Идиш Кебуано Куҫар

Идиш - авалхи чӗлхе, унӑн тымарӗсем 10 ӗмӗрти Германие каяҫҫӗ, Анчах Вӑтаҫӗрпе Хӗвелтухӑҫ Европӑра ун ҫинче вӑтам ӗмӗртен пуҫласа калаҫаҫҫӗ. Ку темиҫе чӗлхе, чи малтан нимӗҫ, иврит, арамей тата славян чӗлхисен пӗрлешӗвӗ. Идиш хӑш чухне диалекта пӑхнӑ пек пӑхкалаҫҫӗ, анчах чӑннипе илсен, вӑл хӑйӗн синтаксисӗпе, морфологийӗпе тата словарьпе туллин чӗлхе. Ҫак чӗлхепе усӑ курни ӗмӗр-ӗмӗре диаспорӑна, ассимиляцие тата социаллӑ условисене улӑштарнине пула чакнӑ, анчах паян ун ҫинче хӑш-пӗр ҫӗршывсенчи ортодокс еврейӗсем нумайӑшӗ калаҫаҫҫӗ.

Идиш официаллӑ чӗлхе статусӗ ҫук пулин те, ун ҫинче калаҫакансем вӑл лингвистика тӗллевӗсем валли те, культура тӗллевӗсем валли те мӗн тери кирлине пӗлеҫҫӗ. Ҫавӑнпа та идиш ҫине куҫару пулӑшӑвӗпе чӗлхене упраса хӑварма тӑрӑшакан ҫынсем тӗнчере те пур. Тӑлмачсем идиша ӑнланакансемпе ун пек туманнисем хушшинчи тӗпсӗр шӑтӑка ҫӗнтерме пулӑшаҫҫӗ.

Идиш куҫарӑвӗн службисем идиш простояденийӗн пӗр пайӗ пулса тӑнӑ иврила терминсене, Библирен илнӗ сӑмахсем е тӗн йӑлисене палӑртма усӑ куракан пуплевсене тупма пултараҫҫӗ. Куҫару пулӑшнипе ҫак таса сӑмахсене идиш ҫинче ҫырнӑ е калаҫу сӑмахнех кӗртмелле. Ҫак чӗлхене пӗлменсемшӗн идиш ҫине куҫарма май тупни питӗ усӑллӑ пулма пултарать.

Документсене идиш ҫине куҫарнӑ куҫарусемпе пӗтӗм истори тӑршшӗпех усӑ курнӑ, миграци, тӗн, литература, лингвистика тата еврей историйӗ пек. Акӑ мӗншӗн идиш ҫинчен квалификациллӗ тӑлмачсене тупмалла, вӗсене ивритра та, нимӗҫле те сертификациленӗ. Чӗлхе ҫумне хушса, ҫак специалистсен культурӑна, контекста тата тӗрлӗ произведенисен лару-тӑрӑвне пӗлмелле, вӗсен куҫарӑвӗсем малтанхи шухӑша тӗп-тӗрӗс палӑртччӑр.

Идиш ҫине куҫарнисем чӗлхене вӗренес текенсене пысӑк пулӑшу параҫҫӗ кӑна мар, ӑна чӗррӗн упраса хӑварма та пулӑшаҫҫӗ. Идиш сӑмахӗсене тата сӑмахсене ытти чӗлхесем ҫине куҫарма пулӑшнӑ май куҫарусем чӗлхе пӗтӗмпех ҫухалассине сирсе яма пулӑшаҫҫӗ. Квалификациллӗ тӑлмачсем пулӑшнипе идиш чӗрӗ те сывӑ упранса юлать, еврей халӑхӗн культура тата йӑли-йӗркисене уҫса парать.

Хӑш ҫӗршывсенче чӗлхепе калаҫатӑн?

Идишӑра ытларах Пӗрлешӳллӗ Штатсен, Израилӗн, Российӑн, Беларусь, Украинӑн, Польшӑпа Венгри Штачӗсен еврейсен общинисенче калаҫаҫҫӗ. Унта Францире, Аргентинӑра, Австралинче, Кӑнтӑр Африкӑра, Канадӑра тата ытти ҫӗршывсенче еврейсен йышӗ сахалтарах калаҫать.

Чӗлхе историйӗ мӗнле?

