Qazaq Bosnıalyq Aýdarma

Álem barǵan saıyn kosmopolıttik sıpatqa ıe bola bastaǵan saıyn qazaq tiline aýdarý asa mańyzdy úderiske aınalýda. Álemdik naryqtardyń ósýimen qazaq tiline dál aýdarý qyzmetterine qajettilik artyp keledi. Qazaq tilin basqa tilderge aýdarý jáne kerisinshe kúrdeli proses bolýy múmkin, sapaly aýdarmany qamtamasyz etý úshin til men onyń gramatıkasyn, sondaı-aq elder arasyndaǵy mádenı aıyrmashylyqtardy túsiný mańyzdy.

Qazaq-negizinen Qazaqstanda, sonymen qatar Ózbekstanda, Qytaıda, Qyrǵyzstanda, Reseıde jáne basqa da burynǵy keńestik respýblıkalarda sóıleıtin túrki tili. Ǵasyrlar boıy oǵan arab, parsy jáne orys tilderi áser etti. Til tórt dıalektiden turady: Ońtústik, Soltústik, Ońtústik-Shyǵys jáne Batys. Qaı dıalekt aýdarylǵanyna baılanysty keıbir gramatıka men qoldaný erejeleri ózgerýi múmkin. Nátıjesinde, aýdarma jobasyna kirispes buryn ár dıalektini túsiný mańyzdy.

Sonymen qatar, tildi qabyldaýǵa áser etýi múmkin mádenı núanstarǵa sezimtal bolý óte mańyzdy. Mysaly, iskerlik máselelerdi talqylaý kezinde resmı til jıi qoldanylady, al kezdeısoq áńgimelerde beıresmı tilge artyqshylyq beriledi. Sondaı-aq aýdarmashynyń jasyn eskerý mańyzdy, óıtkeni jas aýdarmashylar ondaǵan jyldar buryn qoldanylǵan eski sózderdi nemese sóz tirkesterin bilmeýi múmkin.

Sońynda, aýdarmashylar úshin alfavıtpen jáne olar aýdaratyn tildiń jazý júıesimen tanys bolý mańyzdy. Qazaq tili úsh túrli alfavıtpen jazylǵan, biraq búginde kırıllısa jıi qoldanylady. Sonymen qatar, tildiń ózindik jazbasha belgileri bar, olardy aýdarý kezinde eskerý qajet.

Qorytyndylaı kele, qazaq tiline aýdarý tildi, onyń dıalektilerin, mádenı núanstary men álipbıin túsinýdi talap etedi. Osy aspektilerdiń barlyǵyn eskere otyryp, aýdarmashylar josparlanǵan habarlamany dál jetkizetin aýdarmalardyń joǵary sapasyn qamtamasyz ete alady.

Qaı elderde qazaq tilinde sóıleıdi?

Qazaq tili Qazaqstanda resmı til bolyp tabylady, sondaı-aq Reseıde jáne Qytaıdyń, Aýǵanstannyń, Túrkıanyń jáne Mońǵolıanyń keıbir bólikterinde sóıleıdi.

Qazaq tiliniń tarıhy qandaı?

Qazaq tiliniń tarıhy 1400 jyldardan bastalady, ol alǵash ret Ortalyq Azıa dalasynda turatyn kóshpeli túrkitildes taıpalar arasynda jazbasha til retinde qoldanylǵan. Qazaq tilindegi kóptegen sózder basqa túrki tilderinen, sondaı-aq parsy, arab jáne orys tilderinen alynǵan dep esepteledi. 18 ǵasyrǵa qaraı Qazaq tili Qazaqstanda basym tilge aınaldy, al stalındik kezeńnen keıin ol 1996 jyly Qazaqstannyń resmı tiline aınaldy. Búginde oǵan negizinen Qazaqstanda, Ózbekstanda jáne Reseıde 11 mıllıonnan astam adam sóıleıdi.

Qazaq tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan top-5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Abaı Qunanbaıuly (1845-1904) - qazirgi qazaq ádebıetiniń atasy, jańa ádebı stıl engizgen jáne tildi jańǵyrtqan aqyn jáne fılosof retinde keńinen tanymal.
2. Maǵjan Jumabaev (1866-1938) - qazirgi qazaq tiliniń jazýyn standarttaǵan jazýshy jáne pedagog.
3. Muhtar Áýezov (1897-1961) - kórnekti jazýshy, dramatýrg jáne qazirgi qazaq tiliniń kodıfıkasıasy men damýyna úles qosqan Keńestik Qazaqstannyń birinshi bilim mınıstri.
4. Ǵabıt Músirepov (1894-1937) - qazaq tiliniń damýyna erte úles qosqan lıngvıs, pedagog jáne etnograf.
5. Eran Nysanbaev (1903-1971) - til reformatory jáne Qazaq Ǵylym akademıasynyń negizin qalaýshy, qazaq tilin jańǵyrtýǵa zor úles qosty.

Qazaq tiliniń qurylymy qalaı?

