Саха Папьяменто Тәржемә итеү

Яҡут теле-Рәсәйҙең төньяҡ-көнсығышында ярты миллиондан ашыу кеше һөйләшкән төрки тел. Тел яңы ғына рәсми танылыу алғанлыҡтан, элеккесә якут теленән тәржемә итеү хеҙмәттәренә ҙур һорау бар. Был мәҡәләлә беҙ якут теленә һәм унан тәржемә итеүҙең мөһимлеген ҡарайбыҙ, шулай уҡ был процесс менән бәйле проблемаларҙы тикшерәбеҙ.

Якут телендә Рәсәйҙә генә түгел, Монголия, Ҡытай һәм Ҡаҙағстан кеүек илдәрҙә лә һөйләшәләр. Был халыҡ-ара якут теленә тәржемә итеү хеҙмәттәренә ихтыяж барлығын аңлата, шулай уҡ ил эсендә лә. Яҡут теленә һәм унан тәржемә итеүҙең төп маҡсаты - ерле халыҡтар общиналары һәм башҡа ҡыҙыҡһынған яҡтар араһында аралашыуҙы еңеләйтеү өсөн тел бушлыҡтарын тулыландырыу. Шулай уҡ юридик документтар, дипломатик килешеүҙәр, белем биреү материалдары, киң мәғлүмәт саралары һәм мәҙәниәт менән бәйле материалдар һәм башҡа документтар өсөн тәржемәләр талап ителә.

Яҡут теленә һәм унан тәржемә итеүгә килгәндә, ҡайһы бер мөһим проблемаларҙы иҫтә тоторға кәрәк. Беренсенән, әйтелеш проблемаһы бар. Яҡут телендә һөйләшкән төбәк диалектына бәйле һүҙҙәрҙең әйтелешендә айырмалар бар. Шулай итеп, тәржемәселәргә аныҡлыҡ тәьмин итеү өсөн был төбәк вариациялары менән таныш булыу мөһим. Тағы бер проблема-күп һүҙҙәрҙең, улар ҡулланылған контекстан сығып, бер нисә мәғәнәгә эйә булыуы. Был тәржемәселәргә һүҙҙең йәки фразаның дөрөҫ мәғәнәһен билдәләүҙе ҡыйынлаштыра, был аныҡлыҡты тағы ла мөһимерәк итә.

Яҡут теленә һәм унан тәржемә итеү менән бәйле ауырлыҡтарға ҡарамаҫтан, был процестың мөһимлеген таныу мөһим. Яҡут теле танылыу яулауын дауам иткән һайын, яҡут теленә һәм унан тәржемә итеүҙең юғары сифатын һәм аныҡлығын тәьмин итеү мөһим була бара. Сифатлы тәржемәләр уңышлы мәҙәни-ара диалогты һәм бәйләнештәрҙе һаҡлау өсөн бик мөһим, бигерәк тә мәҙәниәте йыш ҡына ситләтелгән ерле общиналар араһында.

Ниндәй илдәрҙә якут телендә һөйләшәләр?

Якут телендә Рәсәйҙә, Ҡытайҙа һәм Монголияла һөйләшәләр.

Яҡут теленең тарихы ниндәй?