Идиш - вӑтам чӗлхене хӑйӗн тымарӗсемпе кӗрсе каякан чӗлхе, ҫав чӗлхепе еврей-ашкеназсем пӗтӗм тӗнчипе калаҫаҫҫӗ. Вӑл 9 ӗмӗрте еврейсен общинисем хальхи Германипе ҫурҫӗр Францин территорийӗнче аталаннӑ вӑхӑтранпа еврей-ашкеназсен тӗп чӗлхипе ӗҫленӗ. Ку темиҫе чӗлхе хутӑшӗ, ивритпа арамей, ҫавӑн пекех славян, роман тата вӑтам германи диалекчӗсем.
Идиша пӗрремӗш хут европӑри еврейсем хушшинче 12 ӗмӗрте чапа тухнӑ, ун чухне вӑл йӑлана кӗнӗ ҫыру форми пек мар, калаҫу чӗлхипе усӑ курма пуҫланӑ. Ҫакӑ еврей халӑхӗн кӑмӑл-туйӑмӗпе ҫыхӑннӑ, вӑл час-часах географи енӗпе пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑнӑ, ҫапла вара вӑхӑт иртнӗҫемӗн тӗрлӗ диалектсем аталаннӑ. 15-16 ӗмӗр хушшинче идиш пӗтӗм Европа тӑрӑх сарӑлнӑ, европӑри еврейсен хушшинче хутшӑну чӗлхи пулса тӑнӑ.
Идиш та еврейсем пурӑнакан вырӑнти чӗлхесене вӑйлӑ витӗм кӳнӗ, ҫапла вара Пӗтӗм Европа, Африкӑпа Америкӑра тӗрлӗ диалектсем йӗркеленнӗ. Шалти уйрӑмлӑхсене пӑхмасӑрах идишӑн диалекчӗсем пӗтӗмӗшле грамматика, синтаксис тата словарьсен стандартлӑ запасӗ пур, ҫитменнине тата хӑш-пӗр диалект ҫине иврит вӑйлӑрах витӗм кӳчӗ, ыттисем ҫине - каярах чӗлхесем.
19-мӗш ӗмӗрте идишӑра литература аталансах пынӑ, ку чӗлхепе кӗнекесем, журналсем нумай пичетленсе тухнӑ. Анчах антисемитизм ӳсни, иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи хыҫҫӑн еврейсене нумайӑшне куҫарса кайни тата пӗрлешӳллӗ Штатсенче акӑлчан чӗлхине доминировать тӑвакан чӗлхе вырӑнне йышӑнни идиша калаҫу чӗлхи вырӑнне хунӑ. Паянхи пекех миллионшар ҫын пӗтӗм тӗнче тӑрӑх, ытларах Ҫурҫӗр Америкӑпа Израильре, ку чӗлхепе тахҫанхи пек анлӑн усӑ курмаҫҫӗ пулин те, идишӑпа калаҫаҫҫӗ.

Идиш чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Элиэзер Бен-Иегуда (1858-1922): Бен-Иегуде авалхи еврей чӗлхине ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратни тесе ҫыраҫҫӗ, вӑл иврита идиш сӑмахӗсене нумай кӗртнӗ. Вӑл та хальхи иврит словарьне ҫыракан, ҫав чӗлхепе статьясемпе кӗнекесем ҫыракан пӗрремӗш ҫын пулнӑ.
2. Шолом-Алейхем (1859-1916): Алейхем Идишӑра паллӑ писатель пулнӑ, Вӑл Еврейсен Хӗвелтухӑҫ Европӑри пурнӑҫӗ ҫинчен ҫырнӑ. Унӑн произведенийӗсем, ҫав шутра "Сӗт Сутакан Тевье", пӗтӗм тӗнчипе идиш сарма пулӑшнӑ.
3. Хаим Грэйд (1910-1982): Грэйд паллӑ романист тата идишӑри поэт пулнӑ. Унӑн еврей пурнӑҫӗнчи йывӑрлӑхсем ҫинчен калакан хайлавӗсем идиш чӗлхипе литературӑн чи лайӑх произведенийӗсенчен пӗри шутланать.
4. Макс Вайнрайх (1894-1969): Лингвист, профессор, никӗслекен тата ЕВРЕЙ тӗпчевӗсен ИНСТИТУЧӖН директорӗ УIVO ВИЛЬНЮСРА, Литва, Вайнрайх хӑйӗн пӗтӗм пурнӑҫне идиша вӗренес тата популяризацилес ӗҫе халалланӑ.
5. Ицик Мангер (1900-1969): Мангер идишӑри поэт тата 20 ӗмӗрти чи аслӑ писательсенчен пӗри пулнӑ. Вӑл чӗлхене ҫӗнӗрен чӗртсе ҫӗнетме тата ҫӗнетме пысӑк витӗм кӳчӗ.