Qazaq tiliniń qurylymy aglútınatıvti. Bul sózderdiń árqaısysy bir maǵynaǵa ıe morfemalardy biriktirý arqyly jasalatynyn bildiredi. Sondaı-aq, qazaq tilinde ergatıvti-absolútti sıntaksıs bar, ıaǵnı ótpeli sóılemniń sýbektisi men ótpeli sóılemniń obektisi birdeı nysanda belgilenýi múmkin. Tilde toǵyz zat esim jáne alty etistik shaq bar.

Qazaq tilin barynsha durys tásilmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderdi úırenýden bastańyz. Alfavıtti jáne sózderdi qalaı oqý, jazý jáne aıtýdy úırenińiz. 2. Gramatıka negizderin jáne sóılem qurylymyn bilińiz. Internetten kóptegen paıdaly resýrstardy taba alasyz. 3. Aýyzeki tilmen tanysý úshin qazaq mýzykasyn tyńdap, qazaq fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz. 4. Tárbıeshimen nemese ana tilinde sóıleıtin adammen jattyǵý jasańyz. Erkin sóıleý úshin osy tilde sóıleý jáne estý jattyǵýlaryn jasaý mańyzdy. 5. Oqýyńyzdy jalǵastyryńyz. Kún saıyn tildi úırenýge jáne ony qoldanýǵa az ýaqyt bólińiz. 6. Mádenıetke enińiz. Kitap oqý, mýzyka tyńdaý jáne qazaq ómir saltymen tanysý Sizge tildi jaqsy túsinýge kómektesedi.

Siz Bosnıa tilinen dál jáne senimdi aýdarmashy izdep júrsiz be? Kóptegen aýdarma kompanıalarymen qaı nusqanyń eń jaqsy ekenin anyqtaý qıyn bolýy múmkin. Mine, sizdiń jobańyz úshin durys Bosnıalyq aýdarma provaıderin tabýǵa kómektesetin nusqaýlyq.

Kásibı aýdarmashyny izdeý kezinde onyń Bosnıa tilindegi jobalarmen tájirıbesi bar ekenine kóz jetkizý mańyzdy. Bosnıalyq aýdarmashy tildi jaqsy bilýi, mádenı bilimi jáne ártúrli jazý stılderimen jumys isteý qabileti bolýy kerek. Jazbasha aýdarma qyzmetterin paıdalanǵan kezde olardyń Bosnıa tiliniń erekshelikterin túsinetinine kóz jetkizgen durys-mysaly, Bosnıa men Gersegovınada kezdesetin ártúrli dıalektiler.

Bosnıa tilinen kez kelgen basqa tilderge aýdarý kezinde dáldik mańyzdy, óıtkeni durys jetkizýdi qajet etetin kóptegen núanstar bar. Jaqsy Bosnıalyq aýdarmashy túpnusqa mátinniń dál aýdarmasyna kepildik bere otyryp, ıdıomalyq órnekter men lıngvısıkalyq náziktikterdi túsire alady. Dáldikti qamtamasyz etý úshin sapa kepildigin bere alatyn qyzmetti izdeńiz.

Bosnıa tiline aýdarma jetkizýshisin tańdaýda ýaqtyly jetkizý de basymdyq bolyp tabylady. Árbir tildik jobanyń oryndalý merzimin tekserý jáne onyń qanshalyqty tez aıaqtalatynyn baǵalaý mańyzdy. Eger kompanıa aýdarylǵan qujatty belgili bir kúnge jetkizý boıynsha mindetteme ala almasa, basqa jerden izdegen durys.

Sońynda, aýdarma qyzmetteriniń qunyn eskerý mańyzdy. Bosnıalyq aýdarmashyny tańdaýda baǵa jalǵyz faktor bolmaýy kerek bolsa da, aqsha úshin eń jaqsy qundylyqty alý úshin ony dúkennen izdegen durys. Aýdarma quny qujattyń kólemi men kúrdeliligine, sondaı-aq tildik jupqa baılanysty ózgerýi múmkin.

Bosnıalyq aýdarma qyzmetterin muqıat zertteı otyryp, siz ózińizdiń talaptaryńyzǵa sáıkes keletin senimdi jáne bedeldi jetkizýshini taba alasyz. Durys aýdarmashyny tańdaǵannan keıin, olar joǵary sapaly qujatty ýaqytynda jáne qol jetimdi baǵamen jetkizetinine senimdi bola alasyz.

Bosnıa tilinde qaı elder sóıleıdi?

Bosnıa tili negizinen Bosnıa men Gersegovınada sóıleıdi, biraq Serbıa, Chernogorıa, Horvatıa jáne basqa kórshi elderde de sóıleıdi.

Bosnıa tiliniń tarıhy qandaı?