Яҡут теле төньяҡ-көнбайыш төрки телдәренең каспий төркөмсәһенә ҡараған төрки тел. Был Телдә Рәсәй Саха Республикаһында, башлыса Лена йылғаһы һәм уның ҡушылдыҡтары бассейнында, яҡынса 500 000 кеше һөйләшә. Яҡут теленең бай әҙәби тарихы бар, ул 14 быуат уртаһындағы беренсе яҙма әҙәбиәткә барып тоташа. Яҡут әҙәбиәте Яҡын Көнсығыш һәм Үҙәк Азия суфый шағирҙары, шулай уҡ император Рәсәйенән рус яҙыусылары һәм авторҙары ижадының көслө йоғонтоһо аҫтында була. Яҡут телендәге тәүге яҙма әҫәрҙәр дини текстар, шул иҫәптән Ҡөрьәндән өҙөктәр һәм йософ һәм Зөләйха тураһында легендалар тәржемәләре була.
Яҡут телендә яҙылған тәүге оригиналь әҫәрҙәр 19 быуат аҙағында барлыҡҡа килә: яҡут халҡының көндәлек тормошо тураһында шиғырҙар, хикәйәләр һәм романдар. Яҡут яҙыусылары шулай уҡ үҙҙәренең әҫәрҙәрендә колониализмға ҡаршы көрәш, традицион себер мәҙәниәтенең әһәмиәте һәм төбәктең иҙелгән халыҡтарының ауыр хәле кеүек киң темаларҙы өйрәнә башлай. 1920-1930 йылдарҙа Якут теле Әҙәби ренессанс кисерә, Уны юрий Чегерев, Анатолий Кротов, Геннадий Титов һәм Иван тазетдинов кеүек яҙыусылар етәкләй. Был осорҙа якут телендә баҫылған китаптар һаны ҡырҡа арта, шулай уҡ хөкүмәт һәм административ документтарҙа был телде ҡулланыу арта.
Бөгөн якут теле уның һөйләшеүселәре араһында яңырыу кисерә, унда бер нисә яңы гәзит һәм журнал нәшер ителә. Шулай уҡ Рәсәйҙән ситтә якут телен өйрәнеүгә ҡыҙыҡһыныу арта, сөнки бер нисә университет был тел буйынса курстар тәҡдим итә.

Башҡортостан гәзите "йәмғиәт" башҡорт телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән 5 кеше кем?

1. Винокуров Юрий Николаевич лингвист, тарихсы һәм филолог; 2. Степан Георгиевич Островский якут шағиры, драматург, прозаик һәм тәржемәсе; 3. Беляев Олег Михайлович якут әҙәбиәт белгесе һәм публицисы; 4. Баһауетдинова лилиә Владимировна яҡут фольклорсыһы; 5. Акулина Еловна Павлова диикограф һәм диалектологияны тикшеренеүсе.

Яҡут теленең структураһы нисек ҡоролған?

Яҡут теле төрки тел ғаиләһенә ҡарай һәм Төньяҡ-көнсығыш төркөмөнөң бер өлөшө булып тора. Был агглютинатив тел, йәғни ул һүҙҙәргә яңы мәғәнәләр һәм формалар булдырыу өсөн өҫтәлергә мөмкин булған суффикстарҙы ҡуллана. Якут теле юғары флексия менән айырылып тора, был һүҙҙәрҙең һөйләмдә нисек ҡулланылыуына ҡарап формаһын үҙгәртеүен аңлата. Исемдәр, алмаштар, сифаттар һәм ҡылымдар уларҙың формаһын контекстан сығып билдәләү өсөн тамамланыуҙар талап итә.

Яҡут телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

1. Якут теле дәреслегенең йәки инструктор өсөн ҡулланманың бер данаһын алығыҙ. Был материалдарҙа килтерелгән дәрестәрҙе эшкәртеү-телде камил үҙләштереүҙең иң яҡшы ысулы.
2. Һөйләү һәм аудициялау буйынса күнекмәләр үткәрегеҙ. Теләһә ниндәй телде өйрәнеүҙең иң яҡшы ысулы - уны мөмкин тиклем күберәк ҡулланыу, шуға күрә күнекмәләр үткәрергә мөмкин булған әңгәмәсегеҙҙе табырға тырышығыҙ.
3. Якут телендә яҙылған материалды уҡығыҙ. Был һеҙгә телдең структураһын һәм грамматикаһын аңларға ярҙам итәсәк.
4. Яҡуттарҙың мәҙәниәте һәм тарихы менән танышығыҙ. Әгәр һеҙ кешеләр һәм уларҙың йәшәү рәүеше тураһында күберәк белһәгеҙ, был һеҙгә телде яҡшыраҡ аңларға ярҙам итер.
5. Яҡут КИҢ мәғлүмәт САРАЛАРЫН ҡарағыҙ һәм тыңлағыҙ. Күп кенә онлайн-ресурстар бар, шул иҫәптән был телдә радиопрограммалар һәм телешоуҙар бар.
6. Якутияға Барығыҙ. Төбәктә ваҡыт үткәргәндән һуң, һеҙ телегеҙгә сумдырылырға һәм телдә һөйләшеүселәр менән аралашырға мөмкинселек аласаҡһығыҙ.

