Маори Сүппэт Тылбаастаа

Мори Саха тыла саҥа Зеландия уонна омук официальнай тылларынан буолар. Онно аан дойду үрдүнэн 130 000- тэн тахса киһи, сүрүннээн Хотугу уонна Соҕуруу арыыларыгар саҥа Зеландия баар. Мария Полинезия тылынан ааҕыллар уонна кини культураҕа уонна нэһилиэстибэҕэ улахан суолталаах. Кэнники сылларга мариоҥҥа көһөрүү өҥөтө тэрилтэлэр, тэрилтэлэр уонна чааһынай дьон ортотугар киэҥник биллэллэр, эбэтэр Мари нэһилиэнньэни кытта бодоруһар баҕалаахтар, эбэтэр бу тылы көннөрү билиэхтэрин баҕараллар.

Марио- уустук процесс, тоҕо диэтэххэ тыл ис туругуттан олус түргэнник уларыйыан сөп. Ол иһин тылын- өһүн билэр, өйүн- санаатын билэр профессиональнай тылбаасчыт наймылаһара улахан суолталаах. Мари профессиональнай тылбаасчыттар үгүстүк тылы илдьэ сылдьаллар уонна тыл культурнай объектарын уобаластарыгар киэҥ бэлэмнээх буолаллар.

Мари тылларыгар тылбаас уустугуттан сылтаан бу ыарахан буолуон сөп. Ол да буоллар, син биир турар. Чопчу тылбааһы ылыаххыт эрэ буолбакка, култууралар икки ардыларыгар бодоруһуугутун тупсарыаххыт, хардарыта өйдөһүүгүтүн үрдэтиҥ уонна сыһыаны дириҥэтиҥ.

Мари тылын тылбаасчыты кытта үлэҕэ тылбаасчыты кытта үлэ миэстэтин хайдах баарынан биэрэрэ улахан суолталаах. Ол ханнык баҕарар атын информацияны ылар соруктаах. Бу тылбааскыт чопчу уонна өйдөнүмтүө буоларын мэктиэлииригэр көмөлөһөр.

Уопсайынан, Марио тылыгар тылбаас өҥөтө культура уонна бизнескэ уонна бииргэ үлэлииргэ саҥа кыахтары арыйарга көмөлөһүөн сөп. Мари тылларыттан профессиональнай тылбаасчыт булан, эһиги иһитиннэриигит чопчу уонна ытыктабыллаахтык бэриллиэ диэн эрэниэххитин сөп.

Мари тылын ханнык дойдуларга этэллэрий?

Мари-саҥа Зеландия официальнай тыла. Онно эмиэ мариа, Австралияҕа, Канадаҕа уонна АХШ общиналара этэллэр.

Мари тылын историята хайдаҕый?

Мори тылынан саҥаттан саҥа Зеландияҕа 800- тэн тахса сыл устата туһаналлар, ону аан дойдуга биир кырдьаҕас тыла оҥорор. Кини происшествия миграннар өбүгэлэрин тылларын илдьэ аан бастаан 13- с үйэҕэ кэлбит Полинезия миграннарыгар тиийэ кэтээн көрүөххэ сөп. Үйэтин тухары бу тыл атын олохтоох тыллары, диалектары кытта симэлийэн- симэлийэн, бэйэтин уратыларын эволюционердаабыта уонна булбута. Бу тыл 1800- с сыллар саҥаларыгар диэри үгэстээх үгэскэ кубулуйбут, христианскай миссионердар Мари тылынан тиэкистэри тылбаастааһын саҕаламмыта. 1900- с сыллар ортолоругар демократияҕа уонна национализмҥа саҥа Зеландия национальнай идентичноһын дьоһун сорҕото буолбута. Билигин Мари тыла дойду үрдүнэн киэҥник туһаныллар уонна дойду үрдүнэн оскуолаларга үөрэтиллэр.

