Малаллам Идиш Куҫар

Малаалам-Индире калаҫакан чӗлхе, унӑн культура еткерӗ пуян. Ку чӗлхепе индире те, ют ҫӗршывсенче те 35 миллион ытла ҫын калаҫать. Малаалсем ҫине куҫару пулӑшу ӗҫӗсен пӗлтерӗшне глобализаци ӳснӗҫемӗн хаклама йывӑр. Нумай чӗлхеллӗ хутшӑнас кӑмӑл ӳснӗҫемӗн ӳссе пынипе организацисем малаалсем ҫине шанчӑклӑ та тӗрӗс куҫарусене тивӗҫтерме квалификациллӗ специалистсене шыраҫҫӗ.

Малаалам-хӑйӗн ҫырӑвӗпе дравиди чӗлхи. Ку Вӑл Инди штачӗн Официаллӑ чӗлхи, Ҫавӑн пекех Индин официаллӑ чӗлхи тесе йышӑннӑ 23 чӗлхерен пӗри. Ытти чӗлхесем пекех малаалсен те хӑш-пӗр вариацисем регион тӑрӑх пулса тӑраҫҫӗ. Ҫавӑнпа та малаалсем ҫине куҫарас ӗҫе тарӑнрах хутшӑнас текенсен ҫак регионти вариацисене тӗпӗ-йӗрӗпе тишкермелле.

Малаалсем ҫине куҫарма ӳсекен ыйтӑва предприятисен, глобаллӑ организацисемпе правительство учрежденийӗсен малаалла калаҫакан регионсенчи ҫынсемпе хутшӑнмалла тесе палӑртнӑ. Ҫакна мӗн те пулин кӗртме пултарать - малаялам чӗлхипе маркетинг материалӗсем туса хурассинчен пуҫласа юридически документсене тата тытса тӑракан веб-сайта куҫариччен. Малааламран квалификациллӗ куҫаруҫӑсем те ҫак чӗлхепе ҫыхӑннӑ культурӑллӑ нюанссене ӑнланаҫҫӗ пулсан, уйрӑмах ӗҫлӗ тата маркетингла куҫарусем ҫинчен сӑмах пынӑ чухне, пысӑк пахалӑхлӑ.

Малааламран квалификациллӗ куҫаруҫӑ пулас тесен малааламӑна (унӑн пур вариантӗнче те), куҫару чӗлхипе те лайӑх пӗлмелле. Кунсӑр пуҫне ҫыру обществин вӑйлӑ хӑнӑхӑвӗсем, детальсене тимлӗх тата палӑртнӑ вӑхӑтра ӗҫлеме пӗлни - ҫаксем пурте кирлӗ пахалӑхсем. Эсир ик чӗлхене те чӗлхе йӑтса ҫӳрекен ҫын пек пӗлместӗр пулсан, куҫару е лингвистика тӗлӗшӗнчи степень яланах кирлӗ мар пулин те усӑллӑ пулма пултарать.

Организацисем нумай чӗлхеллӗ майпа усӑ курма май парасси ҫине ытларах та ытларах тимлӗх уйӑрнӑран малаалпа куҫаруҫӑсен ыйтӑвӗ ӳссех пырӗ. Тивӗҫлӗ квалификаци пур пулсан, кирек кам та ҫак кал-кал аталанакан отраслӗн пайӗ пулма тата пӗр-пӗринпе ытларах ҫыхӑнса тӑнӑҫлӑх тӑвас тесе хӑйӗн тӳпине хывма пултарать.

Хӑш ҫӗршывсенче малаалсен чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Малааламӑра ытларах Индире, Керал штатӗнче, ҫавӑн пекех карнатакпа Тамилнад штатӗсенче калаҫаҫҫӗ. Ун ҫинче Тата Араб Эмирачӗсемпе Пӗрлештернӗ Королевствӑра, Бахрейнӑра, Фиджире, Израильре, Малайзире, Катарӑра, Сингапурӑра пысӑках мар диаспора калаҫать.

Малаалсен чӗлхи историйӗ мӗнле?

