Маратха Баскский Тылбаастаа

Марха-Марха норуота этэр индоари тыла, сүрүннээн Махарштр штатыгар баар. Бу официальнай тыл уонна Индия 22 официальнай тылларыттан биирдэстэрэ. Итинник курдук, Мархаҕа саҥарар обществоҕа сыһыана суох дьоҥҥо кинини ураты суолталаах декстары өйдүүргэ чуолкай тылбаас ирдэнэр.

Марха тиэкистэрин тылбаастааһын уустук грамматикатыттан уонна тылдьыт саппааһа судургута суох буолуон сөп. Ол эрээри Мархаҕа тылбаас сөптөөх ньыманан уонна ресурсанан балачча судургу буолуон сөп.

Ханнык баҕарар тылбаас биир сүрүн соругунан Мархаттан үлэлиир уопуттаах специалистары көрдөөһүн буолар. Тылбаас компаниялара тиэкис ис хоһоонун чуолкайдык тиэрдэр кыахтаах тылбаасчыттары- носители үгүстүк наймылаһаллар, онуоха тыл фактордара болҕомтоҕо ылан, кэпсэтии- ипсэтии курдук этиилэр болҕомтолорун уураллар. Бу бүтэһиктээх түмүгү сөпкө уонна хаачыстыбалаахтык хааччыйыыга тыын суолталаах.

Дьыала чахчы тылбаас тиийдэҕинэ туһанар аҕыйах ньымалар уонна техникалар бааллар. Холобур, массыыналаах тылбаас алгоритмынан туһанар буолан, базовай тылбаастар түргэнник толоруллуулара мөлтөөн иһэр. Ол эрээри, бу ньыма Марха уустуктарыттан уонна Ньурбатыттан чуолкайа суох түмүктэри биэриэн сөп.

Атын өттүнэн, киһи тылбааһа өссө үрдүк хаачыстыбалааҕын хааччыйар буолан, эрэллээхтик ааҕыллар. Тылбаасчыттар дьиҥнээх тиэкис ис хоһоонун биэрэргэ саамай сөптөөх тылы тиэкиһи тиэкиһи сатаан тиэкиһии курдук билэр буолуохтаахтар. Тус тыл грамматическай нуорматыгар сөп түбэһэрин туһугар кинилэргэ этиилэр структураларыгар эмиэ уларытыылары киллэриэххэ сөп.

Другой подход это транскреация, который выходит за рамоту переводу текста. Транскрибирование тиэкиһи целевой тылынан суруйуу, ону тэҥэ төрүт уонна целевой тыллар икки ардыларыгар культурнай уратылары учуоттаан, тиэкиһи сурукка киллэрии.

Тиһэҕэр, бүтэһиктээх тылбааһы итэҕэйдэххэ, Марха носителин кытта дааннайдары көрүү улахан суолталаах. Ити докумуон бэчээккэ диэри ханнык баҕарар сыыһаны- халтыны арыйарга көмөлөһөр.

Мархаҕа тылбаас уустук дьыалаҕа бастаан көрүөн сөп эрээри, сөптөөх ньыманан уонна инструменнарынан судургу уонна көдьүүстээх буолуон сөп. Уопуттаах профессионаллары кытта ааҕааччыларгытыгар чуолкай уонна үрдүк хаачыстыбалаах тылбаастары биэриэххитин сөп.

Марха тылыгар ханнык дойдуларга этэллэрий?

Мархаҕа сүрүннээн Индия штатын официальнай тылларынан буолаллар Махарштра, ону таһынан ГАИ, Дадра уонна Нагар- Хавели, Дамана уонна ду, Каратаки, Теланганнар, Гуджарат уонна Чхатисгарха. Онно эмиэ ыаллыы Штаттарга кадхья- Прадеша, Андрхра- Прадеша уонна карат, ону тэҥэ сорох оройуоннарга Каратаки, Тамилнада уонна Абу- Даби элбэх киһи баар диир. Мархаҕа эмиэ аан дойду үрдүнэн, ордук холбоһуктаах Штаттарга, Канадаҕа, Израильга, холбоһуктаах Арабскай Эмират, Австралияҕа, Сингапурга, саҥа Зеландияҕа, Соҕуруу Африкаҕа, Сауда, Катараҕа уонна Омаҥҥа.

