Баскский Румынский Тылбаастаа

Оруобуна тылбаас-эбэҥки тылыттан, былыргы тылтан турар, манна сүрүннээн Хотугу Пиренскэй Арыылаах хотугу сиргэ олорор кыракый нэһилиэнньэни саҥарар ураты уобараһа атын тылынан тылбаастанар. Оруобуна тыл бэйэтин төрүт регионнарын тас өттүгэр киэҥник тарҕамматах эрээри, бу тыл дьыалабыай да, тус сыаллаах- соруктаах да буоларын курдук, докумуоннары уонна иһитиннэриилэри тылбаастааһыҥҥа наадыйыы улаатар.

Олоңхо тылыгар тылбаастыыр кэккэ фактордар бааллар. Бастатан туран, бу ниндоевропей тыла, чугас аймахтара эбэтэр эйэ биир да атын тылынан кытта сөп түбэспэт. Ол аата тылбаасчыттар чуолкай тылбаастарын толорорго үрдүк квалификациялаах буолуохтаахтар уонна үрдүк квалификациялаах буолуохтаахтар. Иккиһинэн, оруобуна тыл элбэх диалектардаах, акценнардаах, оннооҕор дьоҕус географическай оройуон иһинэн төһө баҕарар уратыланар кыахтаах. Бу тылы сайыннарыыны чуолкайдык өйдүүргэ культурнай билиини ылары ирдиир.

Баскскай тылтан тылбаасчыт көрдөөһүнүгэр наадалаах квалификациялаах буоларын итэҕэтиэҕиҥ. Кинилэр төрөөбүт тылы көҥүл баһылыахтаахтар, култуураны уонна уопуту бу салааҕа үлэлииргэ киэҥ билиилээх буолуохтаахтар. Ону таһынан тыл грамматикатын, синтаксиһын уонна тыл саппааһын дириҥник өйдүөхтээхтэр. Ити тиэкис ис хоһоонун оннунан хаалларыыга чуолкай тылбаастары ылыы уонна оннунан хаалларыы улахан суолталаах.

Докумуону тылбаастааһыҥҥа эбии, баскскай тылтан тылбаасчыттар ону тэҥэ көннөрү көрдөрүүлэргэ, аудиозапистарга уонна да атын формаларынан бэйэлэрин өҥөлөрүн биэриэхтэрин сөп. Сорох түгэннэргэ тылбаас анал билиини эрэйэр объектарга эбэтэр пааматынньыктарга наадыйыан сөп.

Дьэ, ол аата оруобуна бэйэтинэн тутулуктааҕын, бутуллуутун бэлиэтиир наадалаах. Ол иһин чопчу тылбаастыырга Саха норуотун тылын, культуратын уонна диалектарын үчүгэйдик билэр профессионаллар көмөлөрө ирдэнэр. Кинилэр көмөлөрүнэн чааһынай дьон да, тэрилтэлэр да баскскайдар уонна атын тыллар икки ардыларыгар тыл хайдыһыытын кыайаллар, ол үчүгэй өйдөбүлү уонна коммуникацияны тупсарыыга көмөлөһөллөр.

Ханнык дойдуларга баскскай тылынан саҥаралларый?

Баскскай тылынан үксүгэр Испания хоту, басков дойдуга, ол эрээри онно наваррга (Испания) уонна баскскскай провинцияларга этэллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Эверстов тыла-бу тыһыынчанан сыллар усталарыгар Испанияҕа уонна Франция регионнарыгар басков уонна наваралар дойдуларыгар эппит- хааммыт историческай тыла. Оруобуна тыл-омук тыла туспа буолар, ол аата лингвистическэй аймахтартан ураты, өлбүттэрин кэриэтэ. Урут биллибит ахтыы биһиги эрабыт 5 үйэтигэр сыһыаннаах, ол гынан баран кини олохторун- дьаһахтарын кэрэһилиир туоһута баар. Орто үйэлэргэ Эуропа тыла атыы- эргиэн быһыытынан киэҥник туттуллар, киирии тыллары атын тылларга, ордук испанскай уонна француз тылларыгар киллэриллибиттэрэ. Ол эрээри, кэнники сүүс сыл устата бу тылы туһаныы аҕыйаан эрэр. 20- с үйэҕэ оруобуна тыл дойду үгүс оройуоннарыгар, оттон сорох регионнарга туһаныы сокуону таһынан биллэриллибитэ. Бу түһүү 20- с үйэ бүтүүтэ тыл интэриэһин сөргүтэн, тыл көмүскэлигэр уонна популяризациялааһыҥҥа дьаһаллар ылыллыбыттара. Ону оскуолаларга уонна судаарыстыбаннай сулууспаларга туһаныы кэҥииригэр кыһамньы ылыллыбыта уонна билигин кини дойду сорох оскуолаларыгар Басков диэн үөрэтиллэр. Бу тыл маассабай информация, литература уонна толорооччу искусствотын средстволарыгар киэҥник туттуллар. Ол кыһамньыларын да үрдүнэн оруобуна тыл сүтэр кутталлааҕын үрдүнэн, билигин дойду нэһилиэнньэтин 33 %- на онно этиэн сөп.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Сабинов Арана (1865-1903): "националистар, политик уонна суруйааччы. Кини баскскай тылы сөргүтэргэ хамсааһыны пионер этэ уонна баскскай тылынан таба суруйуу стандартнай систематын оҥорорго суруллубута.
2. Мария де Азукэ (1864-1951): лингвист уонна лексикограф, бастакы баскай- Испан тылдьытын автора.
3. Бернардо Ласа (1916-2008): Саха литературатын уһулуччулаах профессора, суруйааччы уонна поэт. Кини бастакы баскетскай орфографияны оҥорбута.
4. Колдо Митчелен (1915-1997): лингвист уонна профессор баскской филологии. Кини билиҥҥи баскскай лингвистика төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ этэ.
5. Пелело Эрротета (1954 с. төрөөбүт): суруйааччы, драматург уонна баскской литературатын профессора. Кини баскскай культураны уонна баскскай литератураны туһаныыны пропагандалаабыта.

