Казах Нимӗҫле Куҫар

Тӗнче космополитлӑ пулса пынӑ май казахла куҫару пысӑкрах та пӗлтерӗшлӗрех процесс пулса тӑрать. Тӗнче рынокӗсем ӳснӗҫемӗн казах чӗлхине тӗрӗс куҫарас ӗҫре кирлӗ пулса пырать. Казах чӗлхине урӑх чӗлхесене куҫарни тата пачах урӑхла кӑткӑс процесс пулма пултарать, пахалӑхлӑ куҫарӑва тивӗҫтерес тесен чӗлхепе унӑн грамматикине, ҫавӑн пекех ҫӗршывсем хушшинчи культура уйрӑмлӑхӗсене ӑнланни кирлӗ.

Казахла-тӗрӗк чӗлхи, унпа ытларах Казахстанра, ҫавӑн пекех Узбекистанра, Китайра, Кыргызстанра, Раҫҫейре тата ытти совет республикисенче калаҫаҫҫӗ. Ӗмӗрсем тӑршшӗпех ӑна араб, перси тата вырӑс чӗлхисем витӗм кӳнӗ. Чӗлхе тӑватӑ диалектран тӑрать: Кӑнтӑр, Ҫурҫӗр, Кӑнтӑр-Хӗвелтухӑҫ тата Хӗвеланӑҫ. Мӗнле диалекта куҫарнине кура хӑшпӗр грамматикӑпа усӑ курмалли правилӑсем улшӑнма пултараҫҫӗ. Ҫавна май куҫару проекчӗ ҫине куҫиччен кашни диалекта ӑнланни кирлӗ.

Кунсӑр пуҫне, чӗлхе ҫине витӗм кӳрекен культурӑллӑ нюанссене сисӗмлӗ пулмалла. Тӗслӗхрен, ӗҫ ыйтӑвӗсене сӳтсе явнӑ чухне формальнӑй чӗлхепе час-часах усӑ кураҫҫӗ, ҫав вӑхӑтрах информаци чӗлхи ирӗклӗ калаҫусенче час-часах кӑмӑллӑрах. Ҫавӑн пекех тӑлмачӑн ҫулне шута илмелле, мӗншӗн тесен ҫамрӑк тӑлмачсем вунӑ ҫул каялла усӑ курнӑ кивӗ сӑмахсене е сӑмахсене пӗлмеҫҫӗ.

Юлашкинчен, тӑлмачсен алфавитпа тата вӗсем куҫаракан чӗлхе системипе паллашмалла. Казах чӗлхине виҫӗ тӗрлӗ алфавит ҫырнӑ, анчах паян кириллица ытларах усӑ курать. Кунсӑр пуҫне чӗлхере куҫарнӑ чухне шута илмелли хӑйӗн ҫырулӑх паллисем пур.

Юлашкинчен, казахла куҫару чӗлхене, унӑн диалекчӗсене, культура нюансӗсене тата алфавита ӑнланма ыйтать. Ҫак анспектсене шута илсе тӑлмачсем палӑртнӑ пӗлтерӗве тӗп-тӗрӗс пӗлтерекен куҫарусен пахалӑхне тивӗҫтерме пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче казахла калаҫаҫҫӗ?

Казах чӗлхи Казахстанра официаллӑ чӗлхе шутланать, Ҫавӑн пекех Раҫҫейре тата Китайӑн, Афганистанӑн, Турципе Монголин хӑш-пӗр пайӗсенче калаҫаҫҫӗ.

Казах чӗлхин историйӗ мӗнле?

Казах чӗлхин историйӗ 1400 ҫул тӗлне, Ӑна Пӗрремӗш хут Вӑтаҫӗр Азири ҫеҫенхирсенче пурӑнакан куҫса ҫӳрекен тӗрӗк чӗлхеллӗ йӑхсем хушшинче ҫыру чӗлхипе усӑ курнӑ чухне тухать. Казах чӗлхинчи нумай сӑмахсене ытти тӗрӗк чӗлхисенчен, ҫавӑн пекех перси, араб тата вырӑс чӗлхисенчен илнӗ тесе шутлаҫҫӗ. 18 ӗмӗр тӗлне казах чӗлхи Казахстанра доминировка тӑвакан чӗлхе пулса тӑнӑ, сталинла тапхӑр хыҫҫӑн Вӑл 1996 ҫулта Казахстанри официаллӑ чӗлхе пулса тӑнӑ. Паян унпа 11 миллион ытла ҫын, ытларах Казахстанра, Узбекистанра тата Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ.

