Бирманскай Саха тыла Тылбаастаа

Бирман тылбааһа: культуралар икки ардыларыгар муоста

Бу глобализацияламмыт аан дойдуга култуура уонна тыл сайдыыта булгуччулаах буолар. Азияҕа уонна аан дойду үрдүнэн саҥарар үгүс тэрилтэлэргэ уонна тэрилтэлэргэ бэйэлэрин клиеннэрин кытта бодоруһар кыахтара улахан суолталаах. Ол иһин бирман тыла чопчу уонна эрэллээх тылбаастанара улахан суолталаах.

Бирман тылыгар тылбаас араас дойдулартан, култууралартан уонна тыллартан тэрилтэлэри, тэрилтэлэри уонна дьон икки ардыларыгар барсыыга көмөлөһүөн сөп. Бу дьону сомоҕолуур, кинилэргэ бодоруһар, сибээс олохтуур, бииргэ үлэлииргэ көмөлөһөр. Аан дойду үрдүнэн 33 мөлүйүөн киһи кырата дииллэр мэхэньиисим тыла. Бирма официальнай тыл буолар эрээри, онно карен, мон, качин, ракхайн, шан уонна ва курдук атын тылларга эмиэ этэллэр. Онон бу атын тыллары олохтоох дьону кытта дьиҥнээхтик бодоруһар кыахтаах буоллаххытына, өйдүүргүт улахан суолталаах.

Бирман тылыгар саамай чуолкайдык уонна эрэллээх тылбааһы ылар туһугар Мэхэньиисимҥэ туттуллар идэтийбит сулууспаны кытта бииргэ үлэлээһин улахан суолталаах. Профессиональнай тылбаасчыттар Бирма тылын, култууратын курдук үчүгэйдик өйдүөхтээхтэр уонна үчүгэйдик өйдүөхтээхтэр. Кинилэр эмиэ тыл, тыл Ньургуһун кытта билсиэхтээхтэр. Ити тылбаас чопчу уонна сыыһа буолуо уонна кыра да деталлар моһоллубаттарын мэктиэлиир көмөлөөх.

Бирман тылыгар профессиональнай тылбаас баар буолан предприятиеларга уонна тэрилтэлэргэ өссө киэҥ аудиторияны тардарга көмөлөһөр. Культура уонна тыл культуратын өйдөөн, тэрилтэлэр уонна тэрилтэлэр бэйэлэрин клиеннэрин кытта сыһыаны олохтуохтарын сөп, позитивнай сибээстэри олохтуурга уонна ситиһиилээх түмүктэри ситиһэргэ кыаҕы улаатыннарыахтарын сөп.

Уопсайынан, бирман тыла бирман тылыгар сыһыаннаах атын дойдулартан дьону кытары бизнеһи ыытыы дьоһун сорҕото буолар. Тылы уонна культураны өйдөөн, тэрилтэлэр уонна тэрилтэлэр алтыһыыны олохтоон, глобальнай экономикаҕа көмөлөһөн, үүнэн- сайдан, чэчирээн иһиэхтэрин сөп.

Бирман тыла ханнык дойдуларга этиллэрий?

Бирма-Мьянма официальнай тыла (урут Бирма курдук биллэр). Онно регион атын дойдуларыгар Баҥкладеш, Индия уонна Таиланд киллэрэн туран этэллэр.

Бирман тылын историята хайдаҕый?

Бирман тыла-Илиҥҥи индоар тыла, атын тылларга уруулуу-тибето- бирман уонна мон- кхмер тыла. Кини билиҥҥи Мэҥэ- Хаҥалас сиригэр 2- с уонна 10- с үйэлэргэ олохтоммут миссионердар ити тыллартан сайдыбыттара, ону тэҥэ буддийскай миссионердары 9- с уонна 10- с үйэлэргэ олохтообуттара.
11- с үйэттэн саҕалаан үгүс тиэргэҥҥэ, таҥара дьиэтигэр туттуллар литературнай тыл буолбута. 14 үйэ ортотугар бу тыл аан дойду дыбарыаһын официальнай тылынан буолла. Кэлиҥҥи хас да сыл устата дойду үрдүнэн тарҕаммыт, Тунг киин куоратын официальнай тыла 1511 с. буолбут.
19- с үйэҕэ сурук- Бичик балачча уларыйда, бу тыл официальнай докумуоннарга, поэзияҕа туттуллубута. Колониализм Британия кэмигэр английскай тыл буолбута, Бирма литературата английскай тыллары кытта булкуйан барбыта. Сыллары кытта аныгы тылга адаптацияламмыт, саҥа этиилэри уонна омук источниктарыттан киллэрэн, английскай тылы киллэрэн туран.

