Саха Сингальский Тәржемә итеү

Яҡут теле-Рәсәйҙең төньяҡ-көнсығышында ярты миллиондан ашыу кеше һөйләшкән төрки тел. Тел яңы ғына рәсми танылыу алғанлыҡтан, элеккесә якут теленән тәржемә итеү хеҙмәттәренә ҙур һорау бар. Был мәҡәләлә беҙ якут теленә һәм унан тәржемә итеүҙең мөһимлеген ҡарайбыҙ, шулай уҡ был процесс менән бәйле проблемаларҙы тикшерәбеҙ.

Якут телендә Рәсәйҙә генә түгел, Монголия, Ҡытай һәм Ҡаҙағстан кеүек илдәрҙә лә һөйләшәләр. Был халыҡ-ара якут теленә тәржемә итеү хеҙмәттәренә ихтыяж барлығын аңлата, шулай уҡ ил эсендә лә. Яҡут теленә һәм унан тәржемә итеүҙең төп маҡсаты - ерле халыҡтар общиналары һәм башҡа ҡыҙыҡһынған яҡтар араһында аралашыуҙы еңеләйтеү өсөн тел бушлыҡтарын тулыландырыу. Шулай уҡ юридик документтар, дипломатик килешеүҙәр, белем биреү материалдары, киң мәғлүмәт саралары һәм мәҙәниәт менән бәйле материалдар һәм башҡа документтар өсөн тәржемәләр талап ителә.

Яҡут теленә һәм унан тәржемә итеүгә килгәндә, ҡайһы бер мөһим проблемаларҙы иҫтә тоторға кәрәк. Беренсенән, әйтелеш проблемаһы бар. Яҡут телендә һөйләшкән төбәк диалектына бәйле һүҙҙәрҙең әйтелешендә айырмалар бар. Шулай итеп, тәржемәселәргә аныҡлыҡ тәьмин итеү өсөн был төбәк вариациялары менән таныш булыу мөһим. Тағы бер проблема-күп һүҙҙәрҙең, улар ҡулланылған контекстан сығып, бер нисә мәғәнәгә эйә булыуы. Был тәржемәселәргә һүҙҙең йәки фразаның дөрөҫ мәғәнәһен билдәләүҙе ҡыйынлаштыра, был аныҡлыҡты тағы ла мөһимерәк итә.

Яҡут теленә һәм унан тәржемә итеү менән бәйле ауырлыҡтарға ҡарамаҫтан, был процестың мөһимлеген таныу мөһим. Яҡут теле танылыу яулауын дауам иткән һайын, яҡут теленә һәм унан тәржемә итеүҙең юғары сифатын һәм аныҡлығын тәьмин итеү мөһим була бара. Сифатлы тәржемәләр уңышлы мәҙәни-ара диалогты һәм бәйләнештәрҙе һаҡлау өсөн бик мөһим, бигерәк тә мәҙәниәте йыш ҡына ситләтелгән ерле общиналар араһында.

Ниндәй илдәрҙә якут телендә һөйләшәләр?

Якут телендә Рәсәйҙә, Ҡытайҙа һәм Монголияла һөйләшәләр.

Яҡут теленең тарихы ниндәй?