Казах чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Абай Кунанбайулсем (1845-1904) - хальхи казах литературин Ашшӗ, ҫӗнӗ литература стилне кӗртнӗ, чӗлхине ҫӗнетнӗ поэтпа философ пекех паллӑ.
2. Магжан Жумабаев (1866-1938) - хальхи казах чӗлхин ҫырулӑхне стандартизациленӗ писатель тата педагог.
3. Мухтар Ауэзов (1897-1961) - паллӑ писатель, драматург тата Совет Казахстанӗнчи вӗренӳ министрӗ, ӑна хальхи казах чӗлхине кодификаципе аталантарасси тесе шутлаҫҫӗ.
4. Габит Муссепов (1894-1937) - лингвист, педагог тата этнограф, казах чӗлхине аталантарас ӗҫе ирхи тӳпе хывнӑскер.
5. Ерлан Нысанбаев (1903-1971) - чӗлхе реформаторӗ тата Казах наукисен академине никӗслекен, казах чӗлхине ҫӗнетес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ.

Казах чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Казах чӗлхи тытӑмӗ агглютинативлӑ. Ку сӑмахсем морфе пӗрлештернипе пулса тӑнине пӗлтерет, вӗсенчен кашниех пӗр пӗлтерӗшлӗ. Казах чӗлхи те эгативлӑ-абсолютивлӑ синтаксис пур, вӑл куҫмалла мар сӗнӳпе куҫса ҫӳремелли предложени объектне те пӗр формӑпа палӑртма пултарассине пӗлтерет. Чӗлхере те глаголӑн тӑхӑр пӗлтерӗшлӗ тата ултӑ тапхӑрӗ пур.

Казах чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Никӗссене тӗпчеме тытӑнӑр. Алфавита мӗнле вуламаллине те, ҫырмаллине те, сӑмахсене мӗнле каламаллине те вӗренӗр. 2. Предложенисен грамматикипе структурине вӗренӗр. Эсир Интернетра усӑллӑ ресурссем нумай тупма пултаратӑр. 3. Казах музыкине итлӗр те казах фильмӗсемпе телепередачисене пӑхӑр, калаҫу чӗлхипе паллашма. 4. Репетиторпа е чӗлхе йӑтса ҫӳрекенпе практикӑра усӑ курӑр. Таркӑн пулас тесен, ҫак чӗлхепе калаҫакан калаҫӑва тата хӑлхана практикацилес пулать. 5. Малалла вӗренӗр. Чӗлхене тата унпа усӑ курмалли практикӑна вӗренмешкӗн кашни кунах кӑштах вӑхӑт уйӑрӑр. 6. Культурӑна тиенӗр. Кӗнеке вулани, музыкӑна итлени тата казах пурнӑҫӗпе паллашни сире чӗлхене лайӑхрах ӑнланма пулӑшӗҫ.

Эсир тӗнчери клиентсемпе хутшӑнмалли май шыратӑр пулсан е сире кирлӗ документа нимӗҫлерен акӑлчанла куҫарма пулӑшу кирлӗ пулсан, нимӗҫ куҫарӑвӗн пулӑшӑвӗ сире пулӑшма пултарать. Нимӗҫ чӗлхи Европӑра ӗҫлӗ ҫыншӑн та, харпӑр хӑй хутшӑнӑвӗшӗн те пӗлтерӗшлӗ чӗлхе пулса тӑрать. Унта германире, Австрире, Швейцарире тата Люксенбургра, ҫавӑн пекех Бельгире, Италире, Францире тата ытти ҫӗршывсенче миллионшар ҫынсем калаҫаҫҫӗ. Нимӗҫле тӗрӗс куҫарнӑ пулӑшӑва пула пысӑк ыйтупа усӑ кураҫҫӗ.

