Галисийский Арка Марий Кусараш

Галисий гыч кусарымаш: шкешотан иберийский йылмым Почын Пуымаш

Галисий-роман йылме, испанийын да кечывалвел-касвел регионжо гыч, Галисий семын палыме Португалий да де Сантьга (Святой Иаковын) Кундемышт гыч. Тушто тыгак Южо галичан-экспатриант-Влак Пиренейский полуостровын моло ужашлаштыже улыт. Шке ойыртемалтше диалектше да кокла курымласе памятник маршрут дене кылым кучен, сантьго-де-Компостельыш наҥгайыше кокла шотан маршрут дене галис йылме курым мучко шкешотан культур да шке поянлык дене кылдалтын.

Галисий-пеш кӱлешан йылме, писатель, поэт да популярный муро-влакым тиде йылме дене возышо-влаклан. Садлан кӧра шуко еҥлан тӱня мучко тиде йылмым умылаш йӧн кӱлеш. Тиде шот дене пытартыш ийлаште галисий йылме гыч рушлашке кусарыме нерген йодмаш кушкын.

Профессионал галисла кусарыше-влак тӱҥалтыш йылмысе, кусарыме йылмысе йылмысе келге шинчымашан, тыгак йылмын культур фонжо дене палыме лийман, текстын ыҥжым раш каласышаш улыт. Нуно йылмын тӱҥ умылымашыжым, ойсавыртышыжым да жаргон термин-влакым рашемден моштышаш улыт, тыгак иктешлыше кусарымаште ойын чын улмыжо йӧным ыштышаш улыт.

Документ-влакым да текстым галис йылмыш кусарымаш але тудын деч посна умылымашым йодшо, шуко годым неле паша лийын. Туге гынат технологийым вияҥдымаште тиде йылме дене специализироватлыме да айдеме семын машина дене кусарыме паша утларак шуко лектеш.

Суаплыкым ыштыше еҥым сайлыме годым галисимий гыч кусараш опыт уло, тыгак йылмын тӱрлӧ диалектшым сайын палыше-влакым ойырен налаш кӱлеш. Профессиональный кусарыше-влак, правил семын, йылмыштым келгын умылат да машинам кусарыме деч утларак ӱшанле кусарен кертыт, тудыжо чӱчкыдынак йоҥылышлан логаледа.

Чумыр налмаште, кусарыме сай суаплыкым кычалме годым ӱшан поставщикым муаш кӱлеш, тудыжо галисимий дене профессионал кусарымашым раш да профессионал кусарымашым темлен кертеш. Тыге ыштен, те галицан культуржым да нунын шкешотан йылмыштым шот дене аклен кертыда.

Могай эллаште галис йылме дене ойлат?

Галисий - йӱдвел-касвел Испанийыште Автоном сообщенийыште улшо галисий йылме. Тушто тыгак Испанийын моло ужашлаштыже иммигрант общине, тыгак Португалий ден Аргентинан южо ужашыштыже ойлат.

Галисий йылмын историйже могай?

Галис йылме-португаль йылме дене чак кылдалт шогышо роман йылме, туштыжо 2 миллион утла еҥ йӱдвел-касвел Испанийыште ила. 12 курымышто христиан королевстве ден Леон коклаште шелалтше Галисий тӱҥалтышыжым налеш. Йылме стандартизаций да 20 курымлаште стандартизаций да модернизаций шотышто процессыш логалын, тудын почеш "Стандартлан" Але "галисийский португаль"манме семын палыме лийын. Тиде йылме 1982 ий гыч официально испан кугыжанышлан шотлалтеш да автоном регионыштыжо Испан-влак дене пырля официал торак шотлалтеш. Тиде йылме дене тыгак икмыняр эллаште уло тӱня мучко ойлат, поснак Латин Америкысе эллаште, Аргентина, Бразилий, Уругвай, Мексика да Венесуэл.

Кӧ топыш-галисий йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Розалий де Кастро( 1837-1885): галис йылме дене ик эн кумдан палыме поэтесслан шотлалтеш.
2. Рамон Педрайо (1888-1976): писатель, лингвист да культур паша, тудо "галисий йылмын Ачаже"семын палыме.
3. Альфонс Х Эль Сабо (1221-1284): Кастилийын да Леонын корольжо, тудо галис йылме дене текстым возен да литератур йӱлажым вияҥдымаште кугу рольым шуктен.
4. Мануэль Курс Эникес (1851-1906): поэт ден прозаик, могайыштым галисим йылмым кызытсе жапыште уэш ылыжтымаш возат.
5. Мария Виктор Моренын (1923-2013): лингвист кызытсе галис йылме дене у стандартым возен ямдылыше да тудын эволюцийже дене тӱрлӧ пашам савыктыше.

