Баскский Казах (латиница) Тылбаастаа

Оруобуна тылбаас-эбэҥки тылыттан, былыргы тылтан турар, манна сүрүннээн Хотугу Пиренскэй Арыылаах хотугу сиргэ олорор кыракый нэһилиэнньэни саҥарар ураты уобараһа атын тылынан тылбаастанар. Оруобуна тыл бэйэтин төрүт регионнарын тас өттүгэр киэҥник тарҕамматах эрээри, бу тыл дьыалабыай да, тус сыаллаах- соруктаах да буоларын курдук, докумуоннары уонна иһитиннэриилэри тылбаастааһыҥҥа наадыйыы улаатар.

Олоңхо тылыгар тылбаастыыр кэккэ фактордар бааллар. Бастатан туран, бу ниндоевропей тыла, чугас аймахтара эбэтэр эйэ биир да атын тылынан кытта сөп түбэспэт. Ол аата тылбаасчыттар чуолкай тылбаастарын толорорго үрдүк квалификациялаах буолуохтаахтар уонна үрдүк квалификациялаах буолуохтаахтар. Иккиһинэн, оруобуна тыл элбэх диалектардаах, акценнардаах, оннооҕор дьоҕус географическай оройуон иһинэн төһө баҕарар уратыланар кыахтаах. Бу тылы сайыннарыыны чуолкайдык өйдүүргэ культурнай билиини ылары ирдиир.

Баскскай тылтан тылбаасчыт көрдөөһүнүгэр наадалаах квалификациялаах буоларын итэҕэтиэҕиҥ. Кинилэр төрөөбүт тылы көҥүл баһылыахтаахтар, култуураны уонна уопуту бу салааҕа үлэлииргэ киэҥ билиилээх буолуохтаахтар. Ону таһынан тыл грамматикатын, синтаксиһын уонна тыл саппааһын дириҥник өйдүөхтээхтэр. Ити тиэкис ис хоһоонун оннунан хаалларыыга чуолкай тылбаастары ылыы уонна оннунан хаалларыы улахан суолталаах.

Докумуону тылбаастааһыҥҥа эбии, баскскай тылтан тылбаасчыттар ону тэҥэ көннөрү көрдөрүүлэргэ, аудиозапистарга уонна да атын формаларынан бэйэлэрин өҥөлөрүн биэриэхтэрин сөп. Сорох түгэннэргэ тылбаас анал билиини эрэйэр объектарга эбэтэр пааматынньыктарга наадыйыан сөп.

Дьэ, ол аата оруобуна бэйэтинэн тутулуктааҕын, бутуллуутун бэлиэтиир наадалаах. Ол иһин чопчу тылбаастыырга Саха норуотун тылын, культуратын уонна диалектарын үчүгэйдик билэр профессионаллар көмөлөрө ирдэнэр. Кинилэр көмөлөрүнэн чааһынай дьон да, тэрилтэлэр да баскскайдар уонна атын тыллар икки ардыларыгар тыл хайдыһыытын кыайаллар, ол үчүгэй өйдөбүлү уонна коммуникацияны тупсарыыга көмөлөһөллөр.

Ханнык дойдуларга баскскай тылынан саҥаралларый?