Бирман тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Доктор Ко Ааг: бирман тылыгар элбэх кинигэлэри, ыстатыйалары суруйбут бастакы бирман лингвистэриттэн биирдэстэрэ.
2. У Чит Маунг: У Чита Маунг 1964 сылтан 1971 сылга диэри холбоһуктаах Королевствоҕа Бирма кэнниттэн Великобритания тылыгар уонна культуратыгар киириигэ улахан сыратын уурбута.
3. Тан: танка холбоһуктаах Нациялар тэрилтэлэрин үһүс генеральнай секретарынан дьарыктанар бирман дипломата этэ. Кини үлэтэ бирман тылын популяризациялааһыҥҥа уонна популяризациялааһыҥҥа туһуланар.
4. Дуораана Твин: суон дуораана Твин-суруксут уонна поэтесса биллиилээх суруйааччыта, ону тэҥэ бирман тылын популяризациялааһын уонна популяризациялааһын дьоһун көрүҥэ.
5. Тейн Тин: тейн Тин бирман тыла уонна кини литературатын популяризациялааһыҥҥа, өйдөтүүгэ дьулуурдаахтык үлэлээбит аатырбыт бирман лингвиһэ этэ.

Бирман тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Бирман тыла-тональнай тыл, ол аата тыл тонтон тутулуга суох араас суолталаах буолуон сөп. Бу тыл бэрээдэгэ ис хоһоонун (баар уонна туохтуурдары) курдук суолталамматын көрдөрөр. Тыл структурата-сэһэн (тыл бүтэй дорҕооно-бүтэй дорҕооно) уонна тыл индийскэй сурукка маарынныыр ураты шрифт суруллубут.

Саамай сөптөөх ньыманан Саха тылын хайдах үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Онлайн- курстан саҕалааьын: Саха тылын уонна литературатын уруоктарын ыытыаххытын сеп. Бу курстар структурнай уруоктары үөрэтэллэр уонна тылдьыт саппааһыгар диэри тутталлар.
2. Репетитор Булуҥ: бирман тылын түргэнник үөрэтиэххин уонна төрүт үгэскитин салҕыаххытын баҕарар буоллаххытына чааһынай репетиторы буларга сананыҥ. Репетитор тус бэйэҕитигэр тус бэйэҕитигэр, тус сыаллаах- соруктаах үөрэҕи биэриэн уонна көмөлөһүөн сөп.
3. Ааҕыҥ, истиҥ уонна көрүҥ: ханнык баҕарар тылы көҥүл баһылаатаххыт, ааҕыыга, аудованиеҕа, кэпсэтиигэ саҥарыаххыт. Ааҕарга бирманскай кинигэлэри уонна сурунааллары Булуҥ, бирман шоу уонна киинэлэри көрдүҥ, ону тэҥэ бирман ырыаларын истиэххит.
4. Таһаҕаһы тиэйиҥ: тылга- өскө, этигэр- хааныгар туох да тэҥнэспэт-бирман омуга суох. Санааҥ көрүҥ, тыл носителин кытта бириэмэни ыытыҥ уонна тыл үөрүйэхтэрин чахчы тупсарар туһугар.

Саха-түүр тыла, манна Арассыыйа хотугулуу- Илиҥҥи өттүгэр мөлүйүөн аҥаарыттан тахса киһи саҥарыллар. Тыл саҥа официальнай билиниини ылбытынан, уруккутунан сахалыы тылбаас өҥөтүгэр дьоһун ирдэбил баар. Бу ыстатыйаҕа Саха тылын уонна кинини кытта тылбаас суолтатын ырытан көрүөхпүт, ону тэҥэ бу процесска сыһыаннаах проблемалары дьүүллэһиэхпит.

Саха тылыгар Россияҕа эрэ буолбакка, Монголия, Кытай уонна Казахстан курдук дойдуларга эмиэ этэллэр. Ол аата Саха тылыгар, ону таһынан дойду иһигэр тылбаас өҥөтүгэр аан дойдутааҕы наадыйыы баар. Тылбаас сүрүн сыала Саха тылыгар уонна кинини кытта - төрүт омуктар обществоларын уонна атын интэриэстээх өрүттэрин ортотугар бодоруһуу. Ону тэҥэ юридическай докумуоннарга, дипломатическай сөбүлэһиилэргэ, үөрэх матырыйаалларыгар, маассабай информация уонна культура уонна да атын докумуоннарга сыһыаннаах матырыйааллар наадалар.

Дьыала Саха тылыгар уонна кинини кытта тылбаас тиийдэҕинэ сорох дьоһуннаах проблемалары өйдүөххэ наада. Бастатан туран, производство кыһалҕата баар. Саха тылыгар региональнай диалектан көрөн тылга уратылар бааллар. Онон, тылбаасчыттар бу регионнааҕы вариациялары кытта билсиһэн, чуолкайдаһан үлэлииллэрэ наадалаах. Өссө биир проблеманан үгүс тыл туттулларыттан тутулуга суох хас да суолталаах. Ити тыл сөптөөх суолтатын эбэтэр суолтатын быһаарыыны тылбаасчыттарга ыарырҕатар.

