyla berdi.
Qazirgi mońǵol tili 19 ǵasyrda burynǵy formadan damyp, 1924 jyly Mońǵolıanyń resmı tili retinde qabyldandy. 1930 jyldardan bastap ol birqatar reformalar men tildik tazartýlardan ótti, onda orys, qytaı jáne aǵylshyn tilderinen kóptegen jańa termınder engizildi.
Búginde Mońǵolıanyń keıbir turǵyndary áli kúnge deıin klasıkalyq mońǵol tilinde sóıleıdi, biraq eldegi adamdardyń kópshiligi qazirgi mońǵol tilin qoldanady. Mońǵol tili Reseıdiń, Qytaıdyń jáne ishki Mońǵolıanyń bólikterinde de sóıleıdi.

Mońǵol tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Natalá Gaerlan – Garvard ýnıversıtetiniń lıngvısi jáne mońǵol profesory 2. Gomboıav Ochırbat-Mońǵolıanyń burynǵy premer-mınıstri jáne álemge áıgili Mońǵol sarapshysy 3. Ýndarma Djamsran-mońǵol tili men ádebıetiniń qurmetti profesory 4. Bolormaa Týmýrbaatar-qazirgi mońǵol sıntaksısi men fonologıasynyń kórnekti teoretıgi 5. Bodo Veber-ınformatıka profesory jáne mońǵol tilindegi ınovasıalyq esepteý quraldaryn jasaýshy

Mońǵol tiliniń qurylymy qalaı?

Mońǵol tili mońǵol tilder otbasyna jatady jáne qurylymy boıynsha aglútınatıvti bolyp tabylady. Bul oqshaýlaý tili, onda sózjasamnyń negizgi prınsıpteri túbirge affıkster qosý, túbirdi nemese bútin sózderdi eki ese kóbeıtý jáne burynnan bar sózderdiń týyndylary bolyp tabylady. Mońǵol tilinde sýbekt-obekt-etistik sózderiniń reti bar, al keıingi sózder jaǵdaı sıaqty gramatıkalyq fýnksıalarǵa silteme jasaý úshin qoldanylady.

Mońǵol tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderden bastańyz. Tildiń negizgi dybystaryn jáne sózderdi qalaı durys aıtý kerektigin bilgenińizge kóz jetkizińiz. Mońǵol tiliniń aıtylýy týraly jaqsy kitap alyńyz jáne ony úırenýge biraz ýaqyt bólińiz.
2. Mońǵol tiliniń gramatıkasymen tanysyńyz. Mońǵol gramatıkasy týraly kitap alyńyz jáne erejelerdi bilińiz.
3. Mońǵol tilinde sóılesýge mashyqtanyńyz. Sóılesý daǵdylaryn jattyqtyrý jáne jetildirý úshin kitaptar, aýdıo baǵdarlamalar jáne onlaın til oqytýshylary sıaqty onlaın resýrstardy paıdalanyńyz.
4. Sózdik qoryn úırenińiz. Jaqsy sózdik jasańyz jáne kúndelikti sózdik qoryńyzdy jańa sózdermen tolyqtyryńyz. Olardy sóılesýlerde qoldanýdy umytpańyz.
5. Mońǵol tilin oqyp, tyńdańyz. Mońǵol tilinde kitaptar oqyńyz, Fılmder kórińiz jáne podkasttar tyńdańyz. Bul sizge tilmen jaqsyraq tanysýǵa, sondaı-aq sózdik qoryńyzdy keńeıtýge kómektesedi.
6. Tárbıeshini tabyńyz. Ana tilinde sóıleýshimen jumys isteý shet tilin úırenýde shynymen paıdaly bolýy múmkin. Sizge jeke nazar aýdara alatyn jáne bolashaqta jaqsartýǵa kómektesetin tájirıbeli tárbıeshini tabýǵa tyrysyńyz.

Eger siz parsy tilindegi qajettilikterińizge senimdi, dál jáne kásibı aýdarmashy izdeseńiz, Siz durys jerge keldińiz. Parsy tili, sondaı-aq parsy tili retinde belgili, Taıaý Shyǵysta negizinen Iran, Aýǵanstan jáne Tájikstan turǵyndary sóıleıtin negizgi til. Bul bızneste, Úkimette jáne dıplomatıada jıi qoldanylatyn til. Kóptegen sóıleýshilermen eki tilde de dál sóılese alatyn aýdarmashyny tabý mańyzdy.