Галисий йылмын структуржым кузе ыштыме?

Галисий йылмын структуржо моло роман йылме гай, испан, каталанский да португаль гай. Тудо субъектше-глагол-глагол-объект да эртыше, чын да ончыкылыкым ончыктышашлан глагол жапым погымо радамым кучылтеш. Мужской але ӱдырамаш) лӱм мут-влак улыт, а пале мут-влак лӱм мут дене келшен толыт, нуным возен ончыктат. Кок типан наречий уло: койышым ончыктышо-влакат, жапым, верым, чӱчкыдын да чотым ончыктышо-влакат. Йылме тыгак ятыр олмештыш мут, предлог ден ушем мут-влакым чӱкта.

Кузе галис йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Тӱҥ мут ден ой-влакым тунемза: тӱҥ мут ден фразе-влакым, саламлымашым, шкем кучымашым, тыглай мутланымашым умылымашым тунемза.
2. Грамматике правил-влакым шымлыза: те негызым тунем налыда гын, утларак йыгырмут грамматике правил-влакым, глагол-влакын спряженийышт, жап, чындыме наклоненийын формыжым да тулеч молымат шымлаш тӱҥалза.
3. Книга ден статья-влакым лудса: галисла возымо книга-влакым Але статья-Влакым Налза да нуным лудса. Тиде чынак, мутвундо шапашыш шумеке, тендан шижмашда чынжымак полша.
4. Йылме носитель-влакым колыштса: галисий кӱвуйым але видеом колыштса, фильмым да телеом ончыза але тудын дене ӱчашаш лиеш мутланыше еҥым муза.
5. Ойлыза, ойлыза, ойлыза: Тунемаш Сай йӧн - тиде кутырымо шомакыште кузе-гынат утларак йӧнлалташ. Я икте дене, я шкет-шкет, тунеммыдам чын кутырымаште кучылт ончыза.

Курыкмарий йылме финн-угор йылме ешын шкешотан диалектше улеш да тӱҥ шотышто Российын регионыштыжо илыше, Эстоний да Финляндийыште илыше курыкмарий-влакын шагалрак диалектышт кучылталтеш. Меньшинствын йылме шагалрак гынат, курыкмарий-марий калыкын культур поянлыкшылан ӱшаныдыме пеш кӱлешан. Тыгеракын, тиде йылмым курык марий гыч кусарыме суаплык семын тыгай инициативым арален кодымылан утларак шекланымаш ойыралтеш.

Пытартыш ийлаште марий йылме гыч кусарыме суаплык утларак кумдан палыме лиеш. Ача-ава курык марий йылмын культур йӧнозанлык маркерла кушшо значенийже дене, тыгак янайн-кусарыме суаплыкын кумда пайдалыкше дене кылдалт шога. Онлайн-кусарыме суаплыкым кучылтын, курык марий йылмын нумалше-влак тӱрлӧ йылме носитель-влак дене кутырен кертыт. Туддеч посна онлайн-кусарыме суаплыкым тыгак курык марий йылме дене возымо кӱлешан документ ден литературым вес йылме дене кусарышашлан кучылташ лиеш.

Кусарышын суаплыкшылан курык марий йылме гыч тӱрлӧ йӧн дене пайдаланаш лиеш. Мутлан, нуным фильмлан але марий йылмын актёр-влакын участвоватлымышт дене, але курыкмарий йылмыште книга-влакым ыштышашлан марий йылме дене пайдаланаш лийме еҥ-влаклан субтитрым кучылташ лиеш. Нуно тыгак кӱлешан документ-влакым кусараш курык марий йылмышке шочмо нерген свидетельстве, юридический документ-влак да эсогыл школысо учебник-влакымат, тыгак курык марий йылмыш кусарен кертыт. Тыгай видышке курыкмарий йылме гыч кусарыме суаплыкым кучылтмо шотышто ешартыш годым тыгак тиде йылме дене мутланаш, але марий йылме дене мутерым да грамматикым ямдылышашлан да грамматике учебник-влаклан полышым пуаш тунемше йоча-влак кучылталтын кертыт.

