Malta Bashkır Aýdarma

Malta tiline aýdarý adamdarǵa Sısılıanyń ońtústigindegi Jerorta teńizindegi Maltanyń tili men mádenıetin túsinýge múmkindik beredi. Maltanyń resmı tili-latyn áripterimen jazylǵan Malta, semıt tili. Malta tili arab tiline uqsas bolǵanymen, onyń keıbir aıyrmashylyqtary bar, bul ana tilinde sóılemeıtinderge ony Malta tiline aýdarmaı túsiný qıynǵa soǵady.

Malta tiliniń fınıkıalyqtar men rımdikterden bastaý alatyn uzaq tarıhy bar. Ǵasyrlar boıy Malta tiliniń damýyna ıtalán, aǵylshyn jáne fransýz sıaqty basqa da tilder áser etti. Osyǵan baılanysty tildiń núanstaryn tolyq túsiný úshin Malta tiline aýdarma alý mańyzdy.

Malta tiline naqty aýdarmany alýǵa keletin bolsaq, birneshe nusqalar bar. Kásibı aýdarma qyzmetteri iskerlik qujattardan bastap zańdy jáne medısınalyq qujattarǵa deıingi kez kelgen qujattardy nemese mátinderdi aýyzsha aýdarý qyzmetterin usyna alady. Kásibı aýdarma qyzmetimen jumys barlyq mátinniń bastapqy maǵynasy men dızaınyn saqtaı otyryp, dál aýdarylýyn qamtamasyz etedi.

Eger siz únemdi opsıany izdeseńiz, onlaın aýdarma qyzmetterin usynatyn kóptegen veb-saıttar bar. Bul veb-saıttar ádette ártúrli tilderge, sonyń ishinde Malta tiline aýdarmalardy usynady. Internettegi aýdarma qyzmetteri naqty aýdarmany qamtamasyz ete alatynyna qaramastan, olar árqashan barlyq mádenı núanstardy qarastyra almaıdy. Sondyqtan Maltaǵa sıfrlyq aýdarmalar qarapaıym qujattar men mátinder úshin jaqsy qoldanylady.

Sonymen, ınternette de, baspa túrinde de qol jetimdi kóptegen malta-aǵylshyn sózdikteri bar. Bul sózdikter sizge sózderdiń naqty aýdarmalaryn, sondaı-aq gramatıka men aıtylym týraly paıdaly keńester bere alady. Sózdik aýdarmalar paıdaly bolýy múmkin bolsa da, olar ádette shekteýli jáne kúrdeli qujattar úshin paıdalanylmaýy kerek.

Malta tiline aýdarmanyń qandaı Túri qajet bolsa da, sizdiń qajettilikterińiz úshin durys sheshim tabý mańyzdy. Kásibı aýdarma qyzmetteri sizge joǵary dáldiktegi aýdarmalardy usyna alady, al onlaın aýdarma qyzmetteri men sózdikter negizgi aýdarmalar úshin paıdaly bolýy múmkin. Tańdaýyńyzǵa qaramastan, Malta tiline aýdarý Maltanyń tili men mádenıetin jaqsy túsinýge kómektesedi.

Malta tilinde qaı elder sóıleıdi?

Malta tilinde negizinen Malta tilinde sóıleıdi, biraq Avstralıa, Kanada, Germanıa, Italıa, Ulybrıtanıa jáne Amerıka Qurama Shtattary sıaqty basqa elderdegi Malta dıasporasynyń músheleri de sóıleıdi.

Malta tiliniń tarıhy qandaı?

Malta tiliniń óte uzaq jáne alýan túrli tarıhy bar, onyń dáleli bizdiń zamanymyzdyń 10 ǵasyryna jatady. Ol Orta ǵasyrlarda Soltústik Afrıkadan qonystanýshylar sóıleıtin sıkýlo-Arab dıalektilerinen damydy dep esepteledi, sodan keıin olarǵa ıtalán, fransýz, ıspan jáne aǵylshyn tilderi qatty áser etti. Malta araly óziniń búkil tarıhynda ártúrli derjavalardyń qol astynda bolǵandyqtan, til araldy basyp alǵan derjavalardyń tilderinen ártúrli sózder men sóz tirkesterin biriktirdi. Nátıjesinde malta tili Eýropadaǵy eń erekshe tilderdiń biri bolyp tabylady jáne onyń leksıkonynda onyń tarıhyna engen barlyq mádenıetterdiń elementteri bar.

