Мари Сӑрчӗ Маратхӑсем Куҫар

Финн-угор чӗлхин уйрӑм диалекчӗ шутланать, тӗпрен Илсен Раҫҫей, Эстони тата Финлянди регионӗсенче пурӑнакан ту-мари халӑхӗн сахалӑшӗпе усӑ курать. Ку чӗлхе сахалрах пулин те ту-мари халӑхӗн культурӑллӑ хӑйне евӗрлӗхӗшӗн калама ҫук пысӑк пӗлтерӗшлӗ. Ҫапла вара, ту-сӑртлӑ марийскинчен куҫару пулӑшӑвӗ пек пуҫарусемпе ҫак чӗлхене упраса хӑварасси ҫине ытларах та ытларах тимлӗх уйӑрать.

Юлашки ҫулсенче марий чӗлхинчен куҫару пулӑшӑвӗ ытларах та ытларах палӑрса пырать. Ҫакӑ ту-сӑртлӑ мари чӗлхин, культура хӑйне евӗрлӗх маркерӗн, ҫавӑн пекех онлайн-куҫару пулӑшӑвӗсемпе анлӑн усӑ курнипе ҫыхӑннӑ. Онлайн-куҫару пулӑшӑвӗсемпе усӑ курса ту-сӑртлӑ мари чӗлхипе ҫӳрекенсем пӗтӗм тӗнчипе тӗрлӗ чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе хутшӑнма пултараҫҫӗ. Унсӑр пуҫне онлайн-куҫару пулӑшӑвӗсемпе те ту-сӑртлӑ мари чӗлхипе ҫырнӑ паха документсемпе литературӑна урӑх чӗлхе ҫине куҫарма пулать.

Ту-сӑртлӑ мари чӗлхинчен тӑлмач пулӑшнипе тӗрлӗ меслетсемпе усӑ курма пулать. Сӑмахран, вӗсене фильмсем е телешоу тума ту-мари чӗлхин актерӗсем хутшӑннипе е ту-мари чӗлхипе кӗнекесене ҫак чӗлхене пӗлмен ҫынсемшӗн юрӑхлӑ тума пулать. Ҫавӑн пекех вӗсем ҫуралнӑ кун ҫинчен пӗлтерекен свидетельствӑсем, юридически документсем, шкулти учебниксем, ту мари чӗлхи валли кирлӗ документсемпе те усӑ курма пултараҫҫӗ. Ҫак тӗслӗхсем ҫумне ту-мари чӗлхинчен куҫару пулӑшӑвӗпе усӑ курни ҫумне ҫавӑн пекех ҫак чӗлхепе калаҫма вӗренекен ачасене пулӑшу пама е словарьсемпе учебниксене ту-мари чӗлхипе грамматика вӗренӳҫисем туса хатӗрлеме усӑ курма пултараҫҫӗ.

Ту-сӑртлӑ мари чӗлхинчен куҫарас ӗҫ ҫак кирлӗ чӗлхене упраса хӑварассинче пысӑк усӑ парать. Литературӑна, фильмсене тата ытти ту-сӑртлӑ мари чӗлхипе ытти кирлӗ документсене панӑ чухне ту-сӑртлӑ мари чӗлхипе ҫӳрекенсем культурӑпа йӑхран тухнӑ ҫынсемпе хутшӑнма пултараҫҫӗ. Ту-сӑртлӑ марийскинчен куҫару пулӑшӑвӗ панӑ май ҫынсем ҫак кӑсӑк чӗлхепе ытларах та ытларах паллашаҫҫӗ, ҫавна май ӑна малашлӑхра упраса хӑварма пулӑшаҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче ту-сӑртлӑ мари чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Раҫҫейре Тата Беларусире ту-сӑртлӑ мари чӗлхипе калаҫаҫҫӗ.

Горно-мари чӗлхин историйӗ мӗнле?

Ту-мари чӗлхи-Урал чӗлхи, Унта Раҫҫейри ту-мари халӑхӗ калаҫать. Ҫак чӗлхене пӗрремӗш хут 17 ӗмӗр варринче, вырӑс тӗпчевҫисемпе ученӑйӗсем ҫак регион тӑрӑх мари халӑхӗн ҫул ҫӳревӗсем ҫинчен отчет ҫырма пуҫласан, документланӑ. 19 ӗмӗр пуҫламӑшӗнче лингвистсем малалла чӗлхене документлама тата унпа халӑх хушшинче усӑ курма пуҫланӑ. Совет влаҫӗ вӑхӑтӗнче ҫак чӗлхене хисеплесси чылай ӳснӗ, мӗншӗн тесен вӑл шкулсенче вӗрентнӗ тата официаллӑ документсемпе нумай усӑ курнӑ. Совет Союзӗ арканнӑ хыҫҫӑн ҫак чӗлхе ҫӗнӗрен чӗрӗлнине тӳссе ирттернӗ, ҫамрӑксенчен нумайӑшӗ ӑна паян вӗренеҫҫӗ те усӑ кураҫҫӗ.

