Саха тыла Латыштар Тылбаастаа

Саха-түүр тыла, манна Арассыыйа хотугулуу- Илиҥҥи өттүгэр мөлүйүөн аҥаарыттан тахса киһи саҥарыллар. Тыл саҥа официальнай билиниини ылбытынан, уруккутунан сахалыы тылбаас өҥөтүгэр дьоһун ирдэбил баар. Бу ыстатыйаҕа Саха тылын уонна кинини кытта тылбаас суолтатын ырытан көрүөхпүт, ону тэҥэ бу процесска сыһыаннаах проблемалары дьүүллэһиэхпит.

Саха тылыгар Россияҕа эрэ буолбакка, Монголия, Кытай уонна Казахстан курдук дойдуларга эмиэ этэллэр. Ол аата Саха тылыгар, ону таһынан дойду иһигэр тылбаас өҥөтүгэр аан дойдутааҕы наадыйыы баар. Тылбаас сүрүн сыала Саха тылыгар уонна кинини кытта - төрүт омуктар обществоларын уонна атын интэриэстээх өрүттэрин ортотугар бодоруһуу. Ону тэҥэ юридическай докумуоннарга, дипломатическай сөбүлэһиилэргэ, үөрэх матырыйаалларыгар, маассабай информация уонна культура уонна да атын докумуоннарга сыһыаннаах матырыйааллар наадалар.

Дьыала Саха тылыгар уонна кинини кытта тылбаас тиийдэҕинэ сорох дьоһуннаах проблемалары өйдүөххэ наада. Бастатан туран, производство кыһалҕата баар. Саха тылыгар региональнай диалектан көрөн тылга уратылар бааллар. Онон, тылбаасчыттар бу регионнааҕы вариациялары кытта билсиһэн, чуолкайдаһан үлэлииллэрэ наадалаах. Өссө биир проблеманан үгүс тыл туттулларыттан тутулуга суох хас да суолталаах. Ити тыл сөптөөх суолтатын эбэтэр суолтатын быһаарыыны тылбаасчыттарга ыарырҕатар.

Саха тыла уонна кинини кытта сибээстээх ыарахаттар баалларын үрдүнэн, бу процесс суолтатын билинии улахан суолталаах. Саха тыла билиниини ылыытын салгыы сайыннарар буолан, Саха тылын уонна киниттэн атын тылбаас үрдүк хаачыстыбатын уонна чуолкай хааччыллыытын хааччыйара улахан суолталаах. Олоңхо достоинство для поддержания культуры и связи, особенно среди коренных общиналар, культуры так часто маргинализацияланар.

Ханнык дойдуларга сахалыы саҥаралларый?

Саха тылыгар Россияҕа, Кытайга уонна Монголияҕа дииллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Саха тыла-хотугулуу- арҕаа түүр тылларыгар сыһыаннаах түүр тыла. Онно Россия Республикатыгар 500 000 киһи, сүрүннээн Лена өрүс бассейныгар уонна кини притоков бааллар. Саха тыла 14- с үйэ бастакы литературатыгар киирэр баай литературнай историялаах. Саха литературата Суфия поэттарын чугастааҕы Илин уонна киин Азия поэттарын, ону тэҥэ император Арассыыйаттан нуучча суруйааччылара уонна автордара күүстээх сабыдыаллаабыттара. Саха тылыгар бастакы сурун тиэкистэр, ол иһигэр корантан уонна лэгэнтэйтэн быһа тардыылар юсуфа уонна Зулайх туһунан итэҕэл тиэкистэрэ бааллара.
Саха тылыгар суруйбут бастакы оригинальнай айымньылара 19 үйэ бүтэһигэр баар буолбуттара: хоһооннор, кэпсээннэр уонна романнар, Саха норуотун күннээҕи олоҕун туһунан кэпсээннэр. Саха суруйааччылара эмиэ бэйэлэрин айымньыларыгар колониализмы утары охсуһуу, Сибиир культуратын уонна регион батталлаах норуоттарын ыарахан балаһыанньатын курдук киэҥ темалары чинчийии саҕаламмыта. 1920-1930 сс. Саха тыла Юрий Чегерев, Анатолий Семенов, Геннадий Титов уонна Иван Тазетдинов курдук суруйааччылары салайбыт литературнай ренессанс буолбута. Бу кэмҥэ Саха тылыгар бэчээттэммит кинигэ ахсаана лаппа улаатта, ону тэҥэ бу тылы Правительство уонна административнай докумуоннарга туһаныы элбээтэ.
Билигин Саха тыла кини аатын сөргүтэр, онно хас да саҥа хаһыат, сурунаал тахсар. Ону тэҥэ Саха тылын Россия тас өттүгэр үөрэтиигэ интэриэстэрэ улаатар, тоҕо диэтэххэ, аҕыйах университет бу тылынан курстары туруорсар.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Юрий Николаевич Винокуров-лингвист, историк уонна филолог; 2. Степан Георгиевич Островскай – Саха поэта, драматург, прозаик уонна тылбаасчыт; 3. Олег Михайлович Беляев – Саха литературоведа уонна публицист; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова – Саха фольклориһа; 5. Акулина Еловна Павлова-лексикограф уонна диалектология чинчийээччи.

