Bashkır Laos Aýdarma

Bashqurt tili-Reseıdiń Bashqurtstan Respýblıkasyndaǵy bashqurt halqy sóıleıtin kóne túrki tili. Ol túrki tilderiniń qypshaq kishi tobyna jatady jáne shamamen 1,5 mıllıon adam sóıleıdi.

Bashqurt tili ár túrli, búkil respýblıka boıynsha ár túrli dıalektiler bar. Bul bashqurt tilinen jáne oǵan aýdarmany salystyrmaly túrde qıyn etedi. Dıalektiler arasynda aýdarmany qıyndatatyn birneshe negizgi aıyrmashylyqtar bar, mysaly, sózderdiń ár túrli aıaqtalýy jáne aıtylýyndaǵy ózgerister.

Dál aýdarmany qamtamasyz etý úshin tildiń núanstaryn túsinetin tájirıbeli bashqurt tilinde sóıleıtinderdiń bolýy mańyzdy. Bul aýdarmashylar ár túrli dıalektilerdi jaqsy bilýi kerek jáne tipti eń kishkentaı aıyrmashylyqtardy anyqtaı alýy kerek. Sondyqtan bashqurt tiline aýdarýǵa kelgende kásibı aýdarmashylarǵa jıi artyqshylyq beriledi.

Bashqurt tilinen aýdarmashyny izdeý kezinde eskerý qajet birneshe mańyzdy faktorlar bar. Tájirıbe óte mańyzdy; aýdarmashy túpnusqa tilin de, aýdarma tilin de bilýi kerek, sonymen qatar mádenı kontekstti túsinýi kerek. Sondaı-aq, aýdarmashynyń belgili bir tilde qoldanylatyn termınologıa týraly ózekti bilimi bar ekenine kóz jetkizý mańyzdy, óıtkeni ol ýaqyt óte kele ózgerýi múmkin.

Jalpy, bashqurt tilinen aýdarma Arnaıy bilim men daǵdylardy, sondaı-aq dıalektiler men mádenıetti túsinýdi qajet etedi. Boljaldy maǵynanyń dál berilýin qamtamasyz etý úshin tájirıbeli jáne bilimdi aýdarmashyny jaldaý mańyzdy.

Bashqurt tilinde qaı elder sóıleıdi?

Bashqurt tilinde negizinen Reseıde sóıleıdi, degenmen Qazaqstanda, Ýkraınada jáne Ózbekstanda sóıleýshilerdiń sany az.

Bashqurt tiliniń tarıhy qandaı?

Bashqurt tili-negizinen Reseıdiń Oral taýlary aımaǵynda ornalasqan Bashqurtstan Respýblıkasynda sóıleıtin túrki tili. Bul respýblıkanyń jalǵyz resmı tili, sonymen qatar kórshiles ýdmýrt azshylyǵynyń keıbir ókilderi sóıleıdi. Bul til kóptegen ǵasyrlar boıy qoldanylyp keledi jáne búgingi kúnge deıin aıtylyp júrgen eń kóne túrki tilderiniń biri bolyp tabylady.
Bashqurt tiline qatysty eń alǵashqy jazbasha siltemeler 16 ǵasyrǵa jatady. Osy ýaqytta oǵan arab jáne parsy tilderi qatty áser etti. 19 ǵasyrda bashqurt tili aımaqtaǵy birneshe túrli azshylyqtardyń jazbasha tiline aınaldy. Ol sondaı-aq ǵylymı eńbekterde qoldanyldy, bul onyń búkil aımaqqa taralýyna kómektesti.
Keńestik kezeńde bashqurt tili Reseıdiń yqpalynan qatty zardap shekti. Kóptegen bashqurt sózderi olardyń oryssha balamalarymen aýystyryldy. Bul til mektepterde de oqytyldy jáne biryńǵaı bashqurt álipbıin qurýǵa áreket jasaldy.
Postkeńestik dáýirde bashqurt tili belsendi qoldanyla bastady jáne bul tildi saqtaýǵa kóp kúsh jumsaldy. Qazir kóptegen adamdar bashqurt tilin ekinshi til retinde úırenýde, al Bashqurtstan Respýblıkasynyń Úkimeti bul tildiń ómir súrýin qamtamasyz etý úshin barǵan saıyn kúsh salýda.