Чӗлхе тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Идиша тытӑмӗ нимӗҫ чӗлхи тытӑмӗнче идентлӑ пекех. Вӑл субъект-глагол-объект йӗркипе туса лартнӑ сӑмахсенчен, пуплевӗшсенчен тӑрать. Идиш, яланхи пекех, нимӗҫле мар, кӗскерех, унта артикльсемпе, предлогсемпе тата пӑхӑнакан союзсемпе сахалтарах усӑ кураҫҫӗ. Идишӑра нимӗҫле глаголсен спряженийӗн системи ҫук, глаголсен хӑш-пӗр вӑхӑтӗсем нимӗҫле калаҫнинчен уйрӑлса тӑраҫҫӗ. Идишӑра та нимӗҫсен чӗлхинче ҫук хушма пайсем тата ытти элементсем пур.

Чӗлхене мӗнле вӗренмелле?

Идиша вӗренмелли чи лайӑх меслет вӑл-ку чӗлхене пуҫӗпех кӗрсе ларасси. Ку вӑл идише ҫинче калаҫнине итлени, идише ҫинчи кӗнекесемпе хаҫатсене вулани, ҫавӑн пекех идише ҫинчи фильмсемпе телепередачӑсене пӑхни пулать. Эсир те вырӑнти общество центрӗнче, университетра е онлайнра идиш курсне ҫырӑнма пултаратӑр. Унпа чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫнӑ чухне епле пулсан та усӑ курӑр, ку сире произведение тата грамматикӑна хӑнӑхма пулӑшӗ. Юлашкинчен, аллӑра идиш-акӑлчанла словарь тата глагол таблицисем тытӑр, вӗсем сире хӑвӑрӑн мӗнле ыйтусем ҫине те ответлеме пулӑшӗҫ.

Кебуано-Филиппинӑри чи анлӑ чӗлхе, вӑл филипп культурин тата хӑйне евӗрлӗхӗн тӗп пайӗ пулса тӑрать. Ҫапла Вара, Кебуанӑран куҫарни Филиппинӑра пурӑнакан ҫынсемшӗн е бизнеспа бизнес йӗркелекен организацисемшӗн пӗлтерӗшлӗ пулӑшу пулса тӑрать.

Пӗр чӗлхерен теприн ҫине куҫарнӑ чухне сӑмахсене кӑна мар, чӗлхен культурӑллӑ контектне те ӑнланни кирлӗ. Филипп культурипе историне вӑйлӑ витӗм кӳрекен Себуано тӗлӗшпе ҫакӑ уйрӑмах тӗрӗс.

Чӗлхе нюансӗсене культура енчен ӑнланни ҫумне, Кебуано куҫаруҫисене чӗлхе грамматикине лайӑх пӗлни кирлӗ. Ҫакӑ пӗтӗм регионӗпе усӑ куракан нумай диалекта глаголсен сӑпайлӑхне тата ӑнланӑвне кӗртет.

Кебуано тӑлмача суйланӑ чухне чӗлхепе тата вырӑнти культурӑна ӑнланакан ҫынна суйласа илмелле. Лайӑх тӑлмачӑн текст чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемшӗн ӑнланмалла пултӑр тата чӗлхе ҫивӗчлӗхне ӑнланма пӗлмелле.

Кебуано куҫарӑвӗ кирлӗ ҫынсемшӗн кӑткӑс та кирлӗ. Тӑлмач тӗрӗс суйласа илни пӗрремӗш ҫӑлкуҫа тӗрӗс те шанчӑклӑ пулма пулӑшать. Ҫапла вара тӑлмача суйлама вӑхӑт уйӑрмалла тата вӗсен квалификацийӗпе опычӗ ҫинчен Нумай ыйтусем памалла, Кебуанӑран акӑлчанла е пачах урӑхла куҫармалла.

Хӑш ҫӗршывсенче кебуано чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Кебуанора Филиппинӑпа, уйрӑмах утравсем ҫинче Хӑйсене Тата Боохолпа калаҫаҫҫӗ. Унта индонези, Малайзи, Гуам тата Палау хӑш-пӗр пайӗсенче те калаҫаҫҫӗ.

Кебуано чӗлхин историйӗ мӗнле?