Нимӗҫлерен куҫарас енӗпе пулӑшу ӗҫӗсем патне ҫитсен, темиҫе фактора шута илмелле. Пӗрремӗшӗнчен, сирӗн куҫару тӗллевӗпе палӑрмалла тата куҫару пулӑшӑвӗсен чи лайӑх поставщикне суйламалла. Тӗслӗхрен, юридически документ валли веб-сайтри килти страница валли урӑх йышши куҫару кирлӗ. Куҫару пулӑшу ӗҫӗсен авторитетлӑ поставщикӗн эсир шыракан куҫару конкретлӑ тӗсӗнче опыт пур тӑлмачсене пама пултармалла. Ҫавӑн пекех куҫарупа локализаци хушшинчи уйрӑмлӑха ӑнланса илмелле. Куҫару текст пӗлтерӗшне пӗр чӗлхерен теприн ҫине тӗп-тӗрӗс куҫарма шутлать, ҫав вӑхӑтрах локализаци куҫару ҫине ҫыхӑннӑ регионсемпе культура уйрӑмлӑхӗсене шута илет.

Нимӗҫ чӗлхинчен тӑлмачӑ суйланӑ чухне документсене нимӗҫлерен акӑлчанла куҫарма пӗлекен ҫынна шырамалла. Професси куҫарӑвӗн пулӑшӑвне база корректура тата редакци кӗртмелле, куҫарнӑ документа малтанхи пекех тӗрӗс, ӑнлануллӑ тата пӗрремӗш ҫӑлкуҫпа тивӗҫтернине шантарас тесен. Куҫару пулӑшу ӗҫӗсен поставщикне суйланӑ чухне рекомендацисемпе квалификацине тӗрӗслемелле, ҫавӑн пекех тӑлмач нимӗҫ диалекчӗсемпе тата калаҫусемпе паллашнине ӗненмелле.

Ӗҫ нимӗҫ докуменчӗсене куҫарма тытӑнсан, ҫавӑн пекех форматировани тумалли кирек мӗнле конкретлӑ требованисене те шута илмелле. Документа таблицӑсемпе списоксем пек ятарласа форматировани тунӑ пулсан, вӗсене куҫарнӑ чухне тӗрӗс йӗркеленине ӗненмелле. Ҫакӑ куҫарнӑ версире информацие уҫӑмлӑн та уҫӑмлӑн уҫса панине ӗнентерме пулӑшать.

Нимӗҫле куҫарас енӗпе пулӑшу ӗҫӗсен тӗрӗс суйлавне уйӑрнӑ май предприятисем хӑйсен докуменчӗсене тӗрӗс куҫарассине шантарма тата хаклӑ йӑнӑшсенчен хӑтӑлма пултараҫҫӗ. Нимӗҫлерен акӑлчанла куҫарас опыт пур профессиллӗ куҫаруҫӑсем, тӗнчери клиентсемпе тата партнерсемпе тухӑҫлӑ хутшӑнма пулӑшса, документсене уҫӑмлӑн та тӗрӗс куҫарма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче нимӗҫле калаҫаҫҫӗ?

Нимӗҫсен официаллӑ чӗлхи-Германи, Австри, Швейцари, Лихтенштейн, Люксембург тата Италири Кӑнтӑрти Тиролӗн официаллӑ чӗлхи. Вӑл Ҫавӑн пекех Бельгире (Фламанд регионӗнче), Ҫурҫӗр Рейн-Вестфалире Тата Германин ытти пайӗсенче официаллӑ чӗлхе. Нимӗҫ чӗлхипе ҫавӑн пекех Францири Эльзаспа Лотаринги пек Хӗвелтухӑҫ Европӑн хӑш-пӗр пайӗсенче, польша провинцийӗсенче, Данире Кӑнтӑр Ютланди, Чех Республикинче Силези тата Нидерландсемпе Венгрири чикӗри хӑш-пӗр районсенче калаҫаҫҫӗ. Кунсӑр пуҫне, нимӗҫ чӗлхи Итали, Румыни, Казахстан тата Намибири хӑш-пӗр чаҫсенче сахалрах чӗлхе шутланать.