Малаалсен чӗлхине чи ир ҫирӗплетни IX ӗмӗрти ученӑйсен ӗҫӗнче, "Рамачаритам"тесе ҫырнӑ Ираанман Тппи евӗрлех. 12 ӗмӗр тӗлне ҫак чӗлхе санскрит никӗсӗпе литературӑра усӑ куракан тата хальхи Кералӑн кӑнтӑр районӗсенче сарӑлнӑ литература пулса тӑнӑ.
Наммалвар тата Кулашекхар Алвиш пек поэтсем 14 ӗмӗртен пуҫласа хӑйсен тӗн композицийӗсем валли малаалсемпе усӑ курнӑ. Ҫак ир пулакан чӗлхе форми тамильскинчен те, санскритран та уйрӑлса тӑнӑ. Унта тулӑпа каннада кӗртнӗ ытти чӗлхе терминӗсене те кӗртнӗ.
16-мӗш ӗмӗрте Рамаянсемпе Махабхаратсене Эжутхачан Туннаттху Санскритран малаалсем ҫине куҫарни ҫак чӗлхене тата ытларах хавхалантарнӑ. Тепӗр темиҫе ҫӗр ҫул хушшинче писательсем малааламӑн тӗрлӗ диалекчӗсемпе хайлавсем хайланӑ. Ку вӑл португали, англи, франци тата голланди чӗлхисенчен сӑмахсем илнӗ хальхи малаалам килсе тухни патне илсе ҫитернӗ.
Ҫавӑнтан вара малаалсем керал штатӗнче официаллӑ чӗлхе пулса тӑнӑ, вӗренӳ, управлени, массӑллӑ информаци хатӗрӗсемпе тата тӗнпе усӑ курнӑ. Ҫавӑн пекех вӑл поэзи, пьесӑсем тата кӗске калавсем евӗрлӗ ҫӗнӗ литература жанрӗсем тума усӑ курнӑ, хальхи тӗнчере малалла аталанать.

Малаалсен чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Эжутачан (Ҫавӑн пекех Рамуджан Эжутачан Туннатта пӗлнӗ) – малааламсен чӗлхин чи пысӑк поэчӗ, ӑна хальхи малааламӑри литературӑн никӗсне тӑвасси тесе шутлаҫҫӗ.
2. Куман Асан – хальхи малааламӑри литературӑн триумвирателӗсенчен пӗри. Вӑл хӑйӗн ӗҫӗсемпе чинтхавиштая Шьямала "Эрехӗ", "Налини" тата "Чинтхавиштая Шьямала" пекех паллӑ.
3. Ульрик Парамешвар Айер-малааламӑри паллӑ поэт, вӑл хӑйӗн пӗрремӗш пичетленсе тухнӑ "Кавьяанушасансем" ятлӑ произведенийӗпе паллӑ. Ун ҫумне тата вӑл малаалсен поэзине хальхи пек пӑхни те хушса хураҫҫӗ.
4. Валлатхол Нара Менон – ҫавӑн пекех хальхи малааламӑри литературӑн триумвирателӗсенчен пӗри. Вӑл "Кханда Кавьяс" тата "Ухмахастха"пек классикӑлла темиҫе произведени ҫырнӑ.
5. Г.Шанкара Курупп – Хӑйӗн произведенийӗсемпе Паллӑ, "Ору Джудха малаалам" тата "Чие Ҫырли Паршанӗсем" пекех, вӑл малаалсем ҫинчи литературӑшӑн джнанпит премийӗн пӗрремӗш лауреачӗ пулнӑ.

Малаалсен чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Малаалсен чӗлхи агглютинативлӑ чӗлхе пулса тӑрать, ку вӑл аффиксацин ҫӳллӗ шайӗ тата ҫӗнӗ сӑмахсем вӗренмелли сӑмахсене е пуплевсене пӗрлештерес кӑмӑл пуррине пӗлтерет. Ҫак уйрӑмлӑх ӑна питӗ витӗмлӗ чӗлхепе калать, калаҫакана акӑлчан чӗлхинче кирлӗ сӑмахсен кӑткӑс шухӑшӗсене сахалтарах пама май парать. Малааламра V2-мӗш сӑмах йӗрки сӗнӗвӗн иккӗмӗш позицине лартнине пӗлтерет, анчах ӑна ҫирӗп пӑхӑнса тӑмаҫҫӗ. Ҫавӑн пекех ҫак чӗлхере тӗл пулакан грамматика структурисем те пур.