Ту-сӑртлӑ мари чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Павел Чудинов-горно-мари ученӑйӗ, 1973 ҫулта пичетленсе тухнӑ горно-мари чӗлхин пурне те ҫавӑрса илекен пӗрремӗш энциклопедийӗн авторӗ.
2. Павел Пентков - ту-мари чӗлхин икӗ словарӗн авторӗ, вӗсенчен пӗри 2003 ҫулта, тепри - 2017 ҫулта пичетленсе тухнӑ.
3. Татьяна Рудина - ӑна ачасене вӗрентме ту-сӑртлӑ мари чӗлхин пӗрремӗш курсӗсене йӗркелекен.
4. 1983 ҫулта горн - мари чӗлхин пӗрремӗш учебникне йӗркеленӗ Юрий Макаров-горно-мари лингвисчӗ.
5. Анна Кузнецова - горно-мари чӗлхин грамматикипе, словарьсемпе вӗренӳ материалӗсен темиҫе учебникӗн авторӗ.

Ту-мари чӗлхин структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Ту-сӑртлӑ мари чӗлхи урал чӗлхипе, сӑмахран, атӑл-финла туратсемпе ҫыхӑннӑ. Ку агглютинативлӑ чӗлхе, вӑл сӑмахсене грамматика ҫыхӑнӑвӗсене палӑртас тесе суффикссем хушса ҫырнипе йӗркеленине пӗлтерет. Тӗслӗхрен, суффикс хушнине пӑхӑнса пӗр никӗс "кӗнеке", "кӗнеке" е "кӗнеке вулани"тенине пӗлтерме пултарать. Ҫавӑн пекех вӑл уҫӑ сасӑсен, сасӑ процесӗн килӗшӗвӗпе усӑ курать, ҫав процесс сӑмахри паллӑ уҫӑ сасӑсене пӗр-пӗр ӳкерчӗке тытса пыма улӑштарма хушать. Ту-сӑртлӑ мари чӗлхинче гендер уйрӑмлӑхӗсем ҫук, вӑл ытти чӗлхе ҫемйисенчен кивҫен илнӗ сӑмахсем сахал пулнӑран ытти финн-угор чӗлхисенчен консервативлӑрах шутланать.

Горно-мари чӗлхине мӗнле тӗрӗс вӗрентмелле?

1. Горно-мари чӗлхипе ҫӳрекен ҫынна тупӑр: чӗлхене вӗренмелли Чи Лайӑх меслет - ӑна пуҫӗпех путса ларасси. Грамматика, произведени тата словарь запасӗ ҫинчен спектакль курас тесе ту-сӑртлӑ мари чӗлхин носителӗпе калаҫӑр.
2. Алфавит вӗренӗр: эсир ҫӗнӗ сӑмахсемпе пуплевсене вӗренме пуҫличчен ту-сӑртлӑ мари чӗлхин алфавитӗпе паллашмалла.
3. Ансат сӑмахсенчен тата пуплевсенчен пуҫлӑр: тӗссем, цифрӑсем, эрне кунӗсем, ҫавӑн пекех "сывлӑх сунатӑп", "сывӑ пулӑр", "тархасшӑн" тата "тавтапуҫ" текен тӗп сӑмахсене асра тытма тӑрӑшӑр.
4. Хилл Мари чӗлхине вӗренмелли занятисене ҫӳрӗр: сирӗн регионта май пур пулсан Хилл Мари е онлайн-чӗлхе курсне вӗренмелли занятисене ҫырӑнасси ҫинчен шухӑшлӑр. Пӗлӗр, вырӑнти университетсем ту-сӑртлӑ мари чӗлхи валли ятарласа курс сӗнеҫҫӗ-и?
5. Тӑтӑшах практикӑра пулӑр: Ҫӗнӗ чӗлхене вӗреннӗ чухне Йӗрке тӗп фактор пулса тӑрать. Кашни кун практикӑра ӗҫлеме тӑрӑшӑр, ҫак чӗлхене кулленхи пурнӑҫа кӗртмелли майсем тупӑр. Hill Mari музыкӑна итлӗр те Hill Mari фильмсене е шоу Hill Mari фильмсене пӑхӑр, сарӑлнӑ сӑмахсемпе пуплевсене астуса юлӑр.

