Саха тыла Хотуур Тылбаастаа

Саха-түүр тыла, манна Арассыыйа хотугулуу- Илиҥҥи өттүгэр мөлүйүөн аҥаарыттан тахса киһи саҥарыллар. Тыл саҥа официальнай билиниини ылбытынан, уруккутунан сахалыы тылбаас өҥөтүгэр дьоһун ирдэбил баар. Бу ыстатыйаҕа Саха тылын уонна кинини кытта тылбаас суолтатын ырытан көрүөхпүт, ону тэҥэ бу процесска сыһыаннаах проблемалары дьүүллэһиэхпит.

Саха тылыгар Россияҕа эрэ буолбакка, Монголия, Кытай уонна Казахстан курдук дойдуларга эмиэ этэллэр. Ол аата Саха тылыгар, ону таһынан дойду иһигэр тылбаас өҥөтүгэр аан дойдутааҕы наадыйыы баар. Тылбаас сүрүн сыала Саха тылыгар уонна кинини кытта - төрүт омуктар обществоларын уонна атын интэриэстээх өрүттэрин ортотугар бодоруһуу. Ону тэҥэ юридическай докумуоннарга, дипломатическай сөбүлэһиилэргэ, үөрэх матырыйаалларыгар, маассабай информация уонна культура уонна да атын докумуоннарга сыһыаннаах матырыйааллар наадалар.

Дьыала Саха тылыгар уонна кинини кытта тылбаас тиийдэҕинэ сорох дьоһуннаах проблемалары өйдүөххэ наада. Бастатан туран, производство кыһалҕата баар. Саха тылыгар региональнай диалектан көрөн тылга уратылар бааллар. Онон, тылбаасчыттар бу регионнааҕы вариациялары кытта билсиһэн, чуолкайдаһан үлэлииллэрэ наадалаах. Өссө биир проблеманан үгүс тыл туттулларыттан тутулуга суох хас да суолталаах. Ити тыл сөптөөх суолтатын эбэтэр суолтатын быһаарыыны тылбаасчыттарга ыарырҕатар.

Саха тыла уонна кинини кытта сибээстээх ыарахаттар баалларын үрдүнэн, бу процесс суолтатын билинии улахан суолталаах. Саха тыла билиниини ылыытын салгыы сайыннарар буолан, Саха тылын уонна киниттэн атын тылбаас үрдүк хаачыстыбатын уонна чуолкай хааччыллыытын хааччыйара улахан суолталаах. Олоңхо достоинство для поддержания культуры и связи, особенно среди коренных общиналар, культуры так часто маргинализацияланар.

Ханнык дойдуларга сахалыы саҥаралларый?

Саха тылыгар Россияҕа, Кытайга уонна Монголияҕа дииллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Саха тыла-хотугулуу- арҕаа түүр тылларыгар сыһыаннаах түүр тыла. Онно Россия Республикатыгар 500 000 киһи, сүрүннээн Лена өрүс бассейныгар уонна кини притоков бааллар. Саха тыла 14- с үйэ бастакы литературатыгар киирэр баай литературнай историялаах. Саха литературата Суфия поэттарын чугастааҕы Илин уонна киин Азия поэттарын, ону тэҥэ император Арассыыйаттан нуучча суруйааччылара уонна автордара күүстээх сабыдыаллаабыттара. Саха тылыгар бастакы сурун тиэкистэр, ол иһигэр корантан уонна лэгэнтэйтэн быһа тардыылар юсуфа уонна Зулайх туһунан итэҕэл тиэкистэрэ бааллара.
Саха тылыгар суруйбут бастакы оригинальнай айымньылара 19 үйэ бүтэһигэр баар буолбуттара: хоһооннор, кэпсээннэр уонна романнар, Саха норуотун күннээҕи олоҕун туһунан кэпсээннэр. Саха суруйааччылара эмиэ бэйэлэрин айымньыларыгар колониализмы утары охсуһуу, Сибиир культуратын уонна регион батталлаах норуоттарын ыарахан балаһыанньатын курдук киэҥ темалары чинчийии саҕаламмыта. 1920-1930 сс. Саха тыла Юрий Чегерев, Анатолий Семенов, Геннадий Титов уонна Иван Тазетдинов курдук суруйааччылары салайбыт литературнай ренессанс буолбута. Бу кэмҥэ Саха тылыгар бэчээттэммит кинигэ ахсаана лаппа улаатта, ону тэҥэ бу тылы Правительство уонна административнай докумуоннарга туһаныы элбээтэ.
Билигин Саха тыла кини аатын сөргүтэр, онно хас да саҥа хаһыат, сурунаал тахсар. Ону тэҥэ Саха тылын Россия тас өттүгэр үөрэтиигэ интэриэстэрэ улаатар, тоҕо диэтэххэ, аҕыйах университет бу тылынан курстары туруорсар.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Юрий Николаевич Винокуров-лингвист, историк уонна филолог; 2. Степан Георгиевич Островскай – Саха поэта, драматург, прозаик уонна тылбаасчыт; 3. Олег Михайлович Беляев – Саха литературоведа уонна публицист; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова – Саха фольклориһа; 5. Акулина Еловна Павлова-лексикограф уонна диалектология чинчийээччи.