Малаалсен чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Малааламла ҫырнӑ кӗнекесемпе материалсене тиеме пуҫлӑр. Интернетра тӳлевсӗр PDF-файлсене, электрон кӗнекисемпе аудиофайлсене тупма ҫӑмӑл.
2. Малаалам чӗлхипе ҫӳрекенсен аудиозапиҫӗсене тупӑр. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем мӗнле каланине итлени вӗсене ирӗклӗн алла илме май парать.
3. Му Language Exchange е Conversation Exchange чӗлхепе улӑштармалли сайтсемпе усӑ курӑр.
4. Мадрас университечӗ Е Кайрали Малаалсем пек университетсем сӗнекен тӳлевсӗр онлайн-курссемпе усӑ курӑр.
5. Вырӑнти чӗлхе шкулне е вӗренӳ центрне вӗренме ҫырӑнасси ҫинчен шухӑшлӑр.
6. Чӗлхепе лайӑхрах паллашас тесе малааламри фильмсемпе телешоу ҫине пӑхӑр.
7. Кирлӗ сӑмахсемпе пуплевсене астуса юлма пулӑшакан карточкӑсемпе усӑ курӑр.
8. Эсир вӗреннӗ ҫӗнӗ сӑмахсемпе сӗнӳсем ҫырнӑ ҫырмалли пӗчӗк кӗнеке илсе пырӑр, вӗсене час-часах пӑхса тухӑр.
9. Май килнӗ таран хӑвӑрпа малааламскинче час-часах калаҫӑр.
10. Юлашкинчен, юлташсемпе тата ҫемьепе куллен калаҫура ҫак чӗлхепе усӑ курма май тупӑр.

Идиш - авалхи чӗлхе, унӑн тымарӗсем 10 ӗмӗрти Германие каяҫҫӗ, Анчах Вӑтаҫӗрпе Хӗвелтухӑҫ Европӑра ун ҫинче вӑтам ӗмӗртен пуҫласа калаҫаҫҫӗ. Ку темиҫе чӗлхе, чи малтан нимӗҫ, иврит, арамей тата славян чӗлхисен пӗрлешӗвӗ. Идиш хӑш чухне диалекта пӑхнӑ пек пӑхкалаҫҫӗ, анчах чӑннипе илсен, вӑл хӑйӗн синтаксисӗпе, морфологийӗпе тата словарьпе туллин чӗлхе. Ҫак чӗлхепе усӑ курни ӗмӗр-ӗмӗре диаспорӑна, ассимиляцие тата социаллӑ условисене улӑштарнине пула чакнӑ, анчах паян ун ҫинче хӑш-пӗр ҫӗршывсенчи ортодокс еврейӗсем нумайӑшӗ калаҫаҫҫӗ.

Идиш официаллӑ чӗлхе статусӗ ҫук пулин те, ун ҫинче калаҫакансем вӑл лингвистика тӗллевӗсем валли те, культура тӗллевӗсем валли те мӗн тери кирлине пӗлеҫҫӗ. Ҫавӑнпа та идиш ҫине куҫару пулӑшӑвӗпе чӗлхене упраса хӑварма тӑрӑшакан ҫынсем тӗнчере те пур. Тӑлмачсем идиша ӑнланакансемпе ун пек туманнисем хушшинчи тӗпсӗр шӑтӑка ҫӗнтерме пулӑшаҫҫӗ.

Идиш куҫарӑвӗн службисем идиш простояденийӗн пӗр пайӗ пулса тӑнӑ иврила терминсене, Библирен илнӗ сӑмахсем е тӗн йӑлисене палӑртма усӑ куракан пуплевсене тупма пултараҫҫӗ. Куҫару пулӑшнипе ҫак таса сӑмахсене идиш ҫинче ҫырнӑ е калаҫу сӑмахнех кӗртмелле. Ҫак чӗлхене пӗлменсемшӗн идиш ҫине куҫарма май тупни питӗ усӑллӑ пулма пултарать.