Баскскай тылынан үксүгэр Испания хоту, басков дойдуга, ол эрээри онно наваррга (Испания) уонна баскскскай провинцияларга этэллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Эверстов тыла-бу тыһыынчанан сыллар усталарыгар Испанияҕа уонна Франция регионнарыгар басков уонна наваралар дойдуларыгар эппит- хааммыт историческай тыла. Оруобуна тыл-омук тыла туспа буолар, ол аата лингвистическэй аймахтартан ураты, өлбүттэрин кэриэтэ. Урут биллибит ахтыы биһиги эрабыт 5 үйэтигэр сыһыаннаах, ол гынан баран кини олохторун- дьаһахтарын кэрэһилиир туоһута баар. Орто үйэлэргэ Эуропа тыла атыы- эргиэн быһыытынан киэҥник туттуллар, киирии тыллары атын тылларга, ордук испанскай уонна француз тылларыгар киллэриллибиттэрэ. Ол эрээри, кэнники сүүс сыл устата бу тылы туһаныы аҕыйаан эрэр. 20- с үйэҕэ оруобуна тыл дойду үгүс оройуоннарыгар, оттон сорох регионнарга туһаныы сокуону таһынан биллэриллибитэ. Бу түһүү 20- с үйэ бүтүүтэ тыл интэриэһин сөргүтэн, тыл көмүскэлигэр уонна популяризациялааһыҥҥа дьаһаллар ылыллыбыттара. Ону оскуолаларга уонна судаарыстыбаннай сулууспаларга туһаныы кэҥииригэр кыһамньы ылыллыбыта уонна билигин кини дойду сорох оскуолаларыгар Басков диэн үөрэтиллэр. Бу тыл маассабай информация, литература уонна толорооччу искусствотын средстволарыгар киэҥник туттуллар. Ол кыһамньыларын да үрдүнэн оруобуна тыл сүтэр кутталлааҕын үрдүнэн, билигин дойду нэһилиэнньэтин 33 %- на онно этиэн сөп.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Сабинов Арана (1865-1903): "националистар, политик уонна суруйааччы. Кини баскскай тылы сөргүтэргэ хамсааһыны пионер этэ уонна баскскай тылынан таба суруйуу стандартнай систематын оҥорорго суруллубута.
2. Мария де Азукэ (1864-1951): лингвист уонна лексикограф, бастакы баскай- Испан тылдьытын автора.
3. Бернардо Ласа (1916-2008): Саха литературатын уһулуччулаах профессора, суруйааччы уонна поэт. Кини бастакы баскетскай орфографияны оҥорбута.
4. Колдо Митчелен (1915-1997): лингвист уонна профессор баскской филологии. Кини билиҥҥи баскскай лингвистика төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ этэ.
5. Пелело Эрротета (1954 с. төрөөбүт): суруйааччы, драматург уонна баскской литературатын профессора. Кини баскскай культураны уонна баскскай литератураны туһаныыны пропагандалаабыта.

Баскылаат тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Оруобуна тыл агрглютинативнай тыл буолар,ол аата тыл суолтатын быһаарар суффикстары уонна приставкалары эбэр. Синтаксис сүрүннээн тематическай комментарий по структуре, онно тиэмэ бастакы миэстэҕэ турар, онтон сүрүн ис хоһоонноох. Туохтуур-начальнай структураҕа тардыы эмиэ баар. Баскскай тылыгар икки туохтуур флексиялаах:биирэ ааспыт уонна биирэ ааспыт кэм, онтон үс киэнэ (эҥкилэ суох, сословательнай, ыйар). Ону таһынан тылга бүтэһиктээх дорҕоонунан быһаарыллар уонна төрүт дорҕоонунан быһаарыллар кэккэ кылаастар бааллар.

"Сөптөөх ньыманан" үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Учебниктар эбэтэр онлайн курстар курдук үөрэх ресурсаларыгар инвестициялаа. Оруобуна тыл Европаҕа саамай былыргы тыллартан биирдэстэрэ, кини ситэтэ суох ресурсалары үөрэтэрэ уустук буолуон сөп.
2. Радиопрограмманы истиҥ, тэлэбиидэнньэни көрүҥ уонна баскскай тылынан кинигэлэри ааҕыҥ. Ити кини хайдах туһаныллыбытын дьиҥнээх холобурдары кытта билиһиннэрэригэр көмөлөһөр.
3. Занятиеҕа сылдьыҥ. Олохтоох университеттар уонна тэрилтэлэр сороҕор тыл курстарын эбэтэр репетиториятын биэрэллэр. Бу дьарыктар үгүстүк тыл носителин кытта сэһэргэһэр уонна практическай опыты ыларга бэртээхэй кыаҕы биэрэр.
4. Кэпсэтиигэ практикаланыҥ. Баск тылынан саҥарыы судургута суох буолуон сөп. Тереебут тылы уерэтээччилэргэ куруук практика уонна сыанабыла кедьуустээхтик туһанарга көмөлөһүөҕэ.
5. Кэпсэтээччини Булуҥ. Саатар нэдиэлэҕэ биирдэ эмэ бодоруһарга бэлэм буолуо этэ. Кэпсэтээччи баар буолуутун матыыптарын уонна тылы атын эйгэҕэ үөрэтэргэ уратылаах ньыма буолуон сөп.