Саха тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Саха тыла түүр тылларыгар сыһыаннаах уонна хотугулуу- Илиҥҥи бөлөх сорҕото буолар. Бу агглютинативнай тыл, ол аата кини суффикстары туһанар, кинилэр саҥа суолталары уонна формалары айарга дьүөрэлэһэр кыахтаах суффикстары туһаналлар. Саха тыла үрдүк флексиянан уратылаах, ол аата этиигэ туттуллалларыттан көрөн бэйэтин форматын уларыталлар. Суолталаах, солбуйар ааттар, даҕааһыннар уонна туохтуурдар кинилэр формаларын миэстэттэн көрөн быһаарыыны ирдииллэр.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Саха тылын учебнига эбэтэр инструкторга аналлаах экземпляры ылыҥ. Бу матырыйаалларга аҕалыллыбыт уруоктары чочуйуу-тылы тупсарыыга бастыҥ ньыма.
2. Практикаланыҥ, аудованиеҕа үөрэниҥ. Ханнык баҕарар тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - кинини практикалыахха сөп курдук, онон кэпсэтээччини буларга кыһаныҥ.
3. Сахалыы тылынан суруллубут матырыйаалы ааҕыҥ. Ол эһиэхэ тыл структуратын уонна грамматикатын өйдүүрүгэр көмөлөһөр.
4. Саха культуратын уонна историятын кытта билсиҥ. Дьон-сэргэ, кинилэр образтарын туһунан элбэҕи билэргит буоллар, ол эһиэхэ тылы өйдүүргүт ордук.
5. Сахалыы СИЭРИ- туому тутуһуҥ уонна истиҥ. Онлайн ресурсата элбэх: радиопрограмманы уонна тэлэбиидэнньэни киллэрэн туран, бу тылга киирэр.
6. Саха Сиригэр Кэлэ Сылдьыҥ. Региоҥҥа бириэмэни ыытан, тылы илдьэ сылдьар дьону кытта сэһэргэһэр кыаҕы ылыаххыт.

Хотуур-региоҥҥа мөлүйүөнүнэн киһи этиллэр Соҕуруу Африка официальнай тыла. Кини тыл ыалын сорҕото буолар уонна элбэх кэпсэтиилээх. Үгүс тылынан хотуур олус уустук буолар эрээри, хотуур тыллаах хотууру кытта бодоруһар баҕалаахтары тылбаастыахха сөп.

Английскай тылга тылбаасчыт идэтин баһылыан баҕарар дьоҥҥо ордук наадалаах. Тылбаасчыт икки тылынан баһылыахтаах, ону тэҥэ тыл нуорматын өйдүөхтээх. Бу тылбаас чуолкай буоларын хааччыйыаҕа.

Хотуур тылбаасчыт араас диалектордаах хотуур уонна холбуу грамматиканы кытта билсиэхтээх. Бу тылбаастаммыт текси оригинал уонна кини культуратыгар сөп түбэһэр диэн итэҕэйэригэр көмөлөһөр. Тылбаастаатахха культурнай уратылары учуоттуохха сөп.

Ол тылбаастар үгүстэрэ атын тылларга тэҥнээхтэрин сылыктыыллар. Буквальнай тылбаас сороҕор үлэлиэн сөп эрээри, сотору- сотору тылбаасчыт тылга турар суолтатын учуоттуур уонна ол иһитиннэриини баҕарыан наада. Тылбаасчыкка өс хоһоонун туһаныыга уонна идиомҥа болҕомтону ууруохтаахпыт, тоҕо диэтэххэ, кинилэртэн сорохторо английскай тылга быһаччы тылбааһа суох буолан.

Хотууру кытта көһөрүүгэ английскай ресурсаларга көмөлөһөр кэккэ ресурсалар бааллар. Онлайн- тылбаас сулууспалара тиэкиһи түргэнник таҥан, тиэкиһи мындырынан хааччыйаллар. Ол эрээри, бу сервистэр ситэн- хотон биэриэхтэрин сөп уонна саамай чуолкай тылбаастары биэриэхтэрин сөп.

Ордук чуолкай тылбаас курдук сервистэр профессиональнай тылбаасчыттар эбэтэр автоматизированнай тылбаас систиэмэтин (Сат) биэриэхтэрин сөп. - Английскай тыл тиэкиһин ырытар уонна тэҥниир уустук программалаах системаны туһанар. Ол ханнык баҕарар культурнай нэилиэктэр учуоттаныахтара уонна тылбаас чопчу уонна табыгастаах буолуо диэн мэктиэлиир көмөлөөх.