Яҡут теле төньяҡ-көнбайыш төрки телдәренең каспий төркөмсәһенә ҡараған төрки тел. Был Телдә Рәсәй Саха Республикаһында, башлыса Лена йылғаһы һәм уның ҡушылдыҡтары бассейнында, яҡынса 500 000 кеше һөйләшә. Яҡут теленең бай әҙәби тарихы бар, ул 14 быуат уртаһындағы беренсе яҙма әҙәбиәткә барып тоташа. Яҡут әҙәбиәте Яҡын Көнсығыш һәм Үҙәк Азия суфый шағирҙары, шулай уҡ император Рәсәйенән рус яҙыусылары һәм авторҙары ижадының көслө йоғонтоһо аҫтында була. Яҡут телендәге тәүге яҙма әҫәрҙәр дини текстар, шул иҫәптән Ҡөрьәндән өҙөктәр һәм йософ һәм Зөләйха тураһында легендалар тәржемәләре була.
Яҡут телендә яҙылған тәүге оригиналь әҫәрҙәр 19 быуат аҙағында барлыҡҡа килә: яҡут халҡының көндәлек тормошо тураһында шиғырҙар, хикәйәләр һәм романдар. Яҡут яҙыусылары шулай уҡ үҙҙәренең әҫәрҙәрендә колониализмға ҡаршы көрәш, традицион себер мәҙәниәтенең әһәмиәте һәм төбәктең иҙелгән халыҡтарының ауыр хәле кеүек киң темаларҙы өйрәнә башлай. 1920-1930 йылдарҙа Якут теле Әҙәби ренессанс кисерә, Уны юрий Чегерев, Анатолий Кротов, Геннадий Титов һәм Иван тазетдинов кеүек яҙыусылар етәкләй. Был осорҙа якут телендә баҫылған китаптар һаны ҡырҡа арта, шулай уҡ хөкүмәт һәм административ документтарҙа был телде ҡулланыу арта.
Бөгөн якут теле уның һөйләшеүселәре араһында яңырыу кисерә, унда бер нисә яңы гәзит һәм журнал нәшер ителә. Шулай уҡ Рәсәйҙән ситтә якут телен өйрәнеүгә ҡыҙыҡһыныу арта, сөнки бер нисә университет был тел буйынса курстар тәҡдим итә.

Башҡортостан гәзите "йәмғиәт" башҡорт телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән 5 кеше кем?

1. Винокуров Юрий Николаевич лингвист, тарихсы һәм филолог; 2. Степан Георгиевич Островский якут шағиры, драматург, прозаик һәм тәржемәсе; 3. Беляев Олег Михайлович якут әҙәбиәт белгесе һәм публицисы; 4. Баһауетдинова лилиә Владимировна яҡут фольклорсыһы; 5. Акулина Еловна Павлова диикограф һәм диалектологияны тикшеренеүсе.

Яҡут теленең структураһы нисек ҡоролған?

Яҡут теле төрки тел ғаиләһенә ҡарай һәм Төньяҡ-көнсығыш төркөмөнөң бер өлөшө булып тора. Был агглютинатив тел, йәғни ул һүҙҙәргә яңы мәғәнәләр һәм формалар булдырыу өсөн өҫтәлергә мөмкин булған суффикстарҙы ҡуллана. Якут теле юғары флексия менән айырылып тора, был һүҙҙәрҙең һөйләмдә нисек ҡулланылыуына ҡарап формаһын үҙгәртеүен аңлата. Исемдәр, алмаштар, сифаттар һәм ҡылымдар уларҙың формаһын контекстан сығып билдәләү өсөн тамамланыуҙар талап итә.

Яҡут телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

1. Якут теле дәреслегенең йәки инструктор өсөн ҡулланманың бер данаһын алығыҙ. Был материалдарҙа килтерелгән дәрестәрҙе эшкәртеү-телде камил үҙләштереүҙең иң яҡшы ысулы.
2. Һөйләү һәм аудициялау буйынса күнекмәләр үткәрегеҙ. Теләһә ниндәй телде өйрәнеүҙең иң яҡшы ысулы - уны мөмкин тиклем күберәк ҡулланыу, шуға күрә күнекмәләр үткәрергә мөмкин булған әңгәмәсегеҙҙе табырға тырышығыҙ.
3. Якут телендә яҙылған материалды уҡығыҙ. Был һеҙгә телдең структураһын һәм грамматикаһын аңларға ярҙам итәсәк.
4. Яҡуттарҙың мәҙәниәте һәм тарихы менән танышығыҙ. Әгәр һеҙ кешеләр һәм уларҙың йәшәү рәүеше тураһында күберәк белһәгеҙ, был һеҙгә телде яҡшыраҡ аңларға ярҙам итер.
5. Яҡут КИҢ мәғлүмәт САРАЛАРЫН ҡарағыҙ һәм тыңлағыҙ. Күп кенә онлайн-ресурстар бар, шул иҫәптән был телдә радиопрограммалар һәм телешоуҙар бар.
6. Якутияға Барығыҙ. Төбәктә ваҡыт үткәргәндән һуң, һеҙ телегеҙгә сумдырылырға һәм телдә һөйләшеүселәр менән аралашырға мөмкинселек аласаҡһығыҙ.

