Румынский Башкир Тылбаастаа

Румыния-Илин Эуропаҕа бэйэтин ураты дьикти тыллаах кэрэ дойду. Официальнай тыл Румынскай буолар уонна бу Италия, французскай, Испан уонна Португал тыллары кытта ыкса сибээстээх романскай тыл. Ити курдук баай культурнай үгэстэри уонна араас омук нэһилиэстибэтин үөскэтии буолбута.

Румын тылын- өһүн кытта билсибэтэх дьоҥҥо көһөрүү ыарахан сорукка киириэн сөп. Чуолкай тылбааһы оҥорорго тыл да, култуура да билии эрэйиллэр. Атын тылга тылбаас эмиэ элбэх тыл уустугуттан уонна дойдуга тарҕаммыт региональнай диалектар уустуктарыттан балачча уустук буолуон сөп.

Дьыала тылбаас өҥөтүгэр тиийдэҕинэ, үчүгэй түмүктэри ситиһэргэ профессиональнай тылбаас компаниялары туһаныахха сөп. Тылбаас ис хоһоонун чуолкайдык көрдөрөр иннинэ уопуттаах тылбаасчыттар дьиҥнээх тиэкиһи сөпкө өйдүүллэригэр, наадалаах бириэмэни барыахтара. Маны таһынан, бу специалистар Саха тылын грамматикатын уонна дорҕоонун чопчу тылбаастааһыны хааччыйалларыгар эмиэ өйдүөхтэрэ.

Докумуоннары көһөрүүгэ докумуон ханнык аудиторияҕа анаммытын учуоттуур наадалаах. Холобур, бизнес- аудиторияҕа анаммыт докумуону тылбаастааһын киэҥ аудиторияҕа анаммыт докумуонтан ордук формальнай тылы туһанара ирдэнэр.

Тылбаасчыт сөптөөх талыытыгар эбии румын тылын быраабылатын тутуһара улахан суолталаах. Бу сөбүлэһиилэр тыл бэрээдэгин, пуунун, этии структуратын уонна сүрүн буукубаларын, ону тэҥэ охсууну уонна диакритическай бэлиэлэри сөпкө туһаныы туһунан этэллэр.

Дьэ, тыл румыныгар тылбаас ханнык баҕарар культурнай араас тиэрминнэри уонна этиилэри чуолкайдык бэрэбиэркэлиир. Саха сирин төрүт үгэстэрин уонна культуратын билии ситиһиилээхтик көһөрүү наадата тирээтэ.

Бу элеменнэри, предприятиелары уонна чааһынай сирэйдэри болҕомтоҕо ылан, атын тылынан докумуоннары чуолкай тылбаастааһыннара ирдэниллэр буолан, кинилэр тылбаастара ис хоһоонноох уонна чуолкай буолуохтарын сөп.

Ханнык дойдуларга румын тылынан саҥаралларый?

Румын тылынан Румынияҕа уонна Молдова Республикатыгар, ону тэҥэ Алданияҕа, Болгарияҕа, Венгрияҕа, Сербия уонна Украина сорох чаастарыгар ордук кэпсииллэр. Кини ону тэҥэ хас да дойдуларга уонна регионнарга Воеводина автономнай провинциятын (Сербия) киллэрэн туран, Прнестрье (Молдова) уонна автономнай Горнай региона (Молдова) киллэрэн туран, официальнай тыл буолар.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Румын тылын историята Римскэй империя кэмнэригэр киирсэр, билиҥҥи Румыния территорията Римскэй провинция сорҕото буолар. Латин сир империятын официальнай тыла Рим империята буоларын быһыытынан, бу региоҥҥа киэҥник туһаныллыбыта уонна күнтэн ыла Румынияҕа кубулуйбута. Кэнники үйэ устатыгар бу тыл славянскай тыллар уонна сорох гректэр тылларыгар, онтон да атын Роман тылларыгар күүстээх сабыдыалламмыта. Латыштар уонна славянскай тыллар сабыдыаллара сүүс сыл кэнниттэн Саха тыла бэйэтин ураты дьикти көстүүлэрин булбута. Бүгүн румынскай Япония, француз, Италия уонна Португалия тылларыттан биирдэстэрэ.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Эмил Гарлеан-билиҥҥи кэм саамай уһулуччулаах румын суруйааччыларыттан биирдэстэрэ. 2. Константин Доброжану- Герой- румын Социалистическай, лингвист уонна литературнай критик. 3. Ион Лука Караджал – бөдөҥ драматург уонна кылгас кэпсээн- ипсээн автора. 4. Михайлов - Саха поэта саамай сабыдыаллаах уонна нарын поэтынан ааҕыллар. 5. Иван Славич-төрүт олохтоох суруйааччы, кылгас кэпсээннэр уонна журналист автора.

