Башкир Сүппэт Тылбаастаа

Башкир тыла-башкир тыла, Башкортостан Республикатыгар, Россия диэн былыргы түүр тыла. Түүр тылларын кипчак бөлөҕөр сыһыаннаах, онно 1,5 мөлүйүөн киһи этиллэр.

Башкир тыла араас, онно республика үрдүнэн араас диалектар тарҕаммыттара. Ону башкир тылын кытта тылбаас оҥорор уонна киниэхэ уустук сорукка сыһыаннаах. Диалектар ыккардыларыгар тыл бүтүүтүн уонна айымньыга уларыйыы курдук тылбаастыыр хас да сүрүн уратылар бааллар.

Чуолкай тылбааһы хааччыйарга Саха тылын кыаҕын толору өйдүүр опыттаах носителей буолуохтаах. Бу тылбаасчыттар араас диалектарга үчүгэйдик ырытыллан, сатаан сааһылана сатыахтаахтар. Ол иһин профессиональнай тылбаасчыттарга үгүстүк тутталлар,тыл башкир тылыгар тылбаастанар.

Саха тылын тылбаасчытын булууга тылбаасчыт болҕомтоҕо ылыахтаах хас да улахан фактордаах. Уопут быһаарыылаах суолталаах; тылбаасчыт оригинал тылын да, тылбаас тылын да быһыытынан баһылыахтаах, ону тэҥэ культурнай контекска өйдүөхтээх. Тылбаасчыт тыл чэрчитинэн туттуллар Терминологияҕа актуальнай билиилээх- көрүүлээх буолан, кэмтэн ыла уларыйыан сөп диэн эмиэ кэрэхсэбиллээх.

Уопсайынан, башкир тылын кытта тылбаас анал билиини, дьоҕуру, ону тэҥэ диалектары уонна культураны өйдүүрү ирдиир. Сэрэйиллэр өйдөбүлү чуолкай биэриини мэктиэлиир туһугар опыттаах уонна үчүгэйдик билэр тылбаасчыт куортамныыра улахан суолталаах.

Ханнык дойдуларга башкирдыы тылынан саҥаралларый?

Башкир тылыгар сүрүннээн Арассыыйаҕа, Казахстаҥҥа, Украинаҕа уонна Узбекистаҥҥа аҕыйах носителей баар.

Башкир тылын историята хайдаҕый?

Башкир тыла-түүр тыла, манна ордук Урал хайатын регионугар баар Башкортостан Өрөспүүбүлүкэтигэр киирэр. Бу-ыаллыы сытар удмурт сорох бэрэстэбиитэллэрэ этэллэр республика соҕотох официальнай тыла. Бу тыл үгүс үйэтин тухары туһаныллар уонна билиҥҥэ диэри түүр тылларыттан биирдэстэрэ буолар.
Башкир тылын туһунан эрдэтээҥи суруктар 16- с үйэҕэ киирэллэр. Бу кэмҥэ араб уонна перс тылларыгар күүстээх сабыдыаллаабыта. 19- с үйэҕэ башкир тыла региоҥҥа хас да араас омук тылын суругунан буолар. Кини эмиэ научнай үлэлэргэ туһалаабыта, регион үрдүнэн тарҕанарыгар көмөлөспүтэ.
Сэбиэскэй кэмҥэ Саха тыла Россия сабыдыалыттан улаханнык эмсэҕэлээтэ. Үксүлэрэ нууччалары кытары тэҥнииллэрэ. Бу тыл оскуолаҕа үөрэммитэ, биир кэлим башкир алфавиты оҥорорго холонуу оҥоһуллубута.
Сэбиэскэй кэм саҕана Саха тыла актыыбынайдык туһаныллыбыта уонна бу тылы харыстааһыҥҥа элбэх сыра- сылба ууруллубута. Үгүс дьон билигин иккис тыл быһыытынан үөрэтэллэр уонна республика Правительствота бу тылы хааччыйыыга улахан сыраны уурар.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээҕий?

