Чӑвашла Папьямент Куҫар

Чӑвашла куҫару, чӑваш транслитерацийӗ пекех паллӑ, - чӑвашла хутшӑнма усӑ куракан ятарлӑ куҫару форми. Ҫак чӗлхе Раҫҫейпе Украинӑн хӑш-пӗр районӗсенче пурӑнакан чӑваш халӑхӗшӗн тӑван чӗлхе пулса тӑрать. Ку вӑл тӗрӗк чӗлхисенчен пӗри, унта миллион ытла ҫын калаҫать, куҫару валли кирлӗ чӗлхе тӑвать.

Чӑваш чӗлхинчен е ун ҫине тӗрӗс куҫарас тесен транслитерацин кӑткӑс формисене пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ чӑваш алфавит латин алфавитӗнчен уйрӑлса тӑнипе ҫыхӑннӑ, вӑл ытларах европӑри чӗлхесемшӗн усӑ курать. Ҫавна пула Кириллла саспаллисемпе ҫырнӑ Сӑмахсем, А, Б, К, У, вӗсен латинла эквиваленчӗсене улӑштармалла, вулакана ӑнланмалла пултӑр.

Чӑвашла куҫару процесӗ темиҫе тапхӑра кӗртет. Пӗрремӗшӗнчен, тӑлмачӑн пуҫламӑш чӗлхене те, тӗллевлӗ чӗлхене те лайӑх пӗлмелле. Вӗсен предложени тытӑмне, пуҫламӑш чӗлхе пӗлтерӗшне тата калӑпӑшне ӑнланмалла. Унтан вӗсем ҫакна тӗллевлӗ чӗлхепе тӗрӗс калама пултараҫҫӗ, тӗллевлӗ чӗлхе сӗнӗвӗсен грамматика правилисемпе структурине шута илсе.

Куҫару пӗтсен тӑлмачӑн куҫарнӑ версипе оригиналлӑ текста тӗплӗн танлаштармалла. Ку куҫару тӗп-тӗрӗс те тӗп-тӗрӗс пӗлтерессе шантарать. Тӑлмачӑ та, кирек мӗнле культурӑллӑ ссылкӑсене тата жаргонла сӑмахсене куҫарнине тӗрӗслес тесе, малашнехи тӗрӗслевсемшӗн яваплӑ.

Чӑваш чӗлхине вӗренес текенсемшӗн онлайн университетсенче те юрӑхлӑ тӗрлӗ курс пур. Анчах та чӗлхене вӗренни чӑвашла тӗплӗ куҫарӑва тивӗҫтерейменнине ӑнланни пӗлтерӗшлӗ. Транслитаци йӗркине нумай ҫул хушши практикӑра тата хӑйсене шеллемесӗр ӗҫленипе ҫеҫ алла илме пулать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, чӑвашла куҫару - питӗ кирлӗ хӑнӑху, эсир чӑваш халӑхӗпе хутшӑнас тетӗр пулсан, ӑна алла илмелле. Тӗрӗс майсемпе пӗлӳсем вӑхӑтӗнче ку вӑхӑт нумай йышӑнма пултарать, анчах усӑ кӳме пултарать.

Хӑш ҫӗршывсенче чӑвашла калаҫаҫҫӗ?

Чӑвашла ытларах Раҫҫей Чӑваш Республикинче, ҫавӑн пекех Раҫҫейри, Тутарстанри Тата Удмуртири хӑш-пӗр районсенче, Ҫавӑн пекех Казахстанра Тата Украинӑра калаҫаҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхи историйӗ мӗнле?

