Сунданский Баск Кусараш

Сундан-Индонезийыште утларак шарлыше йылме-влак кокла гыч иктыже. Тудо австрезий йылмысе ешын ужашыжлан шотлалтеш да тушто 40 миллион утла Суньог регионысо еҥ маныт. Шуко ий мучко тиде йылме шуко тӱрлӧ лингвистым да учёный-шамычым шымлыме предмет лийын, тудо курым тӱҥ шотышто пеш кугу культур историйым кучылтын.

Сондык йылме гыч кусарымаш тиде йылмым популярностьын да чынлан шотлымашын кӱлешан ужашыже лиеш. Йылмым нумалше-влакын изи числаыштым шотыш налын, рашемдаш кӱлеш: материал ден ресурс-влак сондык йылме дене пайдаланышт, чылалан раш лийже манын, сондык йылме дене пайдаланышт.

Сондык йылмыш кусарыме икмыняр тӱрлӧ йӧн уло, материал типын могай тип дене кусаралтеш. Мутлан, религий текст-влак кугу точностьым, тыгак религий символикым да ритуалым шинчымашым йодыт. Тӱшка кусарымаш чӱчкыдын йылме носитель-влак шукталт кертыт, тыгай годым чӱчкыдынак тиде областьыште лӱмын ыштыме шинчымашан профессионал кусарыше-влак йодыт.

Палемдаш кӱлеш: сондык йылме гыч кусарымаш - тиде мут веле огыл. Йылме культурын ужашыже улеш гын, тушто материалым сондык йылмышке сайын кусараш туныкташ шуко нюанс уло. Тидым раш пале кӱкшытан шинчымашым да йылмым кучылтмо опытым, тыгак верысе йӱлам да культурым умылымашым йодеш.

Кусарыме суаплыкым пуымо деч посна сунданский йылмым кызытсе условийыште илышынек да активнын аралаш моло йӧнат уло. Ик эн кӱлешан ӱзгар - Тиде Интернетыште улшо ресурс дене пайдаланаш куштылго. Тиде юзо-мутерым да Моло материалым ыштымаш ончыкта, Кудыжо кеч-могай интернетыш ушымаш уло. Йылме умбакыже вияҥеш, тыгай ресурсым йылме активнылыкшылан да тудым нумалше-влакын йодмашыштлан келшен толмышт полшен кертыт.

Сондык йылме гыч кусарымаш кызытсе тӱняште динамике да илышынек кодышт манын, кӱлешанлан шотлалтеш. Профессионал-влакын, тыгак йылмым нумалше-влакын тыршымыштлан кӧра йылме элыште вий ден кугешнымаш источник семын умбакыже шоген кертеш, тыгак культур-влак коклаште коммуникацийым саемдаш полшышаш.

Могай эллаште шондык йылме дене ойлат?

Сундан йылме дене Бантен ден Касвел провинцийлаште, Тыгак Рӱдӧ Яван южо ужашыштыже, индонезий провинцийлаште кутырат. Тушто тыгак Индонезийын, Сингапур Да Малайзийын моло ужашлаштыже илыше этнос сонданец-влакын изи чотышт ойла.

Сондык йылмын историйже могай?

Сунданский йылме-Тиде Индонезийыште илыше 30 миллион еҥ да Индонезийыште илыше, маныт, аклыме шотышто австронезий йылме. Тиде яванский йылме шарлыме шотышто кокымшо йылме, да 14 курым гыч тудо придворный литературын йылмыже лийын. Сондык йылме дене эн ондак палыме серыш - влак мемнан эран 11 курымыштыжо пуалтыт да тиде йылме 1500 ий деч шагал огыл жап улмо шотлалтеш. Сунданский йылме касвел малайский-полинезий ешын австронезий укшыжын да родыжо яванский да балий йылме-влаклан шотлалтеш. Сунданский кеч-кунамат мутланымаште коммерций йылме семын кучылталтеш, тыгак традициян куштымаште, курчак театрыште теньым (Ванг гек) да калык стильыште кумдан палыме кечапи сулинг семын кумдан палыме сымыктышым да культурым шарыме йӧн семын кучылталтеш. Тиде йылме тыгак курым-курым дене тунемме учрежденийлаште кучылталтын, а тошто рукопись-влак чӱчкыдынак сонданскийыште але сунданский да яванский йылме смессыште возалтыныт.

Сондык йылмым шымлымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Сондык поэзийын Аваже "сондык поэзийын Лӱмлӧ сондык поэтесс улмыла палыме суньогар-влак 1700-шо ийлаште поэзий формо дене шыҥдарымым возымо.
2. А. А.Маркис (1914-1995), писатель, кусарыше да лингвист, сондык йылме нерген шинчымашын кугытшым ятырлан кумдаҥден да йылме образованийын икымше сондык академийжым негызлен.
3. Дардири М.Ариф (1917-1996) поэтын кумдан палыме произведенийже-влакым яванский гыч сондыкыш кусарен, 20 курымышто кызытсе сылнымутан литератур йылмым вияҥдымашке шке надыржым пыштен.
4. Профессор доктор Х. Кестман (1929-2016), активист да учёный, чыла типан йылме да литературышто пӧлеклалтше Бандунг, шуко книга да журнал статья-влакын авторышт сондык йылме нерген литературын факультетшым негызлен.
5. Сундан поэт (р.1934), кумдан палыме сунданский поэт да мер пашаеҥ, сунданский йылме денат, индонезий йылме денат шуко возен да сондык калыкын илыш-йӱлаже да культуржо нерген шке пашажым кугу пагалымаш дене пайдаланен.

