Башкир Япония Тылбаастаа

Башкир тыла-башкир тыла, Башкортостан Республикатыгар, Россия диэн былыргы түүр тыла. Түүр тылларын кипчак бөлөҕөр сыһыаннаах, онно 1,5 мөлүйүөн киһи этиллэр.

Башкир тыла араас, онно республика үрдүнэн араас диалектар тарҕаммыттара. Ону башкир тылын кытта тылбаас оҥорор уонна киниэхэ уустук сорукка сыһыаннаах. Диалектар ыккардыларыгар тыл бүтүүтүн уонна айымньыга уларыйыы курдук тылбаастыыр хас да сүрүн уратылар бааллар.

Чуолкай тылбааһы хааччыйарга Саха тылын кыаҕын толору өйдүүр опыттаах носителей буолуохтаах. Бу тылбаасчыттар араас диалектарга үчүгэйдик ырытыллан, сатаан сааһылана сатыахтаахтар. Ол иһин профессиональнай тылбаасчыттарга үгүстүк тутталлар,тыл башкир тылыгар тылбаастанар.

Саха тылын тылбаасчытын булууга тылбаасчыт болҕомтоҕо ылыахтаах хас да улахан фактордаах. Уопут быһаарыылаах суолталаах; тылбаасчыт оригинал тылын да, тылбаас тылын да быһыытынан баһылыахтаах, ону тэҥэ культурнай контекска өйдүөхтээх. Тылбаасчыт тыл чэрчитинэн туттуллар Терминологияҕа актуальнай билиилээх- көрүүлээх буолан, кэмтэн ыла уларыйыан сөп диэн эмиэ кэрэхсэбиллээх.

Уопсайынан, башкир тылын кытта тылбаас анал билиини, дьоҕуру, ону тэҥэ диалектары уонна культураны өйдүүрү ирдиир. Сэрэйиллэр өйдөбүлү чуолкай биэриини мэктиэлиир туһугар опыттаах уонна үчүгэйдик билэр тылбаасчыт куортамныыра улахан суолталаах.

Ханнык дойдуларга башкирдыы тылынан саҥаралларый?

Башкир тылыгар сүрүннээн Арассыыйаҕа, Казахстаҥҥа, Украинаҕа уонна Узбекистаҥҥа аҕыйах носителей баар.

Башкир тылын историята хайдаҕый?

Башкир тыла-түүр тыла, манна ордук Урал хайатын регионугар баар Башкортостан Өрөспүүбүлүкэтигэр киирэр. Бу-ыаллыы сытар удмурт сорох бэрэстэбиитэллэрэ этэллэр республика соҕотох официальнай тыла. Бу тыл үгүс үйэтин тухары туһаныллар уонна билиҥҥэ диэри түүр тылларыттан биирдэстэрэ буолар.
Башкир тылын туһунан эрдэтээҥи суруктар 16- с үйэҕэ киирэллэр. Бу кэмҥэ араб уонна перс тылларыгар күүстээх сабыдыаллаабыта. 19- с үйэҕэ башкир тыла региоҥҥа хас да араас омук тылын суругунан буолар. Кини эмиэ научнай үлэлэргэ туһалаабыта, регион үрдүнэн тарҕанарыгар көмөлөспүтэ.
Сэбиэскэй кэмҥэ Саха тыла Россия сабыдыалыттан улаханнык эмсэҕэлээтэ. Үксүлэрэ нууччалары кытары тэҥнииллэрэ. Бу тыл оскуолаҕа үөрэммитэ, биир кэлим башкир алфавиты оҥорорго холонуу оҥоһуллубута.
Сэбиэскэй кэм саҕана Саха тыла актыыбынайдык туһаныллыбыта уонна бу тылы харыстааһыҥҥа элбэх сыра- сылба ууруллубута. Үгүс дьон билигин иккис тыл быһыытынан үөрэтэллэр уонна республика Правительствота бу тылы хааччыйыыга улахан сыраны уурар.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээҕий?

