Турккӑ Эсперанто Куҫар

Турккӑсен - Вӑтаҫӗр Азири тымарсемлӗ авалхи чӗрӗ чӗлхе, вӑл пин ҫул шутланать, пӗтӗм тӗнчипе миллионшар ҫынпа усӑ курать. Турккӑсен чӗлхи сайра тӗл пулакан ют ҫӗршыв чӗлхипе ҫыхӑннӑ пулин те ҫыру куҫарӑвӗн пулӑшӑвӗпе интересленесси, уйрӑмах Хӗвеланӑҫ Европӑра ӳссе пынӑ, мӗншӗн тесен ҫӗршыв глобализациленнӗҫемӗн пӗр-пӗринпе ҫыхӑнса пырать.

Хӑйӗн вӑрӑм та кӑткӑс историне пула турккӑсен тӗнчери чи уҫӑмлӑ чӗлхесенчен пӗри, культура тата синтаксис нюансӗсемпе, унӑн уйрӑм грамматикипе лексикинче сӑнарланнӑ. Ҫак сӑлтавпа тӑлмача чӗлхе йӑтса ҫӳрекен профессионалсемпе тивӗҫтермелле, вӗсем чӗлхене лайӑх пӗлеҫҫӗ, сӑмах тӗрӗс те таркӑн пулччӑр.

Турккӑсенчен е турккӑсенчен куҫарнӑ чухне чӗлхе слангпа идиом тӑп-тулли пулнине шута илмелле. Унсӑр пуҫне стандартлӑ ҫыру версийӗ ҫумне нумай диалект пур, ҫавӑнпа та вырӑнти произведение тата тӗллев аудиторийӗн словарь запасне уйрӑмах тимлӗх уйӑрмалла.

Турккӑ чӗлхине куҫарнипе ҫыхӑннӑ тепӗр ыйтӑва ку чӗлхере суффикссен питӗ тӗп системи татса парать. Кашни саспаллине грамматика правилипе килӗшӳллӗн улӑштарма пултараҫҫӗ; ҫак правилӑсемпе тӗрӗс усӑ курма опытлӑ тӑлмач кирлӗ.

Пӗтӗмӗшпе илсен, турккӑсен-кӑткӑс та илемлӗ чӗлхе, ҫӑвартан пуян йӑла-йӗрке, ӑна тӗрӗс куҫарма ӑста алӑ кирлӗ. Квалификациллӗ тӑлмачӑ сирӗн документсем тӗрӗк чӗлхипе е унсӑрах хӑйсен малтанхи пӗлтерӗшне упраса хӑварнине ӗненме пултарать.

Хӑш ҫӗршывсенче тӗрӗк чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Тӗрӗк чӗлхипе ытларах Турцире, Ҫавӑн пекех Кипр, Ирак, Болгарире, Грецире Тата Германире калаҫаҫҫӗ.

Тӗрӗк чӗлхин историйӗ мӗнле?

