Казах Араб чӗлхи Куҫар

Тӗнче космополитлӑ пулса пынӑ май казахла куҫару пысӑкрах та пӗлтерӗшлӗрех процесс пулса тӑрать. Тӗнче рынокӗсем ӳснӗҫемӗн казах чӗлхине тӗрӗс куҫарас ӗҫре кирлӗ пулса пырать. Казах чӗлхине урӑх чӗлхесене куҫарни тата пачах урӑхла кӑткӑс процесс пулма пултарать, пахалӑхлӑ куҫарӑва тивӗҫтерес тесен чӗлхепе унӑн грамматикине, ҫавӑн пекех ҫӗршывсем хушшинчи культура уйрӑмлӑхӗсене ӑнланни кирлӗ.

Казахла-тӗрӗк чӗлхи, унпа ытларах Казахстанра, ҫавӑн пекех Узбекистанра, Китайра, Кыргызстанра, Раҫҫейре тата ытти совет республикисенче калаҫаҫҫӗ. Ӗмӗрсем тӑршшӗпех ӑна араб, перси тата вырӑс чӗлхисем витӗм кӳнӗ. Чӗлхе тӑватӑ диалектран тӑрать: Кӑнтӑр, Ҫурҫӗр, Кӑнтӑр-Хӗвелтухӑҫ тата Хӗвеланӑҫ. Мӗнле диалекта куҫарнине кура хӑшпӗр грамматикӑпа усӑ курмалли правилӑсем улшӑнма пултараҫҫӗ. Ҫавна май куҫару проекчӗ ҫине куҫиччен кашни диалекта ӑнланни кирлӗ.

Кунсӑр пуҫне, чӗлхе ҫине витӗм кӳрекен культурӑллӑ нюанссене сисӗмлӗ пулмалла. Тӗслӗхрен, ӗҫ ыйтӑвӗсене сӳтсе явнӑ чухне формальнӑй чӗлхепе час-часах усӑ кураҫҫӗ, ҫав вӑхӑтрах информаци чӗлхи ирӗклӗ калаҫусенче час-часах кӑмӑллӑрах. Ҫавӑн пекех тӑлмачӑн ҫулне шута илмелле, мӗншӗн тесен ҫамрӑк тӑлмачсем вунӑ ҫул каялла усӑ курнӑ кивӗ сӑмахсене е сӑмахсене пӗлмеҫҫӗ.

Юлашкинчен, тӑлмачсен алфавитпа тата вӗсем куҫаракан чӗлхе системипе паллашмалла. Казах чӗлхине виҫӗ тӗрлӗ алфавит ҫырнӑ, анчах паян кириллица ытларах усӑ курать. Кунсӑр пуҫне чӗлхере куҫарнӑ чухне шута илмелли хӑйӗн ҫырулӑх паллисем пур.

Юлашкинчен, казахла куҫару чӗлхене, унӑн диалекчӗсене, культура нюансӗсене тата алфавита ӑнланма ыйтать. Ҫак анспектсене шута илсе тӑлмачсем палӑртнӑ пӗлтерӗве тӗп-тӗрӗс пӗлтерекен куҫарусен пахалӑхне тивӗҫтерме пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче казахла калаҫаҫҫӗ?

Казах чӗлхи Казахстанра официаллӑ чӗлхе шутланать, Ҫавӑн пекех Раҫҫейре тата Китайӑн, Афганистанӑн, Турципе Монголин хӑш-пӗр пайӗсенче калаҫаҫҫӗ.

Казах чӗлхин историйӗ мӗнле?

Казах чӗлхин историйӗ 1400 ҫул тӗлне, Ӑна Пӗрремӗш хут Вӑтаҫӗр Азири ҫеҫенхирсенче пурӑнакан куҫса ҫӳрекен тӗрӗк чӗлхеллӗ йӑхсем хушшинче ҫыру чӗлхипе усӑ курнӑ чухне тухать. Казах чӗлхинчи нумай сӑмахсене ытти тӗрӗк чӗлхисенчен, ҫавӑн пекех перси, араб тата вырӑс чӗлхисенчен илнӗ тесе шутлаҫҫӗ. 18 ӗмӗр тӗлне казах чӗлхи Казахстанра доминировка тӑвакан чӗлхе пулса тӑнӑ, сталинла тапхӑр хыҫҫӑн Вӑл 1996 ҫулта Казахстанри официаллӑ чӗлхе пулса тӑнӑ. Паян унпа 11 миллион ытла ҫын, ытларах Казахстанра, Узбекистанра тата Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ.