Румын тылын структурата хайдаҕый?

Саха тылын структурата атын романскай тылларга маарынныыр, имигэстик уонна сотору- сотору синтаксиһынан. Онно субъект тыл бэрээдэгэ-сорох варианнаах эбийиэк туттуллар тииптээх эбэтэр тыл холбоһуктарыттан көрөн туһаныллар. Кини ону сэргэ туохтуурдары түмүү, баар уонна араас уратылары сууратыы, Роман тылларыгар уопсай тылы булуу.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Төрдүттэн саҕалаа. Саха тылын алфавитын уонна айымньытын кытта билсиҥ. Бу тылга базовай кэпсэтиини ыытар кыахтааххыт диэн сүрүн кэпсэтиини, этиилэри үөрэтиҥ.
2. Погрузте В румынский язык. Румын музыкатын истиҥ, сахалыы киинэлэри уонна тэлэбиидэнньэлэри, ону тэҥэ румын хаһыаттарын ааҕыҥ. Ити эһиэхэ тылы түргэнник үөрэтэргэ көмөлөһүөҕэ.
3. Румын тылынан дьарыктаныҥ. Дьарыкка сылдьыы-ханнык баҕарар тыл үөрэхтээҕэ, тутулуга суох салалта буоларын хааччыйар буолан, хайа баҕарар тылга олус үчүгэй ньыма.
4. Практикаланыҥ күн аайы саҥарыаҕыҥ. Тылы тутааччылары кытта бодоруһуҥ, тугу барытын тутан туран сэһэргэһэргитигэр практикалаһыҥ.
5. Онлайн ресурсалары туһаныҥ. Вэб- сайт уонна румын тылын үөрэтиигэ ураты сыһыарыылар элбэхтэр. Тыл саппааһын улаатыннарарга, грамматикаҕа туһанарга уонна производствоҕа үлэлэһэргэ туһаныҥ.

Башкир тыла-башкир тыла, Башкортостан Республикатыгар, Россия диэн былыргы түүр тыла. Түүр тылларын кипчак бөлөҕөр сыһыаннаах, онно 1,5 мөлүйүөн киһи этиллэр.

Башкир тыла араас, онно республика үрдүнэн араас диалектар тарҕаммыттара. Ону башкир тылын кытта тылбаас оҥорор уонна киниэхэ уустук сорукка сыһыаннаах. Диалектар ыккардыларыгар тыл бүтүүтүн уонна айымньыга уларыйыы курдук тылбаастыыр хас да сүрүн уратылар бааллар.

Чуолкай тылбааһы хааччыйарга Саха тылын кыаҕын толору өйдүүр опыттаах носителей буолуохтаах. Бу тылбаасчыттар араас диалектарга үчүгэйдик ырытыллан, сатаан сааһылана сатыахтаахтар. Ол иһин профессиональнай тылбаасчыттарга үгүстүк тутталлар,тыл башкир тылыгар тылбаастанар.

Саха тылын тылбаасчытын булууга тылбаасчыт болҕомтоҕо ылыахтаах хас да улахан фактордаах. Уопут быһаарыылаах суолталаах; тылбаасчыт оригинал тылын да, тылбаас тылын да быһыытынан баһылыахтаах, ону тэҥэ культурнай контекска өйдүөхтээх. Тылбаасчыт тыл чэрчитинэн туттуллар Терминологияҕа актуальнай билиилээх- көрүүлээх буолан, кэмтэн ыла уларыйыан сөп диэн эмиэ кэрэхсэбиллээх.

Уопсайынан, башкир тылын кытта тылбаас анал билиини, дьоҕуру, ону тэҥэ диалектары уонна культураны өйдүүрү ирдиир. Сэрэйиллэр өйдөбүлү чуолкай биэриини мэктиэлиир туһугар опыттаах уонна үчүгэйдик билэр тылбаасчыт куортамныыра улахан суолталаах.

Ханнык дойдуларга башкирдыы тылынан саҥаралларый?

Башкир тылыгар сүрүннээн Арассыыйаҕа, Казахстаҥҥа, Украинаҕа уонна Узбекистаҥҥа аҕыйах носителей баар.

Башкир тылын историята хайдаҕый?

