Bashkır Fransýz Aýdarma

Bashqurt tili-Reseıdiń Bashqurtstan Respýblıkasyndaǵy bashqurt halqy sóıleıtin kóne túrki tili. Ol túrki tilderiniń qypshaq kishi tobyna jatady jáne shamamen 1,5 mıllıon adam sóıleıdi.

Bashqurt tili ár túrli, búkil respýblıka boıynsha ár túrli dıalektiler bar. Bul bashqurt tilinen jáne oǵan aýdarmany salystyrmaly túrde qıyn etedi. Dıalektiler arasynda aýdarmany qıyndatatyn birneshe negizgi aıyrmashylyqtar bar, mysaly, sózderdiń ár túrli aıaqtalýy jáne aıtylýyndaǵy ózgerister.

Dál aýdarmany qamtamasyz etý úshin tildiń núanstaryn túsinetin tájirıbeli bashqurt tilinde sóıleıtinderdiń bolýy mańyzdy. Bul aýdarmashylar ár túrli dıalektilerdi jaqsy bilýi kerek jáne tipti eń kishkentaı aıyrmashylyqtardy anyqtaı alýy kerek. Sondyqtan bashqurt tiline aýdarýǵa kelgende kásibı aýdarmashylarǵa jıi artyqshylyq beriledi.

Bashqurt tilinen aýdarmashyny izdeý kezinde eskerý qajet birneshe mańyzdy faktorlar bar. Tájirıbe óte mańyzdy; aýdarmashy túpnusqa tilin de, aýdarma tilin de bilýi kerek, sonymen qatar mádenı kontekstti túsinýi kerek. Sondaı-aq, aýdarmashynyń belgili bir tilde qoldanylatyn termınologıa týraly ózekti bilimi bar ekenine kóz jetkizý mańyzdy, óıtkeni ol ýaqyt óte kele ózgerýi múmkin.

Jalpy, bashqurt tilinen aýdarma Arnaıy bilim men daǵdylardy, sondaı-aq dıalektiler men mádenıetti túsinýdi qajet etedi. Boljaldy maǵynanyń dál berilýin qamtamasyz etý úshin tájirıbeli jáne bilimdi aýdarmashyny jaldaý mańyzdy.

Bashqurt tilinde qaı elder sóıleıdi?

Bashqurt tilinde negizinen Reseıde sóıleıdi, degenmen Qazaqstanda, Ýkraınada jáne Ózbekstanda sóıleýshilerdiń sany az.

Bashqurt tiliniń tarıhy qandaı?

Bashqurt tili-negizinen Reseıdiń Oral taýlary aımaǵynda ornalasqan Bashqurtstan Respýblıkasynda sóıleıtin túrki tili. Bul respýblıkanyń jalǵyz resmı tili, sonymen qatar kórshiles ýdmýrt azshylyǵynyń keıbir ókilderi sóıleıdi. Bul til kóptegen ǵasyrlar boıy qoldanylyp keledi jáne búgingi kúnge deıin aıtylyp júrgen eń kóne túrki tilderiniń biri bolyp tabylady.
Bashqurt tiline qatysty eń alǵashqy jazbasha siltemeler 16 ǵasyrǵa jatady. Osy ýaqytta oǵan arab jáne parsy tilderi qatty áser etti. 19 ǵasyrda bashqurt tili aımaqtaǵy birneshe túrli azshylyqtardyń jazbasha tiline aınaldy. Ol sondaı-aq ǵylymı eńbekterde qoldanyldy, bul onyń búkil aımaqqa taralýyna kómektesti.
Keńestik kezeńde bashqurt tili Reseıdiń yqpalynan qatty zardap shekti. Kóptegen bashqurt sózderi olardyń oryssha balamalarymen aýystyryldy. Bul til mektepterde de oqytyldy jáne biryńǵaı bashqurt álipbıin qurýǵa áreket jasaldy.
Postkeńestik dáýirde bashqurt tili belsendi qoldanyla bastady jáne bul tildi saqtaýǵa kóp kúsh jumsaldy. Qazir kóptegen adamdar bashqurt tilin ekinshi til retinde úırenýde, al Bashqurtstan Respýblıkasynyń Úkimeti bul tildiń ómir súrýin qamtamasyz etý úshin barǵan saıyn kúsh salýda.

