Чехсен Казах Куҫар

Чехсен чӗлхи - тӗнчери чи илӗртӳллӗ чӗлхесенчен пӗри. Унта 10 миллион ытла ҫын калаҫать, вӑл Чех Республикинчи культура пӗлтерӗшлӗ пайӗ пулса тӑрать. Чех куҫарӑвӗпе усӑ курни сирӗн бизнеса, веб-сайта е коммуникацисене кирлӗ пек локализацилеме пултарать.

Чех тӑлмачӗн пулӑшӑвӗсем ҫинчен йышӑниччен малтан чехла куҫарӑвӗн йывӑрлӑхӗсене ӑнланса илмелле. Чех чӗлхипе славян чӗлхи, ку вара хӑйӗн уйрӑм грамматика структури, тепӗр алфавит тата темиҫе диалект пуррине пӗлтерет. Ку куҫарӑва ӑнӑҫлӑ куҫарма чех чӗлхипе те, вӗсем куҫаракан куҫару чӗлхипе те лайӑх усӑ курмаллине пӗлтерет.

Сире куҫарас тӗлӗшпе шанчӑклӑ пулӑшу кирлӗ пулсан, сирӗн чех чӗлхипе ӗҫленӗ опытлӑ компание шыраса пӑхас пулать. Вӗсем куҫарӑвӑн культура уйрӑмлӑхӗсене тӗрӗс те шута илекен уйрӑмлӑхӗсене пама пултараҫҫӗ. Лайӑх тӑлмачӑ та вырӑнти культурӑна тарӑн пӗлӳ илӗ, вӑл контента локализацилеме тата унӑн культурине тивӗҫтерме пултарӗ.

Куҫару пахалӑхӗ те чехла куҫару пулӑшӑвне суйланӑ чухне пӗлтерӗшлӗ. Переводчиксен пӗлтерӗве уҫӑмлӑн та тӗп-тӗрӗс пӗлтерме пултармалла, мӗншӗн тесен текст хӑйне евӗрлӗ текста е унӑн шухӑшне хӑратмалла мар. Публикаци умӗнче чӑвашла куҫарӑва чех чӗлхине тӑхӑнса ҫӳрекен тӗрӗс куҫарнине ӗненмелле.

Юлашкинчен, чехла куҫару лайӑх служби заказа хӑвӑрт пурнӑҫлама май парать. Сӑмах локализаци ҫинчен пырать пулсан, вӑхӑт яланах татӑклӑ вырӑн йышӑнать, ҫавӑнпа та эсир суйласа илнӗ сервис пахалӑха сиен кӳмесӗр палӑртнӑ вӑхӑтра усӑ курма пултарнине сирӗн ӗненмелле.

Ӗҫ чехла куҫару патне ҫитсен чӗлхепе культура нюансӗсене ӑнланакан професси службине тупмалла. Куҫару тӗрӗс пулӑшӑвӗсемпе усӑ курса, эсир сирӗн контента локализациленӗ, тухӑҫлӑ панӑ тата чех чӗлхеллӗ халӑх лайӑх йышӑнасса шанма пултаратӑр.

Хӑш ҫӗршывсенче чехла калаҫаҫҫӗ?

Чех чӗлхипе ытларах Чех Республикинче калаҫаҫҫӗ. Австрире, Германире, Венгрире, Польшӑра, Словакире Тата Украинӑра та чех чӗлхеллӗ халӑх нумай пурӑнать. Ун ҫинче Австрали, Канада, Хорвати, Франци, Итали, Румыни, Серби тата Пӗрлешӳллӗ Штатсем пек ытти ҫӗршывсенчи ҫынсен шучӗ сахалтарах калаҫать.

Чех чӗлхи историйӗ мӗнле?