Мари тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Априан Нгата: кини парламент маорияттан бастакы чилиэнэ этэ (1905-1943) уонна кини официальнай үөрэҕириигэ уонна кинигэлэри бу тылга көһөрүү хаамыытын күүстэринэн буолбута.
2. Ол ранг хира (СР Питер Хенара): Мари, пакеха курдук култуураны өрө тардыыга кыттыбыт Марио, ону тэҥэ общество бары эйгэтигэр туттуллар тылы туһаныыны көҕүлүүргэ көмөлөспүтэ.
3. Дама Нганеко Минхинник: кини араадьыйаны, фестиваллары уонна үөрэх кыаҕын сайыннарыыга улахан сабыдыаллаабыта, ону тэҥэ 1987 с. Мари тылынан хамыыһыйа туһунан сокуон барылын оҥорууга сабыдыаллаабыта.
4. Дама Кокакай Хипанг: кини саҥа Зеландия Верховнай суутун судьуйата буолбут бастакы дьахтар-мори этэ уонна Мария тылын чөлүгэр түһэриигэ бэйэтин өйөбүлүнэн уратыламмыта.
5. Ту Вир и Теори маори (Мари тылынан Комиссия): Мари тылын хамыыһыйата приложением и сохранение языка Мари. 1987 сыллаахха тэриллиэҕиттэн хамыыһыйа саҥа ресурсалары, үөрэхтээһини уонна көҕүлээһин ньымаларын ырытан оҥорууга, тылы чөлүгэр түһэриигэ көмөлөһөр оруоллаах.

Мариа тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Мариа тыла-Полинезия тыла, кини структурата элбэх существительнай уонна хааччахтаммыт туохтуурдар ахсааннарынан уратыланар. Онно синтетическэй грамматика быһыытынан биллэр тыл суолтатын көрдөрөр суффикс системата туттуллар. Ону тэҥэ тыл үөрэхтээһиҥҥэ туттуллар дорҕооннор уонна сүһүөхтэр ис хоһооно киэҥ. Сорох контекстарга тыл бэрээдэгэ кытаанах буолуон сөп.

Мари тылын ордук сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Мари тылын уонна культуратыгар тиэйэн кэлиҥ: Аари тылын уруоктарыгар ыытааччы эбэтэр эһиги олохтоох аптарытыатын эбэтэр бэйэҕит олохтоох омук тылын уруоктарыгар киириэҕиҥ. Мари тылын уонна үгэстэрин үксүгэр туһаныллар культурнай декстары өйдүүрэ улахан суолталаах.
2. Истиҥ, көрүҥ уонна мори тылыгар хайдах баарынан кэпсээҥ: Мари (холобур, ньирилээ), телевизионнай программалары уонна киинэлэри Мари тылынан ырытыҥ, кинигэлэри, комикстары уонна кэпсээннэри Болҕойуҥ уонна хайаатар да саҥаны истэргитин, көрөргүтүн хатылаан кэпсээҥ.
3. Практикаланыҥ: төрөөбүт тылы үөрэтэргэ дьулуһуҥ: дьиэ кэргэн эбэтэр доҕоттор, эбэтэр ро Мари уонна коханга (Марио уонна коханга) диэн тыллары кытта кэпсэтэргэ дьулуһуҥ.
4. Онлайн ресурсаларын туһаныҥ, кинилэр үөрэтиигэ көмөлөһүөхтэрэ: онлайн ресурсаларын, Мари тылын тылдьытын, бэчээт уонна аудиоуороктар, сайаапкалар уонна социальнай ситимнэр ханааллара улахан көмөнү оҥороллор.
5. Дуоһуйууну ылыҥ: тылы үөрэтии олус умсугутуулаах уонна туһалаах дьарык буолуохтаах, онон боруобалааһыҥҥа кииримэҥ – хардыыны, айыыны оҥоруҥ!