Саха тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Саха тыла түүр тылларыгар сыһыаннаах уонна хотугулуу- Илиҥҥи бөлөх сорҕото буолар. Бу агглютинативнай тыл, ол аата кини суффикстары туһанар, кинилэр саҥа суолталары уонна формалары айарга дьүөрэлэһэр кыахтаах суффикстары туһаналлар. Саха тыла үрдүк флексиянан уратылаах, ол аата этиигэ туттуллалларыттан көрөн бэйэтин форматын уларыталлар. Суолталаах, солбуйар ааттар, даҕааһыннар уонна туохтуурдар кинилэр формаларын миэстэттэн көрөн быһаарыыны ирдииллэр.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Саха тылын учебнига эбэтэр инструкторга аналлаах экземпляры ылыҥ. Бу матырыйаалларга аҕалыллыбыт уруоктары чочуйуу-тылы тупсарыыга бастыҥ ньыма.
2. Практикаланыҥ, аудованиеҕа үөрэниҥ. Ханнык баҕарар тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - кинини практикалыахха сөп курдук, онон кэпсэтээччини буларга кыһаныҥ.
3. Сахалыы тылынан суруллубут матырыйаалы ааҕыҥ. Ол эһиэхэ тыл структуратын уонна грамматикатын өйдүүрүгэр көмөлөһөр.
4. Саха культуратын уонна историятын кытта билсиҥ. Дьон-сэргэ, кинилэр образтарын туһунан элбэҕи билэргит буоллар, ол эһиэхэ тылы өйдүүргүт ордук.
5. Сахалыы СИЭРИ- туому тутуһуҥ уонна истиҥ. Онлайн ресурсата элбэх: радиопрограмманы уонна тэлэбиидэнньэни киллэрэн туран, бу тылга киирэр.
6. Саха Сиригэр Кэлэ Сылдьыҥ. Региоҥҥа бириэмэни ыытан, тылы илдьэ сылдьар дьону кытта сэһэргэһэр кыаҕы ылыаххыт.

Латвия-Европа хотугулуу- Илиҥҥи өттүгэр, Балтийскай муора кытылыгар баар дьоҕус государство. Официальнай тыл дойду сорох чаастарыгар английскай тыл киэҥник туһаныллар уонна өйдөнөр. Ити латыш тылынан латыш тылынан тылбаас өҥөтүнэн туһанар уонна Латвияҕа бизнеһи салайыы өҥөтүнэн туһанар.

Латыш тыла-Балтийскай тыл. Литовскайдары уонна, сорох степеннээх, немецтэри кытта уопсай тылы булан кэпсэтэр. Латвияҕа сүүстэн тахса сыл устатыгар латыш тылынан да, нууччалыы да кэпсэппиттэрэ. Ол эрээри билигин Латвия тутулуга суох буолан, латыш официальнай тыл буолар.

Латыш тыла Латвия тас өттүгэр киэҥник тарҕаммыт буолбатах, онон латыштар докумуоннарын уонна корреспонденнарын кытары үлэҕэ сертификацияламмыт латыштар өҥөлөрө ирдэнэр. Латыш тылын профессиональнай тылбаасчыттар - английскай эбэтэр төттөрүтүн латыш тылын уустук бэлиэтээһиннэрин, докумуоннарын уонна юридическай кумааҕыларын чопчу тылбаастыахтарын сөп.

Латыш тылларыгар тылбаас профессиональнай сулууспалара оригинал тылбаастаммыт тиэкиһин кытаанах дьүөрэлэһиилэрин мэктиэлиир. Бу тыл атын тылга көһүү улахан суолталаах, бастакы ис хоһоонун уонна контекска хааларга көмөлөһөр буолан.

Латыш тылынан тылбаас өҥөтө медицинскэй, юридическай, техническэй, литературнай тылбаастар уонна веб- сайттары тылбаастааһын, ону тэҥэ программанан хааччыйыы локализацията киирэллэр. Сертификациялаах тылбаасчыт куортамнаһан, туох да кистэлэ суох докумуоннардаах буоллаххытына, хампаанньалар үп- харчы отчуттарын уонна Латвияҕа медицинскэй суруйуулары оҥорторорго сүбэлииллэр. Эһиги докумуоннаргытын уопуттаах профессионалларга көһөрөн, кэмигэр тиэрдэн биэрэргитигэр кыһаллыҥ.

Түмүккэ латыш тылыгар тылбаас өҥөтө кэнники сылларга ордук суолталааҕын бэлиэтиэххэ наада, дойдулар икки ардыларыгар чуолкай өйдөһүү уонна өйдөһүү наадата улаатан иһэрин быһыытынан. Латыш тылын профессиональнай тылбаасчыттар-бизнес диэн табыгастаах, айанныан эбэтэр Латвияҕа олоруон баҕалаах чааһынай дьоҥҥо эмиэ табыгастаах.