Казах чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Абай Кунанбайулсем (1845-1904) - хальхи казах литературин Ашшӗ, ҫӗнӗ литература стилне кӗртнӗ, чӗлхине ҫӗнетнӗ поэтпа философ пекех паллӑ.
2. Магжан Жумабаев (1866-1938) - хальхи казах чӗлхин ҫырулӑхне стандартизациленӗ писатель тата педагог.
3. Мухтар Ауэзов (1897-1961) - паллӑ писатель, драматург тата Совет Казахстанӗнчи вӗренӳ министрӗ, ӑна хальхи казах чӗлхине кодификаципе аталантарасси тесе шутлаҫҫӗ.
4. Габит Муссепов (1894-1937) - лингвист, педагог тата этнограф, казах чӗлхине аталантарас ӗҫе ирхи тӳпе хывнӑскер.
5. Ерлан Нысанбаев (1903-1971) - чӗлхе реформаторӗ тата Казах наукисен академине никӗслекен, казах чӗлхине ҫӗнетес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ.

Казах чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Казах чӗлхи тытӑмӗ агглютинативлӑ. Ку сӑмахсем морфе пӗрлештернипе пулса тӑнине пӗлтерет, вӗсенчен кашниех пӗр пӗлтерӗшлӗ. Казах чӗлхи те эгативлӑ-абсолютивлӑ синтаксис пур, вӑл куҫмалла мар сӗнӳпе куҫса ҫӳремелли предложени объектне те пӗр формӑпа палӑртма пултарассине пӗлтерет. Чӗлхере те глаголӑн тӑхӑр пӗлтерӗшлӗ тата ултӑ тапхӑрӗ пур.

Казах чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Никӗссене тӗпчеме тытӑнӑр. Алфавита мӗнле вуламаллине те, ҫырмаллине те, сӑмахсене мӗнле каламаллине те вӗренӗр. 2. Предложенисен грамматикипе структурине вӗренӗр. Эсир Интернетра усӑллӑ ресурссем нумай тупма пултаратӑр. 3. Казах музыкине итлӗр те казах фильмӗсемпе телепередачисене пӑхӑр, калаҫу чӗлхипе паллашма. 4. Репетиторпа е чӗлхе йӑтса ҫӳрекенпе практикӑра усӑ курӑр. Таркӑн пулас тесен, ҫак чӗлхепе калаҫакан калаҫӑва тата хӑлхана практикацилес пулать. 5. Малалла вӗренӗр. Чӗлхене тата унпа усӑ курмалли практикӑна вӗренмешкӗн кашни кунах кӑштах вӑхӑт уйӑрӑр. 6. Культурӑна тиенӗр. Кӗнеке вулани, музыкӑна итлени тата казах пурнӑҫӗпе паллашни сире чӗлхене лайӑхрах ӑнланма пулӑшӗҫ.

Арабла куҫару пӗлтерӗшне хаклама йывӑр. Тӗнчери чи анлӑн усӑ куракан чӗлхесенчен пӗри пулса, арабсен пурнӑҫӗн нумай сферисенче коммуникацин пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ меслечӗ шутланать. Бизнес, политика, пӗтӗм тӗнчери хутшӑнусем е культура улшӑнӑвӗ пулсан, араб чӗлхинчен урӑх чӗлхене куҫарни тата пачах урӑхла, ӑнӑҫлӑ хутшӑнушӑн пысӑк пӗлтерӗшлӗ пулма пултарать.

Бизнесра ӗҫ докуменчӗсемпе корреспонденцине тӗрӗс куҫарма пӗлни пысӑкрах пӗлтерӗшлӗ. Араб чӗлхеллӗ ҫӗршывсем тӗнче экономикин уйрӑлми пайӗ пулса тӑнӑран араб чӗлхинчен квалификациллӗ куҫаруҫӑсем тухӑҫлӑ калаҫусем, маркетинг тата клиентсене пӑхӑнса тӑма кирлӗ. Унсӑр пуҫне, куҫару пулӑшӑвӗсене арабла пӗлни компанисене таварсем, пулӑшу ӗҫӗсем тата араб чӗлхеллӗ рынок валли стратегисем туса хатӗрленӗ чухне ҫирӗплетнӗ йышӑнусене йышӑнма пулӑшать.

Политика енчен илсен, араб чӗлхинчен ытти чӗлхесене куҫарни тӗнчери хутшӑнусене аталантарма тата пур енсем те пӗр хум ҫинче пулччӑр тесе тивӗҫтерме час-часах кирлӗ. Арабла куҫару тӗрлӗ интерессемпе куҫсене хисеплессинче - суту-илӳ килӗшӗвӗсене ӑнланассинчен пуҫласа мирлӗ калаҫусем ирттерессипе ҫыхӑннӑ пӗлтерӗшлӗ.