1. Ильдар Габдрафиков-поэт, публицист уонна сценарист, башкир литературатыгар уонна башкир тылын тилиннэриигэ дьоһун суолталаах фигура этэ.
2. Николай Галиханов-башкир тылыгар учуонай уонна поэт, башкир тылыгар уонунан үлэни суруйбута уонна билиҥҥи башкир наукатын төрүттээччитинэн ааҕыллар.
3. Дамир Исмагилов-академик, философ уонна лингвист, башкир тылын үөрэтээччилэрин ортолоругар грамотаны үрдэтиигэ элбэх үлэлэспит уонна башкир тылыгар элбэх сурук үлэлэспит.
4. Аскер Амбетов-башкирскай поэт, прозаик уонна учуонай, башкир тылын уонна литературатын уобалаһыгар биир биллэр фигуралартан биирдэстэрэ этэ уонна бу тылынан хас да улахан айымньыны суруйбута.
5. Ирек Яхтина-биллиилээх башкир суруйааччыта уонна драматург, кини айымньылара Россияҕа эрэ буолбакка, аан дойдуга билиннилэр, онон башкир тылын ааҕааччыларга аһаҕастык билинэр туһугар элбэҕи оҥорбута.

Башкир тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Башкир тыла-агглютинативнай тыл, тюрк тылларыгар сыһыаннаах. Грамматическай функцияны этэргэ туттуллар суффикс уонна анал дорҕооннору туттуу. Башкир тыла кытта дьүөрэлэһэр уонна дорҕооннор баай тиһиктэрэ, сүһүөхтэрин да, дееприческэй конструкциялара да кини уопсай структуратын оҥороллор.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Башкир алфавитын уонна айымньытын кытта билсиҥ. Бу саамай улахан хардыы, башкир тылын үөрэтиини саҕалыыр буоллаххытына эрэ. Башкир тылыгар сорох сүрүн тиэкистэри ааҕыыттан саҕалааҥ уонна хас биирдии буукубаны сөпкө этэргэ кыһаллыҥ.
2. Репетитор эбэтэр куурус буларга холонуҥ. Тылы үөрэтии бастыҥ ньымата-тыл тумус туттарааччыны кытта анал үөрэҕи ааһыы. Ол кыаллыбат буоллаҕына, эһиэхэ тылы үөрэтэргэ көмөлөһөр олохтоох курстарга эбэтэр аудио- видеоксаларга көрөҕүт.
3. Ааҕыҥ, иһиттиҥ уонна көрүҥ. Тылгытын кытта билсэр ордук буоларгытынан, ааҕыыга уонна маассабай информация средстволарын истиигэ практикаланыҥ. Аудиозаписи, литератураны, киинэлэри уонна ырыалары башкир тылыгар булан көрөргө холонуҥ.
4. Кэпсэтэргитигэр башкирдыы кэпсэтиҥ. Практика партнерын Булуҥ эбэтэр онлайн форумҥа кыттыҥ, дьон башкирдыы саҥараллар. Сыыһалартан куттанымаҥ-үөрэх чааһа!
5. Салгыы үөрэниҥ. Оннооҕор бэйэ бэйэҕитин кытта эйэлэһэр буоллаххытына, куруук туох эрэ саҥаны, туохха үөрэниэххин, туһаныахха сөп. Башкир тылыгар элбэх матырыйаалы ааҕыҥ, истиэххин уонна көрөргүтүн салгааҥ.

Японияҕа да, тас дойдуларга да тылбаас элбэх предприятиеларга уонна тэрилтэлэргэ улахан суолталаах процесс буолар. Уопсай нэһилиэнньэни кытта 128 мөлүйүөнтэн тахса Япония аан дойду экономикатын улахан кээмэйинэн онус миэстэни ылар уонна аан дойду биир саамай сайдыылаах рыногынан буолар, кини аан дойду бизнеһигэр дьоһун оонньооччунан буолар.

Онон Японияҕа бизнеһи ыытар баҕалаах үгүс компаниялар идеяларын олохтоох аудиторияҕа диэри чуолкайдык тиэрдэллэригэр эрэнэллэр. Бырайыакпыттан көрөн, дьыала хантараактарын, салалтатын, реклама матырыйаалларын эбэтэр веб- сайт тутуутун курдук докумуоннары киллэриэххэ сөп.