Латыш тылынан саҥаралларый?

Латвия тыла Латвия официальнай тылларынан буолар, онно эмиэ Эстония, Россия, Казахстан уонна Украина сорох чаастарыгар этэллэр.

Латыш тылын историята хайдаҕый?

Латыш тыла-Балтийскай тыл салааларыгар сыһыаннаах индоевропей тыла. Онно Латвия регионугар тыһыынчаттан тахса сыл устата этэллэр уонна кини официальнай тыл буолар.
Латыш тылын туһунан эрдэтээҕи сурук- Бичик ахтыылара 16- с үйэҕэ ааҕыллаллар, ону ааһан бу тыл элеменнэрэ Библияны Мартин Лютерынан тылбаас курдук тиэкистэргэ бааллар. Латыш тылын 18- с үйэттэн саҕалаан оскуола араас сүһүөхтэригэр туттуллар, онтон 1822 с. бу тылынан бастакы хаһыат бэчээттэммитэ.
19- с уонна 20- с үйэ саҕаланыытыгар латыш тыла тыл хаачыстыбатын тупсарыыга уонна кини тыл саппааһын байытыыга туһуламмыт тыл реформатын кэмигэр атын Европа тылларыттан киирии тыллары иҥэрии буолбута. Латыш тыла тутулуга суох буолуутун кэнниттэн 1989 сыллаахха Латвия официальнай тылынан биллэриллибитэ.
Маны таһынан латыш тылынан 1,4 мөлүйүөн киһи Латвияҕа кэпсииллэрин таһынан, кини Россия, Австралия, холбоһуктаах Королевство, Канада, холбоһуктаах Штаттар уонна Германия курдук дойдуларга туһаныллар.

Латыш тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээҕий?

1. Кришьянис Баронс (1835-1923) - латыш фольклориһа, лингвист уонна филолог, ону аныгы латыш тылын стандартизациятыгар суруллар.
2. Янис Эндзелинс (1860-1933) - латыш тылын стандарт быраабылаларын уонна грамматическай систематын оҥорорго суруллар уһулуччулаах латыш филолог.
3. Андрей Эгитис (1886-1942) - лингвистика докторын степенин ылбыт бастакы латыш, латыш орфографиятын кодификациялааһыҥҥа сүҥкэн оруолу оонньообута.
4. Августина Деглас (1893-1972) - латыш суруйааччыта уонна поэт сүрүн оруолу оонньообут латыш суруйааччыта.
5. Валдис Мукупавелс (1910-1986) - латыш тылын суругун аныгы тиһигин сүрүн архитектордарыттан уонна таба суруйуу быраабылатыттан биирдэстэрэ этэ.

Латыш тылын структурата хайдах тэриллэрий?

Латыш тылын структурата - нуучча тылын атын да тылларыгар маарынныыр флективнай тыл. Кини көлүөнэлэр, ахсаан, падежтар курдук сана туохтуурдары уонна структурнай элеменнэри холбуур уустук системалаах. Латыш тыла сөпсөспөт өрүттэрин, акценнарын уонна уларыйыыларын көрдөрөр. Синтаксис туһунан этэр буоллахха, латыш тылын латыш тылын СААС- сааһынан сааһылыахха (Субъект-объект).

Латыш тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1.Сүрүн үөрэтииттэн саҕалааҥ: фонетическай алфавиты, базовай айымньыны (сэбиэттэри) уонна грамматика сүрүн сүрүн төрүттэрин (манна эбии сүбэлэр) кытта.
2.Учебнигы Булуҥ: латыш тылын үөрэтэргэ көмөлөһөр хас да учебниктар; ити грамматика, сурук- Бичик уонна уопсай этиилэр тылларыгар- өстөрүгэр олус табыгастаах. Хас да рекомендация - "латыш тылын төрдө", "латыш тыла: сүрүн грамматика" уонна "күҥҥэ 10 мүнүүтэ иһигэр латыш тылын үөрэтиҥ".
3.Пройдите курс: Записить на курсе или найме репетитор, который поможет вам попрактику В разговорной репетитора и приглушения языка. Үгүс университеттар, оскуолалар уонна чааһынай репетитордар латыш тылынан чааһынай уруоктары ыыталлар.
4.Латыш музыкатын истиҥ уонна Латвия телевидениетин Болҕойуҥ: латыш тылынан музыканы истии уонна мелодическай патроннар эһиэхэ көмөлөһүөхтэрин сөп. Латвия тэлэбиидэнньэтин уонна киинэлэрин көрүү эһигини латвийскай култуураны кытта билсиэн сөп.
5.Практикаланыҥ: төрүт үгэскитин тутуһуҥ, тылы тутааччылары кытта сэһэргэһэргэ холонуҥ. Эһиги кэккэҕитигэр латыш тылын носителэ суох буоллаҕына, аан дойду партнердарын кытта олоххо сыһыаны туһаныҥ.