Сун Белорус Тәржемә итеү

Сундан Теле Индонезияла иң таралған телдәрҙең береһе. Ул австронезия телдәре ғаиләһенең бер өлөшө булып тора, Һәм Сунда төбәгендә 40 миллиондан ашыу кеше һөйләшә. Күп йылдар дауамында был тел күп һанлы лингвистар һәм ғалимдар тарафынан өйрәнелә, һәм уның тамырҙары быуаттар төпкөлөнә барып тоташҡан бай мәҙәни тарихы бар.

Сундан теленән тәржемә итеү был телдең популярлығы һәм танылыуының мөһим өлөшө булып тора. Бөтә донъя буйынса телдә һөйләшеүселәрҙең сағыштырмаса аҙ булыуын иҫәпкә алып, материалдарҙың һәм ресурстарҙың сундан телендә булыуын, уның сағыу һәм бөтәһенә лә асыҡ булыуын раҫлау мөһим.

Ниндәй материал төрөнә ҡарап, сундан теленә тәржемә итеүҙең бер нисә төрлө ысулы бар. Мәҫәлән, дини текстар ҙур теүәллек, шулай уҡ дини символика һәм ритуалдарҙы белеүҙе талап итә. Дөйөм тәржемәләрҙе йыш ҡына телдә һөйләшеүселәр башҡара ала, был айырым осраҡтарҙа йыш ҡына был өлкәлә махсуслашҡан белемгә эйә булған профессиональ тәржемәселәр талап ителә.

Шуныһы мөһим, сундан теленән тәржемә һүҙҙәр генә түгел. Тел мәҙәниәттең бер өлөшө булғанлыҡтан, унда материалдарҙы сундан теленә уңышлы тәржемә итеү өсөн иҫәпкә алырға кәрәк булған күп нюанстар бар. Был телде белеүҙең билдәле бер кимәлен һәм тәжрибәһен, шулай уҡ урындағы йолаларҙы һәм мәҙәниәтте аңлауҙы талап итә.

Тәржемә хеҙмәттәрен күрһәтеүҙән тыш, сундан телен хәҙерге шарттарҙа тере һәм актуаль итеп һаҡларға ярҙам итеүҙең башҡа ысулдары ла бар. Иң мөһим эштәрҙең береһе - Интернетта сундан телендәге ресурстарға еңел инеү мөмкинлеген тәьмин итеү. Был Веб-һүҙлектәр һәм башҡа материалдар төҙөүҙе аңлата, улар Менән Интернетҡа тоташҡан һәр кем файҙалана ала. Тел үҫешен дауам иткәнлектән, бындай ресурстар телдең актуаллеген һәм уның һөйләшеүселәрҙең ихтыяждарына тап килеүен һаҡларға ярҙам итә ала.

Сундан теленән тәржемә итеү телдең хәҙерге донъяла динамик һәм тере ҡалыуын тәьмин итеүҙең мөһим өлөшө булып тора. Профессионалдар һәм телдә һөйләшеүселәр тырышлығы менән тел илдә көс һәм ғорурлыҡ сығанағы булып ҡала, шулай уҡ мәҙәниәттәр араһында аралашыуҙы яҡшыртыуға булышлыҡ итә ала.

Сундан телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?

Сундан телендә индонезияның Бантен һәм Көнбайыш Ява провинцияларында, Шулай уҡ Үҙәк Яваның ҡайһы бер өлөштәрендә һөйләшәләр. Был телдә Шулай уҡ Индонезияның, Сингапурҙың һәм Малайзияның башҡа өлөштәрендә йәшәгән этник сундандарҙың аҙ һаны һөйләшә.

Сундан теленең тарихы ниндәй?

