Башкир Французскай Тылбаастаа

Башкир тыла-башкир тыла, Башкортостан Республикатыгар, Россия диэн былыргы түүр тыла. Түүр тылларын кипчак бөлөҕөр сыһыаннаах, онно 1,5 мөлүйүөн киһи этиллэр.

Башкир тыла араас, онно республика үрдүнэн араас диалектар тарҕаммыттара. Ону башкир тылын кытта тылбаас оҥорор уонна киниэхэ уустук сорукка сыһыаннаах. Диалектар ыккардыларыгар тыл бүтүүтүн уонна айымньыга уларыйыы курдук тылбаастыыр хас да сүрүн уратылар бааллар.

Чуолкай тылбааһы хааччыйарга Саха тылын кыаҕын толору өйдүүр опыттаах носителей буолуохтаах. Бу тылбаасчыттар араас диалектарга үчүгэйдик ырытыллан, сатаан сааһылана сатыахтаахтар. Ол иһин профессиональнай тылбаасчыттарга үгүстүк тутталлар,тыл башкир тылыгар тылбаастанар.

Саха тылын тылбаасчытын булууга тылбаасчыт болҕомтоҕо ылыахтаах хас да улахан фактордаах. Уопут быһаарыылаах суолталаах; тылбаасчыт оригинал тылын да, тылбаас тылын да быһыытынан баһылыахтаах, ону тэҥэ культурнай контекска өйдүөхтээх. Тылбаасчыт тыл чэрчитинэн туттуллар Терминологияҕа актуальнай билиилээх- көрүүлээх буолан, кэмтэн ыла уларыйыан сөп диэн эмиэ кэрэхсэбиллээх.

Уопсайынан, башкир тылын кытта тылбаас анал билиини, дьоҕуру, ону тэҥэ диалектары уонна культураны өйдүүрү ирдиир. Сэрэйиллэр өйдөбүлү чуолкай биэриини мэктиэлиир туһугар опыттаах уонна үчүгэйдик билэр тылбаасчыт куортамныыра улахан суолталаах.

Ханнык дойдуларга башкирдыы тылынан саҥаралларый?

Башкир тылыгар сүрүннээн Арассыыйаҕа, Казахстаҥҥа, Украинаҕа уонна Узбекистаҥҥа аҕыйах носителей баар.

Башкир тылын историята хайдаҕый?

Башкир тыла-түүр тыла, манна ордук Урал хайатын регионугар баар Башкортостан Өрөспүүбүлүкэтигэр киирэр. Бу-ыаллыы сытар удмурт сорох бэрэстэбиитэллэрэ этэллэр республика соҕотох официальнай тыла. Бу тыл үгүс үйэтин тухары туһаныллар уонна билиҥҥэ диэри түүр тылларыттан биирдэстэрэ буолар.
Башкир тылын туһунан эрдэтээҥи суруктар 16- с үйэҕэ киирэллэр. Бу кэмҥэ араб уонна перс тылларыгар күүстээх сабыдыаллаабыта. 19- с үйэҕэ башкир тыла региоҥҥа хас да араас омук тылын суругунан буолар. Кини эмиэ научнай үлэлэргэ туһалаабыта, регион үрдүнэн тарҕанарыгар көмөлөспүтэ.
Сэбиэскэй кэмҥэ Саха тыла Россия сабыдыалыттан улаханнык эмсэҕэлээтэ. Үксүлэрэ нууччалары кытары тэҥнииллэрэ. Бу тыл оскуолаҕа үөрэммитэ, биир кэлим башкир алфавиты оҥорорго холонуу оҥоһуллубута.
Сэбиэскэй кэм саҕана Саха тыла актыыбынайдык туһаныллыбыта уонна бу тылы харыстааһыҥҥа элбэх сыра- сылба ууруллубута. Үгүс дьон билигин иккис тыл быһыытынан үөрэтэллэр уонна республика Правительствота бу тылы хааччыйыыга улахан сыраны уурар.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээҕий?