Нимӗҫ чӗлхин историйӗ мӗнле?

Нимӗҫ чӗлхи Европӑри индоевропӑри чӗлхе ҫемьин пӗр пайӗ тата Европӑри авалхи чӗлхесенчен пӗри пулса тӑрать. Вӑл Ҫурҫӗр Европӑри германи халӑхӗсем каланӑ протогерман чӗлхинчен пулнӑ тесе шутлаҫҫӗ. Пирӗн эрӑри 2-мӗш ӗмӗрте вӑл темиҫе тӗрлӗ диалект аталаннӑ, вӗсем ӗмӗр-ӗмӗрех аталанса пынӑ.
9-мӗш ӗмӗрте германи йӑхӗсем Аслӑ Карл влаҫӗпе пӗрлешнӗ, вӗсен чӗлхи пӗрлехи стандартлӑ форма пулса тӑнӑ. XI ӗмӗрте авалхи икӗ тӗрлӗ чӗлхе литературӑпа культурӑн тӗп чӗлхи пулса тӑнӑ: Рейнпа Тури Саксонире вӑтам хресчен тата баварипе Австрире тури нимӗҫ чӗлхи.
14-мӗш ӗмӗрте кӗнеке пичетлемелли изобретени шухӑшласа кӑларни тата пичет станокӗ килсе тухни чӗлхене стандартизацилеме тата "Грим Саккунӗ" пек ӗҫсене пичетлесе кӑларма пулӑшнӑ, вӑл ҫырупа калаҫу правилисене ҫак чӗлхепе палӑртнӑ.
Тӗпчевсемпе ҫутта кӑларас тапхӑрта хальхи нимӗҫ чӗлхине ҫӗнӗ лексика тата ансат грамматика туса кӑларассинчен пуҫланнӑ. 19-мӗш ӗмӗрте нимӗҫ чӗлхине кодификациленӗ, вӑтамран та, тури нимӗҫ диалекчӗсем те ҫӗршывӑн официаллӑ чӗлхи пулса тӑнӑ. Ҫак чӗлхе паян аталанса, эволюциленсе пырать, вӑл тӗнчери чи сарӑлнӑ чӗлхесенчен пӗри пулса тӑрать.

Нимӗҫ чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Мартин Лютер (1483-1546): Мартин Лютер Хальхи нимӗҫ чӗлхин никӗсӗсене тӑвассишӗн яваплӑ пулнӑ, Библие нимӗҫле куҫарнӑ тата ҫав вӑхӑтри нимӗҫсен икӗ тӗп диалекчӗпе-тури нимӗҫ тата анат саксон чӗлхипе-усӑ курнӑ ҫӗнӗ форма туса хатӗрленӗ. Унӑн витӗмӗ халӗ те нимӗҫ чӗлхин тытӑмӗпе правописанийӗнче палӑрать.
2. Иоганн Вольфганг фон Гете (1749-1832): Гете паллӑ поэт, драматург тата романист пулнӑ, вӑл нимӗҫ чӗлхин тӗрлӗ диалекчӗсене пӗр стандартизациллӗ чӗлхепе пӗрлештерес тӗлӗшпе ӗҫленӗ. Ҫавӑн пекех вӑл нимӗҫле "усал ӗҫ", "вельтшмерц" тата "ландскнехт"текен сӑмахсем нумай шухӑшласа кӑларнӑ. Паян кунчченех унӑн ӗҫне пӗтӗм тӗнчипе нимӗҫ чӗлхине йӑтса ҫӳрекенсем вӗренеҫҫӗ.
3. Генрих Гиммлер (1900-1945): Гиммлер нацистсен паллӑ чиновникӗ пулнӑ, вӑл нимӗҫ чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ. Вӑл ҫӗнӗ сӑмахсем шухӑшласа кӑларни, вӗсем нацистсен идеологийӗпе килӗшсе тӑнине тӗрӗслес тесе, режим арканнӑ хыҫҫӑн та нумайлӑха упранса юласса шантарнипе паллӑ пулнӑ.
4. Ульрих Аммон (1937-2006): Аммон лингвист пулнӑ, вӑл вӑхӑт иртнӗҫемӗн нимӗҫ чӗлхине аталантарма вӗреннӗ. Вӑл грамматика учебникӗсене ҫырнӑ, Deutsche Sprache e.V. организацине йӗркеленӗ, 1982-2006 ҫулсенче нимӗҫсен ӑслӑлӑх тӗпчевӗсен Ассоциацийӗн президенчӗн постне йышӑннӑ.
5. Фриц (Фредерик) Кемпе (1945): Кемпе-нимӗҫ чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ нимӗҫ лингвисӗ, уйрӑмах синтаксис шучӗпе. Вӑл нимӗҫ синтаксисӗ ҫинчен нумай кӗнеке ҫырнӑ, унӑн теорийӗсем шкулсенче нимӗҫ чӗлхине вӗрентес тӗлӗшпе пысӑк витӗм кӳнӗ.