Эһиги Сыалгытын- соруккутун чопчу тылбаастыырга ханнык да сыһыаны талбыккыт иһин, барытын кичэллээхтик толкуйдуохтааххыт. Илии эбэтэр компьютернай тылбаасчыт тугу талбытыттан тутулуга суох, тылбаасчыт хотуур тылын да, английскайы да ситиһиилээхтик тылбаастыыр опыт уонна билиилээх буолуохтаах. Наадалаах билиилээх- көрүүлээх буолаҥҥыт, тылбааскыт чопчу иһитиннэриини биэриэ диэн мэктиэлиир кыахтааххыт.

Хайа дойдуларга хотуур тылынан саҥаралларый?

Хотуур сүрүннээн Соҕуруу Африкаҕа уонна кыһыҥҥы өттүгэр кыра степеннээх дииллэр.

Хотуур тылын историята хайдаҕый?

Хотуур тыла-нигер- бан-конгресс тыла. Кини соҕуруу Америка тылларын бөлөҕөр, зулу, святи уонна ндебели кытары киирсэр. Хотуур тыла былыргы төрүттээх, ол гынан баран, официальнай аата 19- с үйэҕэ Европа миссионердара. Хотуур тыла биһиги эрабыт 5- с үйэҕэ илин Африка провинциятыгар таҕыста дииллэр. Хотуур тыла эмиэ соҕурууҥҥу Африкаҕа, кыстыкка, зулу, связи курдук тыллаах- өстөөх атын тыллары кытта уопсай силистээх.
Хотуур 19- с үйэҕэ Африка тыла кэлиэҕиттэн ыла күүстээх сабыдыаллааҕа, хотуур бэйэтин бастакы көрүҥүн оннунан хаалларбыта. Хотуур тыла Европа колонизацияламмытын иннинэ хотуурунан тарҕаммыта уонна сурук- Бичик быһыытынан билиниллибит төрүт омуктар тылларыттан биирдэстэрэ этэ. Хотуур тыла эмиэ атын соҕуруу омуктар тылларыгар улахан сабыдыалламмыта уонна бүгүн кини дойду уон биир официальнай тылларыттан биирдэстэрэ буолар.

Саха тыла сайдарыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Дьон тэҥинэн: киэҥ маассаҕа хотууру хотуур оҥорорго үлэлэспит соҕурууҥҥу интеллектуал уонна издатель.
2. Мгквет Нонцията: хотуур уонна активистка дьахтар культуратын, быраабын бэлиэтиир айымньылары суруйбута.
3. Суоппар: композитор уонна поэт, кини Соҕуруу Африка "Нокоси Сиклиника" национальнай гимназиятын суруйарыгар суруйар композитор.
4. Сольнай былааччыйа: соҕуруу Африка төрүт норуоттарын национальнай конгреһын төрүттээччи (кэлин африканскай национальнай конгресс быһыытынан биллэр) уонна английскайдыы "Мхуди"диэн ааттаан английскай тылынан романы суруйбут бастакы хара соҕуруу Америка конгреһын төрүттээччитэ.
5. Манзини Зинзо: хотуур биир бастакы суруйааччыларыттан биирдэстэрэ, устуоруйаны,фольклору, ырыаны- тойугу суруйарга туттубута.

Хотуур тылын структурата хайдаҕый?

Хотуур тыла балачча утумнаах базовай структуралаах уонна алта араас фонтан турар: дьүөрэлээх, дорҕоонноох, өр аһаҕас дорҕоонноох дифтонг, үтүмэн уонна щелчков. Тылга субъект тыл бэрээдэгэ туһаныллар, тыл үксэ приставка уонна суффикс көмөтүнэн тэриллибит. Он также имеет сложную систему классов существующей и справедления глаголов.

Хотуур тыла саамай сөптөөх ньыманан хотууру хайдах үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Хотуур кинигэни ылыҥ уонна онно үөрэнэн саҕалааҥ. Үптээх- астаах, Үптээх- астаах дьоҥҥо- сэргэҕэ биисинэс курдук үтүө ресурсалар элбэхтэр.
2. Онлайн- курс эбэтэр үөрэх пособиетын Хіхоһунан Булуҥ. Можете проводится многие бесплатные курсы, как языковские курсы, Буслаев и Мыного- ны.
3. Подружить с носителей языка. Тыл тутааччылары кытта бодоруһуу - ханнык баҕарар тылы үөрэтэр биир бастыҥ ньымалартан биирдэстэрэ. Тылы сатаан саҥарар эбэтэр хотуур оҥорооччуларга сыһыарыы курдук сыһыаны туһаныаххытын сөп.
4. Ххос музыкатын истиҥ уонна маннык киинэлэри көрүөҕүҥ. Истии уонна кэтээн көрүү - тылы үөрэтии өссө биир үчүгэй ньыма,ордук тыл тылга уонна култуура өйдөбүллэригэр киириитэ.
5. Хотуурунан кэпсэтиҥ. Тыл үөрэхтээһинин биир бастыҥ ньымата - бу кэпсэтиигэ туһаныллыан сөп. Эһиги региоҥҥутугар баар быһыыны- майгыны көрдөөҥ эбэтэр онлайн сэһэргэһээччитин булан ылыҥ.