1. Ильдар Габдрафиков-поэт, публицист уонна сценарист, башкир литературатыгар уонна башкир тылын тилиннэриигэ дьоһун суолталаах фигура этэ.
2. Николай Галиханов-башкир тылыгар учуонай уонна поэт, башкир тылыгар уонунан үлэни суруйбута уонна билиҥҥи башкир наукатын төрүттээччитинэн ааҕыллар.
3. Дамир Исмагилов-академик, философ уонна лингвист, башкир тылын үөрэтээччилэрин ортолоругар грамотаны үрдэтиигэ элбэх үлэлэспит уонна башкир тылыгар элбэх сурук үлэлэспит.
4. Аскер Амбетов-башкирскай поэт, прозаик уонна учуонай, башкир тылын уонна литературатын уобалаһыгар биир биллэр фигуралартан биирдэстэрэ этэ уонна бу тылынан хас да улахан айымньыны суруйбута.
5. Ирек Яхтина-биллиилээх башкир суруйааччыта уонна драматург, кини айымньылара Россияҕа эрэ буолбакка, аан дойдуга билиннилэр, онон башкир тылын ааҕааччыларга аһаҕастык билинэр туһугар элбэҕи оҥорбута.

Башкир тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Башкир тыла-агглютинативнай тыл, тюрк тылларыгар сыһыаннаах. Грамматическай функцияны этэргэ туттуллар суффикс уонна анал дорҕооннору туттуу. Башкир тыла кытта дьүөрэлэһэр уонна дорҕооннор баай тиһиктэрэ, сүһүөхтэрин да, дееприческэй конструкциялара да кини уопсай структуратын оҥороллор.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Башкир алфавитын уонна айымньытын кытта билсиҥ. Бу саамай улахан хардыы, башкир тылын үөрэтиини саҕалыыр буоллаххытына эрэ. Башкир тылыгар сорох сүрүн тиэкистэри ааҕыыттан саҕалааҥ уонна хас биирдии буукубаны сөпкө этэргэ кыһаллыҥ.
2. Репетитор эбэтэр куурус буларга холонуҥ. Тылы үөрэтии бастыҥ ньымата-тыл тумус туттарааччыны кытта анал үөрэҕи ааһыы. Ол кыаллыбат буоллаҕына, эһиэхэ тылы үөрэтэргэ көмөлөһөр олохтоох курстарга эбэтэр аудио- видеоксаларга көрөҕүт.
3. Ааҕыҥ, иһиттиҥ уонна көрүҥ. Тылгытын кытта билсэр ордук буоларгытынан, ааҕыыга уонна маассабай информация средстволарын истиигэ практикаланыҥ. Аудиозаписи, литератураны, киинэлэри уонна ырыалары башкир тылыгар булан көрөргө холонуҥ.
4. Кэпсэтэргитигэр башкирдыы кэпсэтиҥ. Практика партнерын Булуҥ эбэтэр онлайн форумҥа кыттыҥ, дьон башкирдыы саҥараллар. Сыыһалартан куттанымаҥ-үөрэх чааһа!
5. Салгыы үөрэниҥ. Оннооҕор бэйэ бэйэҕитин кытта эйэлэһэр буоллаххытына, куруук туох эрэ саҥаны, туохха үөрэниэххин, туһаныахха сөп. Башкир тылыгар элбэх матырыйаалы ааҕыҥ, истиэххин уонна көрөргүтүн салгааҥ.

Француз - аан дойду үрдүнэн мөлүйүөнүнэн киһи этигэр- хааныгар киирэр аан дойдуга биир саамай киэҥник биллэр тыллартан биирдэстэрэ. Устудьуоннаргыт, бизнесменнэр эбэтэр айанньыт буоларгытыттан тутулуга суох, французскай тылга докумуоннары уонна атын тиэкистэри хайдах көһөрөр наадатын өйдүөхтээххит. Француз сөптөөх тылбааһыгар бириэмэни ороскуоттаан баран, эһиги бу тылынан бодоруһаргытын чэпчэкитик бодоруһуоххутун уонна бэйэҕит иһитиннэриигит чуолкайдык өйдөнөрүн итэҕэтиэххитин сөп.