Сундан теле-Индонезияның Көнбайыш Ява һәм Бантен провинцияларында йәшәгән 30 миллион кеше һөйләшкән австронезия теле. Был илдә яван теленән һуң икенсе урында тора, һәм 14 быуаттан ул һарай әҙәбиәте теле булып тора. Сундан телендәге иң боронғо билдәле яҙмалар беҙҙең эраның 11 быуатына ҡарай, һәм был тел кәм тигәндә 1500 йыл йәшәй тип иҫәпләнә. Сундан теле австронезия телдәре ғаиләһенең көнбайыш малай-полинезия тармағының бер өлөшө булып тора һәм яван һәм бали телдәренә туғандаш. Сундан теле көндәлек аралашыу өсөн, коммерция теле булараҡ, шулай уҡ традицион бейеүҙәрҙә, күләгәләрҙең ҡурсаҡ театрында (ваянг голек) һәм кечапи сулинг булараҡ билдәле халыҡ стилендәге популяр музыкала сағылған сәнғәт һәм мәҙәниәтте таратыу сараһы булараҡ ҡулланыла. Был тел шулай уҡ быуаттар буйына белем биреү учреждениеларында ҡулланылған, ә боронғо ҡулъяҙмалар йыш ҡына сундан телендә йәки сундан һәм яван телдәре ҡатнашмаһында яҙылған.

Башҡорт телен өйрәнеүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Сунандари, "сундан шиғриәтенең Әсәһе" булараҡ билдәле, 1700 йылдарҙа сундан телен шиғри формаға индереүҙе уға йөкмәтәләр.
2. А.А. Марамис (19141995), яҙыусы, тәржемәсе һәм лингвист, сундан теле тураһында белем күләмен киңәйтә һәм беренсе сундан тел белеме академияһына нигеҙ һала.
3. Дардири М.Ариеф (19171996), күренекле шағир, мөһим әҫәрҙәрҙе яван теленән сундан теленә тәржемә итә, 20 быуатта хәҙерге сундан әҙәби теленең үҫешенә үҙ өлөшөн индерә.
4. Профессор доктор х.кесманто (19292016), активист һәм ғалим, бандунг университетының әҙәбиәт факультетына нигеҙ һала, ул бөтә төр телдәргә һәм әҙәбиәткә арналған, һәм сундан теле тураһында күп китаптар һәм журнал мәҡәләләре авторы.
5. Сурьяди (1934 йылғы), билдәле сундан шағиры һәм йәмәғәт эшмәкәре, сундан һәм индонезия телдәрендә күп яҙа һәм сундан халҡының традициялары һәм мәҙәниәте тураһында хеҙмәттәре өсөн ҙур ихтирам менән файҙалана.

Сундан теленең структураһы нисек ҡоролған?

Сундан теле-австронезия теле, Унда 39 миллион самаһы кеше һөйләшә, башлыса Индонезияның ява утрауының көнбайыш өлөшөндә. Ул австронезия телдәре ғаиләһенең малай-полинезия төркөмсәһенә ҡарай һәм яван, мадурез һәм бали телдәре менән тығыҙ бәйле.
Сундан ТЕЛЕ-SVO (субъект-глагол-объект) теле. Ҡылымдар үҙҙәренең аргументтары менән зат, һан һәм зат терминдарында килешә. Исемдәр килеш буйынса ауышмай, һәм уларҙа аныҡ йәки билдәһеҙ артиклдәр юҡ. Өс рода (ир-ат, ҡатын-ҡыҙ һәм урта) һәм ике һан (берлек һәм күплек) бар. Сундан теле ҡылым аффикстарының ҡатмарлы йыйылмаһына эйә, шул иҫәптән бер нисә ваҡытлы маркер һәм башҡа аспектуаль маркерҙар. Телдә шулай уҡ мәғәнәне белдереү сараһы булараҡ һүҙ тәртибе ҡулланыла.

