Идиш Словак Куҫар

Идиш - авалхи чӗлхе, унӑн тымарӗсем 10 ӗмӗрти Германие каяҫҫӗ, Анчах Вӑтаҫӗрпе Хӗвелтухӑҫ Европӑра ун ҫинче вӑтам ӗмӗртен пуҫласа калаҫаҫҫӗ. Ку темиҫе чӗлхе, чи малтан нимӗҫ, иврит, арамей тата славян чӗлхисен пӗрлешӗвӗ. Идиш хӑш чухне диалекта пӑхнӑ пек пӑхкалаҫҫӗ, анчах чӑннипе илсен, вӑл хӑйӗн синтаксисӗпе, морфологийӗпе тата словарьпе туллин чӗлхе. Ҫак чӗлхепе усӑ курни ӗмӗр-ӗмӗре диаспорӑна, ассимиляцие тата социаллӑ условисене улӑштарнине пула чакнӑ, анчах паян ун ҫинче хӑш-пӗр ҫӗршывсенчи ортодокс еврейӗсем нумайӑшӗ калаҫаҫҫӗ.

Идиш официаллӑ чӗлхе статусӗ ҫук пулин те, ун ҫинче калаҫакансем вӑл лингвистика тӗллевӗсем валли те, культура тӗллевӗсем валли те мӗн тери кирлине пӗлеҫҫӗ. Ҫавӑнпа та идиш ҫине куҫару пулӑшӑвӗпе чӗлхене упраса хӑварма тӑрӑшакан ҫынсем тӗнчере те пур. Тӑлмачсем идиша ӑнланакансемпе ун пек туманнисем хушшинчи тӗпсӗр шӑтӑка ҫӗнтерме пулӑшаҫҫӗ.

Идиш куҫарӑвӗн службисем идиш простояденийӗн пӗр пайӗ пулса тӑнӑ иврила терминсене, Библирен илнӗ сӑмахсем е тӗн йӑлисене палӑртма усӑ куракан пуплевсене тупма пултараҫҫӗ. Куҫару пулӑшнипе ҫак таса сӑмахсене идиш ҫинче ҫырнӑ е калаҫу сӑмахнех кӗртмелле. Ҫак чӗлхене пӗлменсемшӗн идиш ҫине куҫарма май тупни питӗ усӑллӑ пулма пултарать.

Документсене идиш ҫине куҫарнӑ куҫарусемпе пӗтӗм истори тӑршшӗпех усӑ курнӑ, миграци, тӗн, литература, лингвистика тата еврей историйӗ пек. Акӑ мӗншӗн идиш ҫинчен квалификациллӗ тӑлмачсене тупмалла, вӗсене ивритра та, нимӗҫле те сертификациленӗ. Чӗлхе ҫумне хушса, ҫак специалистсен культурӑна, контекста тата тӗрлӗ произведенисен лару-тӑрӑвне пӗлмелле, вӗсен куҫарӑвӗсем малтанхи шухӑша тӗп-тӗрӗс палӑртччӑр.

Идиш ҫине куҫарнисем чӗлхене вӗренес текенсене пысӑк пулӑшу параҫҫӗ кӑна мар, ӑна чӗррӗн упраса хӑварма та пулӑшаҫҫӗ. Идиш сӑмахӗсене тата сӑмахсене ытти чӗлхесем ҫине куҫарма пулӑшнӑ май куҫарусем чӗлхе пӗтӗмпех ҫухалассине сирсе яма пулӑшаҫҫӗ. Квалификациллӗ тӑлмачсем пулӑшнипе идиш чӗрӗ те сывӑ упранса юлать, еврей халӑхӗн культура тата йӑли-йӗркисене уҫса парать.

Хӑш ҫӗршывсенче чӗлхепе калаҫатӑн?

