Казах (латиница) Монгол Тылбаастаа

Казах тылын (Латинскай) тылбаас казах тылын уерэтээччилэригэр английскай эбэтэр атын тыллары билбэт, эбэтэр казах тылын кытта чуолкай бодоруһарыгар үгүстүк туһаныллар. Казахстаҥҥа казах тылын сурун официальнай системата буолар, кириллица билигин даҕаны сорох уобаластарга киэҥник туһаныллар.

Билигин казах тылын (латиницаны) уонна киниэхэ мэлдьи үүнэн иһэр докумуоннары хаачыстыбалаах переводтарга ирдэбил баар. Идэтийбит тылбаасчыт казах тылын уонна кини грамматикатын кытта билсиэхтээх, оригинал тылын үчүгэйдик өйдүөхтээх. Уустук текстэри уонна докумуоннары тылбаас тылга идентичнайа суох кэмигэр уустук буолар.

Тылбаасчыт синтаксиһы, орфографияны уонна тыл идиомын үчүгэйдик баһылыахтаах, хаачыстыбалаах тылбааһы толорорго холонуохтаах. Докумуон сыыһата суох буоларын мэктиэлиир наадатын казах тыла (латиница) тылбаасчыкка тылбаасчыт үрдүк таһымын (латиница) көһөрүү дьоһуннаах ньымата буолар.

Ону тэҥэ регион культуратын уонна историятын тылбаасчыт чопчу эрэ буолбакка, регион декстарын ойуулуурун олус наадалаах. Тылбаасчыкка маннык өйдөбүлү тыл сөпкө туһанарын уонна тиэкискэ хайа баҕарар культурнай сыыһа- халты сөпкө туһаммытын итэҕэтэн, чопчу тылбаас оҥорорго көмөлөһүөн сөп.

Чопчу суолталааҕа, юридическай докумуоннары көһөрүү туһунан кэпсэтии тыл сүҥкэн суолталааҕа. Идэтийбит тылбаасчыт тылбаастанар ханнык баҕарар потенциальнай проблемалары быһаарар кыахтаах уонна бүтэһик бородуукта биэриэр диэри туоратыахтаах.

Түмүккэ, кини тылбаасчыт тылын- өһүн үчүгэйдик өйдүөхтээх, ону тэҥэ регион культуратын уонна историятын дириҥник билиэхтээх, хаачыстыбалаах казах (Латинскай) тылбааһын оҥоруохтаах.

Ханнык дойдуларга казах (Латинскай) тылынан саҥаралларый?

Латиница суруйбут Казахстан, ону таһынан Монголияҕа, Кытайга, Афганистаҥҥа, Ираҥҥа, Турцияҕа, Туркменистаҥҥа уонна Узбекистаҥҥа нэһилиэнньэ үксэ саҥарар.

Казах (Латинскай) тылын историята хайдаҕый?

Казах тыла - сүрүннээн Казахстаҥҥа этиллэр түүр тыла уонна дойду официальнай тыла. Бу эмиэ Монголияҕа Баян- Олгий провинциятыгар икки официальнай тылтан биирдэстэрэ. Казах былыргы түүр тылларыттан биирдэстэрэ, кини суруга - Монголияҕа Орхон суруктарыгар туттуллар 8- с үйэҕэ диэри кэтээн көрүөн сөп. Үйэлэрин тухары Казахстан культурнай уонна политическай эйгэтигэр адаптацияламмыта уонна адаптацияламмыта.
Бастаан казах тыла сязьяҕа суруллубута, ол гынан баран 1930- с сылларга, сэбиэскэй кэмҥэ модификацияламмыт латиница тылга сурук- Бичик стандартнай систематын быһыытынан ылыллыбыта. Латинскай казах алфавита 32 буукубаттан турар уонна кылгас уонна уһун аһаҕас дорҕооннорго туспа буукубаларынан, ону таһынан атын дорҕооннорго ураты дорҕооннор киирэллэр. 2017 сылга Латинскай казах алфавита кыратык уларытыллан, билигин 33 буукуба киирэр.

Казах (Латинскай) тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээҕий?

1. Абай Кунанбайули (1845-1904) - казах норуотун литературнай генийа, казах тылын сурун тиһигин модернизациялыырга уонна 19 үйэ бүтүүтүгэр киллэрэргэ диэн суруллар.
2. Магадан (1866-1919) казах тылын латинизациялааһын сүрүн өрүт этэ. Кини Абый дьыалатын салҕаабыта уонна аныгы казах Латин алфавитын оҥорууга эппиэттиир.
3. Байаҕантай Момышула (1897-1959) - Казахстантан төрүттээх биллиилээх суруйааччы, поэт уонна политик.
4. Мухтар Аузов (1897-1961) - казах суруйааччыта, Аузов казах тылын уонна кини культуратын сайыннарыыга көхтөөх кыттыыны ылбыта. Латин суругун популяризациялаан, казах тылыгар элбэх үлэни суруйбута.
5. Кэнгэли Булегенов (1913-1984) - Булегенов казах тылын сайдыытыгар улахан лингвист уонна биллэр- көстөр фигура этэ. Кини үгүс учебниктары, тылдьыттары, грамматиктары кытта үлэлэспитэ, сурук тылын оҥорорго көмөлөспүтэ.