1. Ильдар Габдрафиков-поэт, публицист уонна сценарист, башкир литературатыгар уонна башкир тылын тилиннэриигэ дьоһун суолталаах фигура этэ.
2. Николай Галиханов-башкир тылыгар учуонай уонна поэт, башкир тылыгар уонунан үлэни суруйбута уонна билиҥҥи башкир наукатын төрүттээччитинэн ааҕыллар.
3. Дамир Исмагилов-академик, философ уонна лингвист, башкир тылын үөрэтээччилэрин ортолоругар грамотаны үрдэтиигэ элбэх үлэлэспит уонна башкир тылыгар элбэх сурук үлэлэспит.
4. Аскер Амбетов-башкирскай поэт, прозаик уонна учуонай, башкир тылын уонна литературатын уобалаһыгар биир биллэр фигуралартан биирдэстэрэ этэ уонна бу тылынан хас да улахан айымньыны суруйбута.
5. Ирек Яхтина-биллиилээх башкир суруйааччыта уонна драматург, кини айымньылара Россияҕа эрэ буолбакка, аан дойдуга билиннилэр, онон башкир тылын ааҕааччыларга аһаҕастык билинэр туһугар элбэҕи оҥорбута.

Башкир тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Башкир тыла-агглютинативнай тыл, тюрк тылларыгар сыһыаннаах. Грамматическай функцияны этэргэ туттуллар суффикс уонна анал дорҕооннору туттуу. Башкир тыла кытта дьүөрэлэһэр уонна дорҕооннор баай тиһиктэрэ, сүһүөхтэрин да, дееприческэй конструкциялара да кини уопсай структуратын оҥороллор.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Башкир алфавитын уонна айымньытын кытта билсиҥ. Бу саамай улахан хардыы, башкир тылын үөрэтиини саҕалыыр буоллаххытына эрэ. Башкир тылыгар сорох сүрүн тиэкистэри ааҕыыттан саҕалааҥ уонна хас биирдии буукубаны сөпкө этэргэ кыһаллыҥ.
2. Репетитор эбэтэр куурус буларга холонуҥ. Тылы үөрэтии бастыҥ ньымата-тыл тумус туттарааччыны кытта анал үөрэҕи ааһыы. Ол кыаллыбат буоллаҕына, эһиэхэ тылы үөрэтэргэ көмөлөһөр олохтоох курстарга эбэтэр аудио- видеоксаларга көрөҕүт.
3. Ааҕыҥ, иһиттиҥ уонна көрүҥ. Тылгытын кытта билсэр ордук буоларгытынан, ааҕыыга уонна маассабай информация средстволарын истиигэ практикаланыҥ. Аудиозаписи, литератураны, киинэлэри уонна ырыалары башкир тылыгар булан көрөргө холонуҥ.
4. Кэпсэтэргитигэр башкирдыы кэпсэтиҥ. Практика партнерын Булуҥ эбэтэр онлайн форумҥа кыттыҥ, дьон башкирдыы саҥараллар. Сыыһалартан куттанымаҥ-үөрэх чааһа!
5. Салгыы үөрэниҥ. Оннооҕор бэйэ бэйэҕитин кытта эйэлэһэр буоллаххытына, куруук туох эрэ саҥаны, туохха үөрэниэххин, туһаныахха сөп. Башкир тылыгар элбэх матырыйаалы ааҕыҥ, истиэххин уонна көрөргүтүн салгааҥ.

Төрүт тылы тылбаастааһын: культуралар икки ардыларыгар чопчу коммуникацияны хааччыйыы

Мээнэҕэ культурнай уонна араас дойду буолар буолан, дьон- сэргэ ортотугар чуолкай бодоруһуу ыарахаттардаах буолуон сөп. Дойду үрдүнэн 92- тэн тахса араас непаал диалектарга этиллэринэн, үгүс култууралар кыайан быһаарыллыбакка хаалаллар уонна кинилэр икки ардыларыгар кыайан харгыстаһар кыаҕа суох тыллары үөскэтэллэр. Ол иһин манна тылбаас туһалыахтаах.

Булгуччулаах тылга тылбаас өҥөтө бу проблеманы толорорго уонна непаал тыла чуолкай тылбаастарын хааччыйарга туһуланна. Онон ити өҥөлөр бары култууралар бэрэстэбиитэллэрин кытта алтыһыы аһаҕас уонна көдьүүстээх буоларын мэктиэлииллэр. Ким эрэ английскайдыы эбэтэр атын тылтан непаалга тылбаастаатаҕына, бу маннык суругу кинини кытта билсибэт дьоҥҥо тиэрдэргэ көмөлөһөр.