Документсене идиш ҫине куҫарнӑ куҫарусемпе пӗтӗм истори тӑршшӗпех усӑ курнӑ, миграци, тӗн, литература, лингвистика тата еврей историйӗ пек. Акӑ мӗншӗн идиш ҫинчен квалификациллӗ тӑлмачсене тупмалла, вӗсене ивритра та, нимӗҫле те сертификациленӗ. Чӗлхе ҫумне хушса, ҫак специалистсен культурӑна, контекста тата тӗрлӗ произведенисен лару-тӑрӑвне пӗлмелле, вӗсен куҫарӑвӗсем малтанхи шухӑша тӗп-тӗрӗс палӑртччӑр.

Идиш ҫине куҫарнисем чӗлхене вӗренес текенсене пысӑк пулӑшу параҫҫӗ кӑна мар, ӑна чӗррӗн упраса хӑварма та пулӑшаҫҫӗ. Идиш сӑмахӗсене тата сӑмахсене ытти чӗлхесем ҫине куҫарма пулӑшнӑ май куҫарусем чӗлхе пӗтӗмпех ҫухалассине сирсе яма пулӑшаҫҫӗ. Квалификациллӗ тӑлмачсем пулӑшнипе идиш чӗрӗ те сывӑ упранса юлать, еврей халӑхӗн культура тата йӑли-йӗркисене уҫса парать.

Хӑш ҫӗршывсенче чӗлхепе калаҫатӑн?

Идишӑра ытларах Пӗрлешӳллӗ Штатсен, Израилӗн, Российӑн, Беларусь, Украинӑн, Польшӑпа Венгри Штачӗсен еврейсен общинисенче калаҫаҫҫӗ. Унта Францире, Аргентинӑра, Австралинче, Кӑнтӑр Африкӑра, Канадӑра тата ытти ҫӗршывсенче еврейсен йышӗ сахалтарах калаҫать.

Чӗлхе историйӗ мӗнле?

Идиш - вӑтам чӗлхене хӑйӗн тымарӗсемпе кӗрсе каякан чӗлхе, ҫав чӗлхепе еврей-ашкеназсем пӗтӗм тӗнчипе калаҫаҫҫӗ. Вӑл 9 ӗмӗрте еврейсен общинисем хальхи Германипе ҫурҫӗр Францин территорийӗнче аталаннӑ вӑхӑтранпа еврей-ашкеназсен тӗп чӗлхипе ӗҫленӗ. Ку темиҫе чӗлхе хутӑшӗ, ивритпа арамей, ҫавӑн пекех славян, роман тата вӑтам германи диалекчӗсем.
Идиша пӗрремӗш хут европӑри еврейсем хушшинче 12 ӗмӗрте чапа тухнӑ, ун чухне вӑл йӑлана кӗнӗ ҫыру форми пек мар, калаҫу чӗлхипе усӑ курма пуҫланӑ. Ҫакӑ еврей халӑхӗн кӑмӑл-туйӑмӗпе ҫыхӑннӑ, вӑл час-часах географи енӗпе пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑнӑ, ҫапла вара вӑхӑт иртнӗҫемӗн тӗрлӗ диалектсем аталаннӑ. 15-16 ӗмӗр хушшинче идиш пӗтӗм Европа тӑрӑх сарӑлнӑ, европӑри еврейсен хушшинче хутшӑну чӗлхи пулса тӑнӑ.
Идиш та еврейсем пурӑнакан вырӑнти чӗлхесене вӑйлӑ витӗм кӳнӗ, ҫапла вара Пӗтӗм Европа, Африкӑпа Америкӑра тӗрлӗ диалектсем йӗркеленнӗ. Шалти уйрӑмлӑхсене пӑхмасӑрах идишӑн диалекчӗсем пӗтӗмӗшле грамматика, синтаксис тата словарьсен стандартлӑ запасӗ пур, ҫитменнине тата хӑш-пӗр диалект ҫине иврит вӑйлӑрах витӗм кӳчӗ, ыттисем ҫине - каярах чӗлхесем.
19-мӗш ӗмӗрте идишӑра литература аталансах пынӑ, ку чӗлхепе кӗнекесем, журналсем нумай пичетленсе тухнӑ. Анчах антисемитизм ӳсни, иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи хыҫҫӑн еврейсене нумайӑшне куҫарса кайни тата пӗрлешӳллӗ Штатсенче акӑлчан чӗлхине доминировать тӑвакан чӗлхе вырӑнне йышӑнни идиша калаҫу чӗлхи вырӑнне хунӑ. Паянхи пекех миллионшар ҫын пӗтӗм тӗнче тӑрӑх, ытларах Ҫурҫӗр Америкӑпа Израильре, ку чӗлхепе тахҫанхи пек анлӑн усӑ курмаҫҫӗ пулин те, идишӑпа калаҫаҫҫӗ.