Сондык йылмын структуржым кузе ыштыме?

Сунданский йылме-тиде 39 миллион наре еҥ кутырымо австронезий йылме, Тыште Утларакшым Индонезийыште Ява островын касвел ужашыштыже. Тудо австронезий йылме ешын малайский-полинезий группышкыжо пура да яванский, мадуруз да балий йылме дене чак кылдалтын.
Сонданский-ТИДЕ SV (субъект-глагол-объект) йылме, Глагол-влак терминлаште аргументышт дене лица, числа да тукым шотышто келшат. Лӱм мут-влак падеж дене огыт вашталт, тушто рашемдыме але раш палыдыме артиклей уке. Кум урлык (пӧръеҥ, ӱдырамаш да кыдалаш) да кок числа уло. Сунданский йылме глагол аффикс-влакым, тидын шотыштак икмыняр жап маркер да моло аспектуал маркер-влакым ятырак чумырен шога. Йылмыште тыгак кӱлешлыкым ончыктымо йӧн семын мут радам кучылталтеш.

Кузе сунданский йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Сондык йылмын носительжым муза да эреак тудын дене мутланыза. Те йылмым практиковатлен да ваш-ваш тунемаш полшен кертше йолташ лийыда.
2. Тиде йылме дене икмыняр книгам але аудиториалым налза да тудым шкевуя тунемаш тӱҥалза. Сай ресурсым грамматике, тунемме книга, пашазе тетрадь да аудиовизись-влак пуртат.
3. Йылме курсыш але шке репетитор-влак дене частный занятийыш возыза, нунышт персонализацийлен туныкташ да мӧҥгешла кылым ыштен кертыт.
4. Те ямде лийыда гын, Индонезийыш коштмашым ыштыза да тӱрыснек йылмыш пурен ончыза. Тыгеракын, те йылмым туныктышо-влак дене мутланымаште колышт-колышт тунемын кертыда.
5. Онайн-ресурсым, вл-сайт гай формым да илышкыл сетьым кучылтса, йылмым носитель-влак дене кутырен келшаш да тыланда туныктымаште ешартыш материалым муаш полшышо ешартыш материалым муаш.

Баск кусарымаш-тиде кутырымо кусарымашын уникальный область, туштыжо акрет йылме гыч кусарыме мут.тушто тӱҥ шотышто Пирейский полустрово йӱдвелыште илыше изирак калык ойла, вес йылмыш кусаралтеш. Баск йылме шке регионжо деч ӧрдыжтӧ кумдан шарлен огыл гынат, документ-влакым да увертарымашым тиде йылмыш кусарыме шотышто, тыгак шке цельышкыже шушашлан йодмаш кушкеш.

Баск йылмыш кусарыме деч баск йылмыш кусарыме фактор-влак радам уло. Эн ончычак тиде нездевропейский йылме, лишыл родо-тукым але икгайлыкдыме, тӱняште ик йылме денат кылдалтдыме. Кусарыше-влак йылмым келгын умылышаш да чын кусарымым ышташ кӱкшӧ квалификациян лийшаш улыт. Кокымшо,баск йылме шуко диалект ден акцент уло, нунышт изирак географий районыштат палынак ойыртемалт кертыт. Тидым культур шинчымашым рашемдыме кӱкшытыш, йылме нюансым раш умылаш кӱлеш.

Кусарышым баск йылме гыч кычалмыж годым тиде кӱлешан квалификациян улмыж нерген ӱшандарыза. Нуно шочмо йылме дене пайдаланен моштышаш, тиде областьыште паша кумда шинчымашан да опытан лийшаш улыт. Тылеч посна нуно йылмысе грамматике, синтаксис да мутвундо шапашышт келге умылышаш улыт. Текстым чын кусарыме да аралыме шотышто тиде кӱлешан.

Документ-влакым возен пуыде кусараш, баск йылме гыч кусарыше-влак тыгак вияш трансляцийлан, аудиовозаписьлан да моло формылан палемдыме почеш шке суаплыкыштым пуэн кертыт. Южо годым лӱмын шинчымашым йодшо объект але памятник-влакланат перевод кӱлеш лийын кертеш.

Пытартышлан палемдаш кӱлеш: баск йылме тӱҥалтын да кукталтын. Тидлан кӧра баск калыкнан йылмыжым, культуржым да диалектшым сайын палыше профессионал-влакын полышышт кӱлеш. Нунын полшымышт дене частный еҥ семын, тыгак предприятий-влакат баск ден моло йылме коклаште йылме дене шеледымашым сеҥаш, коммуникацийым сай ыҥлаш да саемдаш полшен кертыт.