Марха тылын историята хайдаҕый?

Марха тыла уһун уонна баай историялаах. Кини биһиги эрабыт 10- с үйэҕэ махарштр соҕуруулуу- арҕаа Индия штатыгар үөскээн, эрдэ билиллибит тыллартан биирдэстэринэн буолар. Мархаҕа суруллубут эрдэтээҥи суруктар биһиги эрабыт 9 үйэтин даталлар. Марха 13- с үйэҕэ регион доминирующайа буолбут.
Марха 17-19- с үйэ саҕана Марха салайар официальнай тыл этэ. Марха колониал чааһыгар тереебут литератураны, поэзия уонна журналистика тылларынан престиһи, билиниини ылбыта. Онтон Индия үрдүнэн Махарштр тас өттүгэр тэнийэн тахсыбыта, билигин онно 70 мөлүйүөнтэн тахса киһи кэпсэнэр. Марха билигин Индия бырабыыталыстыбата официальнай тыл быһыытынан билиниллэр.

Марха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Махатма Оонньуур 2. Арыгы Дамодар Саваркар 3. Балшастри Джамбекар 4. Вишнушастри 5. Нагнат С. Инамдар

Марха тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Марха Индия тылын дьиэ кэргэнин чилиэнэ, атын тыллары кытта ыкса ситимнээх хинди, гуджарати уонна санскрит курдук. Кини деванагар шрифт суруллубута уонна морфология уонна синтаксис уустук системалаах, бу Индия тылларыгар маарынныыр. Марха субъект тыл бэрээдэгин тутуһар-объект (сэһэн) уонна бөһүөлэктэри туһанар, кэпэрэтииптэри туттубат. Тылга туохтуурдар, киэннэр уонна тиэмэлэр араас актыыбынай уонна пассивнай уратылардаах туохтуурдар элбэхтэр.

Марха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Марха уруоктарын ылыҥ. Многие языковые школы предлагают занятие на Марха, или вы можете онлайн репетитор, который вам помогать В своих практиках.
2. Мархаҕа олорор дойдугар кэлиҥ. Эһиэхэ баар ресурсалааххыт, хайаан да Марха сиригэр кэлэ сылдьыҥ, бу тыллары уонна кини илдьэ сылдьааччылары кытта ыкса билсиһэр кыахтааххыт.
3. Мархатааҕы радио истиҥ уонна Марха телевидениетин көрүҥ. Ону эһиги тыл араас акценнарын, стилин кытта билсиэххит, онон тыл үөрэхтээхтэрин үөрэтиэххитин сөп.
4. Мархаҕа кинигэлэри ааҕыҥ. Тыл грамматикатын уонна синтаксиһын кытта билсэр кыахтаах мархаларга элбэх кинигэ баар.
5. Мархаҕа доҕотторгутун аһыныҥ. Ханнык баҕарар тылы үөрэтэр биир бастыҥ ньымалартан биирдэстэрэ-бу тыл тумус туттар саҥа доҕотторун булунар. Онлайн диэн Мархаҕа кэпсэтэр, уерэтэр идэлэрин практикалыырга уонна сайыннарарга тус бэйэҕитин кытта бодоруһуҥ.

Оруобуна тылбаас-эбэҥки тылыттан, былыргы тылтан турар, манна сүрүннээн Хотугу Пиренскэй Арыылаах хотугу сиргэ олорор кыракый нэһилиэнньэни саҥарар ураты уобараһа атын тылынан тылбаастанар. Оруобуна тыл бэйэтин төрүт регионнарын тас өттүгэр киэҥник тарҕамматах эрээри, бу тыл дьыалабыай да, тус сыаллаах- соруктаах да буоларын курдук, докумуоннары уонна иһитиннэриилэри тылбаастааһыҥҥа наадыйыы улаатар.