Бу тылбаастар атын сирдэри кытта алтыһааччыларга көмөлөһөр эрэ буолбакка, дьоппуон курдук күннээҕи соруктары быһаарарга, маршруттары көрдүүр эбэтэр контракт түһэрсии курдук көдьүүстээхтэр. Точность перевода гарантирует, что все понимает, что эта читается, что коммуникации всех понимает.

Төрүт тылга тылбаастар эмиэ дьыалабыай сыһыаннаһыы туһунан кэпсэтии тахсаллар. Тыл уонна дьоҕурун ымпыгын- чымпыгын уонна түмүктэрин чопчулуур кыах ситиһии уонна сатабыл икки ардыларыгар баар буолуон сөп. Ону таһынан непаал тыла туризмҥа уонна маркетиҥҥэ киириэн, онно сылдьааччылар туһалаах информацияҕа киириэхтэрин уонна табаары атыылаһыахтарын сөп диэн тыллары киллэриэхтэрин наада.

Булгуччулаах тыл эмиэ олохтоох культураны, үгэһи үөрэтиэххэ наада. Ханнык баҕарар сиэр- туом, сиэр- майгы, итэҕэл уонна омук тылларыгар сөп түбэһэр өйдөбүллэр бэйэлэрин олохторун- дьаһахтарын туһунан бастыҥ өйдөбүлү чинчийээччилэргэ биэриэхтэрин сөп.

Дьэ, төрүт тылбыт төрүт култуураны, нэһилиэстибэни харыстааһын туһунан кэпсэтии барар. Тыл уонна дьоҕурун көдьүүстээхтик бодоруһарга уонна культураны тарҕатарга уонна кэнэҕэски көлүөнэлэргэ чөл олоҕу тутуһарга көмөлөһөллөр.

Уопсайынан, непаал тылын тылбаастааһын култууралар икки ардыларыгар аһаҕас уонна көдьүүстээх буолууну хааччыйар сыаллаах- соруктаах инструмент буолар. Бу сервистэр көмөлөрүнэн култууралар икки ардыларыгар бодоруһуу судургу, түргэнник уонна чуолкайдык буолуон сөп. Ити култууралар ыккардыларыгар арахсыыны кыайар уонна барыларыгар аһаҕас уонна таһаарыылаах эйгэни тэрийэр.

Ханнык дойдуларга непаал тылынан саҥаралларый?

Непаалга Индия ордук Непалаҕа, Ассамҥа, Арҕаа Бенгалияҕа, уокурукка Дарджилинг Арҕаа Бенгалияҕа, Мегаласка, Аруал- Прадеша, Самбалпур, Одишу, Биихар уонна Соҕуруу Дели диэннэр бааллар. Онно буойун уонна Мьянмаҕа эмиэ этэллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Непаал тылын историятын 12- с үйэҕэ диэри кэтээн көрүөххэ сөп, кини эрдэтээҕи суруктара индуизм ытык суруйууларыгар булуллубуттарын. Кини индоевропей тылын салаата уонна хинди, Марха уонна бенгал курдук атын тыллары кытта ыкса сибээстээх. Непаал тыла Индия непаал регионугар бастаан үөскээбитэ, оччолорго "Котир" эбэтэр "Горкхапатр" диэн биллэр уонна 19 үйэ бүтүүтэ субконтинент атын чаастарыгар тарҕаммыта.
19 үйэ устата элбэх гуркалар Индия субконтиненын хас да регионугар олохсуйан, бэйэлэрин тылларын- өстөрүн илдьэ непаалскай- непаал хас да регионугар олохсуйбуттара. Кэлин бу тыл Британия баһылааһынын ылынан, колониал Индия официальнай тылларыттан биирдэстэрэ буолбута. 1947 с. Великобританияттан тутулуга суох булуллубутун кэннэ непаал бырабыыталыстыбата непаал официальнай тыл быһыытынан ылынарга быһаарыы ылыммыта уонна 20- с үйэ ортотугар дойду үрдүнэн тарҕаммыта.
Билигин Индия сорох чаастарыгар, Баҥкладеш, бутан уонна Мьянмаҕа төрөөбүт тылларынан 16 мөлүйүөн киһи төрөөбүт тылынан саҥараллар. Бу тылынан сүүһүнэн хаһыат тахсар, ону тэҥэ араас регионнааҕы бырабыыталыстыбалар официальнай тыл быһыытынан туһаныллар.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Бханубхакт: непаал тылынан бастакы эпическай поэманы суруйбут уонна ньиэп тылын сайыннарыыга улахан эппиэтинэстээх поэт.
2. Демократическай республикаҕа Кубулуйууга дьоһун оруолу оонньообут урукку премьер- министр Непал урукку премьер- министрэ. Ону тэҥэ непаал тылынан хоһооннору уонна атын айымньылары суруйбута.
3. Лакши Прасад Девушка: поэт, драматург уонна романист, сүнньүнэн непаал тылынан суруллубут поэт. Кини непаал литературатын историятыгар саамай дьайыылаах фигуранан ааҕыллар.
4. Манхар Шеста: аан дойду үрдүнэн ньиэп тылын тарҕатыыга дьаныһан туран үлэлээбит журналист. Кини эмиэ непаал тылынан хас да кинигэ автора буолар.
5. Дхарма ратна Ями: поэт, драматург уонна романист, непаал тылынан уус- уран айымньыны суруйбут. Кинини "аныгы непаал литературатын аҕата"диэн үгүстүк ааттыыллар.