Папьяменто креол теле, кариб утрауҙарында Аруба, бонайре һәм кюрасао утрауҙарында һөйләшәләр. Был гибрид тел, ул үҙендә испан, португал, голланд, инглиз һәм төрлө африка диалекттарын берләштерә.

Быуаттар дауамында папьяменто урындағы халыҡ өсөн аралашыу теле булып хеҙмәт итә, утрауҙарҙағы төрлө мәҙәниәттәр вәкилдәре араһында аралашырға мөмкинлек бирә. Көндәлек аралашыу теле булараҡ ҡулланыуҙан тыш, ул шулай уҡ әҙәбиәт һәм тәржемә өсөн инструмент булараҡ ҡулланыла.

Папьяментоның тәржемәһе тарихы 1756 йылға барып тоташа, ул саҡта тәүге тәржемәләр баҫмаға сыға. Быуаттар дауамында тел уның һөйләшеүселәренең ихтыяждарын ҡәнәғәтләндереү өсөн үҫешә һәм яраҡлаша.

Бөгөн папьяменто тәржемәһе бизнеста, туризмда һәм мәғарифта киң ҡулланыла. Microsoft һәм Apple кеүек компаниялар папьяментоны үҙҙәренең тел исемлегенә индерә, был телде сит ил студенттары һәм килеүселәре өсөн уңайлыраҡ итә.

Кариб бассейны илдәрендә эшләгән компаниялар клиенттары менән һөҙөмтәле аралашыу өсөн папьяментоға күсереү хеҙмәттәренән файҙалана ала. Был тел урындағы халыҡҡа асыҡ булған веб-сайттар һәм брошюралар төҙөү өсөн ҡулланыла ала. Бынан тыш, компаниялар бер нисә телдә аралашырға ярҙам иткән онлайн-тәржемә хеҙмәттәренән файҙалана ала.

Белем биреү донъяһында папьяменто төрлөсә ҡулланыла. Кариб бассейны илдәрендәге мәктәптәр йыш ҡына был телде уҡыусыларҙы үҙ мәҙәниәте һәм тарихы менән таныштырыу өсөн ҡуллана. Бынан тыш, бөтә донъя буйынса күп кенә университеттар папьяменто буйынса курстар һәм махсус программалар тәҡдим итә. Был бөтә донъя студенттарына телде һәм уға бәйле мәҙәниәтте яҡшыраҡ аңларға мөмкинлек бирә.

Дөйөм алғанда, папьяменто тәржемәһе кариб бассейнының бай мәҙәниәте һәм мираҫының мөһим өлөшө булып тора. Ул көн һайын аралашыу, бизнес алып барыу, белем биреү һәм тәржемә итеү өсөн ҡулланыла. Был телдең популярлығы арта барыуы арҡаһында, ул, моғайын, алдағы йылдарҙа тағы ла таралыр.

Папьяменто телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?

Папьяменто телендә башлыса кариб утрауҙары Аруба, бонайра, Кюрасао һәм голландия ярымутрауында (Синт-Эстатиус) һөйләшәләр. Шулай уҡ венесуэланың Фалькон һәм сулия төбәктәрендә һөйләшәләр.

Папьяменто теленең тарихы ниндәй?