Төрүт тылы тылбаастааһын: культуралар икки ардыларыгар чопчу коммуникацияны хааччыйыы

Мээнэҕэ культурнай уонна араас дойду буолар буолан, дьон- сэргэ ортотугар чуолкай бодоруһуу ыарахаттардаах буолуон сөп. Дойду үрдүнэн 92- тэн тахса араас непаал диалектарга этиллэринэн, үгүс култууралар кыайан быһаарыллыбакка хаалаллар уонна кинилэр икки ардыларыгар кыайан харгыстаһар кыаҕа суох тыллары үөскэтэллэр. Ол иһин манна тылбаас туһалыахтаах.

Булгуччулаах тылга тылбаас өҥөтө бу проблеманы толорорго уонна непаал тыла чуолкай тылбаастарын хааччыйарга туһуланна. Онон ити өҥөлөр бары култууралар бэрэстэбиитэллэрин кытта алтыһыы аһаҕас уонна көдьүүстээх буоларын мэктиэлииллэр. Ким эрэ английскайдыы эбэтэр атын тылтан непаалга тылбаастаатаҕына, бу маннык суругу кинини кытта билсибэт дьоҥҥо тиэрдэргэ көмөлөһөр.

Бу тылбаастар атын сирдэри кытта алтыһааччыларга көмөлөһөр эрэ буолбакка, дьоппуон курдук күннээҕи соруктары быһаарарга, маршруттары көрдүүр эбэтэр контракт түһэрсии курдук көдьүүстээхтэр. Точность перевода гарантирует, что все понимает, что эта читается, что коммуникации всех понимает.

Төрүт тылга тылбаастар эмиэ дьыалабыай сыһыаннаһыы туһунан кэпсэтии тахсаллар. Тыл уонна дьоҕурун ымпыгын- чымпыгын уонна түмүктэрин чопчулуур кыах ситиһии уонна сатабыл икки ардыларыгар баар буолуон сөп. Ону таһынан непаал тыла туризмҥа уонна маркетиҥҥэ киириэн, онно сылдьааччылар туһалаах информацияҕа киириэхтэрин уонна табаары атыылаһыахтарын сөп диэн тыллары киллэриэхтэрин наада.

Булгуччулаах тыл эмиэ олохтоох культураны, үгэһи үөрэтиэххэ наада. Ханнык баҕарар сиэр- туом, сиэр- майгы, итэҕэл уонна омук тылларыгар сөп түбэһэр өйдөбүллэр бэйэлэрин олохторун- дьаһахтарын туһунан бастыҥ өйдөбүлү чинчийээччилэргэ биэриэхтэрин сөп.

Дьэ, төрүт тылбыт төрүт култуураны, нэһилиэстибэни харыстааһын туһунан кэпсэтии барар. Тыл уонна дьоҕурун көдьүүстээхтик бодоруһарга уонна культураны тарҕатарга уонна кэнэҕэски көлүөнэлэргэ чөл олоҕу тутуһарга көмөлөһөллөр.

Уопсайынан, непаал тылын тылбаастааһын култууралар икки ардыларыгар аһаҕас уонна көдьүүстээх буолууну хааччыйар сыаллаах- соруктаах инструмент буолар. Бу сервистэр көмөлөрүнэн култууралар икки ардыларыгар бодоруһуу судургу, түргэнник уонна чуолкайдык буолуон сөп. Ити култууралар ыккардыларыгар арахсыыны кыайар уонна барыларыгар аһаҕас уонна таһаарыылаах эйгэни тэрийэр.

Ханнык дойдуларга непаал тылынан саҥаралларый?