Malta tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1) Mıkıel Anton Vasallı (1764-1829): "Malta tiliniń ákesi" degen atpen belgili Vasallı Malta tilin birinshi bolyp standarttaǵan Malta lıngvısi, fılosofy jáne fılology boldy.
2) dan KARM Psaıla (1871-1961): Maltanyń aqyny jáne alǵashqy ulttyq aqyny, Psaıla Malta tilinde kóp jazdy jáne tilde birqatar jańa sózder men sóz tirkesterin qosýǵa jáne tanymal etýge jaýapty boldy.
3) Gýze Mýskat Azzopardı (1927-2007): Malta ádebıetiniń oqytýshysy, lıngvısi jáne zertteýshisi, Azzopardı Malta tilinde kóp jazdy, sonymen qatar qazirgi Malta ádebı tiline negiz bolǵan tildi iri lıngvısıkalyq jáne ádebı zertteý júrgizdi.
4) Anton van Lır (1905-1992): ıezýıt dinı qyzmetkeri, Van Lır HH ǵasyrdaǵy malta tili men ádebıetiniń jetekshi qaıratkerleriniń biri boldy jáne sol til úshin naqty emle júıesin qurýǵa jaýapty boldy.
5) Djo Frıggıerı (1936-2020): Malta aqyny jáne jazýshysy Frıggıerı aǵylshyn jáne Malta tilderinde kóp jazdy jáne qazirgi Malta tiliniń damýyna úlken úles qosty, sonymen qatar Malta poezıasynyń eń jaqsy avtorlarynyń biri bolyp sanaldy.

Malta tiliniń qurylymy qalaı?

Malta tiliniń qurylymy arab tiline uqsas, munda sózder úsh daýyssyz túbirden qurylady. Qurylymǵa fransýz jáne ıtalán tilderi de qatty áser etedi, zat esimderdiń aldynda belgili bir maqala qosylady jáne latyn tilinen shyqqan birneshe affıkster bolady. Malta tilinde de qos San bar, ıaǵnı zat esimder, syn esimder men etistikter sıngýlárly nemese qosarlanǵan túrde búgilýi múmkin.

Malta tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Malta gramatıkasy men aıtylymynyń negizderin úırenýden bastańyz. Gramatıka erejelerin túsindiretin onlaın resýrstar men oqýlyqtardy, sondaı-aq túsiný úshin sózderdi qalaı durys aıtý kerektigin izdeńiz.
2. Tájirıbe úshin til almasý seriktesin nemese topty tabyńyz. Malta tilinde sóıleıtin adammen sóılesý-úırenýdiń eń jaqsy tásili.
3. Malta radıosyn, fılmderin jáne teledıdar baǵdarlamalaryn tyńdańyz. Tilge nazar aýdaryńyz jáne estigenińizdi qaıtalaýǵa tyrysyńyz.
4. Sózdik pen gramatıkany jattyqtyrý úshin Duolingo sıaqty qoldanbany paıdalanyńyz. Tildik daǵdylardy úırenýdiń qurylymdyq ádisi bolýy paıdaly bolýy múmkin.
5. MALTALYQ dostar tabyńyz. Bul, árıne, tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili, óıtkeni ol Sizge shynaıy áńgimelesýdi, sondaı-aq úırenýge kómektesýge daıyn ana tilinde sóıleıtindermen sóılesýdi qamtamasyz etedi.
6. Múmkindiginshe Maltaǵa baryńyz. Maltanyń tiline, mádenıetine jáne adamdaryna enińiz. Osylaısha siz tildi tezirek meńgeresiz!