Казах тылын (Латинскай) тылбаас казах тылын уерэтээччилэригэр английскай эбэтэр атын тыллары билбэт, эбэтэр казах тылын кытта чуолкай бодоруһарыгар үгүстүк туһаныллар. Казахстаҥҥа казах тылын сурун официальнай системата буолар, кириллица билигин даҕаны сорох уобаластарга киэҥник туһаныллар.

Билигин казах тылын (латиницаны) уонна киниэхэ мэлдьи үүнэн иһэр докумуоннары хаачыстыбалаах переводтарга ирдэбил баар. Идэтийбит тылбаасчыт казах тылын уонна кини грамматикатын кытта билсиэхтээх, оригинал тылын үчүгэйдик өйдүөхтээх. Уустук текстэри уонна докумуоннары тылбаас тылга идентичнайа суох кэмигэр уустук буолар.

Тылбаасчыт синтаксиһы, орфографияны уонна тыл идиомын үчүгэйдик баһылыахтаах, хаачыстыбалаах тылбааһы толорорго холонуохтаах. Докумуон сыыһата суох буоларын мэктиэлиир наадатын казах тыла (латиница) тылбаасчыкка тылбаасчыт үрдүк таһымын (латиница) көһөрүү дьоһуннаах ньымата буолар.

Ону тэҥэ регион культуратын уонна историятын тылбаасчыт чопчу эрэ буолбакка, регион декстарын ойуулуурун олус наадалаах. Тылбаасчыкка маннык өйдөбүлү тыл сөпкө туһанарын уонна тиэкискэ хайа баҕарар культурнай сыыһа- халты сөпкө туһаммытын итэҕэтэн, чопчу тылбаас оҥорорго көмөлөһүөн сөп.

Чопчу суолталааҕа, юридическай докумуоннары көһөрүү туһунан кэпсэтии тыл сүҥкэн суолталааҕа. Идэтийбит тылбаасчыт тылбаастанар ханнык баҕарар потенциальнай проблемалары быһаарар кыахтаах уонна бүтэһик бородуукта биэриэр диэри туоратыахтаах.

Түмүккэ, кини тылбаасчыт тылын- өһүн үчүгэйдик өйдүөхтээх, ону тэҥэ регион культуратын уонна историятын дириҥник билиэхтээх, хаачыстыбалаах казах (Латинскай) тылбааһын оҥоруохтаах.

Ханнык дойдуларга казах (Латинскай) тылынан саҥаралларый?

Латиница суруйбут Казахстан, ону таһынан Монголияҕа, Кытайга, Афганистаҥҥа, Ираҥҥа, Турцияҕа, Туркменистаҥҥа уонна Узбекистаҥҥа нэһилиэнньэ үксэ саҥарар.

Казах (Латинскай) тылын историята хайдаҕый?

Казах тыла - сүрүннээн Казахстаҥҥа этиллэр түүр тыла уонна дойду официальнай тыла. Бу эмиэ Монголияҕа Баян- Олгий провинциятыгар икки официальнай тылтан биирдэстэрэ. Казах былыргы түүр тылларыттан биирдэстэрэ, кини суруга - Монголияҕа Орхон суруктарыгар туттуллар 8- с үйэҕэ диэри кэтээн көрүөн сөп. Үйэлэрин тухары Казахстан культурнай уонна политическай эйгэтигэр адаптацияламмыта уонна адаптацияламмыта.
Бастаан казах тыла сязьяҕа суруллубута, ол гынан баран 1930- с сылларга, сэбиэскэй кэмҥэ модификацияламмыт латиница тылга сурук- Бичик стандартнай систематын быһыытынан ылыллыбыта. Латинскай казах алфавита 32 буукубаттан турар уонна кылгас уонна уһун аһаҕас дорҕооннорго туспа буукубаларынан, ону таһынан атын дорҕооннорго ураты дорҕооннор киирэллэр. 2017 сылга Латинскай казах алфавита кыратык уларытыллан, билигин 33 буукуба киирэр.