Идишӑра ытларах Пӗрлешӳллӗ Штатсен, Израилӗн, Российӑн, Беларусь, Украинӑн, Польшӑпа Венгри Штачӗсен еврейсен общинисенче калаҫаҫҫӗ. Унта Францире, Аргентинӑра, Австралинче, Кӑнтӑр Африкӑра, Канадӑра тата ытти ҫӗршывсенче еврейсен йышӗ сахалтарах калаҫать.

Чӗлхе историйӗ мӗнле?

Идиш - вӑтам чӗлхене хӑйӗн тымарӗсемпе кӗрсе каякан чӗлхе, ҫав чӗлхепе еврей-ашкеназсем пӗтӗм тӗнчипе калаҫаҫҫӗ. Вӑл 9 ӗмӗрте еврейсен общинисем хальхи Германипе ҫурҫӗр Францин территорийӗнче аталаннӑ вӑхӑтранпа еврей-ашкеназсен тӗп чӗлхипе ӗҫленӗ. Ку темиҫе чӗлхе хутӑшӗ, ивритпа арамей, ҫавӑн пекех славян, роман тата вӑтам германи диалекчӗсем.
Идиша пӗрремӗш хут европӑри еврейсем хушшинче 12 ӗмӗрте чапа тухнӑ, ун чухне вӑл йӑлана кӗнӗ ҫыру форми пек мар, калаҫу чӗлхипе усӑ курма пуҫланӑ. Ҫакӑ еврей халӑхӗн кӑмӑл-туйӑмӗпе ҫыхӑннӑ, вӑл час-часах географи енӗпе пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑнӑ, ҫапла вара вӑхӑт иртнӗҫемӗн тӗрлӗ диалектсем аталаннӑ. 15-16 ӗмӗр хушшинче идиш пӗтӗм Европа тӑрӑх сарӑлнӑ, европӑри еврейсен хушшинче хутшӑну чӗлхи пулса тӑнӑ.
Идиш та еврейсем пурӑнакан вырӑнти чӗлхесене вӑйлӑ витӗм кӳнӗ, ҫапла вара Пӗтӗм Европа, Африкӑпа Америкӑра тӗрлӗ диалектсем йӗркеленнӗ. Шалти уйрӑмлӑхсене пӑхмасӑрах идишӑн диалекчӗсем пӗтӗмӗшле грамматика, синтаксис тата словарьсен стандартлӑ запасӗ пур, ҫитменнине тата хӑш-пӗр диалект ҫине иврит вӑйлӑрах витӗм кӳчӗ, ыттисем ҫине - каярах чӗлхесем.
19-мӗш ӗмӗрте идишӑра литература аталансах пынӑ, ку чӗлхепе кӗнекесем, журналсем нумай пичетленсе тухнӑ. Анчах антисемитизм ӳсни, иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи хыҫҫӑн еврейсене нумайӑшне куҫарса кайни тата пӗрлешӳллӗ Штатсенче акӑлчан чӗлхине доминировать тӑвакан чӗлхе вырӑнне йышӑнни идиша калаҫу чӗлхи вырӑнне хунӑ. Паянхи пекех миллионшар ҫын пӗтӗм тӗнче тӑрӑх, ытларах Ҫурҫӗр Америкӑпа Израильре, ку чӗлхепе тахҫанхи пек анлӑн усӑ курмаҫҫӗ пулин те, идишӑпа калаҫаҫҫӗ.