Индоевропӑри ҫичӗ чӗлхене кӗрекен чех чӗлхи - хӗвеланӑҫ славян чӗлхи. Вӑл словаксемпе питӗ тачӑ ҫыхӑннӑ тата Чех Республикин официаллӑ чӗлхи пулса тӑрать. Ҫак чӗлхе ӗмӗр-ӗмӗрех латынь, нимӗҫ тата поляк чӗлхисене вӑйлӑ витӗм кӳнӗ.
Ку чӗлхе пуррине чи ир кӑтартакан свидетельствӑсем 10 ӗмӗре кӗреҫҫӗ, ун чухне ӑна хальхи Чех Республикин территорийӗнче пӗрремӗш хут документланӑ. Вӑл вӑхӑтра ку чӗлхене богемский пекех пӗлнӗ, унпа ытларах Богем регионӗнче калаҫнӑ. 11-12 ӗмӗр хушшинче вӑл, оригинал чӗлхин хӑш-пӗр енӗсене ҫаплах упраса хӑварман пулин те, старославян чӗлхинчен эволюциленӗ.
14-мӗш ӗмӗрте чех чӗлхи ҫыру формипе усӑ курма пуҫланӑ, вӑтам ӗмӗрти чӗлхе версийӗ палӑрнӑ. Ҫак вӑхӑтра чӗлхе латынь, нимӗҫ тата поляк чӗлхисем витӗм кӳнине пула темиҫе улшӑну тӳснӗ те майӗпен хальхи чех чӗлхи пулса тӑнӑ.
1882 ҫулта Чехсен лингвисчӗ Чен Зибрт хӑйӗн чех грамматикине пичетлесе кӑларнӑ, вӑл чӗлхене стандартизацилемелли никӗс пулса тӑнӑ. Каярахпа ҫак чӗлхене 1943 ҫулхи чех орфографийӗ ҫинчен Калакан Саккунпа килӗшӳллӗн унификациленӗ, вӑл Пӗтӗм Чех Республики валли пӗтӗмӗшле ҫыру чӗлхи вырнаҫтарнӑ.
Ҫавӑнтанпа чӗлхе малалла аталаннӑ, паян ун ҫинче чех Республикипе Словакире 9 миллион ытла ҫын калаҫать.

Чех чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Ян Гус (1369-1415): чехсен тӗн реформаторӗ, философ тата Прагӑри карл университетӗнче теологи преподавателӗ Ян Гус чех чӗлхине аталантарма пысӑк витӗм кӳнӗ. Унӑн проповедьӗсемпе витӗмлӗ ӗҫӗсене чех чӗлхипе ҫырнӑ, ӑна чехире официаллӑ чӗлхе статусне ҫирӗплетме пулӑшнӑ.
2. Вацлав Яка (1883-1949): Чехсен Паллӑ лингвисчӗ тата Прагӑри карлов университечӗн славян чӗлхисен профессорӗ Вацлав Яка, чех чӗлхипе нумай ӗҫсен авторӗ, чех грамматикипе орфографине шута илсе. Вӑл ҫавӑн пекех 1926 ҫулта йышӑннӑ тата паян чехословаки чӗлхин официаллӑ стандарчӗ пулса тӑракан патшалӑх чӗлхине туса хатӗрлес ӗҫе пысӑк тӳпе хыврӗ.
3. Немцова турри (1820-1862): Хӑйӗн романӗпе Чи паллӑ "Бабичка" (Кукамай), Наци чӗрӗлӗвӗн чехсен юхӑмӗнче чехсен пӗлтерӗшлӗ кӗлетки тата чехла нумай ҫыракан пӗрремӗш авторсенчен пӗри пулнӑ. Унӑн ӗҫӗсем чехсен литература чӗлхине аталантарма тата литературӑра унпа усӑ курма пулӑшнӑ.
4. Йозеф Юнгман (1773-1847): Поэт тата лингвист, Йозеф Юнгман хальхи чех чӗлхине йӗркелес тӗлӗшпе пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ. Ун ҫумне тата нимӗҫ, итали тата француз чӗлхисем евӗрлӗ ытти чӗлхесенчен нумай сӑмах, чех чӗлхине литература чӗлхипе йӗркелеме пулӑшакан пулӑшу хушса ҫыраҫҫӗ.
5. Дивиш Прокоп (1719-1765): Лингвист тата полиглот, Прокоп Дивиш чех лигвистикин ӑру пуҫлӑхӗсенчен пӗри шутланать. Танлаштаруллӑ лингвистикӑпа, грамматикӑпа тата фонологипе вӑл нумай ҫырать, ӑна чех чӗлхине реформӑлас тата официаллӑ ҫыру валли лайӑхрах майсем тупса пама пулӑшаҫҫӗ, тесе ҫыраҫҫӗ.

Чех чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Чех чӗлхи хӗвеланӑҫ славянла чӗлхе пулса тӑрать, ку вӑл поляк, словак тата вырӑс чӗлхисем пекех славян чӗлхисем йышӑнса тӑнине пӗлтерет. Унӑн ытти чӗлхесемпе танлаштарсан хӑйне уйрӑм характеристика пур.
Чех чӗлхи вӑл-коллективлӑ чӗлхе, ку вӑл сӑмахсем хӑйсен формине предложенин функцине кура улӑштарнине пӗлтерет. Вӑл ҫавӑн пекех агглютинаци тытса тӑрать, вӑл приставкӑсемпе суффикссене ҫӗнӗ сӑмахсем вӗрентме е нюанс пӗлтерӗшне палӑртма хушнине пӗлтерет. Чех чӗлхинче ҫичӗ падеж (акӑлчан чӗлхипе танлаштарсан, унта мӗн пурӗ те иккӗ-подлежащипе объект). Ҫичӗ падеж пурлӑх, местоименисене, паллӑ ячӗсене тата хисепсене пырса тивеҫҫӗ, сӗнӳре сӑмах пӗлтерӗшне кӑтартаҫҫӗ.
Юлашкинчен, чех чӗлхи-вӑйлӑ фонетика чӗлхи, ҫырусемпе чӗлхе-ҫӑварсем пӗр-пӗринпе килӗшсе тӑраҫҫӗ. Ку сӑмахсен пӗлтерӗшне ӑнланмасӑр, ӑна ҫӑмӑллӑнах калама май парать.