Дьыала тылбаасчыт талыытыгар тиийдэҕинэ хас да сүрүн элеменнэри учуоттуохха наада. Бастатан туран, кинилэр Япония да, английскай да тыллары көҥүл бас билэллэрин, аан дойду бизнеһин улахан чааһа буолар диэн итэҕэйиэххитин баҕараҕыт. Ону таһынан Японияҕа тылбаас икки култуураны уонна сатабылы хас биирдии тылы көдьүүстээхтик туһанар кыаҕы биэрэр. Ону тэҥэ тылбаасчыт уонна кинини билиһиннэрэр предмети учуоттуур суолталаах.

Тылбаасчыт араас көрүҥүн уонна выбору кытта билсиигэ эбии үлэ толоруллуохтаах кэмин- кэрдиитин уонна ресурсаларын ахсаанын быһаарар наадалаах. Ыгыллыбыт болдьох чугаһаан эбэтэр элбэх матырыйаалы көһөрүү эрэйиллэр буоллаҕына, баҕар, Япония тылын этээччилэр хамаандаларын проект биэрэллэрэ ордук. Ити кэмчилээһин эрэ буолбакка, ылыллар бородууксуйа хаачыстыбата эмиэ быдан үрдүк буолуоҕа.

Дьэ, дьоппуоннуу тылбаас эрэ буолбатах диэн өйдүүр наадалаах. Тылбаас икки култуураны ситиһиилээхтик өйдүүрүн, чопчу быһаарарын ситиһэр. Онон Япония ырыынагар тахсарга дьулуһар компаниялар тус сыаллаах аудиторияҕа сэҥээриини таһааралларыгар эрэллээх өҥөлөрү инвестициялааһын наада.

Ханнык дойдуларга японскай тылынан саҥаралларый?

Японияҕа сүрүннээн Японияҕа этэллэр, ол эрээри манна Тайвань, Соҕуруу Корея, Филиппина, Палаау, Хотугу Марианскай арыылар, Микронезия, Гавайи, Гонконг, Макао, Илиҥҥи Тимор, Бруней уонна Гава курдук холбоһуктаах Штаттар сорҕолоро бааллар.

Япония тылын историята хайдаҕый?

Япония тылын историята олус уустук уонна элбэх омук. Билиҥҥи дьоппуоннуу санатар тыл туһунан эрдэтээҥи суруктар биһиги эрабыт 8 үйэтигэр киирэллэр. Ол эрээри, бу тыл Японияҕа былыргыттан баара, арааһа, дземон норуота диэн тылбыт тылыттан сайдыбыта буолуо.
Япония тыла Кытай лиэксикэтэ (794-1185) киирэригэр Кытай лиэксикэтэ, сурук- Бичик тиһигэ киирэригэр тирэҕирэн, улахан сабыдыаллаах этэ. Эдо (1603-1868) диэн тыл грамматика отчуотунай набордарын уонна сурук- Бичик тиһигин кытта бэрт дьикти кэпсэтии көрүҥүн оҥорбута.
19- с үйэ устатыгар правительство арҕаа тыллары уонна сорох Япония тылларыгар кубулутуу бэлиитикэтин биир сомоҕо буолан английскай тылтан киирии тыллар суотугар иҥэн- тоҥон киириилэрин суотугар ыытара. Бу процесс салгыы 21- с үйэҕэ да салҕанан, бу сырыымчык японскай тыл форматын үөскэтэн, лиэксикэ уонна лингвистическэй уратылара олус уратылаахтар.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Кодзиктар-Япония тылыгар биир былыргы сурук- Бичик докумуоннарыттан биирдэстэрэ, дьоппуон эрдэтээҥи мифологиятыттан мифтэр уонна легенд хомуурунньуктара буолар. Кини 7- с үйэҕэ ясумаро оҥоһуллан Япония тылын сайдыытыгар улахан суолтата суох суураллыы буолар.
2. Принцибин Шот Ботоку Тайшаны (574-622) Таша буддизмы Японияҕа тарҕатыыны, Японияҕа сурук бастакы тиһигин ырытан оҥорууга уонна Кытай иероглифтарын тыла киириини көҕүлүүр туһунан суруллар.
3. Саха тылын кодексациялыырга уонна кини суругун оҥорорго көмөлөспүт тылларын- өстөрүн, грамматикатын кэккэ учуонайдара (710-784) тылдьыты уонна грамматиканы оҥорбуттара.
4. Муссаки Сикибу-Муссаки Сикибу аан дойду аатырбыт суруйааччыта (794-1185) этэ уонна кини үлэлэрэ Япония тылын уонна литературатын популяризациялааһыҥҥа көмөлөспүттэрэ диэн ааҕыллар.
5. Хакуун өрүс – Хакуун өрүс (1199-1286) камакур кэмигэр (1185-1333) Кытай тылыгар олоҕурбут манъеган суругун системата ордук тарҕаммытынан биллэр. Бу система канаан сүһүөхтэрин туһаныыны киллэрэн туран японскай тыл эволюциятыгар сабыдыаллаабыта.