Ньиэп тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Непаал тылын структурата атын индоария тылларыгар олус майгынныыр. Кини Субъект тылын- өһүн саас- сааһынан сааһылыыр объект (сс), ол аата бастаан тус- туһунан тылга бэриллэр, онтон туохтуур бэриллэр. Кини баай агглютинативнай морфологиялаах уонна атын соҕурууҥҥу тыллар хинди уонна бенги курдук үлэлии- хамсыы сылдьаллар. Бу морфологическай баай Саха тыла үгүс өрүттэригэр көстөн турар: туохтуурдар, бириэмэлэр, баар солбуйар ааттар ситимнэригэр көстөллөр. Ону таһынан непаал тылыгар Булгунньахтаахха уонна хайаларга этэллэриттэн саҕалаан хас да араас диалектар бааллар.

Саха тыла хайдах саамай сөптөөх ньыманан үөрэтэҕитий?

1. Ньиэп тылын курсугар ааһыҥ: ньиэп тылын курсун хаамыыта - тыл биир бастыҥ ньымаларыттан биирдэстэрэ. Профессиональнай инструктордар көмөлөрүнэн тыл сүрүн быраабылаларын уонна туһаныытын туһунан чуолкай өйдөбүлү ылыаххыт.
2. Используйте онлайн / мобильные приложения для практики: Существует множество онлайн / мобильных приложений, которые могут помочь вам попрактиковать свои знания непальского языка. Бу приложенияны араас функциялары, интерактивнай викториналар, аудиовизуальнай уруоктар, карточкалар уонна да атын, кинилэр эһиэхэ тыл өйдөбүлүн тупсарарга көмөлөһөллөр.
3. Сахалыы киинэлэри уонна шоу көрүҥ:тылы үөрэтэргэ өссө биир үчүгэй ньыма-бу ньыма, шоу. Ити эһиэхэ тыл уонна культураҕа тирэҕирэн үчүгэй ньыманы биэрэр. Бу эһиги өйдөбүлгүт тупсарыгар көмөлөһүө эрэ буолбатах, саҥа тылы, этиини үөрэтэргэ көмөлөһүө.
4. Ааҕыы уонна суруйуу: Непаал тылынан ааҕыы уонна сурук- Бичик, тоҕо диэтэххэ, кини эһиэхэ тыл структуратын уонна кини грамматическай быраабылаларын туһунан өйдөбүлү ылар кыаҕы биэрэр. Эһиги хаһыаты, сурунаалы уонна кинигэни нууччалыы ааҕыыттан саҕалыаххытын сөп.
5. Практикаланыҥ непаал тылынан кэпсэтэргэ практикаланыҥ: атыттар бары да дьарыктаналлар, ньиэп тылын баһылыыр практиката тылы баһылыыр күлүүс буолар. Хайаан да тыл тутааччылары кытта кэпсэтиҥ уонна кинилэри кытары кэпсэтэргитин боруобалааҥ. Ону тэҥэ онлайн форумнарга тыл атастаһыытыгар холбоһуоххутун сөп, кинилэр тыллары кытта билсиһэр уратылаах ньыма буолаллар.