Арабла куҫару культура планӗнче историе, литературӑна, поэзие, тӗне тата араб чӗлхеллӗ пӗрлӗхсен художествӑлла ӑсталӑхне ӑнланма кирлӗ. Текстсен, массӑллӑ информаци хатӗрӗсен, ҫырусен тата чӗлхе-ҫӑварӑн тӗрӗс куҫарӑвӗсене пула ҫынсем ҫак халӑхсен культура йӑли-йӗркисем ҫинчен пӗлме пултараҫҫӗ. Сӑмахран, араб литературин "Пин те пӗр каҫ" пек акӑлчанла куҫарӑвӗсем араб культурипе унӑн йӑли-йӗркисене вӗренес тӗлӗшпе кӑсӑкланакансемшӗн усӑллӑ пулма пултараҫҫӗ.

Юлашкинчен, медицина транскрипцийӗ енӗпе араб чӗлхипе медицина ҫырӑвӗсен транскрипцийӗ пӗлтерӗшлӗ тӗллев шутланать, вӑл тухтӑрсем ҫав документсене интерпретацилеме тӑкакланӑ вӑхӑта чылай чакарма пултарать. Унтан та ытларах, чрезвычайлӑ лару-тӑрура тӗрӗс куҫарусем пулӑшма пултараҫҫӗ, медицина персоналне пациент чирӗн историйӗнче тата ӑна тухса кайма мӗн кирлине хӑвӑрт тавҫӑрса илме май параҫҫӗ.

Бизнеспа политикӑран литература тата медицина тӗлӗшӗнчен арабла куҫару пӗлтерӗшне хаклама йывӑр. Культурӑсем хушшинчи уйрӑмлӑха тӗп-тӗрӗс ҫӗнтерме тата пӗр-пӗринпе тачӑ ҫыхӑнса тӑмашкӑн квалификациллӗ тӑлмачсем кирлӗ. Компани, организацисем, уйрӑм ҫынсем тата нацисем тӗрӗс куҫарнине пула навигацие тӗнче тӑрӑх ҫӑмӑллатса ӑнӑҫлӑ хутшӑнма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче арабла калаҫаҫҫӗ?

Араб чӗлхи Алжирта, Бахрейнӑра, Комор Утравӗсенче, Чадӑра, Джибутире, Египетра, Иракра, Иорданире, Куветра, Ливанра, Ливанра, Ливанра, Мавританире, Мароккӑра, Оманӑра, Палестинӑра, Катарӑра, Сауд Аравийӗнче, Сомалире, Сирире, Тунсра, Араб Эмирачӗсемпе Йеменра Пӗрлешнӗ. Ҫавӑн пекех ытти ҫӗршывсен хӑш-пӗр пайӗсенче, Пӗрлешӳллӗ Штатсен, Францин, Испанин тата Израилӗн чаҫӗсене шута илсе, калаҫаҫҫӗ.

Араб чӗлхин историйӗ мӗнле?

Араб чӗлхи икӗ пин ҫул ытла ҫавӑрса илекен вӑрӑм та чаплӑ истори. Пирӗн эрӑчченхи 4-мӗш ӗмӗрте арави ҫурутравӗ ҫинче пуҫланса кайнӑ авалхи семитри диалектсен формисенчен пӗри чӗлхе аталаннӑ тесе шутлаҫҫӗ. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн ку чӗлхе тӗнчери ытти пайсене сарӑлнӑ, унпа Усӑ курмалли вучахсене Африкӑпа Ҫывӑх Хӗвелтухӑҫ пайӗсенче тупнӑ.
Хӑй пурӑннӑ малтанхи ҫулсенче пирӗн эрӑри 7-мӗш ӗмӗрте ислам килнӗренпе тата Коран килнӗренпе чӗлхе чылай улшӑнусем тӳснӗ. Ҫакӑ хӑйсемпе пӗрле темиҫе ҫӗнӗ сӑмах, сӑмахсем тата грамматика условийӗсем илсе, ҫавӑн пекех араб чӗлхипе усӑ курнине ҫирӗплетме пулӑшрӗ.
Вӑл пӗтӗм тӗнче тӑрӑх сарӑлнӑранпа ҫӗршер ҫул иртнӗ араб чӗлхи литературӑн уйрӑлми пайӗ пулса тӑнӑ, унта вӑл поэзи, философи тата теологи произведенийӗсене тума усӑ курнӑ. Юлашки вӑхӑтра ӑна та нумай наука дисциплининче йышӑннӑ, хӑйӗн пуян историйӗ ҫине пӗлӳпе япшар чӗлхе ҫине таяннӑ.

