Маори Тэлгэс Тылбаастаа

Мори Саха тыла саҥа Зеландия уонна омук официальнай тылларынан буолар. Онно аан дойду үрдүнэн 130 000- тэн тахса киһи, сүрүннээн Хотугу уонна Соҕуруу арыыларыгар саҥа Зеландия баар. Мария Полинезия тылынан ааҕыллар уонна кини культураҕа уонна нэһилиэстибэҕэ улахан суолталаах. Кэнники сылларга мариоҥҥа көһөрүү өҥөтө тэрилтэлэр, тэрилтэлэр уонна чааһынай дьон ортотугар киэҥник биллэллэр, эбэтэр Мари нэһилиэнньэни кытта бодоруһар баҕалаахтар, эбэтэр бу тылы көннөрү билиэхтэрин баҕараллар.

Марио- уустук процесс, тоҕо диэтэххэ тыл ис туругуттан олус түргэнник уларыйыан сөп. Ол иһин тылын- өһүн билэр, өйүн- санаатын билэр профессиональнай тылбаасчыт наймылаһара улахан суолталаах. Мари профессиональнай тылбаасчыттар үгүстүк тылы илдьэ сылдьаллар уонна тыл культурнай объектарын уобаластарыгар киэҥ бэлэмнээх буолаллар.

Мари тылларыгар тылбаас уустугуттан сылтаан бу ыарахан буолуон сөп. Ол да буоллар, син биир турар. Чопчу тылбааһы ылыаххыт эрэ буолбакка, култууралар икки ардыларыгар бодоруһуугутун тупсарыаххыт, хардарыта өйдөһүүгүтүн үрдэтиҥ уонна сыһыаны дириҥэтиҥ.

Мари тылын тылбаасчыты кытта үлэҕэ тылбаасчыты кытта үлэ миэстэтин хайдах баарынан биэрэрэ улахан суолталаах. Ол ханнык баҕарар атын информацияны ылар соруктаах. Бу тылбааскыт чопчу уонна өйдөнүмтүө буоларын мэктиэлииригэр көмөлөһөр.

Уопсайынан, Марио тылыгар тылбаас өҥөтө культура уонна бизнескэ уонна бииргэ үлэлииргэ саҥа кыахтары арыйарга көмөлөһүөн сөп. Мари тылларыттан профессиональнай тылбаасчыт булан, эһиги иһитиннэриигит чопчу уонна ытыктабыллаахтык бэриллиэ диэн эрэниэххитин сөп.

Мари тылын ханнык дойдуларга этэллэрий?

Мари-саҥа Зеландия официальнай тыла. Онно эмиэ мариа, Австралияҕа, Канадаҕа уонна АХШ общиналара этэллэр.

Мари тылын историята хайдаҕый?

Мори тылынан саҥаттан саҥа Зеландияҕа 800- тэн тахса сыл устата туһаналлар, ону аан дойдуга биир кырдьаҕас тыла оҥорор. Кини происшествия миграннар өбүгэлэрин тылларын илдьэ аан бастаан 13- с үйэҕэ кэлбит Полинезия миграннарыгар тиийэ кэтээн көрүөххэ сөп. Үйэтин тухары бу тыл атын олохтоох тыллары, диалектары кытта симэлийэн- симэлийэн, бэйэтин уратыларын эволюционердаабыта уонна булбута. Бу тыл 1800- с сыллар саҥаларыгар диэри үгэстээх үгэскэ кубулуйбут, христианскай миссионердар Мари тылынан тиэкистэри тылбаастааһын саҕаламмыта. 1900- с сыллар ортолоругар демократияҕа уонна национализмҥа саҥа Зеландия национальнай идентичноһын дьоһун сорҕото буолбута. Билигин Мари тыла дойду үрдүнэн киэҥник туһаныллар уонна дойду үрдүнэн оскуолаларга үөрэтиллэр.