Олоңхо тылыгар тылбаастыыр кэккэ фактордар бааллар. Бастатан туран, бу ниндоевропей тыла, чугас аймахтара эбэтэр эйэ биир да атын тылынан кытта сөп түбэспэт. Ол аата тылбаасчыттар чуолкай тылбаастарын толорорго үрдүк квалификациялаах буолуохтаахтар уонна үрдүк квалификациялаах буолуохтаахтар. Иккиһинэн, оруобуна тыл элбэх диалектардаах, акценнардаах, оннооҕор дьоҕус географическай оройуон иһинэн төһө баҕарар уратыланар кыахтаах. Бу тылы сайыннарыыны чуолкайдык өйдүүргэ культурнай билиини ылары ирдиир.

Баскскай тылтан тылбаасчыт көрдөөһүнүгэр наадалаах квалификациялаах буоларын итэҕэтиэҕиҥ. Кинилэр төрөөбүт тылы көҥүл баһылыахтаахтар, култуураны уонна уопуту бу салааҕа үлэлииргэ киэҥ билиилээх буолуохтаахтар. Ону таһынан тыл грамматикатын, синтаксиһын уонна тыл саппааһын дириҥник өйдүөхтээхтэр. Ити тиэкис ис хоһоонун оннунан хаалларыыга чуолкай тылбаастары ылыы уонна оннунан хаалларыы улахан суолталаах.

Докумуону тылбаастааһыҥҥа эбии, баскскай тылтан тылбаасчыттар ону тэҥэ көннөрү көрдөрүүлэргэ, аудиозапистарга уонна да атын формаларынан бэйэлэрин өҥөлөрүн биэриэхтэрин сөп. Сорох түгэннэргэ тылбаас анал билиини эрэйэр объектарга эбэтэр пааматынньыктарга наадыйыан сөп.

Дьэ, ол аата оруобуна бэйэтинэн тутулуктааҕын, бутуллуутун бэлиэтиир наадалаах. Ол иһин чопчу тылбаастыырга Саха норуотун тылын, культуратын уонна диалектарын үчүгэйдик билэр профессионаллар көмөлөрө ирдэнэр. Кинилэр көмөлөрүнэн чааһынай дьон да, тэрилтэлэр да баскскайдар уонна атын тыллар икки ардыларыгар тыл хайдыһыытын кыайаллар, ол үчүгэй өйдөбүлү уонна коммуникацияны тупсарыыга көмөлөһөллөр.

Ханнык дойдуларга баскскай тылынан саҥаралларый?