Сундан телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

1. Сундан телен һөйләүсене табығыҙ һәм уның менән даими аралашығыҙ. Иң яҡшыһы-телде өйрәнергә һәм бер-берегеҙгә ярҙам итергә мөмкин булған әңгәмәсе булыу.
2. Был тел тураһында бер нисә китап йәки аудиоматериал һатып алығыҙ һәм уны үҙегеҙ өйрәнә башлағыҙ. Яҡшы ресурстарға грамматика буйынса китаптар, дәреслектәр, эш дәфтәрҙәре һәм аудиояҙмалар инә.
3. Тел курстарына йәки репетиторҙар менән шәхси дәрестәргә яҙылығыҙ, улар күберәк персональ белем һәм кире бәйләнеш тәьмин итә ала.
4. Әҙер Булғанда, Индонезияға сәйәхәт ҡылып, телегеҙгә тулыһынса сумдырылырға тырышығыҙ. Шулай итеп, һеҙ телде тыңлап һәм телдә һөйләшеүселәр менән әңгәмәләрҙә ҡатнашып өйрәнә алаһығыҙ.
5. Онлайн ресурстарҙы, мәҫәлән, веб-сайттар, форумдар һәм социаль селтәрҙәрҙе ҡулланып, телдә һөйләшеүселәр менән аралашырға һәм өҫтәмә материалдар табырға ярҙам итә, улар һеҙгә уҡытыу.

Беларусь көнсығыш европа иле, Рәсәй, Украина, Польша, Литва һәм Латвия менән сиктәш. Документтарҙы, әҙәбиәтте һәм веб-сайттарҙы белорус теленә тәржемә итеү белорустар һәм башҡа халыҡтар араһында ғына түгел, ә илдең үҙендә лә халыҡ-ара аралашыуҙың мөһим өлөшө булып тора. 10 миллионға яҡын кеше йәшәгән осраҡта, был төрлө илдәге йәмғиәттең бөтә ҡатламдары менән һөҙөмтәле аралашыу өсөн, белорус теленә һөҙөмтәле тәржемә итә белеү мөһим.

Белоруссияның рәсми теле булып белорус теле тора, һәм ике төп яҙыу ысулы бар, уларҙың икеһе лә тәржемә иткәндә йыш ҡулланыла: латин алфавиты һәм кириллица. Латин алфавиты латин теленән, Рим империяһы теленән килеп сыҡҡан һәм күп кенә көнбайыш илдәрендә ҡулланыла; ул поляк алфавиты менән тығыҙ бәйле. Шул уҡ ваҡытта грек алфавитынан килеп сыҡҡан һәм монахтар тарафынан булдырылған кириллица рус теле менән тығыҙ бәйләнгән һәм Көнсығыш Европаның һәм Үҙәк Азияның күп илдәрендә ҡулланыла.

Белорус тәржемәсеһе төп текстың мәғәнәһен теүәл тапшырыу өсөн ике алфавитты ла яҡшы аңларға тейеш. Тәржемәсе шулай уҡ теүәл тәржемә итеү өсөн белорус грамматикаһын һәмексикаһын, шулай уҡ белорус мәҙәниәтен белеүен бик яҡшы белергә тейеш.

Инглиз теленән белорус теленә йәки белорус теленән инглиз теленә тәржемә итеү бик ҡатмарлы түгел, әгәр тәржемәсе телде аңлай һәм хәбәрҙе теүәл тапшыра ала икән. Әммә был мәсьәлә белорус теленән немец, француз йәки испан телдәренә тәржемә итергә теләүселәр өсөн бер аҙ ҡатмарлыраҡ. Был тәржемәсегә белорус телендә булмаған һүҙҙәрҙе йәки фразаларҙы ҡулланып, хәбәрҙе тәржемә итеү теленә тәржемә итеү кәрәк булыуы менән бәйле.

Белорус тәржемәселәре осраған тағы бер проблема-күп һүҙҙәрҙең һәм фразаларҙың контекстан сығып бер нисә тәржемәһе булыуы. Бынан тыш, ҡайһы бер осраҡтарҙа инглиз һәм белорус телдәрендә бөтөнләй төрлө мәғәнәгә эйә булған һүҙҙәр бар, шуға күрә тәржемәсе был айырма тураһында белергә һәм тәржемәһен тейешле рәүештә төҙәтергә тейеш.