Чӑваш чӗлхи - Раҫҫей Федерацийӗнче 1,5 миллиона яхӑн ҫын калаҫакан тӗрӗк чӗлхи. Вӑл тӗрӗк чӗлхисен хӑяр турачӗн пӗртен-пӗр представителӗ. Ку чӗлхепе историсем ытларах раҫҫей Атӑлҫи тӑрӑхӗнче вырнаҫнӑ Чӑваш Ен Республики пулса тӑракан районсенче калаҫнӑ.
Чӑваш чӗлхин документлӑ историне 13 ӗмӗрччен йӗрлесе тупма пулать, ҫитменнине чи ир асӑннисене 14-15 ӗмӗр алҫырӑвӗсенче тупнӑ. Ҫак алҫырусенчен нумайӑшӗ чӗлхе вӑхӑт иртнӗҫемӗн чылай улшӑнусем тӳснине ҫирӗплетсе параҫҫӗ. 15 ӗмӗрте чӑваш чӗлхи кӳршӗри тутар чӗлхипе ылтӑн Ордӑн вӑйлӑ витӗмӗпе пулнӑ, ӑна старотатар алфавитӗпе ҫырнӑ.
18-мӗш ӗмӗрте чӑваш алфавитне вырӑс ученӑйӗ Семен Ремезов тунӑ, вӑл ӑна кириллицӑра никӗсленӗ. Ҫак ҫӗнӗ алфавитпа 19 ӗмӗр пуҫламӑшӗнче пӗрремӗш пичетленӗ чӑваш кӗнекисене тума усӑ курнӑ. 19 ӗмӗр вӗҫнелле чӑваш чӗлхине Раҫҫей империйӗн официаллӑ чӗлхи тесе йышӑннӑ, ҫак тапхӑрта тӗрлӗ литература произведенийӗсем йӗркеленӗ.
Чӑвашла пирӗн кунсенче те калаҫаҫҫӗ, Ҫавӑн пекех Чӑваш Енри хӑш-пӗр шкулсенче те вӗрентеҫҫӗ. Ҫавӑн пекех раҫҫейре те, ют ҫӗршывсенче те чӗлхене упрас тата сарас енӗпе хастар вӑй хураҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Михаил Васильевич Яковлев - чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн профессорӗ, чӑваш чӗлхин пӗрремӗш комплекслӑ грамматикине туса хатӗрленӗ.
2. Яков Костюков-лингвист тата Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн профессорӗ, нумай ӗҫ редакциленипе тата пичетленипе чӗлхине ҫӗнетес ӗҫе хӑйӗн тӳпе хывнӑскер.
3. Николай Зиберов - латинла графикӑна чӑвашла кӗртес ӗҫе пысӑк тӳпе хывни.
4. Василий Песков – 1904 ҫулта чӑваш чӗлхипе пӗрремӗш шкул учебникӗ туса хунӑ педагог.
5. Олег Бессонов – чӑваш чӗлхин тӗрлӗ диалекчӗсене пӗрлештерес тӗлӗшпе ӗҫленӗ хальхи стандартлӑ чӑваш чӗлхине туса хатӗрлес тӗлӗшпе витӗмлӗ фигура.

Чӑваш чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Чӑваш чӗлхи тӗрӗк чӗлхисен ҫемйине тивет. Ку агглютинативлӑ чӗлхе, вӑл сӑмахсем тӗп сӑмах ҫумне темиҫе приставкӑсемпе суффикс хушнипе йӗркеленнине пӗлтерет. Сӑмах йӗрки, яланхи пекех, субъект-глагол, пуплевӗшсен ӑшӗнчи сӑмахсен ирӗклӗ йӗркипе. Чӗрчунсем икӗ пая пайланаҫҫӗ, число, падеж тата паллӑ тума класс суффиксӗсемпе усӑ кураҫҫӗ. Глаголсем тивӗҫлӗ сӗнӳсемпе килӗшеҫҫӗ те вӑхӑтпа анспекта кура вырнаҫаҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Алфавит, произведени тата база грамматики йышши чӗлхе никӗсӗсене вӗренме тытӑнӑр. Онлайн-ресурссем пур ун пеккисем. Chuvash.org е Chuvash.eu ку сире пулӑшма пултарать.
2. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе тата сӗнӳ тӗслӗхӗсемпе усӑ курӑр, калаҫу сӑмахӗсен тата пуплевсен никӗсне хӑвӑрт туса хурӑр. Радиопрограммӑсене итлӗр те чӑвашла фильмсемпе телеграммӑсене пӑхӑр. Таркӑнрах пулас тата унта хӑвна хӑтлӑрах туйас тесе, чӗлхене вӗренӗр.
3. Эсир чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе, е хӑвӑрпа, е онлайн-форумсенче мӗн вӗреннине практиклӗр. Ку сире вырӑнти нюанссене тупса культура ҫинчен кӑтарту илме пулӑшӗ.
4. Хӑвӑрӑн словарь запасне тата грамматикӑна лайӑхлатас тесе кӗнекесемпе хаҫатсене чӑвашла вулӑр. Эсир мӗн чухлӗ ытларах вулатӑр, сирӗн ӑнлану тата грамматика ҫавӑн чухлӗ лайӑхрах пулӗ.
5. Юлашкинчен, чӑвашла текстсем ҫырнӑ пек ӗҫ-хӗл тӗсӗсемпе вӗрентме, чӑваш онлайн-форумӗсене хутшӑнма тата экзаменсене хатӗрленме хушӑр. Ку сире чӗлхене ҫирӗп тытма пулӑшать.