Идиш чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Элиэзер Бен-Иегуда (1858-1922): Бен-Иегуде авалхи еврей чӗлхине ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратни тесе ҫыраҫҫӗ, вӑл иврита идиш сӑмахӗсене нумай кӗртнӗ. Вӑл та хальхи иврит словарьне ҫыракан, ҫав чӗлхепе статьясемпе кӗнекесем ҫыракан пӗрремӗш ҫын пулнӑ.
2. Шолом-Алейхем (1859-1916): Алейхем Идишӑра паллӑ писатель пулнӑ, Вӑл Еврейсен Хӗвелтухӑҫ Европӑри пурнӑҫӗ ҫинчен ҫырнӑ. Унӑн произведенийӗсем, ҫав шутра "Сӗт Сутакан Тевье", пӗтӗм тӗнчипе идиш сарма пулӑшнӑ.
3. Хаим Грэйд (1910-1982): Грэйд паллӑ романист тата идишӑри поэт пулнӑ. Унӑн еврей пурнӑҫӗнчи йывӑрлӑхсем ҫинчен калакан хайлавӗсем идиш чӗлхипе литературӑн чи лайӑх произведенийӗсенчен пӗри шутланать.
4. Макс Вайнрайх (1894-1969): Лингвист, профессор, никӗслекен тата ЕВРЕЙ тӗпчевӗсен ИНСТИТУЧӖН директорӗ УIVO ВИЛЬНЮСРА, Литва, Вайнрайх хӑйӗн пӗтӗм пурнӑҫне идиша вӗренес тата популяризацилес ӗҫе халалланӑ.
5. Ицик Мангер (1900-1969): Мангер идишӑри поэт тата 20 ӗмӗрти чи аслӑ писательсенчен пӗри пулнӑ. Вӑл чӗлхене ҫӗнӗрен чӗртсе ҫӗнетме тата ҫӗнетме пысӑк витӗм кӳчӗ.

Чӗлхе тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Идиша тытӑмӗ нимӗҫ чӗлхи тытӑмӗнче идентлӑ пекех. Вӑл субъект-глагол-объект йӗркипе туса лартнӑ сӑмахсенчен, пуплевӗшсенчен тӑрать. Идиш, яланхи пекех, нимӗҫле мар, кӗскерех, унта артикльсемпе, предлогсемпе тата пӑхӑнакан союзсемпе сахалтарах усӑ кураҫҫӗ. Идишӑра нимӗҫле глаголсен спряженийӗн системи ҫук, глаголсен хӑш-пӗр вӑхӑтӗсем нимӗҫле калаҫнинчен уйрӑлса тӑраҫҫӗ. Идишӑра та нимӗҫсен чӗлхинче ҫук хушма пайсем тата ытти элементсем пур.

Чӗлхене мӗнле вӗренмелле?

Идиша вӗренмелли чи лайӑх меслет вӑл-ку чӗлхене пуҫӗпех кӗрсе ларасси. Ку вӑл идише ҫинче калаҫнине итлени, идише ҫинчи кӗнекесемпе хаҫатсене вулани, ҫавӑн пекех идише ҫинчи фильмсемпе телепередачӑсене пӑхни пулать. Эсир те вырӑнти общество центрӗнче, университетра е онлайнра идиш курсне ҫырӑнма пултаратӑр. Унпа чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫнӑ чухне епле пулсан та усӑ курӑр, ку сире произведение тата грамматикӑна хӑнӑхма пулӑшӗ. Юлашкинчен, аллӑра идиш-акӑлчанла словарь тата глагол таблицисем тытӑр, вӗсем сире хӑвӑрӑн мӗнле ыйтусем ҫине те ответлеме пулӑшӗҫ.

Словакла куҫару вӑл-ҫыру е чӗлхерен тепӗр чӗлхене куҫармалли практика. Вӑл ансӑр специализациленӗ облаҫ, ӑна пӗлӳпе опыт пысӑк калӑпӑшӗ кирлӗ. Словак чӗлхи Словакире официаллӑ чӗлхе пулса тӑрать, ҫавӑнпа та куҫармалли кирек мӗнле документ е пӗлтерӳ те чи пысӑк стандартсемпе тата профессионализмпа килӗшсе тӑмалла.

Лартнӑ задачӑна пурнӑҫлама квалификациллӗ тӑлмача суйлассинчен словакла куҫару процесӗ пуҫланать. Тӑлмачӑн оригинал чӗлхипе те, куҫару чӗлхипе те лайӑх пӗлмелле, ҫавӑн пекех словак чӗлхипе ҫыхӑннӑ хӑйне евӗрлӗ культурӑпа лингвистика нюансӗсемпе те паллашмалла. Кунсӑр пуҫне тӑлмачӑн пулас материал посылкине тӗп-тӗрӗс интерпретацилеме пӗлмелле.