Һуңғы йылдарҙа сингаль теленә тәржемә итеү мөһимерәк була бара, сөнки бөтә донъя буйынса был тел һәм уның мәҙәниәте менән танышыусылар һаны арта бара. Сингал телендә башлыса Шри-Ланкала һөйләшәләр, әммә Ул Шулай уҡ Һиндостан, Сингапур һәм Бангладеш кеүек башҡа илдәрҙә лә ҡулланыла. Сингал телендә һөйләшеүселәр менән һөҙөмтәле аралашыу өсөн теүәл һәм ышаныслы тәржемәләр кәрәк.

Сингаль теленә яҡшы тәржемә алыуҙың беренсе аҙымы-квалификациялы профессиональ тәржемәсе эҙләү. Тәржемәсе телмәр буйынса теүәл һәм мәҙәниәткә ярашлы тәржемәне теләһә ниндәй маҡсат өсөн тәьмин итә алырға тейеш. Интернетта абруйлы компанияларҙы табырға мөмкин, шулай уҡ һеҙ һайлаған тәржемәсе һеҙ тәржемә иткән телдә эшләү тәжрибәһенә эйә булыуына инаныу мөһим.

Шулай уҡ тәржемәнең контексын аныҡ билдәләү мөһим, тәржемәсе һөҙөмтәле тәржемәне тәьмин итеү өсөн бөтә кәрәкле мәғлүмәткә эйә булһын өсөн. Был текстың маҡсаты, маҡсатлы аудитория һәм теләһә ниндәй тейешле терминология йәки ҡулланырға кәрәкле конкрет фразалар тураһында ниндәйҙер белешмә мәғлүмәт биреүҙе үҙ эсенә ала.

Тәржемәсе кәрәкле мәғлүмәт һәм лингвистик күнекмәләргә эйә булғанда, тәржемә процесына тотонорға мөмкин. Тәржемә ителгән текстың күләменә һәм ҡатмарлылығына ҡарап, был бер нисә минуттан бер нисә көнгә тиклем йәки хатта оҙағыраҡ ваҡыт ала. Тәржемә тамамланғандан һуң, төп нөсхәгә тап килеүен һәм тап килеүен раҫлау өсөн, тәржемә ителгән тексты ҡарау мөһим.

Тәржемәсене дөрөҫ һайлағанда сифатлы сингаль теленә тәржемә итеү төрлө мәҙәниәттәр араһындағы айырманы еңеп сығырға һәм аралашыуҙы еңеләйтергә ярҙам итә. Квалификациялы тәржемәсене эҙләүгә ваҡыт сарыф итеп, уның яҡшы эш башҡарыу өсөн бөтә кәрәкле мәғлүмәткә эйә булыуына инанғас, тәржемәнең теүәл, мәҙәни традицияларға ярашлы һәм ышаныслы буласағына ышанырға мөмкин.

Сингаль телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?

Сингаль телендә Шри-Ланкала һәм Һиндостандың, Малайзияның, Сингапурҙың һәм Таиландтың ҡайһы бер өлөштәрендә һөйләшәләр.

Сингаль теленең тарихы ниндәй?

Сингаль теле урта һинд-арий пали теленән килеп сыҡҡан. Был телдә Шри-Ланка утрауында беҙҙең эраға тиклем яҡынса 6 быуаттан алып күскенселәр һөйләшкән. Шри-Ланка үҙе буддизм үҙәге була, ул сингал теленең үҫешенә ныҡ йоғонто яһай. 16 быуатта португал һәм голланд сауҙагәрҙәре килеү менән тел сит ил һүҙҙәрен, бигерәк тә сауҙа менән бәйле һүҙҙәрҙе үҙләштерә башлай. Был 19 быуатта ла дауам итә, инглиз һәм тамил һүҙҙәре сингал теленә индерелә. Хәҙерге заманда сингал теле ике әҙәби формала стандартлаштырыла: сингал виджесекара һәм сингал китсири. Шри-Ланкала уның рәсми статусы сәйәси статусы менән бергә үҫешә, 2018 йылда илдә өс рәсми телдең береһе булып китә.