Нимӗҫ чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Нимӗҫ чӗлхи тытӑмне пӗрлешӳллӗ чӗлхе пек ҫырса кӑтартма пулать. Ку вӑл унта аналитика, синтетика чӗлхисен элеменчӗсемпе усӑ курнине пӗлтерет, ҫавна пула унӑн ҫыхӑнӑвӗсем, йышлӑ хисеп тата туртӑмӗсем темиҫе сӑмаха пӗрлештернипе пулса тӑраҫҫӗ. Кунсӑр пуҫне нимӗҫ чӗлхинче тӑватӑ тӗп падеж пур (ятпа, эрехпе, дачӑпа тата атте-анне падежӗпе), глаголсене вара пичӗпе, хисепӗпе тата тайӑлӑвӗпе килӗшӳллӗн пӗрлештереҫҫӗ.

Нимӗҫ чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пуҫӑрсене чикӗр: Нимӗҫ чӗлхине Вӗрентмелли Чи Лайӑх меслет вӑл-мӗн май килнӗ таран путса ларасси. Нимӗҫле калаҫма тӑрӑшӑр, нимӗҫ телекуравӗпе фильмӗсене пӑхӑр, нимӗҫ радионе итлӗр. Нимӗҫ чӗлхине йӑтса ҫӳрекенсемпе вӑхӑт ирттерӗр, вӗсемпе нимӗҫле калаҫӑр.
2. Нимӗҫ чӗлхин лайӑх учебникӗ туянӑр: Лайӑх учебник сире грамматикӑпа тата словарь запасӗпе пулӑшма, ҫавӑн пекех эсир вӗренекен упражненисем пама пултарать.
3. Хӑвӑрӑн сӑмахӑра практикӑра тытӑр: Мӗн Калани-сире ӑнланмалли уҫҫи. Ҫӗнӗ сӑмахсемпе пуплевсене вӗреннӗҫемӗн хӑвӑрӑн сӑмахӑрсене практикӑра ҫирӗплетсе пырӑр.
4. Онлайн-ресурссемпе усӑ курӑр: питӗ лайӑх онлайн-инструментсем нумай, вӗсем сире нимӗҫ чӗлхине вӗренме пулӑшӗҫ. Сире интерактивлӑ упражненисем сӗнекен сайтсемпе приложенисем, нимӗҫ чӗлхипе ҫӳрекен аудиозапиҫӗсемпе ытти ресурссем шырӑр, вӗсем сире вӗренме тата практикӑна кӗме пулӑшӗҫ.
5. Технологисемпе усӑ курӑр: тӗрлӗ приложенисем, подкассем тата ытти ресурссем Пур, вӗсем сире хӑйсен чӗлхе хӑнӑхӑвӗсене лайӑхлатма пулӑшӗҫ. Хӑвӑр чӗлхене технологи импульсне вӗрентес тесе, вӗсенчен пӗрипе е темиҫе ҫынпа тӑтӑшах усӑ курма хӑтланса пӑхӑр.
6. Чӗлхепе улӑштармалли программӑна хутшӑнӑр: чӗлхепе Улӑштармалли Программӑсем - нимӗҫ чӗлхипе калаҫакансемпе калаҫура практикациленме тата хӑвӑн произведенине лайӑхлатма питӗ лайӑх май.