Bosnıa tiliniń tarıhı tamyry (Bosnıa, bosanchıskıı nemese serbohorvat dep te atalady) kúrdeli jáne kóp qyrly. Bul til Ońtústik slaván, kórshi tilderge uqsas, horvat jáne serb. Ol Orta ǵasyrlarda osy aımaqtaǵy Bosnıalyq hrıstıandar sóılegen ortaǵasyrlyq Balqan tilinen bastaý alady. Til 20 ǵasyrdyń basynda táýelsiz til bolǵanǵa deıin birtindep damydy.
19 ǵasyrda Horvatıa men Serbıanyń lıngvıseri aımaqtyń barlyq ońtústik slaván tilderi úshin birtutas jazý jasaý úshin birlesip jumys istedi, degenmen keıbireýler nátıjesinde úsh til de serb-horvat dep atalatyn bir tildiń dıalektileri bolyp sanaldy dep sanaıdy.
1980 jyldardyń aıaǵy men 1990 jyldardyń basynda Bosnıa jáne Gersegovına Iýgoslavıadan táýelsizdigin jarıalady. Bul bosnıalyqtar arasynda ultshyldyqtyń órshýine ákelip soqtyrdy, bul "Bosnıa tili"tujyrymdamasyn týdyrdy. Bul til arab, túrik jáne basqa tilderden alynǵan jańa sózder men sóz tirkesterin engizý sıaqty tildi jetildirý arqyly jasaldy.
Búginde Bosnıa tili Bosnıa men Gersegovınada resmı til retinde tanylyp, mektepterde oqytylady, sonymen qatar halyq arasynda keń taralǵan. Bosnıa tiliniń standartty túrinen basqa, eldiń belgili bir aımaqtarynda sóıleıtin Bosnıa tiliniń taǵy eki túri bar: stokava jáne kaıkava.

Bosnıa tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Matıa Dıvkovıch (15 ǵasyr) – Horvat gýmanısi jáne polıglot, Bosnıanyń alǵashqy belgili sózdiginiń avtory.
2. Pavao Rıtter Vıtezovıch (17 ǵasyr) – "slaván ıllırıasynyń shyǵý tegi men ósýi týraly Traktat"kitabynda Bosnıa tilin standarttaǵan Horvat jazýshysy.
3. Frano Rachkı (19 ǵasyr) – Horvat tarıhshysy, fılolog jáne slaván, Bosnıa tili men mádenıeti týraly birneshe eńbekterdiń avtory.
4. Andrıa Kachıch Mıosıch (19 ǵasyr) – qazirgi Bosnıa ádebıetiniń damýyna úles qosqan Horvat aqyny, prozashy jáne dramatýrg.
5. Avgýst Chezares (20 ǵasyr) – Horvat aqyny, jazýshy, lıngvıs, redaktor jáne baspager, Bosnıa tili men mádenıeti týraly kóptegen maqalalar men kitaptardyń avtory.

Bosnıa tiliniń qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Bosnıa-horvat jáne serb tilderimen tyǵyz baılanysty Ońtústik slaván tili. Ol horvat jáne serb tilderimen birdeı fonologıalyq júıeni ustanady, biraq daýysty dybystarda keıbir aıyrmashylyqtar bar. Bosnıa-Bosnıa men Gersegovınanyń resmı tili, sonymen qatar Chernogorıa, Serbıa jáne Horvatıada sóıleıdi. Onyń gramatıkasy negizinen eki negizgi dıalektke negizdelgen: Shyǵys Gersegovına-Istrıa dıalektisi jáne Batys shtokavıa dıalektisi. Bosnıa tiliniń gramatıkalyq qurylymyna zat esimderdiń septigi, etistikterdiń konúgasıasy jáne bolashaq, ótken jáne qazirgi oqıǵalardy bildirý úshin qoldanylatyn kúrdeli shaq júıesi kiredi.

Bosnıa tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Resmı oqýlyqty nemese basqa materıaldardy alyńyz. Bosnıa tiliniń oqýlyǵyn nemese osy tildi úırenýshiler úshin arnaıy jasalǵan oqý materıaldaryn izdeńiz. Bul materıaldar Bosnıa tilin úırenýge eń jan-jaqty, qurylymdy tásildi qamtamasyz etedi.
2. Internettegi resýrstardy paıdalanyńyz. Duolingo, LiveMocha jáne Memrise sıaqty Bosnıa tilin úırenýge kómektesetin kóptegen tegin sabaqtar men is-sharalar veb-saıttary bar. Sonymen qatar, jattyǵýǵa kómektesetin kóptegen podkasttar, beıneler men ánder bar.
3. Ana tilimen sóılesińiz. Eger siz Bosnıa tilinde sóıleıtin adamdy bilseńiz, bul sizdiń tildik daǵdylaryńyzdy shyńdaýdyń tamasha múmkindigi! Osy tilge yńǵaıly bolý úshin olarmen múmkindiginshe jıi sóılesýge tyrysyńyz.
4. Bosnıalyq fılmder men teledıdardy qarańyz. Bosnıalyq fılmder men teleshoýlardy kórýge ýaqyt bólý - tildi túsinýdi jaqsartýdyń eń jyldam ádisteriniń biri. Aıtylymǵa jáne jańa sózdik qoryna nazar aýdarýdy umytpańyz.
5. Motıvasıany saqtańyz. Til úırený-bul saıahat jáne proses. Ózińizge naqty maqsattar qoıý, belgili bir mejege jetkende ózińizdi marapattaý jáne oqý kezinde kóńil kóterýge tyrysý arqyly motıvasıany saqtaýǵa tyrysyńyz.