Сунданский Кхмерский Кусараш

Сундан-Индонезийыште утларак шарлыше йылме-влак кокла гыч иктыже. Тудо австрезий йылмысе ешын ужашыжлан шотлалтеш да тушто 40 миллион утла Суньог регионысо еҥ маныт. Шуко ий мучко тиде йылме шуко тӱрлӧ лингвистым да учёный-шамычым шымлыме предмет лийын, тудо курым тӱҥ шотышто пеш кугу культур историйым кучылтын.

Сондык йылме гыч кусарымаш тиде йылмым популярностьын да чынлан шотлымашын кӱлешан ужашыже лиеш. Йылмым нумалше-влакын изи числаыштым шотыш налын, рашемдаш кӱлеш: материал ден ресурс-влак сондык йылме дене пайдаланышт, чылалан раш лийже манын, сондык йылме дене пайдаланышт.

Сондык йылмыш кусарыме икмыняр тӱрлӧ йӧн уло, материал типын могай тип дене кусаралтеш. Мутлан, религий текст-влак кугу точностьым, тыгак религий символикым да ритуалым шинчымашым йодыт. Тӱшка кусарымаш чӱчкыдын йылме носитель-влак шукталт кертыт, тыгай годым чӱчкыдынак тиде областьыште лӱмын ыштыме шинчымашан профессионал кусарыше-влак йодыт.

Палемдаш кӱлеш: сондык йылме гыч кусарымаш - тиде мут веле огыл. Йылме культурын ужашыже улеш гын, тушто материалым сондык йылмышке сайын кусараш туныкташ шуко нюанс уло. Тидым раш пале кӱкшытан шинчымашым да йылмым кучылтмо опытым, тыгак верысе йӱлам да культурым умылымашым йодеш.

Кусарыме суаплыкым пуымо деч посна сунданский йылмым кызытсе условийыште илышынек да активнын аралаш моло йӧнат уло. Ик эн кӱлешан ӱзгар - Тиде Интернетыште улшо ресурс дене пайдаланаш куштылго. Тиде юзо-мутерым да Моло материалым ыштымаш ончыкта, Кудыжо кеч-могай интернетыш ушымаш уло. Йылме умбакыже вияҥеш, тыгай ресурсым йылме активнылыкшылан да тудым нумалше-влакын йодмашыштлан келшен толмышт полшен кертыт.

Сондык йылме гыч кусарымаш кызытсе тӱняште динамике да илышынек кодышт манын, кӱлешанлан шотлалтеш. Профессионал-влакын, тыгак йылмым нумалше-влакын тыршымыштлан кӧра йылме элыште вий ден кугешнымаш источник семын умбакыже шоген кертеш, тыгак культур-влак коклаште коммуникацийым саемдаш полшышаш.

Могай эллаште шондык йылме дене ойлат?

Сундан йылме дене Бантен ден Касвел провинцийлаште, Тыгак Рӱдӧ Яван южо ужашыштыже, индонезий провинцийлаште кутырат. Тушто тыгак Индонезийын, Сингапур Да Малайзийын моло ужашлаштыже илыше этнос сонданец-влакын изи чотышт ойла.

Сондык йылмын историйже могай?

Сунданский йылме-Тиде Индонезийыште илыше 30 миллион еҥ да Индонезийыште илыше, маныт, аклыме шотышто австронезий йылме. Тиде яванский йылме шарлыме шотышто кокымшо йылме, да 14 курым гыч тудо придворный литературын йылмыже лийын. Сондык йылме дене эн ондак палыме серыш - влак мемнан эран 11 курымыштыжо пуалтыт да тиде йылме 1500 ий деч шагал огыл жап улмо шотлалтеш. Сунданский йылме касвел малайский-полинезий ешын австронезий укшыжын да родыжо яванский да балий йылме-влаклан шотлалтеш. Сунданский кеч-кунамат мутланымаште коммерций йылме семын кучылталтеш, тыгак традициян куштымаште, курчак театрыште теньым (Ванг гек) да калык стильыште кумдан палыме кечапи сулинг семын кумдан палыме сымыктышым да культурым шарыме йӧн семын кучылталтеш. Тиде йылме тыгак курым-курым дене тунемме учрежденийлаште кучылталтын, а тошто рукопись-влак чӱчкыдынак сонданскийыште але сунданский да яванский йылме смессыште возалтыныт.