Казах (Латинскай) тылын структурата хайдах тэриллэрий?

Казах (Латинскай) структурата үгүөрү турок тылын структуратыгар олоҕурар. Кини фонологията аһаҕас дорҕооннор дьүөрэлэһиилэрин, дорҕооннор дьүөрэлэһиилэрин уонна аһаҕас сүһүөхтэрин сүтэриини кытта сибээстээх. Грамматическай бу олус агглютинативнай тыл, онно элбэх ахсааннаах сыһыарыылар уонна араас флективнай парадтар бааллар. Кини туохтуур системата эмиэ балайда уустук, икки туохтуур систиэмэтин (көннөрү уонна көмө) кытта, приставкалары, суффикстары уонна нүөлсүтүү уустук тиһиктэрин кытта. Казах тылын сурун тиһигэ (латиница) Латинскай алфавитынан олоҕурар.

Казах (Латинскай) тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Алфавиты үөрэт. Казах алфавита латиницаҕа суруллубут, онон эһиэхэ анаан 26 буукубаны үөрэтиэхтээххит.
2. Базовай грамматиканы кытта билсиҥ. Ону эн тыл төрдүн, эбэтэр онлайн ресурсаларын туһунан кинигэлэри үөрэтэн, Видеокоматика быһыытынан оҥоруоххун сөп.
3. Кэпсэтиигэ практикаланыҥ. Бу тыл киэҥник тарҕамматах буолан эһиэхэ, баҕар, онлайн практикаҕа саҥарар киһи эбэтэр онлайн- аудиоксу булуон наада.
4. Хаачыстыбалаах үөрэх матырыйаалларыгар инвестициялаа. Это может учебники, аудио- или видеокуры или даже веб- сайт и приложения.
5. Үксүн тыл этээччилэрин истиэххин сөп. Эһиги тыл уопсай ритмыгар үөрэммит музыкаҕытын, телевидениеҕэ, видео- подстастары туһаныаххытын сөп.
6. Бэйэҕитин тургутуҥ. Саҥа лексиканы үөрэтиҥ уонна кэпсэтиигэ туһаныҥ. Текстэри суруйарга уонна ааҕарга холонуҥ.
7. Туттарыма! Тылы үөрэтии - уһун процесс, онон тулуурдаах буолуҥ уонна дуоһуйууну ылыҥ!

Монголия - киин Азияҕа биллэр уонна үйэлээх култуураны уонна үгэстэри иҥэриммит дойдута. Монгол курдук биллиилээх, дьон кинини илдьэ сылдьар тумус туттар, бодоруһар уустук буолуон сөп. Ол эрээри монгол тылыттан тылбаас өҥөтүгэр ирдэбил улааппыт олохтоох дьону кытта бодоруһар тэрилтэлэргэ.

Монгол-Алтай тыла Монголияҕа уонна Кытайга, ону тэҥэ Россия, Хотугу Корея уонна Казахстан курдук атын дойдуларга 5 мөлүйүөн кэриҥэ киһи киирэр. Кириллицаны туһанан бэйэтин ураты дьикти диалектарыгар уонна акценнарыгар суруллубут.

Дьыала монголтан тылбаас тиийдэҕинэ проблема тылга олоҕурбут стандартизированнай тиһик суох диэн буолар. Ону специалистарга-лингвистэргэ докумуону уонна аудиозаписей чуолкай тылбаастааһын ыарахаттардаах буолуон сөп. Ону таһынан монгол тыла олох саҥатыгар, диалективнай варианнарыгар уларытыылары, уларытыылары, этиини олоххо киллэрбэккэ, тыл чэрчитинэн үлэлээбэккэ кыайар- хотор кыахтанар.

Бүтэһиктээх тылбаастар чуолкайдарын мэктиэлиир инниттэн монгол тылыттан тылбаас профессиональнай сулууспаларыгар тыл анал диалектарын кытта билсэр уопуттаах лингвист- носители үлэлииллэр, культураҕа тимири угуу кэмэ кэллэ. Кинилэр олохтоох суолталаах тыллары чинчийиини уонна тылбаас суолтатын быһаарыыга тирээн турар суолталаах матырыйаалы сыыйа быһаарыыга бүтүн ньымалары туһаналлар.

Профессиональнай лингвистэргэ тиэкис эбэтэр этэр тыл ис хоһоонугар дьайар буолан, тыл культурнай тоноҕоһун уонна олохтоох үгэстэрин аахтахха наада. Холобур, ытыктабыллаах титуллары, этикеттэри регионтан көрөн уларытыахха сөп, онон олохтоох форманы сөптөөх биэриигэ дьоһун суолталаах.