Bashqurt tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Ildar Gabdrafıkov-aqyn, pýblısıs jáne senarıst, ol bashqurt ádebıeti men bashqurt tiliniń qaıta órleýindegi mańyzdy tulǵa boldy.
2. Nıkolaı Ǵalıhanov-bashqurt ǵalymy jáne aqyny, ol bashqurt tilinde ondaǵan shyǵarmalar jazdy jáne qazirgi bashqurt ǵylymynyń negizin qalaýshy bolyp sanalady.
3. Damır Ismagılov-akademık, fılosof jáne lıngvıs, ol bashqurt tilinde sóıleıtinder arasynda saýattylyq deńgeıin arttyrý úshin kóp jumys jasady jáne bashqurt tilinde kóptegen jazbasha jumystar jasady.
4. Ásker Aıymbetov - bashqurt aqyny, prozashy jáne ǵalym, ol bashqurt tili men ádebıeti salasyndaǵy jetekshi tulǵalardyń biri boldy jáne osy tilde birneshe iri shyǵarmalar jazdy.
5. Irek Iahına-áıgili bashqurt jazýshysy jáne dramatýrgi, onyń shyǵarmalary tek Reseıde ǵana emes, búkil álemde tanylǵan jáne ol bashqurt tilin oqyrmandarǵa qol jetimdi etý úshin kóp nárse jasady.

Bashqurt tiliniń qurylymy qalaı?

Bashqurt tili-túrki tilder otbasynyń qypshaq tarmaǵyna jatatyn aglútınatıvti til. Ol gramatıkalyq fýnksıalardy bildirý úshin qoldanylatyn jurnaqtar men arnaıy dybystardy qoldanýmen sıpattalady. Bashqurt tilinde daýyssyz jáne daýysty dybystardyń baı júıesi bar, onyń jalpy qurylymyn býyn jáne qatysýshy qurylymdar quraıdy.

Bashqurt tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Bashqurt alfavıtimen jáne aıtylýymen tanysyńyz. Eger siz bashqurt tilin endi ǵana úırenip jatsańyz, bul eń mańyzdy alǵashqy qadam. Bashqurt tilindegi keıbir negizgi mátinderdi oqýdan bastańyz jáne ár áriptiń durys aıtylýyn úırenińiz.
2. Tárbıeshini nemese kýrsty tabýǵa tyrysyńyz. Tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili-ana tilinde sóıleıtin adammen jeke bilim alý. Eger bul múmkin bolmasa, tildi úırenýge kómektesetin jergilikti kýrstardy nemese aýdıo jáne beıne kýrstardy qarańyz.
3. Bashqurt tilinde kóptegen materıaldardy oqyńyz, tyńdańyz jáne kórińiz. Siz tilmen jaqsyraq tanysqan saıyn, bashqurt tilinde buqaralyq aqparat quraldaryn oqýdy jáne tyńdaýdy jalǵastyryńyz. Bashqurt tilindegi aýdıo jazbalardy, ádebıetterdi, fılmder men ánderdi taýyp kórińiz jáne basyńyzben tilge enińiz.
4. Bashqurt tilinde sóılesýge mashyqtanyńyz. Tájirıbe úshin seriktes tabyńyz nemese adamdar bashqurt tilinde sóıleıtin onlaın forýmǵa qosylyńyz. Qatelikter jiberýden qoryqpańyz-bul oqytýdyń bir bóligi!
5. Oqýdy jalǵastyryńyz. Eger siz negizdermen yńǵaıly bolsańyz da, árqashan úırenýge jáne jattyǵýǵa bolatyn jańa nárse bar. Bashqurt tilinde múmkindiginshe kóp materıaldardy oqýdy, tyńdaýdy jáne kórýdi jalǵastyryńyz.

Fransýz tili-álemdegi mıllıondaǵan adamdar sóıleıtin álemdegi eń tanymal tilderdiń biri. Stýdent, kásipker nemese saıahatshy bolsańyz da, qujattar men basqa mátinderdi fransýz tiline qalaı aýdarý kerektigin túsiný mańyzdy. Fransýz tiline durys aýdarýǵa ýaqyt bóle otyryp, siz sol tilde ońaı sóılese alasyz jáne habarlamańyzdyń anyq ekenine kóz jetkizińiz.