Маратха-Индири Махарштр штатӗнче маратха халӑхӗ калакан индоарилле чӗлхе. Ку Махарштрӑн официаллӑ чӗлхи тата Индири 22 официаллӑ чӗлхерен пӗри. Маратхӑпа калаҫакан ушкӑнӑн уйрӑм контектне ӑнланас тесен, ӑна тӗрӗс куҫарма ыйтать.

Грамматика кӑткӑс тата словарь запасне пула текстсене маратха ҫине куҫарасси ансат задача пулма пултарать. Анчах маратха ҫине тӗрӗс пӑхнӑ чухне тата ресурссем ҫине куҫарни ансат пулма пултарать.

Маратхӑпа ӗҫлекен квалификациллӗ специалистсене шырасси кирек мӗнле куҫарӑвӑн чи пӗлтерӗшлӗ пайӗ шутланать. Куҫару компанийӗсем час-часах чӗлхе йӑтса ҫӳрекен тӑлмачсене тара тытаҫҫӗ, вӗсем текст пӗлтерӗшне тӗп-тӗрӗс каласа пама пултараҫҫӗ, ҫав хушӑрах культура факторӗсене, диалект тата калаҫу ҫаврӑнӑшӗсене шута илеҫҫӗ. Ҫакӑ пурнӑҫӑн тӗп результачӗн тӗп-тӗрӗслӗхӗпе пахалӑхне тивӗҫтермелли пӗлтерӗшлӗ.

Ӗҫ фактически куҫару патне ҫитсен, унпа усӑ курма май паракан темиҫе меслет тата техник пур. Тӗслӗхрен, машинӑсен куҫарӑвӗ ытларах та ытларах палӑрса тӑрать, мӗншӗн тесен вӑл база куҫарӑвӗсене хӑвӑрт та хаклах пурнӑҫламалли алгоритмӑпа усӑ курать. Анчах ку меслет маратха нюансӗсемпе кӑткӑслӑхӗсене пула тӗрӗс мар усӑ кӳме пултарать.

Тепӗр енчен, этем куҫарӑвӗ шанчӑклӑрах шутланать, мӗншӗн тесен вӑл куҫарусен пахалӑхне пысӑкрах пахалӑхпа тивӗҫтерет. Тӑлмачсен вӗҫленекен чӗлхепе те, тӗллевлӗ чӗлхепе те паллашмалла, оригиналлӑ текст пӗлтерӗшне пама юрӑхлӑ сӑмахсем тупма пӗлмелле. Тен, вӗсен предложени тытӑмне те улшӑнусем кӗртмелле пулӗ, вӑл тӗллевлӗ чӗлхен грамматика нормисене тивӗҫтертӗр.

Тепӗр меслете транскреаци теҫҫӗ, вӑл текст пӗлтерӗшне ансат куҫарнӑ май пулса тухать. Транскрибировани текста тӗллевлӗ чӗлхепе куҫарса ҫырас ӗҫе кӗртет, ҫав пӗлтерӗве саспа тата стильпе, ҫавӑн пекех вӗҫленекен тата тӗллев чӗлхисем хушшинчи культурӑллӑ уйрӑмлӑхсене шута илсе пӗлтермелле.

Юлашкинчен, куҫару тӗп-тӗрӗс пулнине ӗненес тесен, маратха носкителӗпе тухмалли даннӑйсене пӑхса тухмалла. Ҫакӑ документа пичетлесе кӑлариччен кирек мӗнле йӑнӑша та тупса палӑртма май парать.

Маратхӑна куҫарасси малтан кӑткӑс задача пек туйӑнма пултарать, анчах тӗрӗс майсемпе инструментсем тунӑ чухне ӑна ансат та тухӑҫлӑ тума пулать. Опытлӑ профессионалсемпе эсир вулакансене тӗрӗс те паха куҫарусем паратӑр тесе шанма пултаратӑр.