Могай эллаште баск йылме дене ойлат?

Баск йылме дене утларакшым йӱдвелне Испаний, Баск-Влак Элыште ойлат, но тушто тыгак Нварьыште (Испаний) Да Францийысе баск провинцийлаштат ойлат.

Баск йылмын историйже могай?

Баск йылме-тиде тугай историй йылме, могайыштыже Нар-Влак Испаний да Францийысе нварр-влакын регионлаштышт тӱжем ий мучко ойленыт. Баск йылме изоляцийлыме улеш; тудын лингвистике родыжо уке, икмыняр аквитан ойыртем деч посна, колымо гаяк. Пеш вашке баск йылме нерген возымо ыле, но эран 5 курымыштыжо тудын лӱмжын свидетельствыже уло да тидын марте. Кокла курымлаште баск йылме торговый йылме шот дене кумдан кучылталтын, да кӱсынлымӧ ятыр шомак вес йылмыш пурталтын, поснак испан да француз йылмыш пурталтын. Туге гынат тиде йылмым вес шӱдӧ ий жапыште кучылтмаш шагалемаш тӱҥалын. 20 курымлан баск йылме Шукыж Годым Элын шуко районжо Баск-Влакым кучылтмаш гыч лектын, а южо регионлаште тудын кучылтмашыжым тӧртык деч поснат увертарыме ыле. Тиде пагыт 20-шо курым мучаште мӧҥгеш савырныме, йылме интерес угыч тӱҥалмеке, йылмым аралыме да чояланыме шотышто мерым приниматлымашке кондымо. Школлаште да кугыжаныш службылаште баск йылмым кугемдыме шотышто вийым ыштыме, да кызыт Тудо Элын южо школыштыжо Баск-Влакым туныкта. Тиде йылме тыгак тӱшкаувер йӧн, литератур да исполнительский сымыктыш йӧнлаште кумдан кучылталтеш. Нине вийым ончыде, баск йылме йоммаш лӱдыкшыштӧ кодеш, тачат 33 процент наре Баск-Влак Элысе калык гына тушто ойлен кертыт.

Бас йылмым шымлымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Сабино Аранын (1865-1903): баск националист, политик да писатель. Тудо баск йылмым уэш ылыжтымылан пионер лийын, да тудлан баск йылме дене возымо стандартный системым ышташ возат.
2. Рушарня Мария де Азуэ( 1864-1951): лингвист ден лексикограф, икымше баск-испан мутерын авторжо.
3. Бернардон Ласордон Ласт (1916-2008): баск литературын чапле профессоржо, писатель да поэт. Тудо кызытсе баск орфографийым ямдылен.
4. Локтызо Митчелен (1915-1997): баск филологий дене лингвист ден профессор. Тудо кызытсе баскысе лингвистикын ик негызше лийын.
5. Мурен Эртета (1954 ийыште шочын): писатель, драматург да баск сылнымутын профессоржо. Литературышто баск культур нерген шуко возен да баск йылмым пропагандироватлен.

Баск йылмын структуржым кузе ыштыме?

Баск йылме агглютинатив йылме дене ойлалтеш, тудо суффикс ден приставке-влакым нюанс значенийым ончыктышашлан мут деке ешара манын ончыкта. Синтаксис тӱҥ шотышто теме икымше верыште шога, тугай структур шотышто комментарийым пуа, а тудын почеш тӱҥ содержаний кӱлеш. Тыгак глагол-тӱҥалтыш структурлан тенденций уло. Баск йылмыште кок глагол флекс уло: ик чын да ик эртыше жап, тыгак кум наклонений (изобительный, глагол, кӱштымӧ). Тылеч посна мутышто улшо лӱм мут-влакын радам классышт уло, нунышт мутышто мучаш гласный глагол да шочынжо лӱм мут дене рашемдалтыт.

Кузе бас йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Тунемме ресурсыш, тунемме книга але онайн-курсыш инвестицийым пуыза. Баск йылме-Европышто ик эн тошто йылме, тудымат ситыше ресурс деч посна туныктен кертеш.
2. Радиопрограммым колыштса, телеом ончыза да баск йылме дене книгам лудса. Тиде тыланда йылмым сайынрак умылаш полша да тудын кучылтмыжым реальный пример дене палдара.
3. Занятийыш мийыза. Верысе университет ден организаций-влак южгунам йылме курсым але бас йылме дене репетицийым темлат. Нине занятий чӱчкыдынак йылме носитель-влак дене мутланаш да практике опытым налаш йӧн ышталтеш.
4. Кутырымо шомакыште практикыште шогыза. Баск йылме дене ойлымаш тыглай лийын кертеш. Йылме гыч кондышо-влакым эреак практике да мӧҥгеш ӱжыктымаш тыланда утларак компортно тунемашыже полша.
5. Мутланышым муза. Иктаж-кӧм муза, баскла кутырышо да арнялан кеч ик гана тендан дене мутланаш ямде лиеш ыле. Мутланышын улмыжо негызлымашым арален кодаш да контекстыште йылмым сай йӧн дене шымлен кертеш.