Fransýz tiline aýdarýǵa jaqyndaýdyń kóptegen joldary bar. Alǵashqy qadamdardyń biri-qandaı mátin túrin aýdarǵyńyz keletinin anyqtaý. Mysaly, eger siz qysqa maqalamen nemese qysqasha habarlamamen jumys jasasańyz, sózderińizdi fransýz tiline tez jáne dál aýdarý úshin onlaın aýdarma quralyn paıdalana alasyz. Internettegi aýdarma quraldarynyń kópshiligi aqysyz jáne qoldanýǵa ońaı, al nátıjeler belgili bir jaǵdaılarda óte dál bolýy múmkin.

Alaıda, eger siz kitap nemese uzaq maqala sıaqty uzaq qujatpen jumys jasasańyz, jumysty oryndaý úshin kásibı aýdarmashyny jaldaýdy qarastyrǵyńyz kelýi múmkin. Kásibı aýdarmashylar óz salasynda kóp jyldyq tájirıbege ıe, sonymen qatar tildiń núanstaryn túsinýge kelgende egjeı-tegjeıge muqıat nazar aýdarady. Olar sizdiń mátinińizdiń tıisti gramatıka men sıntaksısti qoldana otyryp, dál aýdarylǵanyna kóz jetkize alady.

Fransýz tiline aýdarý kezinde eskeretin taǵy bir nárse-aýdarma tili. Keıbir jaǵdaılarda siz qoldanatyn fransýz sózderi men sóz tirkesteri ártúrli fransýz tilinde sóıleıtin elderde birdeı maǵynany bildirmeýi múmkin. Mysaly, kanadalyq fransýz tilinde qoldanylatyn keıbir sózder Fransıa, Belgıa jáne Shveısarıa sıaqty elderde sóıleıtin fransýz tiline durys aýdarylmaıdy. Bolashaqta múmkin bolatyn shatasýlardy boldyrmaý úshin ana tilinde sóıleıtin adammen keńesý nemese maqsatty aýdıtorıaǵa qaı aýdarma qolaıly ekenin anyqtaý úshin qosymsha zertteýler júrgizý oryndy.

Siz qandaı jobamen jumys jasasańyz da, fransýz tiline aýdarma qajettilikterin muqıat zertteýge ýaqyt bólý mańyzdy. Bul sizdiń jumysyńyzdyń túpnusqa tilinde dál berilýin jáne sizdiń sózderińizge qurmetpen qaraýdy qamtamasyz etedi. Aqyr sońynda, eger sizdiń maqsatty aýdıtorıańyz sizdiń mátinińizdi túsinbese, onda sizdiń barlyq qajyrly eńbegińiz bosqa ketti.

Fransýz tilinde qaı elder sóıleıdi?

Fransýz tili Fransıada, Kanadada (ásirese Kvebekte), Belgıada, Shveısarıada, Lúksembýrgte, Monakoda jáne Amerıka Qurama Shtattarynyń bólikterinde (ásirese Lýızıanada) sóıleıdi. Fransýz tili Afrıkanyń kóptegen elderinde, sonyń ishinde Aljırde, Marokkoda, Týnıs, Kamerýn jáne Kot-d ' Ivýarda keń taralǵan.

Fransýz tiliniń tarıhy qandaı?