Француз тылыгар тылбаас элбэх ньымата баар. Бастакы хардыылартан биирдэстэрэ-ханнык тииптээх тиэкиһи тылбаастыы сатыыгын. Холобур, кылгас ыстатыйанан эбэтэр кылгас иһитиннэриинэн үлэлиир буоллаххытына французскай тылгытын түргэнник уонна чуолкайдык тылбаас инструменын туһаныаххытын сөп. Онлайн инструменнарын үксэ босхо уонна туһаҕа көһөрүү судургу, оттон туһааннаах усулуобуйаҕа түмүгэ бэрт чуолкай буолуон сөп.

Ол эрээри, кинигэ эбэтэр киэҥ ыстатыйалаах буолан үлэлээтэххитинэ, бу үлэни толорорго профессиональнай тылбаасчыт булар кыаххытын көрүөххүтүн сөп. Идэтийбит тылбаасчыттар бэйэлэрин уобаластарыгар өр сыллаах уопуттаах, ону тэҥэ тыл нюсоветын өйдүүрүгэр тиийэр. Кинилэр сөптөөх грамматика уонна синтаксис туһаныллыбытын чуолкай өйдүөхтэрин сөп.

Француз тылыгар аахтахха өссө биир мал-тылбаас тыла. Сорох түгэннэргэ эһиги туһанар тылгытын уонна этиигитин араас омук дойдуларыгар быһаарар кыахтаах. Холобур, Канада француз тылыгар туттуллар сорох тыллар француз тылыгар Франция, Бельгия уонна Швейцария курдук дойдуларга сыыһа- халты тылбаастаналлар. Ол кыаллыбат суолтан туоратар туһугар тыл тумус туттарааччыны кытта эбии чинчийии ыытыллыахтаах эбэтэр тус сыаллаах аудиторияҕа ханнык тылбаас ордук табыгастааҕын быһаарарга.

Ханнык бырайыагынан үлэлээбиккититтэн тутулуга суох, французскай тылга наадыйаргытын сиһилии үөрэтиигэ бириэмэҕитин ууруохтааххыт. Ити эһиги үлэҕит оригинал тылыгар чопчу бэриллиэ уонна эһиги тылларгытыгар сөптөөх ытыктабылынан сыһыаннаһыахтара диэн мэктиэлиир. Тиһэҕэр, тус сыаллаах аудиторияҥ тексин өйдөөбөт буоллаҕына, ол аата эһиги ыарахан үлэҕит босхо сүтэн хаалла.

Ханнык дойдуларга французскай тылынан саҥаралларый?

Французтуу тылынан Францияҕа, Канадаҕа (ордук Квебекаҕа), Бельгияҕа, Швейцарияҕа, Леммург куоракка, ол эрээри холбоһуктаах Штаттар сорох чаастарыгар (ордук Луизияҕа) этэллэр. Французскай Африка үгүс дойдуларыгар киэҥник тарҕаммыт, төһүү күүс, Мароко, Тунис,Камерун уонна Кот- дуар.

Французскай тыл историята хайдаҕый?