Хӑш ҫӗршывсенче маратха чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Маратхӑпа ытларах Индире калаҫаҫҫӗ, Унта вӑл махарштр штачӗн официаллӑ чӗлхи шутланать, ҫавӑн пекех Гоа, Дадрӑпа Нагар-Хавель, Даманпа диу, Карнатаки, Телангансем, Гуджарат тата Чхаттисгарх чӗлхипе калаҫать. Ҫавӑн пекех юнашар штатсенчи мадхья-Мӑн Аслашшӗ, Андхра-Мӑн Аслашшӗ Тата Керал, ҫавӑн пекех Карнатаки, Тамилнада тата Абу-Даби районӗсенче те чылай ҫын пурӑнать. Маратха диаспора та пӗтӗм тӗнчипе, уйрӑммӑнах Пӗрлешӳллӗ Штатсенче, Канадӑра, Израильре, араб Эмирачӗсем, Австрали, Сингапура, Ҫӗнӗ Зеланди, Кӑнтӑр Африкӑра, Сауд Аравийӗнче, Катарӑра тата Оманӑра, калаҫать.

Маратха чӗлхин историйӗ мӗнле?

Маратхӑн чӗлхи вӑрӑм та пуян истори пур. Вӑл Пирӗн эрӑри 10-мӗш ӗмӗрте Махарштрӑн кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ штатӗнче пуҫланса кайнӑ, вӑл практикӑн ҫирӗплетсе панӑ чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать. Маратхӑсем ҫине ҫырнӑ чи ир ҫырса хунисене пирӗн эрӑри 9 ӗмӗрте параҫҫӗ. Маратха 13 ӗмӗр тӗлне регион доминацилекен чӗлхе пулса тӑнӑ.
Маратх империйӗ тытса пынӑ вӑхӑтра маратха 17-мӗшпе 19-мӗш ӗмӗрччен управленин официаллӑ чӗлхи пулнӑ. Колониллӗ тапхӑрта маратха литература, поэзи тата журналистика чӗлхи пулса, вӗреннӗ халӑх хушшинче сумпа чапа тухма пуҫланӑ. Унтан вӑл Махарштрӑран Пӗтӗм Индипе сарӑлнӑ, паян унта 70 миллион ытла ҫын калаҫать. Маратхӑна хальхи вӑхӑтра Инди правительстви официаллӑ чӗлхепе йышӑннӑ.

Маратха чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Джиотира Махатми 2. Винаяк Дамодар Саваркар 3. Джамбхекар Балшастри 4. Чие Ҫырли Пункчӗ 5. С. Инамдар Нагат

Маратха чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Маратха хинди, гуджарати тата санскрит йышши ытти чӗлхесемпе тачӑ ҫыхӑннӑ индоари чӗлхин членӗ пулса тӑрать. Ӑна деванагарин шрифчӗпе ҫырнӑ, морфологипе синтаксисӑн кӑткӑс системи пур, вӑл инди чӗлхисем евӗрлӗ. Маратха субъект-объект-глагол (SOV) сӑмахӗсен йӗркине тытса пырать, сӑлтавсене мар, послогсемпе усӑ курать. Чӗлхере ҫавӑн пекех активпа пассив хушшинчи уйрӑмлӑхлӑ глаголсем, тайӑлусем, тембрсем нумай.

Маратха чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Маратха урокӗсене илӗр. Нумай чӗлхе шкулӗсем маратхӑна вӗренме сӗнеҫҫӗ, е эсир онлайн-репетитор тупма пултаратӑр, вӑл сире хӑйӗн хӑнӑхӑвӗсемпе усӑ курма пулӑшать.
2. Маратхӑпа калаҫакан ҫӗршыва кайса килӗр. Сирӗн ресурссем пур пулсан, маратхӑпа калаҫакан ҫӗршыва пырса курӑр, эсир ҫав чӗлхепе тата унӑн носильщикӗсемпе тӳрремӗнех паллашма пултаратӑр.
3. Маратх радионе итлӗр те марат телекуравне пӑхӑр. Ҫакӑ сире тӗрлӗ акцентсемпе тата сӑмах стилӗсемпе паллаштарӗ, ҫавӑнпа эсир чӗлхене ҫутҫанталӑк ҫулӗпе вӗренме пултаратӑр.
4. Маратхӑлла кӗнекесем вулӑр. Маратха ҫинчен ҫырнӑ кӗнекесем нумай, вӗсем эсир хӑвӑрӑн словарь запасне анлӑлатас тата чӗлхе грамматикипе тата синтаксиспа паллашас тесе усӑ курма пултаратӑр.
5. Туссене маратхӑна илсе кайӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли чи лайӑх меслетсенчен пӗри-ҫӗнӗ туссем уҫасси, вӗсем ҫав чӗлхене тытса тӑракансем шутланаҫҫӗ. Маратхӑпа, онлайн пекех, хӑвӑрӑн хӑнӑхӑвӑрсене практикацилес тата аталантарас тесе калаҫакан ҫынсемпе хутшӑнӑр.