Сондык йылмым шымлымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Сондык поэзийын Аваже "сондык поэзийын Лӱмлӧ сондык поэтесс улмыла палыме суньогар-влак 1700-шо ийлаште поэзий формо дене шыҥдарымым возымо.
2. А. А.Маркис (1914-1995), писатель, кусарыше да лингвист, сондык йылме нерген шинчымашын кугытшым ятырлан кумдаҥден да йылме образованийын икымше сондык академийжым негызлен.
3. Дардири М.Ариф (1917-1996) поэтын кумдан палыме произведенийже-влакым яванский гыч сондыкыш кусарен, 20 курымышто кызытсе сылнымутан литератур йылмым вияҥдымашке шке надыржым пыштен.
4. Профессор доктор Х. Кестман (1929-2016), активист да учёный, чыла типан йылме да литературышто пӧлеклалтше Бандунг, шуко книга да журнал статья-влакын авторышт сондык йылме нерген литературын факультетшым негызлен.
5. Сундан поэт (р.1934), кумдан палыме сунданский поэт да мер пашаеҥ, сунданский йылме денат, индонезий йылме денат шуко возен да сондык калыкын илыш-йӱлаже да культуржо нерген шке пашажым кугу пагалымаш дене пайдаланен.

Сондык йылмын структуржым кузе ыштыме?

Сунданский йылме-тиде 39 миллион наре еҥ кутырымо австронезий йылме, Тыште Утларакшым Индонезийыште Ява островын касвел ужашыштыже. Тудо австронезий йылме ешын малайский-полинезий группышкыжо пура да яванский, мадуруз да балий йылме дене чак кылдалтын.
Сонданский-ТИДЕ SV (субъект-глагол-объект) йылме, Глагол-влак терминлаште аргументышт дене лица, числа да тукым шотышто келшат. Лӱм мут-влак падеж дене огыт вашталт, тушто рашемдыме але раш палыдыме артиклей уке. Кум урлык (пӧръеҥ, ӱдырамаш да кыдалаш) да кок числа уло. Сунданский йылме глагол аффикс-влакым, тидын шотыштак икмыняр жап маркер да моло аспектуал маркер-влакым ятырак чумырен шога. Йылмыште тыгак кӱлешлыкым ончыктымо йӧн семын мут радам кучылталтеш.

Кузе сунданский йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Сондык йылмын носительжым муза да эреак тудын дене мутланыза. Те йылмым практиковатлен да ваш-ваш тунемаш полшен кертше йолташ лийыда.
2. Тиде йылме дене икмыняр книгам але аудиториалым налза да тудым шкевуя тунемаш тӱҥалза. Сай ресурсым грамматике, тунемме книга, пашазе тетрадь да аудиовизись-влак пуртат.
3. Йылме курсыш але шке репетитор-влак дене частный занятийыш возыза, нунышт персонализацийлен туныкташ да мӧҥгешла кылым ыштен кертыт.
4. Те ямде лийыда гын, Индонезийыш коштмашым ыштыза да тӱрыснек йылмыш пурен ончыза. Тыгеракын, те йылмым туныктышо-влак дене мутланымаште колышт-колышт тунемын кертыда.
5. Онайн-ресурсым, вл-сайт гай формым да илышкыл сетьым кучылтса, йылмым носитель-влак дене кутырен келшаш да тыланда туныктымаште ешартыш материалым муаш полшышо ешартыш материалым муаш.

Кхмерский Камбоджин официал йылмыж дене шотлалтеш, тушто 16 миллион утла еҥ уло тӱня мучко ойла. Йылме австроазий ешын веле улеш, тудо вьетнам да мон-кхмер йылмым чӱкта, кхмерский ден монах гай. Кхмер йылме шкенжын письма системыжлан кӧра Кечывалвел-Эрвел Азийыште шке пошкудыжо-влак коклаште ойыртемынак торлен. Кхмер алфавит, кумдан палыме "йошкар кхер" граждан сар жапыште тудын Камбоджыште вуйлатыме коммунист партийын правительже дене историй кылжылан кӧра слог письмалан келшен толшо буква ден диакитике знак-влакын комбинацийыштым кучылтеш.

