Чӑвашла Румын Куҫар

Чӑвашла куҫару, чӑваш транслитерацийӗ пекех паллӑ, - чӑвашла хутшӑнма усӑ куракан ятарлӑ куҫару форми. Ҫак чӗлхе Раҫҫейпе Украинӑн хӑш-пӗр районӗсенче пурӑнакан чӑваш халӑхӗшӗн тӑван чӗлхе пулса тӑрать. Ку вӑл тӗрӗк чӗлхисенчен пӗри, унта миллион ытла ҫын калаҫать, куҫару валли кирлӗ чӗлхе тӑвать.

Чӑваш чӗлхинчен е ун ҫине тӗрӗс куҫарас тесен транслитерацин кӑткӑс формисене пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ чӑваш алфавит латин алфавитӗнчен уйрӑлса тӑнипе ҫыхӑннӑ, вӑл ытларах европӑри чӗлхесемшӗн усӑ курать. Ҫавна пула Кириллла саспаллисемпе ҫырнӑ Сӑмахсем, А, Б, К, У, вӗсен латинла эквиваленчӗсене улӑштармалла, вулакана ӑнланмалла пултӑр.

Чӑвашла куҫару процесӗ темиҫе тапхӑра кӗртет. Пӗрремӗшӗнчен, тӑлмачӑн пуҫламӑш чӗлхене те, тӗллевлӗ чӗлхене те лайӑх пӗлмелле. Вӗсен предложени тытӑмне, пуҫламӑш чӗлхе пӗлтерӗшне тата калӑпӑшне ӑнланмалла. Унтан вӗсем ҫакна тӗллевлӗ чӗлхепе тӗрӗс калама пултараҫҫӗ, тӗллевлӗ чӗлхе сӗнӗвӗсен грамматика правилисемпе структурине шута илсе.

Куҫару пӗтсен тӑлмачӑн куҫарнӑ версипе оригиналлӑ текста тӗплӗн танлаштармалла. Ку куҫару тӗп-тӗрӗс те тӗп-тӗрӗс пӗлтерессе шантарать. Тӑлмачӑ та, кирек мӗнле культурӑллӑ ссылкӑсене тата жаргонла сӑмахсене куҫарнине тӗрӗслес тесе, малашнехи тӗрӗслевсемшӗн яваплӑ.

Чӑваш чӗлхине вӗренес текенсемшӗн онлайн университетсенче те юрӑхлӑ тӗрлӗ курс пур. Анчах та чӗлхене вӗренни чӑвашла тӗплӗ куҫарӑва тивӗҫтерейменнине ӑнланни пӗлтерӗшлӗ. Транслитаци йӗркине нумай ҫул хушши практикӑра тата хӑйсене шеллемесӗр ӗҫленипе ҫеҫ алла илме пулать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, чӑвашла куҫару - питӗ кирлӗ хӑнӑху, эсир чӑваш халӑхӗпе хутшӑнас тетӗр пулсан, ӑна алла илмелле. Тӗрӗс майсемпе пӗлӳсем вӑхӑтӗнче ку вӑхӑт нумай йышӑнма пултарать, анчах усӑ кӳме пултарать.

Хӑш ҫӗршывсенче чӑвашла калаҫаҫҫӗ?

Чӑвашла ытларах Раҫҫей Чӑваш Республикинче, ҫавӑн пекех Раҫҫейри, Тутарстанри Тата Удмуртири хӑш-пӗр районсенче, Ҫавӑн пекех Казахстанра Тата Украинӑра калаҫаҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхи историйӗ мӗнле?