Bashqurt tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Ildar Gabdrafıkov-aqyn, pýblısıs jáne senarıst, ol bashqurt ádebıeti men bashqurt tiliniń qaıta órleýindegi mańyzdy tulǵa boldy.
2. Nıkolaı Ǵalıhanov-bashqurt ǵalymy jáne aqyny, ol bashqurt tilinde ondaǵan shyǵarmalar jazdy jáne qazirgi bashqurt ǵylymynyń negizin qalaýshy bolyp sanalady.
3. Damır Ismagılov-akademık, fılosof jáne lıngvıs, ol bashqurt tilinde sóıleıtinder arasynda saýattylyq deńgeıin arttyrý úshin kóp jumys jasady jáne bashqurt tilinde kóptegen jazbasha jumystar jasady.
4. Ásker Aıymbetov - bashqurt aqyny, prozashy jáne ǵalym, ol bashqurt tili men ádebıeti salasyndaǵy jetekshi tulǵalardyń biri boldy jáne osy tilde birneshe iri shyǵarmalar jazdy.
5. Irek Iahına-áıgili bashqurt jazýshysy jáne dramatýrgi, onyń shyǵarmalary tek Reseıde ǵana emes, búkil álemde tanylǵan jáne ol bashqurt tilin oqyrmandarǵa qol jetimdi etý úshin kóp nárse jasady.

Bashqurt tiliniń qurylymy qalaı?

Bashqurt tili-túrki tilder otbasynyń qypshaq tarmaǵyna jatatyn aglútınatıvti til. Ol gramatıkalyq fýnksıalardy bildirý úshin qoldanylatyn jurnaqtar men arnaıy dybystardy qoldanýmen sıpattalady. Bashqurt tilinde daýyssyz jáne daýysty dybystardyń baı júıesi bar, onyń jalpy qurylymyn býyn jáne qatysýshy qurylymdar quraıdy.

Bashqurt tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Bashqurt alfavıtimen jáne aıtylýymen tanysyńyz. Eger siz bashqurt tilin endi ǵana úırenip jatsańyz, bul eń mańyzdy alǵashqy qadam. Bashqurt tilindegi keıbir negizgi mátinderdi oqýdan bastańyz jáne ár áriptiń durys aıtylýyn úırenińiz.
2. Tárbıeshini nemese kýrsty tabýǵa tyrysyńyz. Tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili-ana tilinde sóıleıtin adammen jeke bilim alý. Eger bul múmkin bolmasa, tildi úırenýge kómektesetin jergilikti kýrstardy nemese aýdıo jáne beıne kýrstardy qarańyz.
3. Bashqurt tilinde kóptegen materıaldardy oqyńyz, tyńdańyz jáne kórińiz. Siz tilmen jaqsyraq tanysqan saıyn, bashqurt tilinde buqaralyq aqparat quraldaryn oqýdy jáne tyńdaýdy jalǵastyryńyz. Bashqurt tilindegi aýdıo jazbalardy, ádebıetterdi, fılmder men ánderdi taýyp kórińiz jáne basyńyzben tilge enińiz.
4. Bashqurt tilinde sóılesýge mashyqtanyńyz. Tájirıbe úshin seriktes tabyńyz nemese adamdar bashqurt tilinde sóıleıtin onlaın forýmǵa qosylyńyz. Qatelikter jiberýden qoryqpańyz-bul oqytýdyń bir bóligi!
5. Oqýdy jalǵastyryńyz. Eger siz negizdermen yńǵaıly bolsańyz da, árqashan úırenýge jáne jattyǵýǵa bolatyn jańa nárse bar. Bashqurt tilinde múmkindiginshe kóp materıaldardy oqýdy, tyńdaýdy jáne kórýdi jalǵastyryńyz.