Баскскай тылынан үксүгэр Испания хоту, басков дойдуга, ол эрээри онно наваррга (Испания) уонна баскскскай провинцияларга этэллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Эверстов тыла-бу тыһыынчанан сыллар усталарыгар Испанияҕа уонна Франция регионнарыгар басков уонна наваралар дойдуларыгар эппит- хааммыт историческай тыла. Оруобуна тыл-омук тыла туспа буолар, ол аата лингвистическэй аймахтартан ураты, өлбүттэрин кэриэтэ. Урут биллибит ахтыы биһиги эрабыт 5 үйэтигэр сыһыаннаах, ол гынан баран кини олохторун- дьаһахтарын кэрэһилиир туоһута баар. Орто үйэлэргэ Эуропа тыла атыы- эргиэн быһыытынан киэҥник туттуллар, киирии тыллары атын тылларга, ордук испанскай уонна француз тылларыгар киллэриллибиттэрэ. Ол эрээри, кэнники сүүс сыл устата бу тылы туһаныы аҕыйаан эрэр. 20- с үйэҕэ оруобуна тыл дойду үгүс оройуоннарыгар, оттон сорох регионнарга туһаныы сокуону таһынан биллэриллибитэ. Бу түһүү 20- с үйэ бүтүүтэ тыл интэриэһин сөргүтэн, тыл көмүскэлигэр уонна популяризациялааһыҥҥа дьаһаллар ылыллыбыттара. Ону оскуолаларга уонна судаарыстыбаннай сулууспаларга туһаныы кэҥииригэр кыһамньы ылыллыбыта уонна билигин кини дойду сорох оскуолаларыгар Басков диэн үөрэтиллэр. Бу тыл маассабай информация, литература уонна толорооччу искусствотын средстволарыгар киэҥник туттуллар. Ол кыһамньыларын да үрдүнэн оруобуна тыл сүтэр кутталлааҕын үрдүнэн, билигин дойду нэһилиэнньэтин 33 %- на онно этиэн сөп.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Сабинов Арана (1865-1903): "националистар, политик уонна суруйааччы. Кини баскскай тылы сөргүтэргэ хамсааһыны пионер этэ уонна баскскай тылынан таба суруйуу стандартнай систематын оҥорорго суруллубута.
2. Мария де Азукэ (1864-1951): лингвист уонна лексикограф, бастакы баскай- Испан тылдьытын автора.
3. Бернардо Ласа (1916-2008): Саха литературатын уһулуччулаах профессора, суруйааччы уонна поэт. Кини бастакы баскетскай орфографияны оҥорбута.
4. Колдо Митчелен (1915-1997): лингвист уонна профессор баскской филологии. Кини билиҥҥи баскскай лингвистика төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ этэ.
5. Пелело Эрротета (1954 с. төрөөбүт): суруйааччы, драматург уонна баскской литературатын профессора. Кини баскскай культураны уонна баскскай литератураны туһаныыны пропагандалаабыта.

Баскылаат тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Оруобуна тыл агрглютинативнай тыл буолар,ол аата тыл суолтатын быһаарар суффикстары уонна приставкалары эбэр. Синтаксис сүрүннээн тематическай комментарий по структуре, онно тиэмэ бастакы миэстэҕэ турар, онтон сүрүн ис хоһоонноох. Туохтуур-начальнай структураҕа тардыы эмиэ баар. Баскскай тылыгар икки туохтуур флексиялаах:биирэ ааспыт уонна биирэ ааспыт кэм, онтон үс киэнэ (эҥкилэ суох, сословательнай, ыйар). Ону таһынан тылга бүтэһиктээх дорҕоонунан быһаарыллар уонна төрүт дорҕоонунан быһаарыллар кэккэ кылаастар бааллар.

"Сөптөөх ньыманан" үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Учебниктар эбэтэр онлайн курстар курдук үөрэх ресурсаларыгар инвестициялаа. Оруобуна тыл Европаҕа саамай былыргы тыллартан биирдэстэрэ, кини ситэтэ суох ресурсалары үөрэтэрэ уустук буолуон сөп.
2. Радиопрограмманы истиҥ, тэлэбиидэнньэни көрүҥ уонна баскскай тылынан кинигэлэри ааҕыҥ. Ити кини хайдах туһаныллыбытын дьиҥнээх холобурдары кытта билиһиннэрэригэр көмөлөһөр.
3. Занятиеҕа сылдьыҥ. Олохтоох университеттар уонна тэрилтэлэр сороҕор тыл курстарын эбэтэр репетиториятын биэрэллэр. Бу дьарыктар үгүстүк тыл носителин кытта сэһэргэһэр уонна практическай опыты ыларга бэртээхэй кыаҕы биэрэр.
4. Кэпсэтиигэ практикаланыҥ. Баск тылынан саҥарыы судургута суох буолуон сөп. Тереебут тылы уерэтээччилэргэ куруук практика уонна сыанабыла кедьуустээхтик туһанарга көмөлөһүөҕэ.
5. Кэпсэтээччини Булуҥ. Саатар нэдиэлэҕэ биирдэ эмэ бодоруһарга бэлэм буолуо этэ. Кэпсэтээччи баар буолуутун матыыптарын уонна тылы атын эйгэҕэ үөрэтэргэ уратылаах ньыма буолуон сөп.