Чӑваш чӗлхи - Раҫҫей Федерацийӗнче 1,5 миллиона яхӑн ҫын калаҫакан тӗрӗк чӗлхи. Вӑл тӗрӗк чӗлхисен хӑяр турачӗн пӗртен-пӗр представителӗ. Ку чӗлхепе историсем ытларах раҫҫей Атӑлҫи тӑрӑхӗнче вырнаҫнӑ Чӑваш Ен Республики пулса тӑракан районсенче калаҫнӑ.
Чӑваш чӗлхин документлӑ историне 13 ӗмӗрччен йӗрлесе тупма пулать, ҫитменнине чи ир асӑннисене 14-15 ӗмӗр алҫырӑвӗсенче тупнӑ. Ҫак алҫырусенчен нумайӑшӗ чӗлхе вӑхӑт иртнӗҫемӗн чылай улшӑнусем тӳснине ҫирӗплетсе параҫҫӗ. 15 ӗмӗрте чӑваш чӗлхи кӳршӗри тутар чӗлхипе ылтӑн Ордӑн вӑйлӑ витӗмӗпе пулнӑ, ӑна старотатар алфавитӗпе ҫырнӑ.
18-мӗш ӗмӗрте чӑваш алфавитне вырӑс ученӑйӗ Семен Ремезов тунӑ, вӑл ӑна кириллицӑра никӗсленӗ. Ҫак ҫӗнӗ алфавитпа 19 ӗмӗр пуҫламӑшӗнче пӗрремӗш пичетленӗ чӑваш кӗнекисене тума усӑ курнӑ. 19 ӗмӗр вӗҫнелле чӑваш чӗлхине Раҫҫей империйӗн официаллӑ чӗлхи тесе йышӑннӑ, ҫак тапхӑрта тӗрлӗ литература произведенийӗсем йӗркеленӗ.
Чӑвашла пирӗн кунсенче те калаҫаҫҫӗ, Ҫавӑн пекех Чӑваш Енри хӑш-пӗр шкулсенче те вӗрентеҫҫӗ. Ҫавӑн пекех раҫҫейре те, ют ҫӗршывсенче те чӗлхене упрас тата сарас енӗпе хастар вӑй хураҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Михаил Васильевич Яковлев - чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн профессорӗ, чӑваш чӗлхин пӗрремӗш комплекслӑ грамматикине туса хатӗрленӗ.
2. Яков Костюков-лингвист тата Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн профессорӗ, нумай ӗҫ редакциленипе тата пичетленипе чӗлхине ҫӗнетес ӗҫе хӑйӗн тӳпе хывнӑскер.
3. Николай Зиберов - латинла графикӑна чӑвашла кӗртес ӗҫе пысӑк тӳпе хывни.
4. Василий Песков – 1904 ҫулта чӑваш чӗлхипе пӗрремӗш шкул учебникӗ туса хунӑ педагог.
5. Олег Бессонов – чӑваш чӗлхин тӗрлӗ диалекчӗсене пӗрлештерес тӗлӗшпе ӗҫленӗ хальхи стандартлӑ чӑваш чӗлхине туса хатӗрлес тӗлӗшпе витӗмлӗ фигура.

Чӑваш чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Чӑваш чӗлхи тӗрӗк чӗлхисен ҫемйине тивет. Ку агглютинативлӑ чӗлхе, вӑл сӑмахсем тӗп сӑмах ҫумне темиҫе приставкӑсемпе суффикс хушнипе йӗркеленнине пӗлтерет. Сӑмах йӗрки, яланхи пекех, субъект-глагол, пуплевӗшсен ӑшӗнчи сӑмахсен ирӗклӗ йӗркипе. Чӗрчунсем икӗ пая пайланаҫҫӗ, число, падеж тата паллӑ тума класс суффиксӗсемпе усӑ кураҫҫӗ. Глаголсем тивӗҫлӗ сӗнӳсемпе килӗшеҫҫӗ те вӑхӑтпа анспекта кура вырнаҫаҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Алфавит, произведени тата база грамматики йышши чӗлхе никӗсӗсене вӗренме тытӑнӑр. Онлайн-ресурссем пур ун пеккисем. Chuvash.org е Chuvash.eu ку сире пулӑшма пултарать.
2. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе тата сӗнӳ тӗслӗхӗсемпе усӑ курӑр, калаҫу сӑмахӗсен тата пуплевсен никӗсне хӑвӑрт туса хурӑр. Радиопрограммӑсене итлӗр те чӑвашла фильмсемпе телеграммӑсене пӑхӑр. Таркӑнрах пулас тата унта хӑвна хӑтлӑрах туйас тесе, чӗлхене вӗренӗр.
3. Эсир чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе, е хӑвӑрпа, е онлайн-форумсенче мӗн вӗреннине практиклӗр. Ку сире вырӑнти нюанссене тупса культура ҫинчен кӑтарту илме пулӑшӗ.
4. Хӑвӑрӑн словарь запасне тата грамматикӑна лайӑхлатас тесе кӗнекесемпе хаҫатсене чӑвашла вулӑр. Эсир мӗн чухлӗ ытларах вулатӑр, сирӗн ӑнлану тата грамматика ҫавӑн чухлӗ лайӑхрах пулӗ.
5. Юлашкинчен, чӑвашла текстсем ҫырнӑ пек ӗҫ-хӗл тӗсӗсемпе вӗрентме, чӑваш онлайн-форумӗсене хутшӑнма тата экзаменсене хатӗрленме хушӑр. Ку сире чӗлхене ҫирӗп тытма пулӑшать.