Мари тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Априан Нгата: кини парламент маорияттан бастакы чилиэнэ этэ (1905-1943) уонна кини официальнай үөрэҕириигэ уонна кинигэлэри бу тылга көһөрүү хаамыытын күүстэринэн буолбута.
2. Ол ранг хира (СР Питер Хенара): Мари, пакеха курдук култуураны өрө тардыыга кыттыбыт Марио, ону тэҥэ общество бары эйгэтигэр туттуллар тылы туһаныыны көҕүлүүргэ көмөлөспүтэ.
3. Дама Нганеко Минхинник: кини араадьыйаны, фестиваллары уонна үөрэх кыаҕын сайыннарыыга улахан сабыдыаллаабыта, ону тэҥэ 1987 с. Мари тылынан хамыыһыйа туһунан сокуон барылын оҥорууга сабыдыаллаабыта.
4. Дама Кокакай Хипанг: кини саҥа Зеландия Верховнай суутун судьуйата буолбут бастакы дьахтар-мори этэ уонна Мария тылын чөлүгэр түһэриигэ бэйэтин өйөбүлүнэн уратыламмыта.
5. Ту Вир и Теори маори (Мари тылынан Комиссия): Мари тылын хамыыһыйата приложением и сохранение языка Мари. 1987 сыллаахха тэриллиэҕиттэн хамыыһыйа саҥа ресурсалары, үөрэхтээһини уонна көҕүлээһин ньымаларын ырытан оҥорууга, тылы чөлүгэр түһэриигэ көмөлөһөр оруоллаах.

Мариа тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Мариа тыла-Полинезия тыла, кини структурата элбэх существительнай уонна хааччахтаммыт туохтуурдар ахсааннарынан уратыланар. Онно синтетическэй грамматика быһыытынан биллэр тыл суолтатын көрдөрөр суффикс системата туттуллар. Ону тэҥэ тыл үөрэхтээһиҥҥэ туттуллар дорҕооннор уонна сүһүөхтэр ис хоһооно киэҥ. Сорох контекстарга тыл бэрээдэгэ кытаанах буолуон сөп.

Мари тылын ордук сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Мари тылын уонна культуратыгар тиэйэн кэлиҥ: Аари тылын уруоктарыгар ыытааччы эбэтэр эһиги олохтоох аптарытыатын эбэтэр бэйэҕит олохтоох омук тылын уруоктарыгар киириэҕиҥ. Мари тылын уонна үгэстэрин үксүгэр туһаныллар культурнай декстары өйдүүрэ улахан суолталаах.
2. Истиҥ, көрүҥ уонна мори тылыгар хайдах баарынан кэпсээҥ: Мари (холобур, ньирилээ), телевизионнай программалары уонна киинэлэри Мари тылынан ырытыҥ, кинигэлэри, комикстары уонна кэпсээннэри Болҕойуҥ уонна хайаатар да саҥаны истэргитин, көрөргүтүн хатылаан кэпсээҥ.
3. Практикаланыҥ: төрөөбүт тылы үөрэтэргэ дьулуһуҥ: дьиэ кэргэн эбэтэр доҕоттор, эбэтэр ро Мари уонна коханга (Марио уонна коханга) диэн тыллары кытта кэпсэтэргэ дьулуһуҥ.
4. Онлайн ресурсаларын туһаныҥ, кинилэр үөрэтиигэ көмөлөһүөхтэрэ: онлайн ресурсаларын, Мари тылын тылдьытын, бэчээт уонна аудиоуороктар, сайаапкалар уонна социальнай ситимнэр ханааллара улахан көмөнү оҥороллор.
5. Дуоһуйууну ылыҥ: тылы үөрэтии олус умсугутуулаах уонна туһалаах дьарык буолуохтаах, онон боруобалааһыҥҥа кииримэҥ – хардыыны, айыыны оҥоруҥ!

Телугу Индия штатын официальнай тылынан Андрхр- Прадеш, онно бүтүн Индия үрдүнэн мөлүйүөнүнэн киһи, ол иһигэр Каратаки, Тамилнада уонна Махарштр тылларынан буолаллар. Ол эрээри, кини киэҥ туһанарын үрдүнэн, телеграммаҕа тылбааһы ылыы үгүс дьоҥҥо, ордук кыраныысса таһыгар олорор дьоҥҥо проблема буолуон сөп.