Курык марий йылме гыч кусарыме шотышто суаплыклан тиде кӱлешан йылмым аралыме шотышто кӱлешан полышым пуа. Литературым, фильмым да курык марий йылмыште кӱлешан моло документ-влакым пуэн, курык марий йылмым нумалше-влак шке ешышт деч ойыртемалтше, культур да могай еш гыч улман еҥ-влак дене кутырен кертыт. Курык марий дене кусарыме суаплыкым ыштымек, еҥ-влак утларак да утларак оҥай йылме дене палдарат, тидын дене тудлан ончыкылык илышыштым арален кодаш полшат.

Могай эллаште курык марий йылме дене ойлат?

Курык марий йылме Дене Российыште Да Белрус-влак ойлат.

Курыкмарий йылмын историйже могай?

Курыкмарий йылме-урал йылме, кушто Россий марий калык ойла. Тиде йылме икымше гана 17 курым кыдалне документацийлалтын, кунам руш шымлызе ден шанчызе-влак марий калыкын тиде регионыштыжо путешествий нерген отчётым ышташ тӱҥалыныт. 19 курым тӱҥалтыште (лингвист-влак) йылмым умбакыже документацийлаш да тудым калыкыште кучылтмо пашам виктараш пижыныт. Совет кучем жапыште тиде йылмын популярностьшо ятырлан кушкын, садлан школышто тунемын да шуко официал документым кучылтын. Совет Ушемын шаланымыж деч вара тиде йылме уэш ылыжмым чытен, шуко самырык еҥ тудым таче тунемыт да кучылтыт.

Кӧ курык марий йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Павел Чудинов-курык марий шанчызе, курыкмарий йылмын энциклопедийжын икымше иктешлыше авторжо 1973 ийыште савыкталтын.
2. Павел Пентков-курык марий йылмын кок мутержын авторжо, иктыже 2003 ийыште савыкталтын, а весыже - 2017 ийыште.
3. Татьяна Рудин-курык марий йылмын икымше курсшым-йоча-влакым туныкташ.
4. Курыкмарий - курыкмарий йылмым икымше тунемме книгам шочыктышо Юрий Макаров-1983 ийыште.
5. Анна Кузнецова-курыкмарий йылмым, мутерым да тунемме материалым грамматике дене икмыняр учебникын авторжо.

Курыкмарий йылмын структуржым кузе ыштыме?

Курык марий йылме урал йылме еш деке, чӱчкыдын юл-финн укшлашке ушна. Тиде агглютинатив йылме, мом ончыкта, кузе тудо суффиксым ешарыме йӧн дене грамматике кылым ончыктен пуа. Мутлан, контекст да ешарыме суффикс шот дене ик негызак "книга", "книга" але "книгам лудмаш"манмым ончыкта. Тудат йоҥйӱк, йӱк процесс гармонийым кучылтеш, тудыжо раш пале сӱретыште раш пале йоҥйӱк-влакым вашталташ йодеш. Курык марий йылмыште гендерный ойыртем уке, тудо моло финн-угор йылме-влак деч утларак консервативлан шотлалтеш, вес йылме гыч кӱсынлымӧ мут-влак шукылан огыл лийыныт.

Кузе утларак раш курыкмарий йылмым тунемаш?

1. Муза горн-марий йылмын носительжым: йылмым Эн сай йӧн туныкташ-тиде вуйге пижаш. Йылме грамматике, ойлымаш да мут шапаш нерген представленийым налаш курык марий йылмым нумалше дене кутырыза.
2. Алфавитым тунемза: у мут ден ой-влакым тунемаш тӱҥалмыда деч ончыч курык марий йылмын алфавитше дене сайын палыме лийын кертыда.
3. Тыглай мут - влакым да ой-влакым тӱҥалза: "салам лийже", "порылийза" да "тау" цифр-влакым ушеш пыштыза.
4. Йылмым тунемме шотышто занятийыш Коштса Марий Тӱлыжгӧ: тендан регионыштыда йӧн Уло Гын, йылмым Тунемме занятийыш сералташ Яҥгар Марий але онлайн-йылме курсыш возалташ шоналтыза. Пален налза, иктаж-могай верысе университет-влакым курык марий йылмылан лӱмын курсым темлат мо?
5. Эреак практиковатлыза: Радамым у йылмым тунемме годым сравоч факторлан шотлалтеш. Практиковатлаш тӧчыза да тиде йылмым кажне кечын илышыш пурташ йӧным муыда. Marillari музыкым колыштса да фильмым але Marillari Ӱпшым, шарлыше мутым да ойым шарнен кодаш манын, Палыме лийза.