Persian Translation Services kompanıasynda biz óz klıentterimizge eń jaqsy aýdarma qyzmetterin usynýǵa tyrysamyz. Bizdiń barlyq joǵary bilikti jáne tájirıbeli aýdarmashylar toby osy salada kóp jyldyq tájirıbesi bar jáne dáldikti qamtamasyz etý úshin eń jańa tehnologıalardy qoldanatyn parsy tilinde sóıleıtinder. Bizdiń qyzmetterimiz negizgi aýdarymdardan bastap, zańdy jáne medısınalyq aýdarymdar sıaqty tehnıkalyq salalarǵa deıin, bul bizdiń barlyq klıentterimizge qajetti sheshimderdi alýdy qamtamasyz etedi.

Biz óz klıentterimizge eń joǵary sapaly aýdarymdardy usynýǵa tyrysamyz. Bizdiń aýdarmashylar parsy jáne aǵylshyn tilderin jaqsy biledi, sondyqtan olar qujattardy sapasyna nuqsan keltirmesten tez jáne dál aýdara alady. Biz sondaı-aq barlyq qujattardyń eń joǵary standarttarǵa sáıkes keletinine kóz jetkizý úshin óńdeý jáne túzetý qyzmetterin usynamyz.

Persian Translation Services kompanıasynda biz jazbasha aýdarma qyzmetterine qatysty qaýipsizdik pen qupıalylyqtyń mańyzdylyǵyn túsinemiz. Biz alatyn qujattardyń tutastyǵyn qorǵaýǵa kóp kóńil bólemiz jáne eshqashan úshinshi tulǵalarǵa eshqandaı aqparat bermeımiz. Bizdiń barlyq qyzmetkerler qupıalylyqtyń eń joǵary deńgeıin qamtamasyz etý úshin jarıa etpeý týraly kelisimge qol qoıady.

Eger siz parsy tilindegi qajettilikterińizge senimdi, dál jáne kásibı aýdarma qyzmetterin izdeseńiz, búgin bizge habarlasyńyz. Biz sizge eń jaqsy qyzmet kórsetýdi jáne qajetti sheshimderdi usynýdy asyǵa kútemiz.

Parsy tilinde qaı elder sóıleıdi?

Parsy tilinde (Parsy dep te atalady) negizinen Iran, Aýǵanstan jáne Tájikstanda sóıleıdi. Ol sondaı-aq Irak, Birikken Arab Ámirlikteri, Bahreın, Túrkıa, Oman jáne Ózbekstan sıaqty keıbir basqa elderdiń belgili bir aımaqtarynda sóıleıdi.

Parsy tiliniń tarıhy qandaı?

Parsy tili álemdegi eń kóne úndi-eýropalyq tilderdiń biri bolyp tabylady jáne ol bizdiń dáýirimizge deıingi 8 ǵasyrda Irannyń ońtústiginde paıda bolǵan dep esepteledi. Bastapqyda ejelgi parsy tilinde qazirgi Irannyń ońtústik-batys bóliginde ornalasqan persıs turǵyndary sóıledi. 550 jyly Ahemenıdter ımperıasy quryldy, al eski parsy tili patsha saraıynyń tiline aınaldy. Keıingi ǵasyrlarda Ahemenıdter ımperıasy keńeıip, eski parsy tili Taıaý Shyǵystyń, Aýǵanstannyń, Ortalyq Azıanyń jáne Eýropanyń keıbir bólikteriniń kóp bóligine birtindep taraldy.
651 jyly ıslamdyq jaýlap alý bastalǵan kezde arab tili musylman áleminiń resmı tiline aınaldy. Parsy tili ýaqyt óte kele kóptegen arab sózderi men termınderin ózgerip otyratyn ýaqyttarǵa ilesý úshin qabyldady. Bul prosestiń nátıjesi "orta Parsy" dep atalatyn jańa dıalektiniń paıda bolýy boldy (ony Pehlevı nemese Parfıa dep te ataıdy). Orta parsy tili búkil aımaqqa taraldy jáne saıyp kelgende basqa zamanaýı Iran tilderiniń damýyna áser etti.
Bizdiń zamanymyzdyń 10 ǵasyrynda orta parsy tiliniń evolúsıasy nátıjesinde jańa parsy tili paıda boldy. Novopersıd arab, túrik jáne basqa tilderden kóptegen sózderdi aldy, biraq orta parsy gramatıkasynyń bir bóligin saqtap qaldy. Osy kezeńde parsy ádebıetiniń mańyzdy bóligine aınalatyn poetıkalyq metrler de damydy.
Búgingi tańda parsy tili Iran, Aýǵanstan, Tájikstan, Ózbekstan jáne álemniń basqa bólikterinde 65 mıllıonnan astam adamnyń týǵan jeri bolyp tabylady. Ol áli kúnge deıin aımaqtaǵy negizgi ádebı til bolyp tabylady jáne osy elderdegi halyqtardyń mádenıeti men tarıhymen tyǵyz baılanysty.