Тӗрӗк чӗлхи алтай чӗлхисен ҫемйин турачӗ пулса тӑрать. Вӑл хальхи Турци территорийӗнче пирӗн эрӑри пӗрремӗш пин ҫуллӑхӑн пӗрремӗш ӗмӗрӗсенче куҫса ҫӳрекен йӑхсен чӗлхинчен тухнӑ тесе шутлаҫҫӗ. Чӗлхе вӑхӑт иртнӗҫемӗн аталаннӑ, Вӑл Ҫывӑхри Хӗвелтухӑҫпа Вӑтаҫӗр Азири чӗлхесен хӑвачӗпе, араб, перси тата грек чӗлхисен витӗмӗпе аталанса пынӑ.
Тӗрӗк чӗлхин чи ир пулакан форми 13 ӗмӗре яхӑн пулнӑ тата Анатолин ҫак тапхӑрта ытларах пайне ҫӗнсе илнӗ тӗрӗк-сельджуксем ҫумне хушса ҫырӑннӑ. Вӗсем усӑ курнӑ чӗлхене "староанатолипе турккӑсен" тенӗ, унта персипе арабсен заемствисем нумай пулнӑ.
Осман империйӗн тапхӑрӗнче (14 - мӗшӗнчен пуҫласа 19 ӗмӗрччен) стамбул диалекчӗ ҫинче никӗсленнӗ стандартизациллӗ чӗлхе тухнӑ, вӑл общество шайӗнче тата империн регионӗсенче усӑ курма пуҫланӑ. Ҫакна османла-турккӑлла чӗлхе пӗлнӗ, вӑл араб, перси тата грек чӗлхисенчен нумай сӑмах илнӗ. Ӑна арабсен ҫыххипе ҫырнӑ.
1928 ҫулта Ататюрк, хальхи Турккӑсен Республикине никӗслекенскер, тӗрӗк чӗлхи валли ҫӗнӗ алфавит хывнӑ, араб ҫырулӑхне модификациленӗ латин алфавитӗпе улӑштарнӑ. Ку революци турккӑсен чӗлхинче тунӑ, ӑна вӗренессипе усӑ курассине ансатлатнӑ. Паян турккӑ чӗлхипе Пӗтӗм Тӗнчипе 65 миллион ытла ҫын калаҫать, Вӑл ӑна Европӑри чи сарӑлнӑ чӗлхесенчен пӗри тӑвать.

Тӗрӗк чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Мустаф Кемаль Ататюрк: Тӗрӗк Республикин Никӗслевҫипе пӗрремӗш президентне турккӑсен чӗлхинче радикаллӑ реформсем ирттересси, алфавита ансатлатни, тӗрӗксен эквиваленчӗсемпе ют ҫӗршыв сӑмахӗсене улӑштарни тата вӗрентме тата чӗлхепе усӑ курма активлӑн пулӑшни тесе ҫыраҫҫӗ.
2. Ахмет Джевдет: Осман ученӑйӗ Ахмет Джевдет хальхи турккӑсен пӗрремӗш словарьне ҫырнӑ, унта арабсемпе перси заеманийӗсем нумай кӗнӗ, турккӑсен сӑмахӗсемпе пуплевӗсен стандартлӑ пӗлтерӗшӗсем пулнӑ.
3. Зия Ушаклыгиль халачӗ: 20 ӗмӗр пуҫламӑшӗнче Паллӑ романиста Ушаклыгиле осман поэчӗн 16 ӗмӗрти поэчӗн поэт стилӗпе интересленни, ҫавӑн пекех сӑмахсен тата риториллӗ ыйтусен вӑййи пек литература меслечӗсемпе усӑ курни тесе шутлаҫҫӗ.
4. Реджеп Тайип Эрдоган: Турци президенчӗ Эрдоган Наци идентлӑхне малалла тӑсас ӗҫре хӑйӗн сӑмахӗсемпе тата общество пурнӑҫӗнче тӗрӗк чӗлхипе усӑ курассипе пысӑк вырӑн йышӑнчӗ.
5. Бедри Рахми Эйбоглу: ку чухнехи тӗрӗк поэзийӗн 1940 ҫултанпа ертсе пыракан фигурисенчен пӗри, эйбоглу хӗвеланӑҫ литературӑпа традицисен элеменчӗсене турккӑсен литературине кӗртме, ҫавӑн пекех турккӑсен кулленхи лексикипе усӑ курма пулӑшнӑ.

Тӗрӗк чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Турккӑсен агглютинативлӑ чӗлхи вӑл аффикссемпе (сӑмах вӗҫӗсемпе) ытларах информаци тата нюанс сӑмахӗсемпе усӑ курнине пӗлтерет. Унта Та Субъект-объект-глагол сӑмахӗсен йӗрки пур. Турккӑсен чӗлхи те уҫӑ сасӑсен йышӗпе тата уҫӑ сасӑсен вӑрӑмӑшӗпе уйрӑлса тӑрать. Унта та килӗшӳллӗ темиҫе ушкӑн, ҫавӑн пекех слогсем ҫине икӗ тӗрлӗ ударени пур.