Папьяменто-креоль чӗлхи, ун ҫинче кариб утравӗсем Ҫинче Аруба, Бонайра тата Кюрасао калаҫаҫҫӗ. Ку вӑл испани, португали, голланди, акӑлчан тата африкӑри тӗрлӗ диалектсене пӗрлештерекен гибрид чӗлхи.

Ӗмӗр тӑршшӗпех папьянто вырӑнти халӑхшӑн хутшӑну чӗлхипе ӗҫленӗ, утрав ҫинчи тӗрлӗ культура представителӗсемпе хутшӑнма май панӑ. Унпа кулленхи хутшӑну чӗлхипе усӑ курни ҫумне вӑл литературӑпа куҫару инструменчӗ пулса усӑ курнӑ.

Куҫару историйӗ 1756 ҫул тӗлне, пӗрремӗш куҫарусем пичетленсе тухсан, тухать. Чӗлхе ӗмӗр-ӗмӗрех аталанса, хӑйне йӑтса ҫӳрекенсен ыйтӑвӗсене тивӗҫтерме хӑнӑхса пынӑ.

Паян папьямента бизнесра, туризмра тата вӗренӳре анлӑн усӑ кураҫҫӗ. Microsoft тата Apple йышши компанисем хӑйсен пулӑшакан чӗлхесен списокне Папьямент хушса панӑ, ку чӗлхене ют ҫӗршыв ҫыннисемпе студентсемшӗн ытларах усӑ кӳнӗ.

Кариб бассейнӗнчи ҫӗршывсенче ӗҫлекен компанисем хӑйсен клиенчӗсемпе тухӑҫлӑ хутшӑнас тесе папьяменто ҫине куҫармалли пулӑшусемпе усӑ курма пултараҫҫӗ. Ку чӗлхепе вырӑнти халӑха юрӑхлӑ веб-сайтсемпе брошюрӑсем тума усӑ курма пулать. Унсӑр пуҫне компанисем вӗсене темиҫе чӗлхепе калаҫма пулӑшакан онлайн-куҫару пулӑшӑвӗсемпе усӑ курма пултараҫҫӗ.

Вӗренӳ тӗнчинче папьянтопа тӗрлӗ усӑ кураҫҫӗ. Кариб бассейнӗнчи шкулсем вӗренекенсене хӑйсен культурипе тата историйӗпе паллаштарма ҫак чӗлхепе час-часах усӑ кураҫҫӗ. Унсӑр пуҫне пӗтӗм тӗнчипе университетсенчен нумайӑшӗ папьянто енӗпе специализациленӗ курссем тата специализациленӗ программӑсем сӗнеҫҫӗ. Ҫакӑ студентсене хӑйӗн чӗлхине тата унпа ҫыхӑннӑ культура ӑнланӑвне пӗтӗм тӗнчерен лайӑхлатма май парать.

Пӗтӗмӗшпе Илсен, Папьянто куҫарӑвӗ кариб бассейнӗнчи пуян культура тата еткерлӗхӗн пӗлтерӗшлӗ пайӗ пулса тӑрать. Вӑл кулленхи хутшӑнупа, бизнеспа, вӗренӳпе тата куҫарупа усӑ курать. Ҫак чӗлхе ытларах та ытларах сарӑлнине пула вӑл ҫитес ҫулсенче тата ытларах сарӑлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче папьяменто чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Папьянто ҫинче ытларах Аруб, Бонайра, Кюрасао тата голланди ҫурутравӗ ҫинче (Синт-Эстатиус) калаҫаҫҫӗ. Ун ҫинче фальконпа Сулия венесуэль регионӗсенче те калаҫаҫҫӗ.

Папьяменто чӗлхин историйӗ мӗнле?