Французскай тыл Латинскай тылыттан саҕалаан, Францияҕа Юлия Цезарь уонна атын Рим саллааттарыгар аҕалыллыбыт Латинскай тылтан саҕаланар. Франк, Герман омуга, бу оройуону Ив уонна Вске үйэлэргэ кыайтарбыттара уонна Франк курдук биллэр диалектеҕа кэпсэппиттэрэ. Бу тыл билигин старофранцузскай диэн биллэрин билэн, латыньяны кытта булкуспута.
11- с үйэҕэ труба поэзията (турба) диэн литература көрүҥэ үөскээн, онно этии саҥа уонна ордук уустук структуралара баар буолбуттара. Сурук- Бичик стилэ Европа үрдүнэн тэнийэн, киэҥник тарҕаммыта.
14- с үйэҕэ француз официальнайдык биллэриллэн, официальнай докумуоннары суруйарга туһаныллыбыта. Буржуазнай кылаас эмиэ французтуу саҥарар, латыштыы саҥарар, тыллары талыы тылга сабыдыаллыыр.
1600- с сылларга тыл стандартизацияламмыта уонна ырытыллыбыта, билиҥҥи француз тыла биһиэхэ биэрбитэ. 17- с үйэҕэ тыл биир кэлим буолуутун харыстыыр сыалтан французскай академия тэриллибитэ, онтон 18- с үйэҕэ Академия тыл хайдах туһаныллыахтааҕын уонна хайдах суруллубутун туһунан быраабылатын бастакы сводун бэчээттээбитэ.
Французскай тыл уонна бүгүн салгыы сайдар, саҥаттан- саҥа тыллар уонна тыл холбоһуктара атын тыллартан уонна культуралартан киирэллэр.

Француз тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Франсуа Руба (1494-1553): француз тылын уонна культуратын саҥалыы туһаныы саҥа стиль суругу айбыта уонна француз тылын уонна культуратын тарҕатыыга көмөлөспүтэ.
2. Виктор Гюго (1802-1885): "собор Парижской Богоматери", "собор Парижской Богоматери" уонна да атын айымньылар автордара, француз литературатын популяризациялаабыт уонна тылы үрдүк таһымҥа таһаарарга көмөлөспүттэр.
3. Жан-Польша Сартр (1905-1980): француз экзистенционализмы олоххо киллэриигэ уонна Францияҕа өй- санаа, суруйааччылар көлүөнэлэригэр сабыдыаллыырга көмөлөспүт философ уонна суруйааччы.
4. Клод Леви- Строс (1908-2009): антрополог уонна социальнай теоретик, кини француз культуратын туһунан элбэҕи суруйбута уонна структурализм теориятыгар кылааты киллэрбитэ.
5. Онно финданд де Сосюр (1857-1913): швейцарскай лингвистика уонна билиҥҥи лингвистика аҕалара, уопсай лингвистикэ курса билигин да үөрэтиллэр.

Француз тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Француз тыла-Россия тыла, үрдүк структуралаах уонна бэрээдэктээх хас да тылтан турар. Бириэмэ уустук системалаах, үс судургу уонна алта састаабы кытта арыт дьүөрэлэһиилэрин, арыт дьүөрэлэһиилэрин, болдьох киэбин, усулуобунай буоларын көрдөрөр. Онуоха эбии француз тылыгар эмиэ түөрт сүрүн туохтуур, икки куолас, икки грамматическай биис ууһа уонна икки чыыһылалар бааллар. Тыл эмиэ кытаанах быраабыланы тутуһар, дьыала тылга, интонациятыгар уонна этиигэ сөп түбэһиннэрэр.

Французскай тылы саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Ситиһиллибит сыалгытын туруорунуҥ. Сүрүн үөрүйэхтэри баһылаан, аныгыскы сүһүөҕэр туруон иннинэ биир үөрүйэҕи баһылыаҕыҥ.
2. Француз тылын үөрэтиигэ тиэйиҥ. Ордук истэргэ, ааҕарга, көрөргө уонна французтуу саҥарарга кыһаллыҥ.
3. Күн аайы саҥа тыллары, этиилэри үөрэтиҥ. Карточкалары уонна практикаларгытын хатылааҥ.
4. Кэпсэтэр французскай тылынан практикаланыҥ. Общайте с носителей языка или использовать веб- сайтам языкового обменения для практики.
5. Французскай культураны кытта билсиҥ. Ол эһиэхэ тылы өйдүүргүт, сыаналыыргыт ордук.
6. Мантан дуоһуйууну ылыҥ! Творческай подходы көрдөрүҥ, сыыһаларгытын көҥүллээҥ, бэйэҕитин албыннааҥ уонна тоҕо француз тылын үөрэтэргитин өйдүүгүт.