Онон монгол тылыгар тылбаас стандартизированнай системата суох буолан араас ыарахаттары кытта ситимнээх. Уопуттаах тылбаасчыттар бу ыарахаттары өйдүүллэр уонна култуура уонна олохтоох сиэр- майгы нюстэрин көрдөрөр үрдүк хаачыстыбалаах тылбаастары оҥорорго, билиилэрин- көрүүлэрин туһаналлар. Ити предприятиеларга, тэрилтэлэргэ уонна чааһынай дьоҥҥо тыл харгыстарын туораан, бииргэ үлэлэһэргэ көдьүүстээхтик сибээстээх.

Монгол тылыгар туох дойдуларга этэллэрий?

Монгол тылыгар сүрүннээн Монголияҕа этэллэр, ол эрээри Кытайга, Россияҕа, Казахстаҥҥа уонна киин Азия атын чаастарыгар бааллар.

Монгол тылын историята хайдаҕый?

Монгол тыла 13 үйэ силис тардар аан дойдуга биир саамай былыргы тыллартан биирдэстэрэ. Ол Алтай тыла монгол-манчжур тылларыгар киирэр уонна уруулуу уйгурскай, кыргыз уонна казах тылларыгар киирэр.
Монгол тылын туһунан саамай эрдэ суругунан былыргы монголлар "кистэлэҥ историяларыгар" 12 үйэ баар. Бу тыл монгол империятын салайыытынан туттуллар уонна Монголия 18- с үйэҕэ диэри сүрүн литературнай тылын Монголияҕа көспүтэ. Кини литератураны суруйууга 20- с үйэ саҥатыгар диэри туһаммыта.
Аныгы монгол тыла 19- с үйэттэн ордук эрдэ сайдыбыта уонна Монголия официальнай тылын быһыытынан 1924 сыллаахха ылыллыбыта. Кини 1930- с сыллартан саҕалаан нуучча, Кытай уонна английскай тыллартан элбэх саҥа терминнэри туттубута.
Билигин Монголия сорох олохтоохторо классическай монгол тылыгар билигин да этэллэр эрээри, дойдуга дьон үксэ аныгы монгол тылын туһаналлар. Монгол тылыгар Россия сорох чаастарыгар, Кытайга уонна ис Монголияҕа эмиэ этэллэр.

Монгол тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Наталья Гаврилан – лингвист уонна Гарвард университетын монгол тылын профессора 2. Гомбоев Очирбат – Монголия урукку премьер- министрэ уонна монгол тылыгар аан дойду үрдүнэн биллэр эксперт 3. Джамсран-монгол тылын уонна литературатын ытыктабыллаах профессора 4. Болмаа Тумбаатар-аныгы монгол синтаксиһын уонна фонология уһулуччулаах теоретига 5. Бодо Вебер- информатика профессора уонна инновационнай ааҕар- суоттуур средствоны монгол тылыгар таһаарааччы

Монгол тылын структурата хайдах оҥоһуллубутай?

Монгол тыла монгол тылыгар сыһыаннаах уонна агглютинативнай структуранан буолар. Бу тылы үөскэтии сүрүн бириинсибинэн силис тардыы, икки силис тардыы эбэтэр баара буолааччы тыллары холбооһун буолар. Монгол тылыгар субъектар тыллара бэрээдэгэ баар, оттон поселлар падеж курдук функциялары бэлиэтииргэ туттуллар.

Монгол тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Төрдүттэн саҕалаа. Тыл сүрүн дорҕооннорун үөрэтиэххитин уонна тылы хайдах сөпкө этэргитин итэҕэтиэҕиҥ. Монгол тылларынан үчүгэй кинигэни ылан үөрэтиҥ уонна хас да сыл устата барыҥ.
2. Монгол тылын грамматикатын кытта билсиҥ. Монгол грамматикатын ылан быраабыланы үөрэтиҥ.
3. Монгол курдук кэпсэтэргэ практикаланыҥ. Онлайн ресурсаларын туһаныҥ, кинигэлэр курдук аудиопрограммалар уонна онлайн-репетитордар тыллары практикалыырга уонна тупсарарга.
4. Тыл саппааһын үөрэтиҥ. Үчүгэй тылдьыты салайыҥ уонна күннэтэ тылдьыт саппааһын саҥа тылынан толоруҥ. Кинилэр кэпсэтиилэригэр туһанарга практикаланаргытын умнумаҥ.
5. Монгол тылын ааҕыҥ уонна истиҥ. Кинигэлэри ааҕыҥ, киинэлэри көрүөҥ уонна монгол тылыгар сыһыары истиҥ. Ити эһиэхэ тылы кытта билсиһэр ордук, тыл саппааһын өссө кэҥэтэргэ көмөлөһүөҕэ.
6. Репетиторы Булуҥ. Омук тылын үөрэтиигэ чахчы туһалаах буолуон сөп. Эһиэхэ индивидуальнай болҕомтону ууран, инникитин өссө тупсарарга көмөлөһөр опыттаах репетиторы буларга кыһаллыҥ.