Папьяменто-афро-португали креол чӗлхи, кариб утравӗнчен Аруба йӑхӗнчен тухнӑскер. Ку вӑл хӗвеланӑҫ африкӑри, португали, испани тата голланди чӗлхисен, ҫавӑн пекех ытти чӗлхесен хутӑшӗ. Ку чӗлхепе пӗрремӗш хут 16 ӗмӗрте португалипе испани суту-илӗвӗсемпе усӑ курнӑ, Вӗсем кюрасао утравӗ Ҫине ылттӑнпа чура шырама килнӗ. Ҫак тапхӑрта папьянто ытларах ҫак тӗрлӗ этнӑллӑ ушкӑнсем хушшинче суту-илӳ чӗлхипе усӑ курнӑ. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн вӑл вырӑнти халӑх чӗлхи пулса тӑнӑ, ӗлӗк унта каланӑ тӗп халӑхсен чӗлхисене улӑштарнӑ. Ҫак чӗлхе те Арубӑн, Бонайрӑпа Синт-Мартенӑн ҫывӑхри утравӗсем ҫине сарӑлнӑ. Паян папьяменто АBС (Аруба, Бонайра тата Кюрасао утравӗсен официаллӑ чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать, унта 350 000 ытла ҫын калаҫать.

Папьяменто чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Гэндрик Кип 2. Питӗр де Йонг 3. Гэндрик де Кок 4. Ульрих де Миранда 5. Реймар Берис Ашкӑннӑ

Папьяменто чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Папьяменто-креоль чӗлхи, вӑл португали, голланди тата хӗвеланӑҫ африка чӗлхисен элеменчӗсенчен, ҫавӑн пекех испани, аравак тата акӑлчан чӗлхисен элеменчӗсенчен тӑрать. Папьямент грамматики питӗ ансат та тӳрӗ, пӑсӑлнӑ нумай мар. Ку сӑмахсен функцине палӑртма аффикссемпе (приставкӑсемпе суффикссемпе-ӳсӗмсемпе усӑ куракан агглютинативлӑ чӗлхе. Папьяментра сӑмах йӗрки ҫук; сӑмахсем тӗрлӗ пӗлтерӗшлӗ пулма пултараҫҫӗ. Ку чӗлхе те кариб культурипе ҫыхӑннӑ тата культура идейисене палӑртма час-часах усӑ курать.

Папьянто чӗлхине мӗнле тӗрӗс вӗренмелле?

1. Пуҫӑр ҫине ларӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли чи тухӑҫлӑ меслет - ӑна пуҫӗпех путса ларасси. Эсир папьянтона вӗренетӗр пулсан, унпа усӑ курма пултаракан ытти ҫынсене тупма тӑрӑшӑр. Группӑсене, классене е папьянто каланӑ клубсене шырӑр.
2. Итлӗр те тепӗр хут калӑр. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсене папьяменто итлеме тата вӗсем мӗн каланине тепӗр хут калама вӑхӑт тупӑр. Интернетра папьяменто чӗлхипе ҫӳрекен видеороликсем пур, вӗсем ҫавӑншӑн усӑллӑ пулма пултаракан тӗрлӗ темӑсем ҫинчен каласа параҫҫӗ.
3. Вулӑр та ҫырӑр. Папьямент ҫинчен ҫырнӑ кӗнекесемпе хаҫатсене вулама вӑхӑт тупӑр. Май пулсан, ҫыру валли ача-пӑча тетрадьне тупӑр, унта папьянто сӑмахӗсемпе тивӗҫлӗ картинкӑсем пур. Кунсӑр пуҫне эсир папьяменто чӗлхипе ҫӳрекенсенчен илтекен сӑмахсене те, пуплевсене те ҫырса хурӑр.
4. Онлайн-инструментсемпе усӑ курӑр. Онлайн-папьянтона вӗренме пулӑшакан инструментсемпе ресурссем нумай. Курс, веб-сайт е приложени тупӑр, унта грамматика упражненийӗсем, диалогсем, произведени канашӗсем тата ытти ӗҫсем те пур.
5. Калаҫура усӑ курӑр. Эсир чӗлхепе паллашсанах унпа калаҫма тӑрӑшӑр. Эсир практикӑра мӗн чухлӗ нумайрах пурӑнатӑр, папьянто калама сире ҫавӑн чухлӗ хӑтлӑрах пулӗ. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе хутшӑнӑр, хӑвӑр сӑмахӑра ҫырӑр, калаҫусене ертсе пырас ӗҫре усӑ курӑр.