Fransýz tili rımdikter qoldanǵan latyn tilinen shyqqan, ony Fransıaǵa Iýlıı Sezar jáne basqa rımdik sarbazdar ákelgen. Frankter, German halqy, bul aımaqty IV jáne V ǵasyrlarda jaýlap alyp, frank dep atalatyn dıalektide sóıledi. Bul til latyn tilimen aralasyp, búginde eski fransýz dep atalatyn nárseni qurady.
11 ǵasyrda trýver (Trýbadýr) poezıasy dep atalatyn ádebıet túri paıda bola bastady, onda jańa sózder men kúrdeli sóılem qurylymdary paıda boldy. Bul jazý stıli búkil Eýropaǵa taraldy jáne tez tanymal boldy.
14 ǵasyrda fransýz tili resmı túrde sot tili bolyp jarıalandy jáne barlyq resmı qujattardy rásimdeý úshin qoldanyldy. Býrjýazıalyq klass latyn tiliniń ornyna fransýz tilinde sóıleı bastady jáne olardyń sóz tańdaýy tilge áser ete bastady.
1600 jyldary til standarttaldy jáne rásimdeldi, bul bizge qazirgi fransýz tilin berdi. 17 ǵasyrda tildiń tutastyǵyn saqtaý maqsatynda Fransýz akademıasy quryldy, al 18 ǵasyrda Akademıa tildi qalaı qoldaný kerektigi jáne onyń qalaı jazylatyny týraly alǵashqy erejeler jınaǵyn shyǵardy.
Fransýz tili búgingi kúnge deıin damyp keledi, basqa tilder men mádenıetterden jańa sózder men sóz tirkesteri alynady.

Fransýz tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Fransýa Rable (1494-1553): áıgili Renesans jazýshysy, onyń fransýz tilin jańashyl qoldanýy jańa jazý stılin týdyrdy jáne fransýz tili men mádenıetiniń taralýyna yqpal etti.
2. Vıktor Gúgo (1802-1885): "Les Misérables", "Parıj hanymynyń sobory" jáne fransýz ádebıetin tanymal etken jáne tildi joǵary deńgeıge kóterýge kómektesken basqa shyǵarmalardyń avtory.
3. Jan-Pol Sartr (1905-1980): Fransýz ekzıstensıalızmin engizýge kómektesken jáne Fransıadaǵy jáne odan tys jerlerdegi oıshyldar men jazýshylardyń urpaqtaryna áser etken fılosof jáne jazýshy.
4. Klod Levı-Stross (1908-2009): Fransýz mádenıeti týraly kóp jazǵan jáne strýktýralızm teorıasyna úles qosqan antropolog jáne áleýmettik teoretık.
5. Ferdınand de Sossúr (1857-1913): shveısarıalyq lıngvıs jáne qazirgi lıngvısıkanyń ákesi, onyń yqpaldy Jalpy lıngvısıka kýrsy áli kúnge deıin zerttelýde.

Fransýz tiliniń qurylymy qalaı?

Fransýz tili-joǵary qurylymdy jáne rettelgen gramatıkalyq júıesi bar birneshe dıalektilerden turatyn roman tili. Onyń kúrdeli shaq júıesi bar, úsh qarapaıym shaq jáne alty qurama shaq maǵynanyń núanstaryn, sondaı-aq baǵynyńqy jáne shartty sıaqty kóńil-kúılerdi bildiredi. Buǵan qosa, fransýz tilinde etistiktiń tórt negizgi formasy, eki daýys, eki gramatıkalyq jynys jáne eki san bar. Sóılemdegi sózderdi aıtýǵa, ıntonasıalaýǵa jáne sáıkestendirýge qatysty til de qatań erejelerdi saqtaıdy.

Fransýz tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Qol jetkizýge bolatyn maqsattar qoıyńyz. Negizderden bastańyz jáne kelesige ótpes buryn bir daǵdyny ıgerýge nazar aýdaryńyz.
2. Fransýz tilin úırenýge kirisińiz. Múmkindiginshe fransýz tilinde tyńdaýǵa, oqýǵa, kórýge jáne sóıleýge tyrysyńyz.
3. Kún saıyn jańa sózder men sóz tirkesterin úırenińiz. Kartochkalar jasańyz jáne ıntervalmen qaıtalaýǵa mashyqtanyńyz.
4. Aýyzeki fransýz tilinde únemi jattyǵý jasańyz. Ana tilinde sóıleıtindermen baılanysyńyz nemese tájirıbe alý úshin til almasý veb-saıttaryn paıdalanyńyz.
5. Fransýz mádenıetimen tanysyńyz. Bul sizge tildi jaqsy túsinýge jáne ony kóbirek baǵalaýǵa kómektesedi.
6. Odan lázzat alyńyz! Shyǵarmashylyqpen aınalysyńyz, qatelikter jiberińiz, ózińizge kúlińiz jáne nege fransýz tilin úırenip jatqanyńyzdy este saqtańyz.