Bashqurt tili-Reseıdiń Bashqurtstan Respýblıkasyndaǵy bashqurt halqy sóıleıtin kóne túrki tili. Ol túrki tilderiniń qypshaq kishi tobyna jatady jáne shamamen 1,5 mıllıon adam sóıleıdi.

Bashqurt tili ár túrli, búkil respýblıka boıynsha ár túrli dıalektiler bar. Bul bashqurt tilinen jáne oǵan aýdarmany salystyrmaly túrde qıyn etedi. Dıalektiler arasynda aýdarmany qıyndatatyn birneshe negizgi aıyrmashylyqtar bar, mysaly, sózderdiń ár túrli aıaqtalýy jáne aıtylýyndaǵy ózgerister.

Dál aýdarmany qamtamasyz etý úshin tildiń núanstaryn túsinetin tájirıbeli bashqurt tilinde sóıleıtinderdiń bolýy mańyzdy. Bul aýdarmashylar ár túrli dıalektilerdi jaqsy bilýi kerek jáne tipti eń kishkentaı aıyrmashylyqtardy anyqtaı alýy kerek. Sondyqtan bashqurt tiline aýdarýǵa kelgende kásibı aýdarmashylarǵa jıi artyqshylyq beriledi.

Bashqurt tilinen aýdarmashyny izdeý kezinde eskerý qajet birneshe mańyzdy faktorlar bar. Tájirıbe óte mańyzdy; aýdarmashy túpnusqa tilin de, aýdarma tilin de bilýi kerek, sonymen qatar mádenı kontekstti túsinýi kerek. Sondaı-aq, aýdarmashynyń belgili bir tilde qoldanylatyn termınologıa týraly ózekti bilimi bar ekenine kóz jetkizý mańyzdy, óıtkeni ol ýaqyt óte kele ózgerýi múmkin.

Jalpy, bashqurt tilinen aýdarma Arnaıy bilim men daǵdylardy, sondaı-aq dıalektiler men mádenıetti túsinýdi qajet etedi. Boljaldy maǵynanyń dál berilýin qamtamasyz etý úshin tájirıbeli jáne bilimdi aýdarmashyny jaldaý mańyzdy.

Bashqurt tilinde qaı elder sóıleıdi?

Bashqurt tilinde negizinen Reseıde sóıleıdi, degenmen Qazaqstanda, Ýkraınada jáne Ózbekstanda sóıleýshilerdiń sany az.

Bashqurt tiliniń tarıhy qandaı?

Bashqurt tili-negizinen Reseıdiń Oral taýlary aımaǵynda ornalasqan Bashqurtstan Respýblıkasynda sóıleıtin túrki tili. Bul respýblıkanyń jalǵyz resmı tili, sonymen qatar kórshiles ýdmýrt azshylyǵynyń keıbir ókilderi sóıleıdi. Bul til kóptegen ǵasyrlar boıy qoldanylyp keledi jáne búgingi kúnge deıin aıtylyp júrgen eń kóne túrki tilderiniń biri bolyp tabylady.
Bashqurt tiline qatysty eń alǵashqy jazbasha siltemeler 16 ǵasyrǵa jatady. Osy ýaqytta oǵan arab jáne parsy tilderi qatty áser etti. 19 ǵasyrda bashqurt tili aımaqtaǵy birneshe túrli azshylyqtardyń jazbasha tiline aınaldy. Ol sondaı-aq ǵylymı eńbekterde qoldanyldy, bul onyń búkil aımaqqa taralýyna kómektesti.
Keńestik kezeńde bashqurt tili Reseıdiń yqpalynan qatty zardap shekti. Kóptegen bashqurt sózderi olardyń oryssha balamalarymen aýystyryldy. Bul til mektepterde de oqytyldy jáne biryńǵaı bashqurt álipbıin qurýǵa áreket jasaldy.
Postkeńestik dáýirde bashqurt tili belsendi qoldanyla bastady jáne bul tildi saqtaýǵa kóp kúsh jumsaldy. Qazir kóptegen adamdar bashqurt tilin ekinshi til retinde úırenýde, al Bashqurtstan Respýblıkasynyń Úkimeti bul tildiń ómir súrýin qamtamasyz etý úshin barǵan saıyn kúsh salýda.