Баскылаат тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Оруобуна тыл агрглютинативнай тыл буолар,ол аата тыл суолтатын быһаарар суффикстары уонна приставкалары эбэр. Синтаксис сүрүннээн тематическай комментарий по структуре, онно тиэмэ бастакы миэстэҕэ турар, онтон сүрүн ис хоһоонноох. Туохтуур-начальнай структураҕа тардыы эмиэ баар. Баскскай тылыгар икки туохтуур флексиялаах:биирэ ааспыт уонна биирэ ааспыт кэм, онтон үс киэнэ (эҥкилэ суох, сословательнай, ыйар). Ону таһынан тылга бүтэһиктээх дорҕоонунан быһаарыллар уонна төрүт дорҕоонунан быһаарыллар кэккэ кылаастар бааллар.

"Сөптөөх ньыманан" үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Учебниктар эбэтэр онлайн курстар курдук үөрэх ресурсаларыгар инвестициялаа. Оруобуна тыл Европаҕа саамай былыргы тыллартан биирдэстэрэ, кини ситэтэ суох ресурсалары үөрэтэрэ уустук буолуон сөп.
2. Радиопрограмманы истиҥ, тэлэбиидэнньэни көрүҥ уонна баскскай тылынан кинигэлэри ааҕыҥ. Ити кини хайдах туһаныллыбытын дьиҥнээх холобурдары кытта билиһиннэрэригэр көмөлөһөр.
3. Занятиеҕа сылдьыҥ. Олохтоох университеттар уонна тэрилтэлэр сороҕор тыл курстарын эбэтэр репетиториятын биэрэллэр. Бу дьарыктар үгүстүк тыл носителин кытта сэһэргэһэр уонна практическай опыты ыларга бэртээхэй кыаҕы биэрэр.
4. Кэпсэтиигэ практикаланыҥ. Баск тылынан саҥарыы судургута суох буолуон сөп. Тереебут тылы уерэтээччилэргэ куруук практика уонна сыанабыла кедьуустээхтик туһанарга көмөлөһүөҕэ.
5. Кэпсэтээччини Булуҥ. Саатар нэдиэлэҕэ биирдэ эмэ бодоруһарга бэлэм буолуо этэ. Кэпсэтээччи баар буолуутун матыыптарын уонна тылы атын эйгэҕэ үөрэтэргэ уратылаах ньыма буолуон сөп.

Румыния-Илин Эуропаҕа бэйэтин ураты дьикти тыллаах кэрэ дойду. Официальнай тыл Румынскай буолар уонна бу Италия, французскай, Испан уонна Португал тыллары кытта ыкса сибээстээх романскай тыл. Ити курдук баай культурнай үгэстэри уонна араас омук нэһилиэстибэтин үөскэтии буолбута.

Румын тылын- өһүн кытта билсибэтэх дьоҥҥо көһөрүү ыарахан сорукка киириэн сөп. Чуолкай тылбааһы оҥорорго тыл да, култуура да билии эрэйиллэр. Атын тылга тылбаас эмиэ элбэх тыл уустугуттан уонна дойдуга тарҕаммыт региональнай диалектар уустуктарыттан балачча уустук буолуон сөп.

Дьыала тылбаас өҥөтүгэр тиийдэҕинэ, үчүгэй түмүктэри ситиһэргэ профессиональнай тылбаас компаниялары туһаныахха сөп. Тылбаас ис хоһоонун чуолкайдык көрдөрөр иннинэ уопуттаах тылбаасчыттар дьиҥнээх тиэкиһи сөпкө өйдүүллэригэр, наадалаах бириэмэни барыахтара. Маны таһынан, бу специалистар Саха тылын грамматикатын уонна дорҕоонун чопчу тылбаастааһыны хааччыйалларыгар эмиэ өйдүөхтэрэ.