Араб чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Абу аль-Касим аз-Захири (IX-X в.) - ҫимӗҫлӗ грамматик, ӑна араб чӗлхипе нумай ӗҫ туни, ҫав шутра "китаб аль-Айн" ("пӗлӳ Кӗнеки"), арабсен классикӑлла грамматикипе чи ир те чи кирлӗ ӗҫсенчен пӗри тесе ҫырса хураҫҫӗ.
2. Ибн Кутайба (пирӗн эрӑри 828-896 ҫ.) – паллӑ автор тата ученӑй, араб грамматикипе лингвистика енӗпе 12 томлӑ ӗҫ ҫырнӑскер, "китаб аш-ши-ва аш-Шун" (поэзи Кӗнеки тата поэтесс).
3. Аль-Джахиз (пирӗн эрӑри 776-869 ҫ.) – юратнӑ литература деятелӗ тата историк, унӑн ӗҫӗсенче грамматикӑран пуҫласа зоологи таранах темӑсем тишкернӗ.
4. Аль - Халиль Ибн Ахмад (пирӗн эрӑри 717-791 ҫ.) - паллӑ лингвист тата ученӑй, унӑн "китаб аль-Айн" (пӗлӳ Кӗнекинче) усӑ курнӑ лингвистика системине VIII ӗмӗрте анлӑн йышӑннӑ.
5. Ибн Мукаффа (пирӗн эрӑри 721-756 ҫ.) – паллӑ тӑлмач тата авалхи петерсид произведенийӗсене арабла куҫарнӑ халӑх чӗлхисемпе усӑ курмалли майсемпе усӑ куракан майлӑ.

Араб чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Араб чӗлхи тытӑмӗ тымарсемпе сӑнарсен морфологийӗнче никӗсленнӗ. Чӗлхери сӑмахсенчен нумайӑшӗ виҫӗ саспаллиллӗ (виҫӗ енлӗ) тымартан пулса иртеҫҫӗ, ун ҫумне тӗрлӗ уҫӑ тата килӗшӳллӗ ҫӗнӗ сӑмахсем пӗр пек пӗлтерӗшлӗ ҫӗнӗ сӑмахсем хушма пулать. Ҫав производствӑсем уҫӑ тата килӗшӳллӗ сасӑсене, ҫавӑн пекех приставкӑсене е суффикссене улӑштарассине хӑйсен ӑшне кӗртеҫҫӗ. Ҫак ҫаврӑнӑҫулӑх араб чӗлхине калама ҫук пуян та витӗмлӗ тӑвать.

Араб чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Квалификациллӗ инструктор тупӑр. Эсир араб чӗлхине чи тӗрӗс меслетпе вӗренес тетӗр пулсан, ҫакна тума чи лайӑх меслет - квалификациллӗ инструктор тупасси, вӑл сире вӗрентме пултарать. Чӗлхе вӗрентес енӗпе опыт пур инструктора шырӑр, вӑл сире грамматика тытӑмӗсемпе нюансӗсене ӑнланса илме пулӑшма пултарать.
2. Тӗрлӗ ресурссемпе усӑ курӑр. Инструктортан вӗренни-чӗлхине тӗрӗс вӗренмелли чи лайӑх меслет пулсан та, сирӗн ытти ресурссемпе, кӗнекесемпе, онлайн-курссемпе, онлайн-видеопа аудиоматериалсемпе усӑ курмалла. Ҫакӑ эсир чӗлхепе темиҫе тӗрлӗ меслетпе паллашнине ӗненме пулӑшать, чӗлхене лайӑхрах ӑнланма пулӑшать.
3. Яланах практикӑра пулӑр. Чӑн-чӑн чӗлхепе ирӗклӗн калаҫмалли пӗртен - пӗр меслет-вӑл яланах практикациленесси. Ҫырура, калаҫу калаҫӑвӗнче, вулассинче тата аудиторинче практикӑра усӑ курӑр. Араб фильмӗсене пӑхса, чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе сывпуллашса е арабсен музыкине итлесе чӗлхене вӗренме хӑтланса пӑхӑр.
4. Чӑнах та, ҫакна хӑвӑр пӗлнӗ пек тӑвӑр. Хӑвӑр вӗрентӳ процесне эсир мӗн чухлӗ ытларах тишкерме пултаратӑр, сирӗншӗн ҫавӑн чухлӗ лайӑхрах. Сирӗн типлӑ вӗрентӳ валли мӗнле меслетсем лайӑхрах пулнине тӗпчесе пӗлӗр, ҫапла вара чӗлхе ҫине мӗнле пӑхмаллине шухӑшласа тупӑр.