Bashqurt tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Ildar Gabdrafıkov-aqyn, pýblısıs jáne senarıst, ol bashqurt ádebıeti men bashqurt tiliniń qaıta órleýindegi mańyzdy tulǵa boldy.
2. Nıkolaı Ǵalıhanov-bashqurt ǵalymy jáne aqyny, ol bashqurt tilinde ondaǵan shyǵarmalar jazdy jáne qazirgi bashqurt ǵylymynyń negizin qalaýshy bolyp sanalady.
3. Damır Ismagılov-akademık, fılosof jáne lıngvıs, ol bashqurt tilinde sóıleıtinder arasynda saýattylyq deńgeıin arttyrý úshin kóp jumys jasady jáne bashqurt tilinde kóptegen jazbasha jumystar jasady.
4. Ásker Aıymbetov - bashqurt aqyny, prozashy jáne ǵalym, ol bashqurt tili men ádebıeti salasyndaǵy jetekshi tulǵalardyń biri boldy jáne osy tilde birneshe iri shyǵarmalar jazdy.
5. Irek Iahına-áıgili bashqurt jazýshysy jáne dramatýrgi, onyń shyǵarmalary tek Reseıde ǵana emes, búkil álemde tanylǵan jáne ol bashqurt tilin oqyrmandarǵa qol jetimdi etý úshin kóp nárse jasady.

Bashqurt tiliniń qurylymy qalaı?

Bashqurt tili-túrki tilder otbasynyń qypshaq tarmaǵyna jatatyn aglútınatıvti til. Ol gramatıkalyq fýnksıalardy bildirý úshin qoldanylatyn jurnaqtar men arnaıy dybystardy qoldanýmen sıpattalady. Bashqurt tilinde daýyssyz jáne daýysty dybystardyń baı júıesi bar, onyń jalpy qurylymyn býyn jáne qatysýshy qurylymdar quraıdy.

Bashqurt tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Bashqurt alfavıtimen jáne aıtylýymen tanysyńyz. Eger siz bashqurt tilin endi ǵana úırenip jatsańyz, bul eń mańyzdy alǵashqy qadam. Bashqurt tilindegi keıbir negizgi mátinderdi oqýdan bastańyz jáne ár áriptiń durys aıtylýyn úırenińiz.
2. Tárbıeshini nemese kýrsty tabýǵa tyrysyńyz. Tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili-ana tilinde sóıleıtin adammen jeke bilim alý. Eger bul múmkin bolmasa, tildi úırenýge kómektesetin jergilikti kýrstardy nemese aýdıo jáne beıne kýrstardy qarańyz.
3. Bashqurt tilinde kóptegen materıaldardy oqyńyz, tyńdańyz jáne kórińiz. Siz tilmen jaqsyraq tanysqan saıyn, bashqurt tilinde buqaralyq aqparat quraldaryn oqýdy jáne tyńdaýdy jalǵastyryńyz. Bashqurt tilindegi aýdıo jazbalardy, ádebıetterdi, fılmder men ánderdi taýyp kórińiz jáne basyńyzben tilge enińiz.
4. Bashqurt tilinde sóılesýge mashyqtanyńyz. Tájirıbe úshin seriktes tabyńyz nemese adamdar bashqurt tilinde sóıleıtin onlaın forýmǵa qosylyńyz. Qatelikter jiberýden qoryqpańyz-bul oqytýdyń bir bóligi!
5. Oqýdy jalǵastyryńyz. Eger siz negizdermen yńǵaıly bolsańyz da, árqashan úırenýge jáne jattyǵýǵa bolatyn jańa nárse bar. Bashqurt tilinde múmkindiginshe kóp materıaldardy oqýdy, tyńdaýdy jáne kórýdi jalǵastyryńyz.