Тӗрӗк чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Алфавитпа база грамматики йышши чӗлхе никӗсӗсене вӗренме тытӑнӑр. 2. Тӗрӗк чӗлхин курсӗ пек тӳлевсӗр онлайн-ресурссемпе, такансемпе тата видеопа усӑ курӑр, пӗлӗве анлӑлатӑр. 3. Хӑвӑр валли занятисен регулярлӑ графикне тӑвӑр, эрнере пӗр хут ҫеҫ мар чӗлхене вӗренме сӑмах парӑр. 4. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе е чӗлхе улӑштарӑвӗн программисемпе турккӑлла калаҫӑр. 5. Карточкӑсемпе тата асра юлмалли ытти майсемпе усӑ курӑр, вӗсем сире уҫҫи сӑмахӗсене тата пуплевсене астуса юлма пулӑшӗҫ. 6. Турккӑсен музыкине итлӗр те тӗрӗксен фильмӗсене пӑхӑр, культура ҫинчен ытларах пӗлес, аудиторин хӑнӑхӑвӗсене лайӑхлатас тесе. 7. Хӑвӑр мӗн пӗлнине шӑратса сыпма тата практикациленме вӑхӑт парас тесе, яланах тӑхтав тӑвӑр. 8. Йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр; йӑнӑшсем-вӗрентӳ процесӗн пӗр пайӗ. 9. Хӑвӑра тӗрӗслесе пӑхӑр, мӗн те пулин ҫӗннине туса пӑхӑр та хӑвӑрӑн чиккӗрсене уҫӑр. 10. Вӗренӳ вӑхӑтӗнче киленӗр!

Эсперанто вӑл-тӗнчери конструкциллӗ чӗлхе, 1887 ҫулта л.Л. Сменгоф тухтӑр, врач тата поляк йӑхӗнчен тухнӑ лингвист туса хатӗрленӗ. Ӑна пӗтӗм тӗнчери ӑнланулӑха тата пӗтӗм тӗнчери хутшӑнӑва пулӑшма, ҫавӑн пекех тӗрлӗ ҫӗршыври ҫынсемшӗн тухӑҫлӑ иккӗмӗш чӗлхе пулма туса хатӗрленӗ. Паян эсперантора 100 ытла ҫӗршывра темиҫе миллион ҫын калаҫать, вӑл тӗнчери нумай организацисемпе рабочи чӗлхе вырӑнне усӑ курать.

Эсперанто грамматики питӗ ансат шутланать, ӑна ытти чӗлхесемпе танлаштарсан чылай ҫӑмӑллатать. Ҫак ансатлӑх ӑна куҫарма уйрӑмах лайӑх май парать. Кунсӑр пуҫне эсперантона анлӑн йышӑннӑ, ӑна куҫару проекчӗсенче усӑ курма май панине ӑнланнӑ, унсӑрӑн вӗсене темиҫе чӗлхе кирлӗ пулнӑ пулӗччӗ.

Эсперанто ҫине куҫарни куҫару тӗнчинче уйрӑм вырӑн йышӑнать. Куҫару чӗлхипе ҫыхӑннӑ ытти куҫарусемпе танлаштарсан, эсперанто та, оригинал чӗлхипе те лайӑх пӗлекен куҫаруҫӑсем ҫине таянать. Ҫакӑ тӑлмачсене тӗп-тӗрӗс куҫарма нихӑш чӗлхене те, нихӑш чӗлхене те тӑхӑнса ҫӳреме юраманнине пӗлтерет.

Пӗр чӗлхерен эсперанта материал куҫарнӑ чухне пуҫламӑш чӗлхене тӗп-тӗрӗс куҫарнӑ тенине ӗненмелле. Ку ансат пулма пултарать, мӗншӗн тесен хӑш-пӗр чӗлхесем идиоматилле пуплевсем, сӑмахсемпе ӑнлавсем пур, вӗсене тӳрех эсперанто ҫине куҫарма май ҫук. Тен, ҫак чӗлхе нюансӗсене эсперанто ҫине куҫарнӑ чухне ҫапла палӑртасса шантарма ятарласа хатӗрленни тата опыт кирлӗ пулӗ.