Тӗрӗс тӑлмача суйланӑ хыҫҫӑн вӗсемшӗн куҫару материал куҫару пуҫламӑшӗ пулса тӑрать. Текст кӑткӑслӑхне кура ку темиҫе минутран пуҫласа темиҫе сехетчен йышӑнма пултарать. Хӑш-пӗр чухне тӑлмача чӗлхепе е культурӑпа эксперт консультацийӗ кирлӗ пулма пултарать, куҫару тӗп-тӗрӗс те туллин пулнине тӗрӗс ӗненмелле.

Куҫару пӗтсенех тӑлмачӑн хӑйӗн ӗҫне тӗп-тӗрӗс тӗрӗслемелле. Ку текста темиҫе хут вуласа тухнине пӗлтерет, вӑл фактсене, цифрӑсене, нюанссене те тивӗҫлипе панине ӗненесшӗн. Тӑлмачӑн та пуҫламӑш материалти икӗ ӑс-хакӑлпа тӗрӗс мар енсене сӑнамалла тата кирлӗ тӳрлетӳсем кӗртмелле.

Словакла куҫарасси кӑткӑс, анчах усӑллӑ задача пулма пултарать. Кирлӗ пӗлӳсемпе опыт пур пулсан, квалификациллӗ тӑлмач пӗр кӑлтӑксӑр куҫарӑва тивӗҫтерме тата икӗ тӗрлӗ культура хушшинче ӑнӑҫлӑ хутшӑнма пултарать.

Хӑш ҫӗршывсенче словакла калаҫаҫҫӗ?

Словак чӗлхипе ытларах Словакире калаҫаҫҫӗ, анчах ӑна та ытти ҫӗршывсенче, австрие, Чехие, Венгрие, Польшӑна, Сербие Тата Украинӑна шута илсе, тӗл пулма пулать.

Словак чӗлхи историйӗ мӗнле?

Словакла-хӗвеланӑҫ славянла чӗлхе, хӑйӗн тымарӗсемпе пирӗн эрӑн 5-мӗш ӗмӗрне тухакан славянла чӗлхе. Вӑтам ӗмӗрте словак чӗлхи хӑй тӗллӗн аталанма пуҫланӑ, вӑл латин, чех тата нимӗҫ диалекчӗсене пула вӑйлӑ аталаннӑ. 11 ӗмӗр тӗлне старославян чӗлхи Словаки пӗрлешӗвӗн чӗлхи пулса тӑнӑ, 19 ӗмӗрчченех ҫавӑн пек пулнӑ. 1800-мӗш ҫулсен варринче словак чӗлхине малалла аталантарасси пуҫланчӗ, пӗрлехи грамматикӑпа орфографи вырнаҫтарчӗҫ. 1843 ҫулта Антон Бернолак чӗлхен кодификациллӗ версине пичетлесе кӑларнӑ, ӑна каярахпа Бернолак стандарчӗ тесе паллӑ пулнӑ. Ҫак стандарта темиҫе хут ҫӗнетнӗ, 19 ӗмӗр тӑршшӗпех ҫӗнӗрен пӑхса тухнӑ, ҫакӑ юлашкинчен паян усӑ куракан хальхи словак чӗлхи патне илсе ҫитернӗ.