Румыни-Хӗвелтухӑҫ Европӑра вырнаҫнӑ илемлӗ ҫӗршыв, унӑн хӑйӗн хӑйне евӗрлӗ чӗлхи пур. Румыни официаллӑ чӗлхипе румын чӗлхи, вӑл итали, француз, испани тата португал чӗлхисемпе тачӑ ҫыхӑннӑ романла чӗлхе. Ҫакӑ культура традицийӗ тата тӗрлӗ чӗлхе еткерлӗхӗ пулса тӑрасси патне илсе ҫитернӗ.

Румынла пӗлмен ҫынсемшӗн куҫару йывӑр задача пулма пултарать. Куҫарӑва тӗрӗс куҫарма румыни чӗлхине те, культурине те пӗлни кирлӗ. Румын чӗлхинчен урӑх чӗлхене куҫарни те ҫӗршывра нумай сӑмахсен кӑткӑслӑхне тата ҫӗршывра сарӑлнӑ регионти диалектсен йышне пула чылай кӑткӑс пулма пултарать.

Куҫару пулӑшу ӗҫӗсем патне ҫитсен, лайӑх ҫитӗнӳсем тума профессиллӗ куҫару компанийӗсене явӑҫтармалла. Опытлӑ тӑлмачсем пуҫламӑш текстӑн контексчӗпе нюансне тӗрӗс ӑнланма кирлӗ вӑхӑта сая яраҫҫӗ, куҫару унӑн пӗлтерӗшне тӗрӗс кӑтартса париччен малтан. Кунсӑр пуҫне, ҫак специалистсем те тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерес тесе румын чӗлхин грамматикипе сассине те ӑнланӗҫ.

Документсене куҫарнӑ чухне документ мӗнле аудитори валли пулнине шута илмелле. Сӑмахран,бизнес-аудитори валли палӑртнӑ документа анлӑ аудитори валли палӑртнӑ документран ытларах формальнӑй чӗлхепе усӑ курмалла.

Куҫару поставщикне тӗрӗс суйлав ҫумне хушма, ҫавӑн пекех румын чӗлхин правилисене пӑхӑнмалла. Ҫак килӗшӳсене тивӗҫлӗ сӑмах йӗрки, пунктуаци, сӗнӳ тытӑмӗ тата тӗп саспаллисем, ҫавӑн пекех ударенисемпе диакритика паллисемпе тӗрӗс усӑ курни ҫыртараҫҫӗ.

Юлашкинчен, румынла куҫару кирек мӗнле культура спецификӑллӑ терминсемпе пуплевсене тӗп-тӗрӗс куҫарнине хӑй ҫине илет. Вырӑнти йӑласене пӗлни тата Румыни культурине ӑнланни ӑнӑҫлӑ куҫару тума кирлӗ.

Ҫак элементсене, предприятисене тата уйрӑм ҫынсене шута илсе, документсене румын чӗлхинчен тепӗр чӗлхене тӗрӗс куҫармалла пулсан, вӗсен куҫарӑвӗ тӗрӗс те тӗрӗс пуласса шанма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче румынла калаҫаҫҫӗ?