Сингаль телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Ананда кумарасвами Шри-Ланка ғалимы, Сингаль теле һәм мәҙәниәте тураһында Күп һанлы эсселар авторы, мәҫәлән, Сингаль әҙәбиәтенең Тәнҡит тарихы һәм Сингаль грамматикаһы һәм һүҙмә-һүҙ әҫәр.
2. Баддегама Вималаванса Теро будда монахы һәм палиҙың билдәле белгесе, ул палиҙы сингал әҙәбиәтендә ҡулланыуҙы тергеҙеү өсөн яуаплы була һәм палиҙы күп кенә студенттарға уҡыта.
3. Валисингха Харишчандра хәҙерге заман сингаль әҙәбиәтенең пионеры һәм емешле яҙыусыһы, Вессантара Джатака, Суриягода һәм Кисавай Кави кеүек әҫәрҙәр авторы.
4. Гунадаса Амарасекара хәҙерге сингаль теле өсөн грамматари кунчу орфография системаһын үҙләштерә һәм Улей һәм Элефант артылышынан Юл кеүек романдар яҙа.
5. Эдиривера Сараччандра Манаме һәм Синхабаху кеүек пьесалар яҙған һәм сихала телен ижади ҡулланыуы һәм ижади яҙыу стиле менән билдәле булған төп драматург.

Сингаль теленең структураһы нисек ҡоролған?

Сингал Теле көньяҡ һинд-арий теле, Шри-Ланкала яҡынса 16 миллион кеше, башлыса сингал этник төркөмө вәкилдәре һөйләшә. Тел һәр ижеккә һуҙынҡыһы хас булғанса ҡоролған. Һүҙҙәр тартынҡылар һәм һуҙынҡылар ҡушылыуы һөҙөмтәһендә барлыҡҡа килә, өҫтәүенә тартынҡылар төркөмдәре дөйөм булып тора. Был телгә шулай уҡ пали һәм санскрит, шулай уҡ португал, голланд һәм инглиз телдәренән алынған һүҙҙәр ныҡ йоғонто яһай. Сингаль теле субъект-объект-глагол (SOV) һүҙ тәртибен тота һәм бай маҡтаулы исемдәр һәм әҙәплелек билдәләре системаһына эйә.

Башҡорт телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

1. Сингал теленең төп грамматикаһын һәм структураһын өйрәнегеҙ. Телмәрҙең төрлө өлөштәрен, мәҫәлән, исемдәр, алмаштар, ҡылымдар, сифаттар, наречиелар һ. б. менән танышығыҙ.
2. Уҡыған ваҡытта белешмә материал итеп ҡулланыу өсөн сингаль телендә яҡшы китап һатып алығыҙ. Ҡылымдар, исемдәр, йыл миҙгелдәре һәм идиомалар кеүек темаларҙы үҙ эсенә алған китаптар эҙләгеҙ.
3. Телде өйрәнгән кешене табығыҙ. Был телдә иркен һөйләшкән кешенең булыуы һеҙгә яңы һүҙҙәрҙе һәм фразаларҙы тиҙ һәм теүәл өйрәнергә ярҙам итә ала.
4. Сингал һүҙлеген өйрәнегеҙ. Һеҙҙең менән танышырға ваҡыт табып, телмәр һәм телмәр. Уларҙың мәғәнәләрен һүҙлектә табығыҙ һәм уларҙы яҙырға өйрәнегеҙ.
5. Сингаль телендәге аудиояҙмаларҙы тыңлағыҙ. Был һеҙгә телдең яңғырашына күнегергә һәм акцент һәм әйтелеш тураһында төшөнсә алырға ярҙам итә.
6. Технологияны үҙ мәнфәғәтегеҙҙә файҙаланығыҙ. Телде өйрәнергә ярҙам итерлек бик күп файҙалы веб-сайттар, ҡушымталар һәм башҡа ресурстар бар. Улар менән файҙаланығыҙ, һәм һеҙ ҡыҫҡа ваҡыт эсендә сингаль телен өйрәнә алаһығыҙ.