Малайпа полинези ҫемйине кӗрекен кебуано - висай чӗлхисен ушкӑнӗ. Унпа Филиппинӑри Висаян Тата Минданао регионӗсенче калаҫаҫҫӗ. Чӗлхе хӑй районӗнче аталанма пуҫланӑ, ҫавӑнпа унӑн ячӗ те, 16 ӗмӗрте, испани колонизацине тата Борнео иммигрантсен юппине пула. Ҫав тапхӑрта регион официаллӑ чӗлхипе испани чӗлхи пулнӑ, себуано вара вырӑнти халӑх чӗлхи пулса тӑнӑ.
19 ӗмӗрте кебуано Висая регионӗнче кирлӗ чӗлхе тесе йышӑннӑ, мӗншӗн тесен вӑл литературӑпа, вӗренӳпе тата политикӑпа анлӑн усӑ курнӑ. Америка тапхӑрӗнче Кебуано массӑллӑ информаци хатӗрӗсемпе час-часах усӑ курнӑ, Кебуанона 1920 ҫул тӗлне радиопрограммӑсене трансляциленӗ. 1930-мӗш ҫулсенче ку чӗлхе валли темиҫе орфографи туса хатӗрленӗ, вӗсенчен хӑш-пӗрисем халӗ те усӑ кураҫҫӗ.
Паян кебуано-филиппинӑри чи сарӑлнӑ чӗлхесенчен пӗри, унта ҫирӗм миллион ҫынна яхӑн калаҫаҫҫӗ. Ку вӑл ҫӗршывӑн чылай пайӗнче иккӗмӗш чӗлхе вырӑнне усӑ куракан Висай тата Минданао регионсен хутшӑнӑвӗн чӗлхи.

Кебуано чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Резиль Мохарес - кебуан писателӗ тата историк, ӑна нумайӑшӗ кебуанри мӗнпур писательсемпе ученӑйсенчен чи паллӑ ҫын тесе шутлаҫҫӗ.
2. Леонио Дериада - филиппин поэчӗ, прозаик тата драматург, Ӑна Себуано литература ашшӗ тесе пӗлеҫҫӗ.
3. Кебуано чӗлхипе наукӑпа фантазилле пӗрремӗш роман ҫырнӑ к. Ле Гуин - америка писателӗ Урсула
4. Фернандо Лумбера - Кебуано редакторӗ, литература критикӗ тата эссеист, вӑл Кебуано чӗлхипе литературине аталантарас енӗпе чи паллӑ фигурӑсенчен пӗри пулнӑ.
5. Кебуано чӗлхин вӑрлӑхне чи малтан акнӑ Семен Андес - куҫаруҫӑ тата педагог кебуано ачисем валли кӗнекесем ҫырса пичетлесе кӑларнӑ.

Кебуано чӗлхин структури мӗнле?

Себуано-австроези чӗлхи, Унта Висай утравӗсемпе Минданао утравӗсем ҫинче 20 миллион ытла ҫын филиппинӑсем ҫинче калаҫаҫҫӗ. Кебуанӑра субъект-глагол-объект (SVO) сӑмахӗсен йӗрки пур, унта пурӑнакансем хисеппе падеж тӑрӑх тайӑлаҫҫӗ. Глаголсем анспектпа, кӑмӑл туртӑмӗпе, вӑхӑтпа, сӑнпа ҫыхӑнса тӑраҫҫӗ. Сӑмахсен йӗрки сӗнӳпе акцент ӑҫталла кайнине кура пӑсӑлма пултарать. Чӗлхере тата виҫӗ тӗп класс: пурлӑх, глаголсем тата паллӑ ячӗсем пур. Чӗлхе, местоимени тата междомети йышши ытти пайсемпе Те Кебуанора усӑ кураҫҫӗ.

Кебуано чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Лайӑх учебник е кебуано чӗлхипе справка пособийӗ илӗр. Пасарта темиҫе чаплӑ кӗнеке пур, вӗсем сире "пуҫланакансемшӗн Кебуано" тата "кебуано" пеккисене алла илме пулӑшӗҫ.
2. Хӑвӑрпа пӗр класра вӗренекен тусӑра е Себуанопа калаҫакана тупӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли чи лайӑх меслет-ун ҫинчен калаҫасси. Кебуанопа калаҫакана пӗлетӗр пулсан, унпа пӗрле чӗлхепе усӑ курӑр.
3. Кебуано радиостанцийӗсене итлӗр те Кебуано фильмӗсене пӑхӑр. Чӗлхе мӗнле янӑранипе тата калаҫура мӗнле усӑ курнипе паллашма питӗ лайӑх май вӑл.
4. Онлайн-форумсене Тата Cebuano чачӗсене хутшӑнӑр. Чӗлхе носителӗсемпе онлайн хутшӑнни-чӗлхепе калаҫура усӑ курмалли чи лайӑх меслет.
5. Вырӑнти шкулта е общество организацийӗнче Кебуано ӗҫне вӗренме ҫырӑнӑр. Сирӗн регионта пысӑк квалификациллӗ преподавательпе тата группӑри лару-тӑрура вӗренме сире лайӑхраххисем пур пулсан.