Чех чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Чех грамматикипе произведенисен никӗсӗсене вӗренме тытӑнӑр. Нумай кӗнеке тата онлайн-ресурс пур, вӗсем сире чӗлхе никӗсне алла илме пулӑшӗҫ.
2. Тавар запасне тиенӗр. Ӑнлану никӗсне хывас тесе уҫҫи пуплевӗсене тата час-часах усӑ куракан сӑмахсене вӗренӗр.
3. Хӑвӑра кӑткӑсрах темӑсемпе тӗрӗслесе пӑхӑр. Хӑвӑрӑн калаҫу тата ҫыру чӗлхине уҫӑр, кӑткӑс сӗнӳсене, глаголсен формисене тата тӗрлӗ вӑхӑтсене практикацилӗр.
4. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсене итлӗр те ют ҫӗршыв фильмӗсене пӑхӑр. Хӑвӑрӑн произведенине тата чӗлхене ӑнланнине хӑйрас тесе, массӑллӑ информаци хатӗрӗсене, телепрограммӑсене, радиостанцисене, подкассене, чехсен акценчӗпе сленгӗсене илтес тата вӗсене хӑнӑхас тесе вӗренӗр.
5. Чех чӗлхеллӗ ҫӗршывра вӑхӑта ирттерӗр. Ку вӑл чӗлхепе культурӑна пӗтӗмӗшпех путса лармалли чи лайӑх меслет. Май ҫук пулсан, чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе е чехла калаҫакан ушкӑнсемпе е пӗр-пӗринпе ҫыхӑну тытма тӑрӑшӑр.

Тӗнче космополитлӑ пулса пынӑ май казахла куҫару пысӑкрах та пӗлтерӗшлӗрех процесс пулса тӑрать. Тӗнче рынокӗсем ӳснӗҫемӗн казах чӗлхине тӗрӗс куҫарас ӗҫре кирлӗ пулса пырать. Казах чӗлхине урӑх чӗлхесене куҫарни тата пачах урӑхла кӑткӑс процесс пулма пултарать, пахалӑхлӑ куҫарӑва тивӗҫтерес тесен чӗлхепе унӑн грамматикине, ҫавӑн пекех ҫӗршывсем хушшинчи культура уйрӑмлӑхӗсене ӑнланни кирлӗ.

Казахла-тӗрӗк чӗлхи, унпа ытларах Казахстанра, ҫавӑн пекех Узбекистанра, Китайра, Кыргызстанра, Раҫҫейре тата ытти совет республикисенче калаҫаҫҫӗ. Ӗмӗрсем тӑршшӗпех ӑна араб, перси тата вырӑс чӗлхисем витӗм кӳнӗ. Чӗлхе тӑватӑ диалектран тӑрать: Кӑнтӑр, Ҫурҫӗр, Кӑнтӑр-Хӗвелтухӑҫ тата Хӗвеланӑҫ. Мӗнле диалекта куҫарнине кура хӑшпӗр грамматикӑпа усӑ курмалли правилӑсем улшӑнма пултараҫҫӗ. Ҫавна май куҫару проекчӗ ҫине куҫиччен кашни диалекта ӑнланни кирлӗ.

Кунсӑр пуҫне, чӗлхе ҫине витӗм кӳрекен культурӑллӑ нюанссене сисӗмлӗ пулмалла. Тӗслӗхрен, ӗҫ ыйтӑвӗсене сӳтсе явнӑ чухне формальнӑй чӗлхепе час-часах усӑ кураҫҫӗ, ҫав вӑхӑтрах информаци чӗлхи ирӗклӗ калаҫусенче час-часах кӑмӑллӑрах. Ҫавӑн пекех тӑлмачӑн ҫулне шута илмелле, мӗншӗн тесен ҫамрӑк тӑлмачсем вунӑ ҫул каялла усӑ курнӑ кивӗ сӑмахсене е сӑмахсене пӗлмеҫҫӗ.

Юлашкинчен, тӑлмачсен алфавитпа тата вӗсем куҫаракан чӗлхе системипе паллашмалла. Казах чӗлхине виҫӗ тӗрлӗ алфавит ҫырнӑ, анчах паян кириллица ытларах усӑ курать. Кунсӑр пуҫне чӗлхере куҫарнӑ чухне шута илмелли хӑйӗн ҫырулӑх паллисем пур.