Саха тыла уонна кинини кытта сибээстээх ыарахаттар баалларын үрдүнэн, бу процесс суолтатын билинии улахан суолталаах. Саха тыла билиниини ылыытын салгыы сайыннарар буолан, Саха тылын уонна киниттэн атын тылбаас үрдүк хаачыстыбатын уонна чуолкай хааччыллыытын хааччыйара улахан суолталаах. Олоңхо достоинство для поддержания культуры и связи, особенно среди коренных общиналар, культуры так часто маргинализацияланар.

Ханнык дойдуларга сахалыы саҥаралларый?

Саха тылыгар Россияҕа, Кытайга уонна Монголияҕа дииллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Саха тыла-хотугулуу- арҕаа түүр тылларыгар сыһыаннаах түүр тыла. Онно Россия Республикатыгар 500 000 киһи, сүрүннээн Лена өрүс бассейныгар уонна кини притоков бааллар. Саха тыла 14- с үйэ бастакы литературатыгар киирэр баай литературнай историялаах. Саха литературата Суфия поэттарын чугастааҕы Илин уонна киин Азия поэттарын, ону тэҥэ император Арассыыйаттан нуучча суруйааччылара уонна автордара күүстээх сабыдыаллаабыттара. Саха тылыгар бастакы сурун тиэкистэр, ол иһигэр корантан уонна лэгэнтэйтэн быһа тардыылар юсуфа уонна Зулайх туһунан итэҕэл тиэкистэрэ бааллара.
Саха тылыгар суруйбут бастакы оригинальнай айымньылара 19 үйэ бүтэһигэр баар буолбуттара: хоһооннор, кэпсээннэр уонна романнар, Саха норуотун күннээҕи олоҕун туһунан кэпсээннэр. Саха суруйааччылара эмиэ бэйэлэрин айымньыларыгар колониализмы утары охсуһуу, Сибиир культуратын уонна регион батталлаах норуоттарын ыарахан балаһыанньатын курдук киэҥ темалары чинчийии саҕаламмыта. 1920-1930 сс. Саха тыла Юрий Чегерев, Анатолий Семенов, Геннадий Титов уонна Иван Тазетдинов курдук суруйааччылары салайбыт литературнай ренессанс буолбута. Бу кэмҥэ Саха тылыгар бэчээттэммит кинигэ ахсаана лаппа улаатта, ону тэҥэ бу тылы Правительство уонна административнай докумуоннарга туһаныы элбээтэ.
Билигин Саха тыла кини аатын сөргүтэр, онно хас да саҥа хаһыат, сурунаал тахсар. Ону тэҥэ Саха тылын Россия тас өттүгэр үөрэтиигэ интэриэстэрэ улаатар, тоҕо диэтэххэ, аҕыйах университет бу тылынан курстары туруорсар.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Юрий Николаевич Винокуров-лингвист, историк уонна филолог; 2. Степан Георгиевич Островскай – Саха поэта, драматург, прозаик уонна тылбаасчыт; 3. Олег Михайлович Беляев – Саха литературоведа уонна публицист; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова – Саха фольклориһа; 5. Акулина Еловна Павлова-лексикограф уонна диалектология чинчийээччи.

Саха тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Саха тыла түүр тылларыгар сыһыаннаах уонна хотугулуу- Илиҥҥи бөлөх сорҕото буолар. Бу агглютинативнай тыл, ол аата кини суффикстары туһанар, кинилэр саҥа суолталары уонна формалары айарга дьүөрэлэһэр кыахтаах суффикстары туһаналлар. Саха тыла үрдүк флексиянан уратылаах, ол аата этиигэ туттуллалларыттан көрөн бэйэтин форматын уларыталлар. Суолталаах, солбуйар ааттар, даҕааһыннар уонна туохтуурдар кинилэр формаларын миэстэттэн көрөн быһаарыыны ирдииллэр.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Саха тылын учебнига эбэтэр инструкторга аналлаах экземпляры ылыҥ. Бу матырыйаалларга аҕалыллыбыт уруоктары чочуйуу-тылы тупсарыыга бастыҥ ньыма.
2. Практикаланыҥ, аудованиеҕа үөрэниҥ. Ханнык баҕарар тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - кинини практикалыахха сөп курдук, онон кэпсэтээччини буларга кыһаныҥ.
3. Сахалыы тылынан суруллубут матырыйаалы ааҕыҥ. Ол эһиэхэ тыл структуратын уонна грамматикатын өйдүүрүгэр көмөлөһөр.
4. Саха культуратын уонна историятын кытта билсиҥ. Дьон-сэргэ, кинилэр образтарын туһунан элбэҕи билэргит буоллар, ол эһиэхэ тылы өйдүүргүт ордук.
5. Сахалыы СИЭРИ- туому тутуһуҥ уонна истиҥ. Онлайн ресурсата элбэх: радиопрограмманы уонна тэлэбиидэнньэни киллэрэн туран, бу тылга киирэр.
6. Саха Сиригэр Кэлэ Сылдьыҥ. Региоҥҥа бириэмэни ыытан, тылы илдьэ сылдьар дьону кытта сэһэргэһэр кыаҕы ылыаххыт.