Башкир тыла-түүр тыла, манна ордук Урал хайатын регионугар баар Башкортостан Өрөспүүбүлүкэтигэр киирэр. Бу-ыаллыы сытар удмурт сорох бэрэстэбиитэллэрэ этэллэр республика соҕотох официальнай тыла. Бу тыл үгүс үйэтин тухары туһаныллар уонна билиҥҥэ диэри түүр тылларыттан биирдэстэрэ буолар.
Башкир тылын туһунан эрдэтээҥи суруктар 16- с үйэҕэ киирэллэр. Бу кэмҥэ араб уонна перс тылларыгар күүстээх сабыдыаллаабыта. 19- с үйэҕэ башкир тыла региоҥҥа хас да араас омук тылын суругунан буолар. Кини эмиэ научнай үлэлэргэ туһалаабыта, регион үрдүнэн тарҕанарыгар көмөлөспүтэ.
Сэбиэскэй кэмҥэ Саха тыла Россия сабыдыалыттан улаханнык эмсэҕэлээтэ. Үксүлэрэ нууччалары кытары тэҥнииллэрэ. Бу тыл оскуолаҕа үөрэммитэ, биир кэлим башкир алфавиты оҥорорго холонуу оҥоһуллубута.
Сэбиэскэй кэм саҕана Саха тыла актыыбынайдык туһаныллыбыта уонна бу тылы харыстааһыҥҥа элбэх сыра- сылба ууруллубута. Үгүс дьон билигин иккис тыл быһыытынан үөрэтэллэр уонна республика Правительствота бу тылы хааччыйыыга улахан сыраны уурар.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээҕий?

1. Ильдар Габдрафиков-поэт, публицист уонна сценарист, башкир литературатыгар уонна башкир тылын тилиннэриигэ дьоһун суолталаах фигура этэ.
2. Николай Галиханов-башкир тылыгар учуонай уонна поэт, башкир тылыгар уонунан үлэни суруйбута уонна билиҥҥи башкир наукатын төрүттээччитинэн ааҕыллар.
3. Дамир Исмагилов-академик, философ уонна лингвист, башкир тылын үөрэтээччилэрин ортолоругар грамотаны үрдэтиигэ элбэх үлэлэспит уонна башкир тылыгар элбэх сурук үлэлэспит.
4. Аскер Амбетов-башкирскай поэт, прозаик уонна учуонай, башкир тылын уонна литературатын уобалаһыгар биир биллэр фигуралартан биирдэстэрэ этэ уонна бу тылынан хас да улахан айымньыны суруйбута.
5. Ирек Яхтина-биллиилээх башкир суруйааччыта уонна драматург, кини айымньылара Россияҕа эрэ буолбакка, аан дойдуга билиннилэр, онон башкир тылын ааҕааччыларга аһаҕастык билинэр туһугар элбэҕи оҥорбута.

Башкир тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Башкир тыла-агглютинативнай тыл, тюрк тылларыгар сыһыаннаах. Грамматическай функцияны этэргэ туттуллар суффикс уонна анал дорҕооннору туттуу. Башкир тыла кытта дьүөрэлэһэр уонна дорҕооннор баай тиһиктэрэ, сүһүөхтэрин да, дееприческэй конструкциялара да кини уопсай структуратын оҥороллор.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Башкир алфавитын уонна айымньытын кытта билсиҥ. Бу саамай улахан хардыы, башкир тылын үөрэтиини саҕалыыр буоллаххытына эрэ. Башкир тылыгар сорох сүрүн тиэкистэри ааҕыыттан саҕалааҥ уонна хас биирдии буукубаны сөпкө этэргэ кыһаллыҥ.
2. Репетитор эбэтэр куурус буларга холонуҥ. Тылы үөрэтии бастыҥ ньымата-тыл тумус туттарааччыны кытта анал үөрэҕи ааһыы. Ол кыаллыбат буоллаҕына, эһиэхэ тылы үөрэтэргэ көмөлөһөр олохтоох курстарга эбэтэр аудио- видеоксаларга көрөҕүт.
3. Ааҕыҥ, иһиттиҥ уонна көрүҥ. Тылгытын кытта билсэр ордук буоларгытынан, ааҕыыга уонна маассабай информация средстволарын истиигэ практикаланыҥ. Аудиозаписи, литератураны, киинэлэри уонна ырыалары башкир тылыгар булан көрөргө холонуҥ.
4. Кэпсэтэргитигэр башкирдыы кэпсэтиҥ. Практика партнерын Булуҥ эбэтэр онлайн форумҥа кыттыҥ, дьон башкирдыы саҥараллар. Сыыһалартан куттанымаҥ-үөрэх чааһа!
5. Салгыы үөрэниҥ. Оннооҕор бэйэ бэйэҕитин кытта эйэлэһэр буоллаххытына, куруук туох эрэ саҥаны, туохха үөрэниэххин, туһаныахха сөп. Башкир тылыгар элбэх матырыйаалы ааҕыҥ, истиэххин уонна көрөргүтүн салгааҥ.