Юлашкинчен, казахла куҫару чӗлхене, унӑн диалекчӗсене, культура нюансӗсене тата алфавита ӑнланма ыйтать. Ҫак анспектсене шута илсе тӑлмачсем палӑртнӑ пӗлтерӗве тӗп-тӗрӗс пӗлтерекен куҫарусен пахалӑхне тивӗҫтерме пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче казахла калаҫаҫҫӗ?

Казах чӗлхи Казахстанра официаллӑ чӗлхе шутланать, Ҫавӑн пекех Раҫҫейре тата Китайӑн, Афганистанӑн, Турципе Монголин хӑш-пӗр пайӗсенче калаҫаҫҫӗ.

Казах чӗлхин историйӗ мӗнле?

Казах чӗлхин историйӗ 1400 ҫул тӗлне, Ӑна Пӗрремӗш хут Вӑтаҫӗр Азири ҫеҫенхирсенче пурӑнакан куҫса ҫӳрекен тӗрӗк чӗлхеллӗ йӑхсем хушшинче ҫыру чӗлхипе усӑ курнӑ чухне тухать. Казах чӗлхинчи нумай сӑмахсене ытти тӗрӗк чӗлхисенчен, ҫавӑн пекех перси, араб тата вырӑс чӗлхисенчен илнӗ тесе шутлаҫҫӗ. 18 ӗмӗр тӗлне казах чӗлхи Казахстанра доминировка тӑвакан чӗлхе пулса тӑнӑ, сталинла тапхӑр хыҫҫӑн Вӑл 1996 ҫулта Казахстанри официаллӑ чӗлхе пулса тӑнӑ. Паян унпа 11 миллион ытла ҫын, ытларах Казахстанра, Узбекистанра тата Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ.

Казах чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Абай Кунанбайулсем (1845-1904) - хальхи казах литературин Ашшӗ, ҫӗнӗ литература стилне кӗртнӗ, чӗлхине ҫӗнетнӗ поэтпа философ пекех паллӑ.
2. Магжан Жумабаев (1866-1938) - хальхи казах чӗлхин ҫырулӑхне стандартизациленӗ писатель тата педагог.
3. Мухтар Ауэзов (1897-1961) - паллӑ писатель, драматург тата Совет Казахстанӗнчи вӗренӳ министрӗ, ӑна хальхи казах чӗлхине кодификаципе аталантарасси тесе шутлаҫҫӗ.
4. Габит Муссепов (1894-1937) - лингвист, педагог тата этнограф, казах чӗлхине аталантарас ӗҫе ирхи тӳпе хывнӑскер.
5. Ерлан Нысанбаев (1903-1971) - чӗлхе реформаторӗ тата Казах наукисен академине никӗслекен, казах чӗлхине ҫӗнетес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ.

Казах чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Казах чӗлхи тытӑмӗ агглютинативлӑ. Ку сӑмахсем морфе пӗрлештернипе пулса тӑнине пӗлтерет, вӗсенчен кашниех пӗр пӗлтерӗшлӗ. Казах чӗлхи те эгативлӑ-абсолютивлӑ синтаксис пур, вӑл куҫмалла мар сӗнӳпе куҫса ҫӳремелли предложени объектне те пӗр формӑпа палӑртма пултарассине пӗлтерет. Чӗлхере те глаголӑн тӑхӑр пӗлтерӗшлӗ тата ултӑ тапхӑрӗ пур.

Казах чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Никӗссене тӗпчеме тытӑнӑр. Алфавита мӗнле вуламаллине те, ҫырмаллине те, сӑмахсене мӗнле каламаллине те вӗренӗр. 2. Предложенисен грамматикипе структурине вӗренӗр. Эсир Интернетра усӑллӑ ресурссем нумай тупма пултаратӑр. 3. Казах музыкине итлӗр те казах фильмӗсемпе телепередачисене пӑхӑр, калаҫу чӗлхипе паллашма. 4. Репетиторпа е чӗлхе йӑтса ҫӳрекенпе практикӑра усӑ курӑр. Таркӑн пулас тесен, ҫак чӗлхепе калаҫакан калаҫӑва тата хӑлхана практикацилес пулать. 5. Малалла вӗренӗр. Чӗлхене тата унпа усӑ курмалли практикӑна вӗренмешкӗн кашни кунах кӑштах вӑхӑт уйӑрӑр. 6. Культурӑна тиенӗр. Кӗнеке вулани, музыкӑна итлени тата казах пурнӑҫӗпе паллашни сире чӗлхене лайӑхрах ӑнланма пулӑшӗҫ.