Ниһайәт, белорус теленә тәржемә иткәндә мәҙәни контекстына ҙур иғтибар биреү һәм ниндәй ҙә булһа мыҫҡыллы йәки мәҙәни яҡтан һиҙгер булмаған терминдарҙан йәки фразаларҙан ҡасыу бик мөһим. Хәбәрҙе белорус телендә теүәл тапшырыу өсөн тәржемәсе телдең нюанстары, уның грамматик структуралары һәм белорус йәмғиәтенең мәҙәни контексы менән таныш булырға тейеш.

Ниндәй генә мәсьәлә булмаһын, белорус теленә тәржемә итеү ҡатмарлы предприятие була ала, әммә кәрәкле белем һәм тәжрибә булғанда ул уңышлы була ала. Телдең нисек ҡоролоуын аңлап, мәҙәни контекстың мөһимлеген танып, тәжрибәле белорус тәржемәсеһе тел айырмаһын еңеп сығырға һәм әһәмиәтле бәйләнештәр булдырырға ярҙам итә ала.

Белорус телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?

Белорус телендә Башлыса Белоруссияла һәм Рәсәйҙең, Украинаның, Литваның, Латвияның һәм Польшаның ҡайһы бер райондарында һөйләшәләр.

Белорус теленең тарихы ниндәй?

Белорус халҡының тәүге теле боронғо көнсығыш-славян теле була. Был тел 11 быуатта барлыҡҡа килә һәм 13 быуатта Киев Русе тарҡалғанға тиклем уның теле була. Был ваҡыт эсендә ул сиркәү славян һәм башҡа телдәрҙең көслө йоғонтоһо аҫтында була.
13-14 быуаттарҙа тел ике төрлө диалектҡа бүленә башлай: белорус теленең төньяҡ һәм көньяҡ диалекттары. Көньяҡ диалекты бөйөк Литва кенәзлегендә ҡулланылған әҙәби тел нигеҙенә һалына, ул һуңыраҡ илдең рәсми теле булып китә.
Мәскәү осоронда, 15 быуаттан башлап, белорус теле артабан рус теленең йоғонтоһона дусар була, һәм хәҙерге белорус теле үҙенең һыҙаттарын ала башлай. 16-17 быуаттарҙа телде кодлаштырырға һәм стандартлаштырырға тырышалар, әммә был тырышлыҡтары уңышһыҙ була.
19 быуатта белорус теле һөйләү һәм әҙәби тел булараҡ яңырыу кисерә. 1920 - се йылдарҙа Ул Советтар Союзының рәсми телдәренең береһе тип таныла. Әммә 1930 йылдарҙағы сталин репрессиялары был телде ҡулланыуҙың кәмеүенә килтерә. Ул 1960-сы йылдар аҙағында тергеҙелә һәм шул ваҡыттан Алып Де-факто Белоруссияның рәсми теле булып китә.