Дьолго, билигин телегурга хаачыстыбалаах тылбааһы ылыы хас да эрэллээх вариана баар. Дьыалабыай, английскай телугу- ну эбэтэр төттөрүтүн тылбаастары чуолкайдыыр, түмүктүүр профессиональнай өҥөлөр бааллар. Бу сулууспаларга тыл носителэ буолар уопуттаах тылбаасчыттар туһаныллаллар уонна көһөрүллүбүт докумуоннары барытын сонно тута, хаачыстыбатын, уратытын, ис хоһоонун оннунан хаалларалларын мэктиэлииллэр.

Бизнескэ чопчу тылбааһы ылыы аан дойду ситиһиитин дьоһун сорҕото буолар. Кинилэр докумуоннарын сөпкө оңороллорун, кыаммат клиеннэри уонна партнердары дойдуга бастыҥ үлэлээхтэрин өйдүөх тустаахтар. Бу тылбаастар дьоҥҥо- сэргэҕэ бэйэлэрин ырыынактарын ситиһиилээхтик кэҥэтэргэ көмөлөһөллөр эрэ буолбакка, ыарахан сыыһа- халты таһаарыыга тирэҕирэр быһаарыныылартан күттүөннээх быһаарыылар кёмёлёһёллёр.

Дьыала хаһан баҕарар, бэйэ докумуоннарын тылбаастыан баҕалаахтар, торбостооһунтан итэҕэһэ суох достоинстволаахтар. Ол ордук юридическай чуолкайдык ирдэниллэр ханнык баҕарар атын докумуону ыларга сайабылыанньа биэриэн баҕалаах дьоҥҥо улахан суолталаах буолуон сөп.

Төрүөтүттэн тутулуга суох, тэлэбиисэргэ хаачыстыбалаах тылбааһы ылыы куруук приоритеттаах буолуохтаах. Тылбаасчыттар үлэлии- хамсыы сылдьар профессиональнай өҥөлөрүн талан, тылы тутааччылар, тэрилтэлэр курдук, чааһынай дьон кинилэр докумуоннарын хас биирдиилэрин чопчу уонна профессиональнай да көһөрүөхтэрин сөп.

Телугур тылларыгар ханнык дойдуларга этэллэрий?

Тэлгэһэҕэ сүрүннээн Индияҕа Андрхра- Прадеш, Теланган- Янам официальнай тылларынан буолаллар. Онно эмиэ аҕыйах ахсааннаах общиналар чугастааҕы Штаттарга Каратак, Тамилнад, Махарштра, Чхатисгарх уонна Одиша штатыгар бааллар уонна онно Индия союзнай территориятынан буолар пудучерри штатыгар бааллар.

Телугур тылын историята хайдаҕый?