Папьяменто афро-португал креол теле, кариб утрауы Арубанан килеп сыҡҡан. Был көнбайыш африка, португал, испан һәм голланд телдәренең, шулай уҡ башҡа телдәрҙең ҡатнашмаһы. Был телде тәүге тапҡыр 16 быуатта кюрасао утрауына алтын һәм ҡолдар эҙләп килгән португал һәм испан сауҙагәрҙәре ҡуллана. Был осорҙа папьяменто башлыса был төрлө этник төркөмдәр араһында сауҙа теле булараҡ ҡулланыла. Ваҡыт үтеү менән ул урындағы халыҡтың теле булып китә, элек унда һөйләшкән ерле халыҡтарҙың телдәрен алмаштыра. Был тел шулай уҡ Яҡын-тирәләге Аруба, бонайре һәм Синт-Мартен утрауҙарына таралған. Бөгөн папьяменто ABC утрауҙарының рәсми телдәренең береһе булып тора (Аруба, бонайре һәм кюрасао), унда 350 000-дән ашыу кеше һөйләшә.

Башҡорт телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Хендрик Кип 2. Питер де Йонг 3. Хендрик де Кок 4. Ульрих де Миранда 5. Реймар Берис Бесарил

Папьяменто теленең структураһы нисек ҡоролған?

Папьяменто креол теле, португал, голланд һәм көнбайыш африка телдәре, шулай уҡ испан, аравак һәм инглиз телдәре элементтарынан тора. Папьяментоның грамматикаһы бик ябай һәм тура һыҙыҡлы, бер аҙ боҙолоуҙар менән. Был юғары агглютинативлыҡ дәрәжәһе булған тел, һөйләмдәге һүҙҙәрҙең функцияларын билдәләү өсөн аффикстар (приставкалар һәм суффикс-өҫтәмәләр) ҡуллана. Папьяментола һүҙҙәрҙең билдәләнгән тәртибе юҡ; һүҙҙәр төрлө мәғәнәләрҙе белдереү өсөн урынлаштырыла ала. Был тел шулай уҡ кариб мәҙәниәте менән уникаль бәйле һәм йыш ҡына мәҙәни идеяларҙы белдереү өсөн ҡулланыла.

Папьяменто телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

1. Башығыҙҙы күтәреп алығыҙ. Теләһә ниндәй телде өйрәнеүҙең иң һөҙөмтәле ысулы - уға баш менән төшөү. Әгәр һеҙ папьяментоны өйрәнәһегеҙ икән, уның менән шөғөлләнергә мөмкин булһын өсөн, уның менән һөйләшкән башҡа кешеләрҙе табырға тырышығыҙ. Папьяменто телендә һөйләшкән төркөмдәр, кластар йәки клубтар эҙләгеҙ.
2. Тыңлағыҙ һәм ҡабатлағыҙ. Телде тыңларға һәм һөйләгәндәрен ҡабатларға ваҡыт табығыҙ. Интернетта папьяменто телендә һөйләшеүселәр менән видеояҙмалар бар, улар бының өсөн файҙалы булған төрлө темалар тураһында һөйләй.
3. Уҡығыҙ һәм яҙығыҙ. Китаптарҙы, гәзит-журналдарҙы уҡыр өсөн ваҡыт табығыҙ. Әгәр был мөмкин булһа, балалар өсөн яҙыу дәфтәрен табығыҙ, унда папьяментонан һүҙҙәр һәм тейешле һүрәттәр бар. Бынан тыш, папьяменто телендә һөйләшеүселәрҙән ишеткән һүҙҙәрҙе һәм фразаларҙы яҙығыҙ.
4. Онлайн-уйын ҡоралдарын ҡулланығыҙ. Күп кенә онлайн-ҡорамалдар һәм ресурстар бар, улар папьяментоны өйрәнергә ярҙам итә. Грамматик күнегеүҙәр, диалогтар, әйтелеш буйынса кәңәштәр һәм башҡа ғәмәлдәр булған курсты, веб-сайтты йәки ҡушымтаны табығыҙ.
5. Һөйләмдә һөйләшеү. Тел менән танышҡандан һуң, уның менән һөйләшергә өйрәнегеҙ. Ни тиклем күберәк ҡулланһағыҙ, папьяменто телендә һөйләшеү шул тиклем уңайлыраҡ булыр. Телдә аралашығыҙ, телмәрегеҙҙе яҙығыҙ һәм әңгәмәләр алып барығыҙ.