Казах (Латинскай) тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээҕий?

1. Абай Кунанбайули (1845-1904) - казах норуотун литературнай генийа, казах тылын сурун тиһигин модернизациялыырга уонна 19 үйэ бүтүүтүгэр киллэрэргэ диэн суруллар.
2. Магадан (1866-1919) казах тылын латинизациялааһын сүрүн өрүт этэ. Кини Абый дьыалатын салҕаабыта уонна аныгы казах Латин алфавитын оҥорууга эппиэттиир.
3. Байаҕантай Момышула (1897-1959) - Казахстантан төрүттээх биллиилээх суруйааччы, поэт уонна политик.
4. Мухтар Аузов (1897-1961) - казах суруйааччыта, Аузов казах тылын уонна кини культуратын сайыннарыыга көхтөөх кыттыыны ылбыта. Латин суругун популяризациялаан, казах тылыгар элбэх үлэни суруйбута.
5. Кэнгэли Булегенов (1913-1984) - Булегенов казах тылын сайдыытыгар улахан лингвист уонна биллэр- көстөр фигура этэ. Кини үгүс учебниктары, тылдьыттары, грамматиктары кытта үлэлэспитэ, сурук тылын оҥорорго көмөлөспүтэ.

Казах (Латинскай) тылын структурата хайдах тэриллэрий?

Казах (Латинскай) структурата үгүөрү турок тылын структуратыгар олоҕурар. Кини фонологията аһаҕас дорҕооннор дьүөрэлэһиилэрин, дорҕооннор дьүөрэлэһиилэрин уонна аһаҕас сүһүөхтэрин сүтэриини кытта сибээстээх. Грамматическай бу олус агглютинативнай тыл, онно элбэх ахсааннаах сыһыарыылар уонна араас флективнай парадтар бааллар. Кини туохтуур системата эмиэ балайда уустук, икки туохтуур систиэмэтин (көннөрү уонна көмө) кытта, приставкалары, суффикстары уонна нүөлсүтүү уустук тиһиктэрин кытта. Казах тылын сурун тиһигэ (латиница) Латинскай алфавитынан олоҕурар.

Казах (Латинскай) тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Алфавиты үөрэт. Казах алфавита латиницаҕа суруллубут, онон эһиэхэ анаан 26 буукубаны үөрэтиэхтээххит.
2. Базовай грамматиканы кытта билсиҥ. Ону эн тыл төрдүн, эбэтэр онлайн ресурсаларын туһунан кинигэлэри үөрэтэн, Видеокоматика быһыытынан оҥоруоххун сөп.
3. Кэпсэтиигэ практикаланыҥ. Бу тыл киэҥник тарҕамматах буолан эһиэхэ, баҕар, онлайн практикаҕа саҥарар киһи эбэтэр онлайн- аудиоксу булуон наада.
4. Хаачыстыбалаах үөрэх матырыйаалларыгар инвестициялаа. Это может учебники, аудио- или видеокуры или даже веб- сайт и приложения.
5. Үксүн тыл этээччилэрин истиэххин сөп. Эһиги тыл уопсай ритмыгар үөрэммит музыкаҕытын, телевидениеҕэ, видео- подстастары туһаныаххытын сөп.
6. Бэйэҕитин тургутуҥ. Саҥа лексиканы үөрэтиҥ уонна кэпсэтиигэ туһаныҥ. Текстэри суруйарга уонна ааҕарга холонуҥ.
7. Туттарыма! Тылы үөрэтии - уһун процесс, онон тулуурдаах буолуҥ уонна дуоһуйууну ылыҥ!