Laos tili-Laostyń resmı tili jáne búkil Ońtústik-Shyǵys Azıada mıllıondaǵan adamdar sóıleıdi. Onyń el ishinde de, shetelde de keńinen qoldanylýynyń nátıjesinde Laos tiline aýdarýdyń senimdi qyzmetteri keń taralǵan jáne suranysqa ıe bola bastady.

Laosta nemese onymen jumys isteıtin kompanıalar úshin tıimdi qarym-qatynas, marketıń jáne tipti zańnamany saqtaý úshin Laos tiline naqty aýdarmalar qajet. Qujattardy Laos tiline aýdarý jergilikti jáne halyqaralyq naryqtarǵa jol ashyp, jańa klıentterdi tartýǵa jáne seriktestermen jáne múddeli taraptarmen berik qarym-qatynas ornatýǵa kómektesedi. Sonymen qatar, Laostaǵy kásibı aýdarmalar uıymdarǵa Laosta bıznes júrgizetinderge mańyzdy qyzmet kórsetý arqyly jergilikti zańdardy, erejelerdi jáne korporatıvtik basqarýdy saqtaýǵa kómektesedi.

Qujattardy aǵylshyn tiline nemese basqa tilderge aýdarýdy qajet etetin Laos tilinde sóıleıtinder úshin kásibı aýdarma qyzmetteriniń keń aýqymy bar. Jaqsy qyzmet kórsetýshide Laos tiline aýdarma jasaý tájirıbesi bar jáne tildiń núanstarymen tanys joǵary bilikti aýdarmashylar bolýy kerek. Olar sondaı-aq Laos mádenıeti men kúndelikti ómirde qoldanylatyn naqty aýyzeki sóılemder men termınder týraly jaqsy bilýi kerek.

Siz Laos tilinen aǵylshyn tiline nemese aǵylshyn tilinen Laos tiline aýdarý úshin bireýdi izdep júrsiz be, kóptegen nusqalar bar. Bedeldi agenttikter básekege qabiletti baǵalar men jumystyń jyldam merzimderin, sondaı-aq klıentterge sapaly qoldaý kórsetýdi jáne barlyq jobalardyń qamqorlyqpen jáne kásipqoılyqpen oryndalýyn qamtamasyz etedi.

Qysqasha aıtqanda, Laos tiline aýdarma qyzmetteri Ońtústik-Shyǵys Azıada jáne odan tys jerlerde jumys isteıtin kompanıalar úshin mańyzdy bola túsýde. Tıisti mamandardyń kómegimen uıymdar olardyń aýdarmalary dál jáne senimdi bola otyryp, Laos tiliniń núanstary men baılyǵyn kórsetetinine senimdi bola alady.

Laos tilinde qaı elder sóıleıdi?

Laos tili negizinen Laosta, sondaı-aq Taıland, Kambodja, Bırma, Vetnam jáne Qytaıdyń bólikterinde sóıleıdi.

Laos tiliniń tarıhy qandaı?