Словак чӗлхине вӗренме чи пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Людовит Штур (1815 - 1856): словак лингвисчӗ, писатель тата политик, Вӑл 19 ӗмӗрте Словакие наци чӗртсе тӑратнӑ вӑхӑтра чи пӗлтерӗшлӗ фигура пулнӑ. Вӑл "Людовик Штур Чӗлхи" словак чӗлхин пӗрремӗш стандартне туса хатӗрленӗ.
2. Павел Добшинский (1827 - 1885): словак поэчӗ, драматург тата прозаик, вӗсен произведенийӗсем словаксен хальхи литература чӗлхин аталанӑвӗнче тӗп вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
3. Юзеф Милослав Хурбан (1817-1886): словак писателӗ, поэт тата издатель, вӑл словаксен наци идентлӑхӗн чи лайӑх енӗсенчен пӗри пулнӑ. Унӑн произведенийӗсем, поэзипе истори романӗсене шута илсе, хальхи словак чӗлхине аталантарма пулӑшрӗҫ.
4. Антон Бернолак (1762 - 1813): словак филологӗпе священник, хальхи словак чӗлхин пӗрремӗш кодификациллӗ формине туса хунӑскер, Ӑна вӑл Бернолак чӗлхи тесе ят панӑ.
5. Мартин Хаттала (1910-1996): словак лингвисчӗ тата лексикограф, словаксен пӗрремӗш словарьне ҫырнӑскер, ҫавӑн пекех словак грамматикипе сӑмах ҫаврӑнӑшӗ ҫинчен нумай ҫырнӑ.

Словак чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Словак чӗлхи структури ытти славян чӗлхисен тытӑмӗнче, чех чӗлхипе вырӑс чӗлхисен тытӑмӗнче чылай никӗсленнӗ. Вӑл субъект-глагол-объект синтаксиспа килӗшет тата глаголсене пӗрлештермелли, падежсене палӑртмалли кӑткӑс тытӑм пур. Ку ҫичӗ падежлӑ тата икӗ йӑхлӑ флективлӑ чӗлхе. Словак чӗлхи те глагол анспекчӗсем нумай, ҫавӑн пекех икӗ вӑхӑт (хальхи тата иртни). Славян чӗлхинчи ытти чӗлхесенчи пекех тӗрлӗ грамматика формисем пӗр тымартан пулса иртеҫҫӗ.

Словак чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Словак чӗлхипе вӗренмелли учебник тата рабочи тетрадь илӗр. Ку сирӗн словарь запасӗн, грамматикӑпа культура тӗп ҫӑлкуҫӗ пулать.
2. Онлайн-ресурссемпе усӑ курӑр. Woutube ҫинче словак чӗлхине вӗрентекен тӳлевсӗр видеороликсем нумай, вӗсене тӳлевсӗр илме пулать. Ҫавӑн пекех веб-сайтсем те нумай, вӗсенче упражненисем тата ытти вӗренӳ материалӗсем те пур.
3. Занятисене ҫӳресси ҫинчен шухӑшлӑр. Эсир чӗлхене чӑнласах вӗренетӗр пулсан, вырӑнти идиомсене чӑннипех ӑнланмалли чи лайӑх меслет вӑл-чӗлхе йӑтса ҫӳрекенпе тӑтӑшах хутшӑнни, вӑл сире каялла ҫыхӑнтарма тата пӗтӗм процесс урлӑ ирттерсе яма пултарать.
4. Мӗн май килнӗ таран ытларах усӑ курӑр. Эсир чӗлхе носителӗсемпе сывпуллашса е чӗлхепе улӑштармалли юлташ тупсан, калаҫура тата аудиторире усӑ курма пултаратӑр. Вулавпа аудиторин хӑнӑхӑвӗсене лайӑхлатас тесе, фильмсемпе, телешоусемпе тата словакла юрӑсемпе усӑ курӑр.
5. Культурӑна тиенӗр. Словакин кулленхи пурнӑҫӗ, йӑли-йӗркисем, уявӗсем тата ытти нумай япаласем ҫинчен пӗлме хӑтланса пӑхӑр. Ку сире сленгпа вырӑнти пуплевсене лайӑхрах ӑнланма пулӑшать.
6. Ан парӑнӑр. Тепӗр чӗлхене вӗренесси-ҫӑмӑл задача мар, анчах ӑна пурнӑҫлама пулать. Реализмлӑ тӗллевсем лартӑр та вӗсене тытса тӑрӑр. Пӑлханма пуҫланине асӑрхасан, тӑхтав тӑвӑр та кайран таврӑнӑр.