Румын чӗлхипе пуринчен ытла Румынире тата Молдов Республикинче, ҫавӑн пекех Албанире, Болгарире, Венгрире, Сербире Тата Украинӑри хӑш-пӗр чаҫсенче калаҫаҫҫӗ. Ҫавӑн пекех вӑл темиҫе ҫӗршывра тата регионта официаллӑ чӗлхе пулса тӑрать, Воеводинӑн (Серби) автономлӑ провинцине, днестр Таврашӗнчи (Молдова) республикине тата гагаузий (Молдова) автономиллӗ региона кӗртнӗ май.

Румын чӗлхин историйӗ мӗнле?

Хальхи Румыни территорийӗ римри Даки провинцийӗн пӗр пайӗ пулнӑ вӑхӑтра румын чӗлхи историйӗ рим империйӗн вӑхӑтне ҫитет. Латынь рим империйӗн официаллӑ чӗлхи пулнӑ пирки ҫак регионта анлӑн усӑ курнӑ, вӑхӑт иртнӗҫемӗн вӑл румынсен чӗлхи пулса тӑнӑ. Юлашки ӗмӗрсем хушшинче ҫак чӗлхе славян чӗлхисемпе грек чӗлхисене, ҫавӑн пекех романсен ытти чӗлхисене вӑйлӑ витӗм кӳнӗ. Латыньпе славян чӗлхисем ҫӗр ҫул хушши вӑйлӑ витӗм кӳнӗ хыҫҫӑн румын чӗлхи каярахпа хӑйӗн уйрӑм енӗсене тупрӗ. Паян румын официаллӑ роман чӗлхисенчен пӗри, испани, француз, итали тата португали чӗлхисемпе пӗрлех.

Румын чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Эмиль Гарлеана – хальхи саманари чи паллӑ румынсен писателӗсенчен пӗри. 2. Константин Доброжана-гера - румыни социалисчӗ, лингвист тата литература критикӗ. 3. Ион Лука Карадале – румынсен пысӑк драматургӗ тата кӗске калавсен авторӗ. 4. Михай Эминеска – румынсен чи паллӑ та паллӑ поэчӗ шутланать. 5. Иоан Славич – румыни ҫыравҫи, кӗске калавсен авторӗ тата журналист.

Румын чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Румын чӗлхи структури романри ытти чӗлхесем пек, пиҫӗ те час-часах кӑткӑс синтаксислӑ. Унта усӑ куракан предложени е сӑмах ҫаврӑнӑшӗн тӗсӗпе килӗшӳллӗн хӑш-пӗр вариациллӗ субъект-глагол-объект сӑмахӗсен йӗркипе усӑ кураҫҫӗ. Ҫавӑн пекех вӑл глаголсен спряженийӗсене, романла чӗлхесемшӗн пӗтӗмӗшле уйрӑмлӑхсене тата ытти уйрӑмлӑхсене хӑй ӑшне кӗртет.

Румын чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Тӗпрен пуҫлӑр. Алфавитпа тата румын чӗлхин произведенийӗпе паллашӑр. Тӗп калаҫӑва тата пуплевсене вӗренӗр,ҫак чӗлхепе база калаҫу ирттерме пултарччӑр.
2. Ларӑр румын чӗлхине. Итлӗр румынсен музыкине, румынсен фильмӗсемпе телешоуне, ҫавӑн пекех румынсен хаҫачӗсене вулӑр. Ку сире хӑвӑртрах чӗлхене вӗренме пулӑшӗ.
3. Румынла занятисене ҫӳрӗр. Занятисене ҫӳресси-кирек мӗнле чӗлхене те вӗрентме лайӑх май, мӗншӗн тесен вӗсем структурӑпа руководство тытӑмне тивӗҫтереҫҫӗ, вӗсене хӑйсем тӗллӗн вӗреннӗ чухне вӗренмеҫҫӗ.
4. Румынла кашни кунах калаҫӑр. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе хутшӑнӑр, кӗнекесене сасӑпа вулӑр, хӑвӑрпа хӑвӑр калаҫӑр.
5. Онлайн-ресурссемпе усӑ курӑр. Румын чӗлхине вӗренмелли питӗ лайӑх веб-сайтсем тата приложенисем нумай. Вӗсемпе усӑ курӑр, хӑвӑрӑн словарь запасне ӳстерес, грамматикӑра практикацилес тата произведенипе ӗҫлес тесе.