Япония тылын структурата хайдах оҥоһуллубутай?

Япония тыла - бу тематическай уратылаах тыл, кыырпах тыллар ситимнэрин туһанар, тылга уонна фразтарга холбонор тыллар, грамматическай сыһыаны этиигэ туттуллар тыллар. Бу агглютинативнай тыл, ол аата кини бэйэтин иһигэр араас элеменнэри, даҕааһыннары, туохтуурдары уонна көмө туохтуурдары киллэрэн туран, уустук тыллары уонна тыллары айарга көмө туохтуурдары кытта ситимниир. Ону таһынан тыл суолтата уларыйыан сөп, сүһүөхтэрин үрдэтии тиһигэ баар.

Япония тыла саамай сөптөөх ньыманан үөрэтэрий?

1. Реалистическай сыалы туруоруҥ: ситиһиллибит сыалы туруорууттан саҕалаан уон сылга диэри ааҕарга, базовай алфавиты уонна катакаан базовай алфавитын суруйарга үөрэтиҥ.
2. Сурук- Бичик тиһигин үөрэтиҥ: японскай тылынан суруйар, суруйар уонна бодоруһар туһугар икки фонетическай алфавиты, хираганы уонна катакананы, онтон хандзи иероглифтарыгар көһүөххэ.
3. Истиҥ уонна хатылааҥ: истигэн буолуҥ, Япония этиилэрин Хатылааҥ, боростуой тыллартан саҕалаан, сыыйа уустуктан- уустуктан саҕалаан уустугурдуҥ. Саҥарааччы ритматын, интонациятын үтүктэргэ кыһаллыҥ.
4. Дьоппуоннуу тылы үгүстүк туһаныҥ: дьоппуон тылын күннээҕи олоххутугар туһаныҥ, кэпсэтиигэ ордук эрэллээх буолуҥ.
5. Дьоппуон хаһыаттарын уонна сурунаалларын ааҕыҥ: японскай тылынан хаһыаты, сурунаалы ааҕарга холонуҥ, үөрүйэхтэрин туһаныҥ, уопсай приемнай лиэксикэҕэ туһаныҥ.
6. Технологияны туһаныҥ: тылы үөрэтэргэ көмөлөһөр веб- сайты уонна веб- сайты туһаныҥ, холобур, Аня эбэтэр тиэрмини туттуҥ.
7. Культураны кытта билсиҥ: культура өйдөбүлэ тылы өйдүүргэ көмөлөһөр, онон Япония киинэлэрин көрөргө, Япония музыкатын истэргэ, Японияҕа сылдьаргытыгар кыһаллыҥ.
8. Тыл тутааччылары кытта кэпсэтиҥ: тылгытын кытта бодоруһуу тылгыт тупсарыгар уонна өйдөбүлгүт тупсарыгар көмөлөһөр.