Кунсӑр пуҫне, эсперантора паллӑ ӑнланусем е сӑмахсем валли эквивалентсем ҫук пулсан, ҫав идейӑсене уҫӑмлӑн та тӗп-тӗрӗс ӑнлантарса парас тесен, тавралӑхпа усӑ курмалла. Ку вӑл эсперанто ҫине куҫарнӑ куҫару ытти чӗлхесемпе ҫырнӑ куҫарусенчен чылай уйрӑлса тӑрать, унта пӗр пуплев е ӑнлану тӳрӗ эквивалентлӑ пулма пултарать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, эсперанта куҫарни тӗнчери ӑнланулӑхпа коммуникацие пулӑшмалли уйрӑм та усӑллӑ инструмент шутланать. Оригинал чӗлхине те, эсперантона та тарӑн ӑнланакан тӑлмачсем ҫине шанса куҫарусене хӑвӑрт та тӗп-тӗрӗс пурнӑҫлама пултараҫҫӗ. Юлашкинчен, кӑткӑс ӑнланусемпе тата идиомпа усӑ курса, тӑлмачсем хӑйсен вӗҫев чӗлхин пӗлтерӗшне эсперанто ҫине куҫарнӑ чухне панӑ тесе шантарма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче эсперанто чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Эсперанто пӗр ҫӗршывра та официаллӑ йышӑну тумасть. Шутласа пӑхнӑ тӑрӑх, пӗтӗм тӗнчипе 2 миллиона яхӑн ҫын эсперантопа калаҫма пултарать, ҫавӑнпа та тӗнчери нумай ҫӗршывсенче ун ҫинчен калаҫаҫҫӗ. Вӑл германи, Япони, Польша, Бразили тата Китай пек ҫӗршывсенче ытларах сарӑлнӑ.

Эсперанто чӗлхин историйӗ мӗнле?

Эсперанто - тӗнчери конструкциллӗ чӗлхе, 19 ӗмӗр вӗҫӗнче поляксен офтальмологӗ Л.Л. Сменгоф тунӑ. Унӑн тӗллевӗ-культура, чӗлхе тата наци хушшинчи кӗпер хушшинче анлӑн усӑ куракан чӗлхе туса хатӗрлесси. Вӑл лингвистикӑлла ансат чӗлхе суйласа илнӗ, ун шучӗпе, ӑна хальхи чӗлхесенчен те ҫӑмӑлтарах пулнӑ пулӗччӗ.
Переменгоф Хӑйӗн чӗлхи Ҫинчен ҫырнӑ Пӗрремӗш кӗнекене "Unua Libro" ("Пӗрремӗш кӗнеке") (1887 ҫулхи июлӗн 26-мӗшӗнче Эсперанто тухтӑр псевдонимпа ("шанакан"тени мӗне пӗлтерет) пичетлесе кӑларнӑ. Эсперанто хӑвӑрт сарӑлнӑ, ӗмӗрсен чиккинче вӑл пӗтӗм тӗнчери юхӑм пулса тӑнӑ. Ҫак вӑхӑтра ку чӗлхепе пысӑк та ученӑйсем нумай ҫырнӑ. Тӗнчери пӗрремӗш конгресс 1905 ҫулта Францире пулса иртнӗ.
1908 ҫулта эсперантон пӗтӗм Тӗнчери ассоциацине (UEA) йӗркеленӗ, чӗлхене сарас тата пӗтӗм тӗнчери ӑнланӑва пулӑшас тӗллевпе йӗркеленӗ. 20-мӗш ӗмӗр пуҫламӑшӗнче темиҫе ҫӗршыв, официаллӑ пулӑшу чӗлхи вырӑнне, эсперантона йышӑннӑ, вара пӗтӗм тӗнчипе темиҫе ҫӗнӗ общество йӗркеленӗ.
Иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи эсперантона аталантарма пусӑм кӳнӗ, анчах вӑл вилмен. 1954 ҫулта UEA Булон декларацине йышӑннӑ, унта эксперантӑн тӗп принципӗсемпе тӗллевӗсем ҫинчен ҫырнӑ. Кун хыҫҫӑн 1961 ҫулта эсперанто прависен Декларацине йышӑннӑ.
Паян эсперантора тӗнчипе темиҫе пин ҫын, пуринчен ытла хобби тесе калаҫаҫҫӗ, хӑш-пӗр организацисем ӑна ҫаплах тӗнчери практика чӗлхипе усӑ курма хавхалантараҫҫӗ пулин те.