Диакитике знак-влакын улмыштым ончыде, эрвел азий йылме-влак дене таҥастарымаште тыглай тунемме шотышто кхмер возымо возыш. Буква-влак сайын верланеныт, лудмым куштылемда. Тиде кхмер йылмыш кусарыме дене таҥастарымаште кусарымашым куштылемдаш полша.

Кхмер йылме гыч кусарыме суаплыклан туризм да паша йӧн кушмылан кӧра Камбоджыште чыла кугу йодмаш дене пайдаланат. Англичан ден кхмер йылме коклаште кӱрылтмашым сеҥаш полшышо шуко кусарыме компаний шочын.

Кусарыме компанийым ойырен налме годым кхмер йылме кусарышын опытшым да тудын шинчымашыжым шотыш налаш кӱлеш. Тыгак рашемдаш кӱлеш: кусарыше шке культуржо дене палыме да кӱлеш годым йылмын раш нюансшым ойырен налеш.

Адакшым шинча денак ужаш кӱлеш, кусарыше компаний чын да жапыштыже кусарен шогаш темла. Тиде предприятий але частный еҥ-влак Дене Камбоджыште мутланыме годым эн кугу значений лийын кертеш. Деловой документ ден контракт-влаклан сравоч значениян, садлан кхмер йылме гыч ӱшанле кусарыше-влакым инвестиций шогыман.

Пытартышлан, конкуренцийым ыштен кертше акан кусарыме компанийым муаш кӱлеш. Тыге шуко компаний кхмер йылме гыч кусарыме суаплыкым темлат, кевыт еда коштын савырнаш да чапле ойым налаш акым таҥастараш шога.

Кхмер йылме гыч кусарыме суаплык частный еҥ ден предприятий-влаклан Камбоджыште бизнесым кучышо частный еҥ ден предприятий-влаклан аклаш лийдыме лийын кертеш. Келшен толшо кусарышын полшымыж дене нуно гарантироватлен кертыт: нунын мутланымашышт чын да келшен толшо культур йӱла лиеш. Сандене кхмерский йылме гыч кусарыме шотышто йӧн дене пайдаланаш ида вожыл, иктаж-мо шотышто кӱлеш лиеш гын.

Могай эллаште кхмер йылме дене ойлат?

Кхмер йылме дене тӱҥ шотышто Камбоджыште ойлат. Тушто тыгак Вьетнамыште да Таиландыште, моло эллаште ойлат.

Кхмер йылмын историйже могай?

Кхмер йылме-тиде австроазий йылме, туштыжо 16 миллион еҥ Камбоджыште, Вьетнам, Тайландыште да Францийыште ойлалтыт. Тиде официальный Камбоджи йылме, кудыжо мемнан эра кундемысе икымше курым гычак кучылталтеш..
Кхмер йылме дене эн ондак палыме возыш-влак мемнан эран 7 курымжо дене пуалтыт, но тиде йылме, очыни, ятырлан шуко лийын. VII курым мучко Кхмер империйыште санскритыште мутланыше Индий калык доминироватлен. Кхмер йылме 8 курымлан посна диалектыш ойыртемалташ тӱҥалын.
Кхмер йылме тожо виянрак улмаш.тудым индийский буддий миссионер-влак Кечывалвел Индий Гыч конденыт. Регионын шочмо австроазий йылмыж дене пырля пал ден санкритын значенийыштым кызытсе кхмер йылме шочыктен.
Тиддеч вара кхмерский утларак кумдан палыме лиеш, кызытат Камбоджыште эн кумдан шарлыше йылме лиеш. Тидыже Тыгак Ассоциацийын официал йылмыж гыч иктыже (Кечывалвел-Эрвел Азийын).