Телугур тыла бастаан литературнай айымньыга 10- с үйэ санскриттарыгар олоҕуран, ол кэмтэн ыла орто телугурга, онтон аныгы тылга олоҕурар. Урут биллиилээх суруктар эрабыт 5 үйэ анараа өттүгэр датыллар уонна Андрхра- Праде штатыгар Анантапур оройуонун ашрама оройуонун ашрамата булуллубуттара. Бу кэм устата бу тыл юридическай уонна коммерческай суруйууларга туттуллар.
Телугу орто үйэтээҕи кэмҥэ санскриттан, практриттан күүстээх сабыдыалынан сылдьыбыта, ол кэм поэттара бу тылга тапталларын туһунан суруйбуттара. Маннык айымньылар холобурдарынан Нанайи, "Баслав пуранам" Палкуриктар Соман уонна "Чаритра" Римангада "тиккан буолаллар.
17-18- с үйэ устата телугур литературата чэчирии сайдыбыта, Биим эрэдээксийэтэ, Пингалиана, Атукури Мола, Чиннясури, Параваста Чиннайя Сури уонна кандидатурата Пантулу итэҕэйбиттэрэ, тыл уонна кини литературатын сайдыытыгар сүҥкэн кылааты киллэрбиттэрэ. 1875 с. мадрас университета телугу- га литератураны үөрэтиини саҕалаабыта, ону хайы- үйэ бастакы Индия университета оҥорбута.
Билигин телугу- Индия саамай киэҥник тарҕаммыт омук уонна Индия официальнай тылларыттан биирдэстэрэ буолар. Андрхра- Прадеш штатыгар, ону таһынан Каратак тас регионнарыгар, Тамилнад уонна Орисса штатыгар, ону тэҥэ Махарштр, Чхатсарх уонна Джаркханда сорох чаастарыгар киэҥник туһаныллар.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Вемана: Вемана-биллиилээх поэт телугу, мистик уонна философ. Адвайт-Веданнар үөрэхтэрин ойуулуур дириҥ ис хоһоонноох, мындыр хоһооннорунан биллэр. Кини телугур культуратыгар уонна литературатыгар дьоһун кылааты киллэрбитэ.
2. Нанайя: нанай-11- с үйэҕэ олорор санскриттан, грамматик уонна суруйааччы. Кини тэлэбиисэргэ саамай эрдэтээҥи литература холобурдарын суруйбутунан ааҕыллар.
3. Тикан Сомаяджи: Тикан Сомаяджи 14- с үйэ тэлгэһэтигэр поэт уонна комментатор этэ. Киниэхэ "Тиккана Махабхарама"диэн телугу- ну суруйаллар. Ону тэҥэ Бхагавад- Гита, Бхагават- пуру уонна Упанишадтарга комментарий суруйбута.
4. Анамачарь: Анамачарь-вдохновительный поэт и святой, живший в 15 веке. Кини "Шри Аннамачарь санкретана" диэн ааттаах тииптээх 22000- тан тахса ырыаны айбыта. Бу ырыалар баччааҥҥа диэри Соҕуруу Индия үрдүнэн таҥара дьиэтигэр ылланаллар.
5. К. П. Брун: Филолог- филолог этэ, телугу- ну тылынан элбэхтик үлэлэспит британский индолог уонна филолог этэ. Кини бастакы телугу- английскай тылдьыт оҥорбута уонна санскриттан телугурга хас да классическай айымньылары тылбаастаабыта. Кини билигин даҕаны тыл уонна литература сайдыытыгар тугунан да сыаналаммат кылаата.

Телугур тылын структурата хайдах тэриллибитий?

Телугу- агглютинативнай тыл, ол аата тыл суффикс базовай эбэтэр силистээх формаҕа сыһыаран үөскэтэр. Холобур, "ыт" көрдөрөр тыл - "кукаака", оттон "ыт" көрдөрөр тыл - "кукал". Структура көрүүтүнэн, төлөбүрдээх тыл бэрээдэгэ (туохтуур-субъект) туһаныллар уонна төрүт омуктар уонна падежтар туһаныллар. Үс сүрүн түһүк баар: көнө, киэҥ- куоҥ уонна локативнай. Ону таһынан кини туохтуурдары уонна уустук ыҥырыылар ситимнэрэ бааллар.

Телугур тылын ордук сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Телугу- ну тылларын үөрэтии курсун ыытыҥ: онлайн- уонна очочнай курстар бааллар,олор эһиги телегургутун үөрэтиэххит. Эһигиттэн биири эрэ суруйуҥ, ситиһиигитигэр анаабыт тыл туһунан толору ис хоһоонноох өйдөбүлү ылыаххыт.
2. Кэпсэтиини тыһаҕытын үөрэтиҥ: торбоһу көҥүл баһылыырга, кэпсэтии тыла хайдах үлэлиирин өйдүүргэ наадалаах. Тыл этиитин истииттэн саҕалааҥ уонна кинилэр кэннилэригэр этиини хатылыырга кыһаллыҥ.
3. Грамматика практикатыгар туһаныҥ: кэпсэтии таһымын баһылыыргыт быһыытынан, туохтуурдар уонна структуралар кэмнэрин курдук, тылы уустук аспектарын чинчийиини саҕалааҥ. Кинигэлэри,хаһыаттары уонна ыстатыйалары ааҕыы-бэйэтин грамматическай үөрүйэхтэрин таба туһаныы.
4. Онлайн ресурсалары туһаныҥ: үгүс веб- сайты предлагает учебные мероприятия и информации о языке и культуры. Форумҥа атын үөрэнээччини кытта билсэ, үөрэххитигэр кыттыһаргытын булан ыйытыаххытын сеп.
5. Культураҕа тирэҕириҥ: ханнык баҕарар тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма-культураҕа тиэйиллиэ. Музыканы истиҥ, киинэлэри көрүҥ, мероприятиеларга, фестивалларга сылдьыҥ, тылгытын көҥүл баһылааҥ.