Эсперанто чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Людовико Улӑштару-эсперанто чӗлхине йӗркелекен.
2. Вильям Олд-шотландири поэт тата автор, сӑмахран, "Адя" классикӑлла поэма эсперанто ҫине, ҫавӑн пекех ҫак чӗлхери ытти произведенисене те ҫырнӑ.
3. Хамфри Тонкин-америка профессорӗ тата пӗтӗм Тӗнчери ассоциацин президенчӗ пулнӑ эсперанто, эсперанто ҫине вун-вун кӗнеке ҫырнӑскер.
4. Л.Л. Сменгоф - Людовико Сменгоф ывӑлӗ тата "Фундамент де эсперанто" издатель, официаллӑ грамматикӑпа эсперанто словарьне.
5. Даскупта - инди авторӗ, редактор тата тӑлмачӑ, "Ансатлатнӑ грамматика эсперанто"грамматикӑпа тӗплӗ кӗнеке ҫырнӑскер, пулнӑ. Ҫавӑн пекех Ӑна Индире ҫав чӗлхене ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратни тесе ҫырса хураҫҫӗ.

Эсперанто чӗлхин структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Эсперанто вӑл-конструкциллӗ чӗлхе, ку вӑл ӑна регулярлӑ, логикӑллӑ тата ансат вӗренес тесе юри туса хатӗрленине пӗлтерет. Ку агглютинативлӑ чӗлхе-ҫӗнӗ сӑмахсем тымарсемпе аффикссен пӗрлешӗвӗсем пулса тӑнине, чӗлхе ҫутҫанталӑк чӗлхисене вӗренессинчен чылай ҫӑмӑлтарах пулнине пӗлтерет. Унӑн сӑмахӗсен тӗп йӗрки европӑри ытти чӗлхесенчи пекех: субъект-глагол-ОБЪЕКТ (SVO). Грамматика питӗ ансат, мӗншӗн тесен пурнӑҫра паллӑ е паллӑ мар артикль ҫук, генеральнӑй уйрӑмлӑхсем те ҫук. Кунта та нимӗнле пӑсӑклӑх та ҫук, ку вара эсир правилӑсене вӗренсе вӗсене кирек мӗнле сӑмах ҫумне те усӑ курма пултарассине пӗлтерет.

Эсперанто чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Эсперанто чӗлхин никӗсӗсене вӗренме тытӑнӑр. Грамматика, словарь запасӗн никӗсӗсене тата произведенисене вӗренӗр. Интернетра Duolingo, Lernu тата La Lingvo Internacia йышши тӳлевсӗр ресурссем нумай.
2. Чӗлхепе усӑ курӑр. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекен эсперантопа е онлайн-эсперанто ушкӑнӗнче калаҫӑр. Май килнӗ таран эсперанто мероприятийӗсемпе семинарӗсене ҫӳрӗр. Ҫакӑ сире чӗлхене лайӑхрах вӗренме тата опытлӑ носительсенчен каялла ҫыхӑну илме пулӑшӗ.
3. Кӗнекесене вулӑр та эсперанто ҫине фильмсем пӑхӑр. Ҫакӑ сире чӗлхе ӑнланӑвне аталантарма тата сӑмах запасне ӳстерме пулӑшӗ.
4. Хӑйпе калаҫакана тупӑр е эсперанто курсӗ витӗр тухӑр. Чӗлхепе тӑтӑшах практикациленме пултаракан ҫын пулмалла - питӗ лайӑх вӗренмелли меслет.
5. Чӗлхепе час-часах усӑ курӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те ирӗклӗн тыткаламалли чи лайӑх меслет-унпа час-часах усӑ курмалла. Туссемпе хутшӑнатӑр-и эсир е электронлӑ ҫырусем ҫыратӑр-и, май килнӗ таран ытларах эсперантопа усӑ курӑр.