Докумуоннары көһөрүүгэ докумуон ханнык аудиторияҕа анаммытын учуоттуур наадалаах. Холобур, бизнес- аудиторияҕа анаммыт докумуону тылбаастааһын киэҥ аудиторияҕа анаммыт докумуонтан ордук формальнай тылы туһанара ирдэнэр.

Тылбаасчыт сөптөөх талыытыгар эбии румын тылын быраабылатын тутуһара улахан суолталаах. Бу сөбүлэһиилэр тыл бэрээдэгин, пуунун, этии структуратын уонна сүрүн буукубаларын, ону тэҥэ охсууну уонна диакритическай бэлиэлэри сөпкө туһаныы туһунан этэллэр.

Дьэ, тыл румыныгар тылбаас ханнык баҕарар культурнай араас тиэрминнэри уонна этиилэри чуолкайдык бэрэбиэркэлиир. Саха сирин төрүт үгэстэрин уонна культуратын билии ситиһиилээхтик көһөрүү наадата тирээтэ.

Бу элеменнэри, предприятиелары уонна чааһынай сирэйдэри болҕомтоҕо ылан, атын тылынан докумуоннары чуолкай тылбаастааһыннара ирдэниллэр буолан, кинилэр тылбаастара ис хоһоонноох уонна чуолкай буолуохтарын сөп.

Ханнык дойдуларга румын тылынан саҥаралларый?

Румын тылынан Румынияҕа уонна Молдова Республикатыгар, ону тэҥэ Алданияҕа, Болгарияҕа, Венгрияҕа, Сербия уонна Украина сорох чаастарыгар ордук кэпсииллэр. Кини ону тэҥэ хас да дойдуларга уонна регионнарга Воеводина автономнай провинциятын (Сербия) киллэрэн туран, Прнестрье (Молдова) уонна автономнай Горнай региона (Молдова) киллэрэн туран, официальнай тыл буолар.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Румын тылын историята Римскэй империя кэмнэригэр киирсэр, билиҥҥи Румыния территорията Римскэй провинция сорҕото буолар. Латин сир империятын официальнай тыла Рим империята буоларын быһыытынан, бу региоҥҥа киэҥник туһаныллыбыта уонна күнтэн ыла Румынияҕа кубулуйбута. Кэнники үйэ устатыгар бу тыл славянскай тыллар уонна сорох гректэр тылларыгар, онтон да атын Роман тылларыгар күүстээх сабыдыалламмыта. Латыштар уонна славянскай тыллар сабыдыаллара сүүс сыл кэнниттэн Саха тыла бэйэтин ураты дьикти көстүүлэрин булбута. Бүгүн румынскай Япония, француз, Италия уонна Португалия тылларыттан биирдэстэрэ.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Эмил Гарлеан-билиҥҥи кэм саамай уһулуччулаах румын суруйааччыларыттан биирдэстэрэ. 2. Константин Доброжану- Герой- румын Социалистическай, лингвист уонна литературнай критик. 3. Ион Лука Караджал – бөдөҥ драматург уонна кылгас кэпсээн- ипсээн автора. 4. Михайлов - Саха поэта саамай сабыдыаллаах уонна нарын поэтынан ааҕыллар. 5. Иван Славич-төрүт олохтоох суруйааччы, кылгас кэпсээннэр уонна журналист автора.

Румын тылын структурата хайдаҕый?

Саха тылын структурата атын романскай тылларга маарынныыр, имигэстик уонна сотору- сотору синтаксиһынан. Онно субъект тыл бэрээдэгэ-сорох варианнаах эбийиэк туттуллар тииптээх эбэтэр тыл холбоһуктарыттан көрөн туһаныллар. Кини ону сэргэ туохтуурдары түмүү, баар уонна араас уратылары сууратыы, Роман тылларыгар уопсай тылы булуу.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Төрдүттэн саҕалаа. Саха тылын алфавитын уонна айымньытын кытта билсиҥ. Бу тылга базовай кэпсэтиини ыытар кыахтааххыт диэн сүрүн кэпсэтиини, этиилэри үөрэтиҥ.
2. Погрузте В румынский язык. Румын музыкатын истиҥ, сахалыы киинэлэри уонна тэлэбиидэнньэлэри, ону тэҥэ румын хаһыаттарын ааҕыҥ. Ити эһиэхэ тылы түргэнник үөрэтэргэ көмөлөһүөҕэ.
3. Румын тылынан дьарыктаныҥ. Дьарыкка сылдьыы-ханнык баҕарар тыл үөрэхтээҕэ, тутулуга суох салалта буоларын хааччыйар буолан, хайа баҕарар тылга олус үчүгэй ньыма.
4. Практикаланыҥ күн аайы саҥарыаҕыҥ. Тылы тутааччылары кытта бодоруһуҥ, тугу барытын тутан туран сэһэргэһэргитигэр практикалаһыҥ.
5. Онлайн ресурсалары туһаныҥ. Вэб- сайт уонна румын тылын үөрэтиигэ ураты сыһыарыылар элбэхтэр. Тыл саппааһын улаатыннарарга, грамматикаҕа туһанарга уонна производствоҕа үлэлэһэргэ туһаныҥ.