Кхмер йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Пре Анг Энг( 17 курым): кхмер йылмын историйыштыже Пеш Кӱлешан фигур, Пре Анг Энг йылме арален кодымаште да коштыктымаште пеш кӱлешан рольым модшо икмыняр пашам возен. Тудлан икымше савыктыше станокым Кечывалвел-Эрвел Азийыште ышташ, тыгак кхмер йылмым возен шыҥдарымаш.
2. Чанкирже (19 курым мучаш) кӧн: Чанкирже кхмер йылмын кызытсе вияҥмаштыже Ик эн кӱлешан фигурлан шотлалтеш. Тудо тымарте кучылталтше деванагарилан возымо системым ямдылен да стандартизацийлан орфографий ден грамматике шотышто вашмутым пуэн.
3. Тохнг Хи (20 курым тӱҥалтыш): Тохонг Хи новатор пашаж дене кхмер мутерым ямдылыме шотышто сайын палыме. Мутерже 1923 ийыште савыкталтын да кызытат кхер йылме дене справочный полшык семын кумдан кучылталтеш.
4. Кумдан палыме Чун Нат-20 курым): Ваддей-влакын Ботумыштым аралыше, чун Пӱчмӧ Чуон кхмер йылмым аралыме да коштымо пашаштым кугу пагален кучылтеш. Тудо кхмерский йылме дене будий ученийлан кӧ пайлен, эн первый лийын да тудлан кхмер культурым арален кодымаште полышым чӱчкыдынак возен пуат.
5. Хай Кантул (21 курым): кхмер йылме шотышто ик эн тӱҥ фигуржо тачысе кечылан, Хай Кантул - профессор да лингвист, тунеммаште кхмер йылмым тунемме годым лым лийде кучылтмаште пашам ыштен. Тудо кхмер йылме дене икмыняр тунемме книгам ямдылен да кхмер йылмын права шотышто ярым аралышылан шотлалтеш.

Кхмер йылмын структуржым кузе ыштыме?

Кхмер йылме-мон-кхмерскийын подслюченийышкыже пурышо австроазий йылме. Тиде субъект-глагол-объект радаман аналитике йылме да предлог олмеш кучылталтше прилог-влак дене. Тудо аффикс-влакын поян системышт, тидын шотыштак тӱрлӧ приставке, суффикс да инффикс савыртыш-влак улыт. Лӱм мут-влак числа дене, а глагол - влак-лица, числа, аспект, йӱк да наклонений дене. Тудо тыгак тӱрлӧ значенийым ойыркалаш кучылталтше вич тоннан тональный системыже уло.

Кузе кхер йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Алфавитым тунемме гыч тӱҥалза: Кхер йылме аксар кхмер манме алфавитым кучылтын возымо,садлан буква да нунын тӱрлӧ формышт дене палыме лияш кӱлеш. Те ресурсым Интернетыште муын кертыда, кудышт тыланда алфавитым тунемаш полшат.
2. Базе мутвундым тунемза: те алфавит дене палыме лийыда гын, кхмер йылме дене тӱҥ мут ден фразым шымлымаште пашам ышташ тӱҥалза. Те онлайн-мутерым, тунемме ден приложенийым, мутым да практикым кычалашлан кучылтын кертыда.
3. Те занятийыш возыза: йылмым чын тунеммыда шуэш гын, верысе школышто але университетыште кхмер йылме дене занятийыш возыза. Занятийыш мийымаш тыланда йодышым пуаш да инструкторлан тӧрлатылаш йӧным пуа.
4. Йылме носитель-влакым колыштса: кхмер йылме дене кутырымо дене чын палыме Лияш манын, икмыняр жап йылмым колышт ончыза. Те кхмер йылме дене телепередачым але фильмым ончен, кӱвуйым колышташ але тиде йылме дене мурым муын кертыда.
5. Серышыште да мутланыме шомакыште практиковатлыза: йылмыдам тӱҥ умылымаш лекмекыда, кхмер йылме дене мутланыме шомакыште практиковатлалташ тӱҥалза. Тиде йылме дене лудаш тӱҥалза да йылме носитель-влак дене мутланен ончыза. Тиде тыланда ӱшанымашым муаш да шке моштымашым вияҥден колташ полша.