Белорус телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Франциск Скорина (14851541): Йыш ҡына "белорус әҙәбиәтенең Атаһы" тип атала, Скорина христиан текстарын латин һәм чех телдәренән белорус теленә беренсе нәшер итеүсе һәм тәржемәсе була. Уға белорус телен тергеҙеү һәм буласаҡ яҙыусыларҙы был телдә эшләргә рухландырыуҙы йөкмәтәләр.
2. Симеон Полоцкий (15301580): Дин Белгесе, шағир һәм философ, Полоцкий тел, тарих, мәҙәниәт, дин һәм география өлкәһендәге күп яҡлы хеҙмәттәре менән билдәле. Ул белорус телендә бер нисә текст яҙа, улар белорус әҙәбиәтенең каноник әҫәрҙәренә әйләнә.
3. Янка Купала (18821942): Шағир һәм драматург, купала белорус һәм рус телдәрендә яҙа һәм 20 быуаттың иң әһәмиәтле белорус шағиры булараҡ киң билдәле.
4. Якуб Колас (18821956): Шағир һәм прозаик, Колас илдең көнбайыш өлөшөндә һөйләшкән белорус теле диалектында яҙа һәм телгә күп яңы һүҙҙәр һәм һүҙбәйләнештәр индерә.
5. Василь Быков (19242003): Шағир, драматург, сценарист һәм диссидент, быков совет оккупацияһы ваҡытында Белоруссиялағы тормошто һүрәтләгән хикәйәләр, пьесалар һәм шиғырҙар яҙа. Уның күп әҫәрҙәре хәҙерге белорус әҙәбиәтендә иң мөһимдәрҙең береһе тип һанала.

Белорус теленең структураһы нисек ҡоролған?

Белорус теле көнсығыш славян төркөмөнә инә һәм рус һәм украин телдәре менән тығыҙ бәйле. Был бик флектив тел, һүҙҙең төрлө формалары бер нисә мәғәнәне белдереү өсөн ҡулланыла тигәнде аңлата, шулай уҡ агглютинатив тел, ҡатмарлы һүҙҙәр һәм һүҙбәйләнештәр башҡа һүҙҙәргә һәм морфемаларға аффикстар ҡушыу юлы менән барлыҡҡа килә тигәнде аңлата. Грамматик яҡтан БЫЛ башлыса SOV (субъект-объект-глагол) һүҙҙәр тәртибендә һәм ир-ат, ҡатын-ҡыҙ заттарын һәм күплек килештәрен ҡуллана. Әйтелеш күҙлегенән ҡарағанда, был славян теле, ҡайһы бер чех һәм поляк йоғонтоһо менән.

Белорус телен нисек дөрөҫ өйрәнергә?

1. Рәсми тел курсын үтегеҙ: әгәр һеҙ белорус телен өйрәнеүгә етди ҡараһағыҙ, онлайн - йәки көндөҙгө тел курсын башлау яҡшы ысул булып тора. Тел курсы һеҙгә тел нигеҙҙәрен өйрәнергә һәм күнекмәләрегеҙҙе үҫтереү өсөн структура бирергә ярҙам итә ала.
2. Һыуға төшөү: телде ысын мәғәнәһендә Өйрәнеү һәм уны иркен үҙләштереү өсөн, телде үҙләштереү өсөн мөмкин тиклем күберәк ваҡыт сарыф итергә кәрәк. Белорус музыкаһын тыңлағыҙ, белорус фильмдарын һәм телешоуҙарын ҡарағыҙ, белорус китаптарын, блогтарын һәм мәҡәләләрен уҡығыҙ — һеҙгә ишетергә һәм телде ҡулланырға ярҙам иткән бөтә нәмә.
3. Практика: телде үҙләштереү өсөн ваҡытын һөйләү телмәренә һәм телде тыңлауға сарыф итергә кәрәк. Телдә һөйләшеүҙә бер нисә ысул бар: тел төркөмөнә ҡушылырға, тел партнерын табырға йәки телде өйрәнеү өсөн ҡушымталар ҡулланырға, телдә һөйләшеүселәр менән күнекмәләр үткәрергә мөмкин.
4. Кире бәйләнеш алаһығыҙ: Һөйләү телмәрендә һәм телдә аудициялағанда күнеккәндән һуң, уны дөрөҫ ҡулланыуығыҙҙы раҫлау өсөн кире бәйләнеш алыу мөһим. Телде өйрәнеү өсөн ҡушымталар ҡулланып, телдә һөйләшеүселәрҙән кире бәйләнеш ала алаһығыҙ, хатта онлайн репетитор таба алаһығыҙ, ул һеҙгә индивидуаль тәҡдимдәр һәм кире бәйләнеш бирә ала.