Идиш чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Элиэзер Бен-Иегуда (1858-1922): Бен-Иегуде авалхи еврей чӗлхине ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратни тесе ҫыраҫҫӗ, вӑл иврита идиш сӑмахӗсене нумай кӗртнӗ. Вӑл та хальхи иврит словарьне ҫыракан, ҫав чӗлхепе статьясемпе кӗнекесем ҫыракан пӗрремӗш ҫын пулнӑ.
2. Шолом-Алейхем (1859-1916): Алейхем Идишӑра паллӑ писатель пулнӑ, Вӑл Еврейсен Хӗвелтухӑҫ Европӑри пурнӑҫӗ ҫинчен ҫырнӑ. Унӑн произведенийӗсем, ҫав шутра "Сӗт Сутакан Тевье", пӗтӗм тӗнчипе идиш сарма пулӑшнӑ.
3. Хаим Грэйд (1910-1982): Грэйд паллӑ романист тата идишӑри поэт пулнӑ. Унӑн еврей пурнӑҫӗнчи йывӑрлӑхсем ҫинчен калакан хайлавӗсем идиш чӗлхипе литературӑн чи лайӑх произведенийӗсенчен пӗри шутланать.
4. Макс Вайнрайх (1894-1969): Лингвист, профессор, никӗслекен тата ЕВРЕЙ тӗпчевӗсен ИНСТИТУЧӖН директорӗ УIVO ВИЛЬНЮСРА, Литва, Вайнрайх хӑйӗн пӗтӗм пурнӑҫне идиша вӗренес тата популяризацилес ӗҫе халалланӑ.
5. Ицик Мангер (1900-1969): Мангер идишӑри поэт тата 20 ӗмӗрти чи аслӑ писательсенчен пӗри пулнӑ. Вӑл чӗлхене ҫӗнӗрен чӗртсе ҫӗнетме тата ҫӗнетме пысӑк витӗм кӳчӗ.

Чӗлхе тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Идиша тытӑмӗ нимӗҫ чӗлхи тытӑмӗнче идентлӑ пекех. Вӑл субъект-глагол-объект йӗркипе туса лартнӑ сӑмахсенчен, пуплевӗшсенчен тӑрать. Идиш, яланхи пекех, нимӗҫле мар, кӗскерех, унта артикльсемпе, предлогсемпе тата пӑхӑнакан союзсемпе сахалтарах усӑ кураҫҫӗ. Идишӑра нимӗҫле глаголсен спряженийӗн системи ҫук, глаголсен хӑш-пӗр вӑхӑтӗсем нимӗҫле калаҫнинчен уйрӑлса тӑраҫҫӗ. Идишӑра та нимӗҫсен чӗлхинче ҫук хушма пайсем тата ытти элементсем пур.

Чӗлхене мӗнле вӗренмелле?

Идиша вӗренмелли чи лайӑх меслет вӑл-ку чӗлхене пуҫӗпех кӗрсе ларасси. Ку вӑл идише ҫинче калаҫнине итлени, идише ҫинчи кӗнекесемпе хаҫатсене вулани, ҫавӑн пекех идише ҫинчи фильмсемпе телепередачӑсене пӑхни пулать. Эсир те вырӑнти общество центрӗнче, университетра е онлайнра идиш курсне ҫырӑнма пултаратӑр. Унпа чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫнӑ чухне епле пулсан та усӑ курӑр, ку сире произведение тата грамматикӑна хӑнӑхма пулӑшӗ. Юлашкинчен, аллӑра идиш-акӑлчанла словарь тата глагол таблицисем тытӑр, вӗсем сире хӑвӑрӑн мӗнле ыйтусем ҫине те ответлеме пулӑшӗҫ.