Laos tili-negizinen Laosta jáne Taılandtyń keıbir bólikterinde sóıleıtin taı-kadaı tilder otbasynyń tili. Ol basqa Taı-kadaı tilderimen, sonyń ishinde taı jáne Shan tilderimen tyǵyz baılanysty.
Laos tiliniń shyǵý tegi túsiniksiz, biraq onyń 14 ǵasyrda Fa Ngým negizin qalaǵan lan Ksang patshalyǵynyń (keıde lan Chang dep te atalady) tili bolǵandyǵy týraly dálelder bar. 18 ǵasyrda Lansang qulaǵannan keıin laos tili Úkimet pen saýda tili retinde qabyldandy jáne ol jeke til retinde qalyptasa bastady.
19 ǵasyrda fransýzdar Úndiqytaıdyń kóp bóligin, sonyń ishinde Laosty otarlady. Osy kezeńde Laos tiline fransýz tili qatty áser etti jáne kóptegen jańa termınder men órnekter fransýz tilinen alyndy. Bul áserdi qazirgi Laos tilinde áli de baıqaýǵa bolady.
Búgingi tańda laos tili shamamen 17 mıllıon adamnyń negizgi tili bolyp tabylady, negizinen Laos pen Soltústik-Shyǵys Taılandta. Ol sondaı-aq Eýropalyq Odaqtyń resmı tili retinde tanylady jáne Taıland pen Laostyń birqatar bilim berý mekemeleri men buqaralyq aqparat quraldarynda qoldanylady.

Laos tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Lam Vırabonga-jazbasha Laos tilin standarttaýda sheshýshi ról atqarǵan Laos aqyny, lıngvıs jáne jazýshy.
2. Ahan Sývanna Fýma-1951-1975 jyldary Laostyń Premer-Mınıstri, ol Laostyń damýynda mańyzdy ról atqardy.
3. Hamsong Sıvongkon-20 ǵasyrdaǵy Laos leksıkografy jáne Laostyń alǵashqy sózdiginiń redaktory.
4. Djeıms M. Harrıs - amerıkandyq lıngvıs jáne Kornell ýnıversıtetiniń profesory, ol Laostyń alǵashqy oqýlyǵyn jasady.
5. Noa Hetham - Laos aqyny, Ǵalym jáne leksıkograf, ol laos tili men ádebıeti týraly kóptegen kitaptar shyǵardy.

Laos tiliniń qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Laos tiliniń qurylymy basqa Taı-kadaı tilderine uqsas, óıtkeni ol aglútınatıvti til, sýbektıvti-etistik-Obektilik sóz tártibi bar. Onyń salystyrmaly túrde qarapaıym dybystyq júıesi bar, ol negizinen bir býyndy sózderden turady jáne onyń emlesi palıdiń jazýyna negizdelgen. Laos tilinde zat esimderdi, etistikterdi jáne syn esimderdi jikteý úshin qoldanylatyn jikteýishter men ólsheý sózderiniń kúrdeli júıesi de bar.

Laos tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Senarıdi úırenýden bastańyz. Laos tili alfavıtpen jazylǵan Laos, ol khmer alfavıtine negizdelgen. Bastamas buryn, osy senarıdiń áripteri men dybystarymen tanysý mańyzdy.
2. Sózderdi tyńdap, sáıkestendirińiz. Laos tilinen aýdıo kýrsyn alyńyz jáne onyń daýystap aıtylǵanyn tyńdaı bastańyz. Dybystardy muqıat tyńdap, jańa sózder men sóz tirkesterin tańdaýǵa tyrysyńyz.
3. Laos tilinde sóıleıtindermen sóılesińiz. Tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili - bul shynymen sóıleý. Laos tilinde sóıleıtin dostar tabyńyz nemese basqalarmen tájirıbe jasaı alatyn til almasý baǵdarlamasyna qosylyńyz.
4. Tildik resýrstardy paıdalanyńyz. Laos tilin úırenýge kómektesetin kóptegen veb-saıttar men qosymshalar bar. Laos tilin oqytý úshin arnaıy ázirlengen kýrstar men materıaldardy izdeńiz.
5. Laos tilin kúndelikti ómirińizdiń bir bóligine aınaldyryńyz. Kúndelikti is-áreketterińizge qosý arqyly tildi úırenýdi qyzyqty ete alasyz. Laos tilinde fılmder kórýge, mýzyka tyńdaýǵa jáne kitap oqýǵa tyrysyńyz.