Parsy tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Fırdoýsı (shamamen 940-1020): ejelgi ıran áńgimelerin baıandaıtyn epıkalyq poema "Shahnamanyń" eń uly parsy aqyny jáne avtory bolyp sanalady.
2. Rýmı (1207-1273): parsy sopylarynyń eń uly aqyndarynyń biri jáne mýzyka men poezıa arqyly ǵıbadat etetin dinı orden Mevlevı ordeniniń negizin qalaýshy.
3. Omar Haııam (1048-1131): parsy matematıgi, astronomy jáne eń tanymal parsy aqyndarynyń biri.
4. Saadı Shırazı (shamamen 1184-1283): parsy mıstıkalyq aqyny, jemisti jazýshy jáne eki óleńniń avtory: "Býstan" jáne "Gúlıstan".
5. Hafez (1315-1390): lırıkalyq jáne sezimtal poezıasymen tanymal parsy aqyny, Rýmımen birge jıi aıtylady.

Parsy tiliniń qurylymy qalaı?

Parsy tiliniń qurylymy aglútınatıvti morfologıaǵa negizdelgen, ıaǵnı sózder morfemalardy sózdiń maǵynasy ózgeretin etip biriktirý arqyly jasalady. Parsy tilinde sov sózderiniń reti (sýbekt-obekt-etistik) jáne zat esim-syn esim-etistik sóz tirkesiniń qurylymy bar. Ol sondaı-aq keıbir basqa tilderdegideı predlogtardy emes, keıingi sózderdi paıdalanady. Etistikterde ýaqyt, kóńil-kúı jáne tulǵa sıaqty aspektilerdi kórsetetin kóptegen prefıkster men jurnaqtar bar. Aqyrynda, onyń tilekterin bildiretin optıv dep atalatyn etistik formasynyń erekshe túri bar.

Parsy tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Parsy tili kýrstaryna jazylyńyz: parsy tilin úırenýdiń eń jaqsy tásili-jergilikti ýnıversıtette nemese til mektebinde tildik kýrstarǵa jazylý. Bul sizge qurylym men basshylyqty, sondaı-aq sizdiń úlgerimińiz týraly Keri baılanys bere alatyn bilimdi nusqaýshylardy qamtamasyz etedi.
2. Til úırený qoldanbalaryn paıdalanyńyz: Duolingo, Babbel jáne Memrise sıaqty til úırený qoldanbalary kez kelgen tildi úırenýdiń tamasha quraly bolyp tabylady. Olar parsy tilinde sóılesý úshin bilý kerek sózdik pen gramatıkany jattyqtyrýǵa jáne bekitýge kómektesetin qyzyqty jáne ınteraktıvti sabaqtardy usynady.
3. Parsy fılmderi men teleshoýlaryn qarańyz: parsy tilindegi fılmder men teleshoýlardy kórý - tilge enýdiń jáne ártúrli ekpinder men dıalektilerge jaqsyraq beıimdelýdiń tamasha tásili. Internette kóptegen parsy fılmderi men shoýlaryn taba alasyz nemese DVD dıskilerin satyp ala alasyz.
4. Tildik seriktes tabyńyz: eger siz ózińizben birge jattyǵýǵa daıyn parsy tilinde sóıleıtin adamdy taba alsańyz, bul sizdiń tildik daǵdylaryńyzdy jetildirýdiń tamasha tásili bolýy múmkin. Siz olarǵa sózder men sóz tirkesteri týraly suraqtar qoıa alasyz, aıtylymdy jattyqtyra alasyz jáne tildik seriktesińizben sóılesý arqyly Irannyń mádenıeti men ádet-ǵurpyn jaqsy túsine alasyz.
5. Parsy mýzykasyn tyńdańyz: parsy mýzykasyn tyńdaý-tildi meńgerýdiń tamasha tásili. Bul tilde keremet mýzyka jasaıtyn Iran men Taıaý Shyǵystan kelgen kóptegen sýretshiler bar. Olardy tyńdaý tilmen jaqsyraq tanysýǵa jáne sózderdi taný daǵdylaryn jaqsartýǵa kómektesedi.