Непаалга Индия ордук Непалаҕа, Ассамҥа, Арҕаа Бенгалияҕа, уокурукка Дарджилинг Арҕаа Бенгалияҕа, Мегаласка, Аруал- Прадеша, Самбалпур, Одишу, Биихар уонна Соҕуруу Дели диэннэр бааллар. Онно буойун уонна Мьянмаҕа эмиэ этэллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Непаал тылын историятын 12- с үйэҕэ диэри кэтээн көрүөххэ сөп, кини эрдэтээҕи суруктара индуизм ытык суруйууларыгар булуллубуттарын. Кини индоевропей тылын салаата уонна хинди, Марха уонна бенгал курдук атын тыллары кытта ыкса сибээстээх. Непаал тыла Индия непаал регионугар бастаан үөскээбитэ, оччолорго "Котир" эбэтэр "Горкхапатр" диэн биллэр уонна 19 үйэ бүтүүтэ субконтинент атын чаастарыгар тарҕаммыта.
19 үйэ устата элбэх гуркалар Индия субконтиненын хас да регионугар олохсуйан, бэйэлэрин тылларын- өстөрүн илдьэ непаалскай- непаал хас да регионугар олохсуйбуттара. Кэлин бу тыл Британия баһылааһынын ылынан, колониал Индия официальнай тылларыттан биирдэстэрэ буолбута. 1947 с. Великобританияттан тутулуга суох булуллубутун кэннэ непаал бырабыыталыстыбата непаал официальнай тыл быһыытынан ылынарга быһаарыы ылыммыта уонна 20- с үйэ ортотугар дойду үрдүнэн тарҕаммыта.
Билигин Индия сорох чаастарыгар, Баҥкладеш, бутан уонна Мьянмаҕа төрөөбүт тылларынан 16 мөлүйүөн киһи төрөөбүт тылынан саҥараллар. Бу тылынан сүүһүнэн хаһыат тахсар, ону тэҥэ араас регионнааҕы бырабыыталыстыбалар официальнай тыл быһыытынан туһаныллар.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Бханубхакт: непаал тылынан бастакы эпическай поэманы суруйбут уонна ньиэп тылын сайыннарыыга улахан эппиэтинэстээх поэт.
2. Демократическай республикаҕа Кубулуйууга дьоһун оруолу оонньообут урукку премьер- министр Непал урукку премьер- министрэ. Ону тэҥэ непаал тылынан хоһооннору уонна атын айымньылары суруйбута.
3. Лакши Прасад Девушка: поэт, драматург уонна романист, сүнньүнэн непаал тылынан суруллубут поэт. Кини непаал литературатын историятыгар саамай дьайыылаах фигуранан ааҕыллар.
4. Манхар Шеста: аан дойду үрдүнэн ньиэп тылын тарҕатыыга дьаныһан туран үлэлээбит журналист. Кини эмиэ непаал тылынан хас да кинигэ автора буолар.
5. Дхарма ратна Ями: поэт, драматург уонна романист, непаал тылынан уус- уран айымньыны суруйбут. Кинини "аныгы непаал литературатын аҕата"диэн үгүстүк ааттыыллар.

Ньиэп тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Непаал тылын структурата атын индоария тылларыгар олус майгынныыр. Кини Субъект тылын- өһүн саас- сааһынан сааһылыыр объект (сс), ол аата бастаан тус- туһунан тылга бэриллэр, онтон туохтуур бэриллэр. Кини баай агглютинативнай морфологиялаах уонна атын соҕурууҥҥу тыллар хинди уонна бенги курдук үлэлии- хамсыы сылдьаллар. Бу морфологическай баай Саха тыла үгүс өрүттэригэр көстөн турар: туохтуурдар, бириэмэлэр, баар солбуйар ааттар ситимнэригэр көстөллөр. Ону таһынан непаал тылыгар Булгунньахтаахха уонна хайаларга этэллэриттэн саҕалаан хас да араас диалектар бааллар.

Саха тыла хайдах саамай сөптөөх ньыманан үөрэтэҕитий?

1. Ньиэп тылын курсугар ааһыҥ: ньиэп тылын курсун хаамыыта - тыл биир бастыҥ ньымаларыттан биирдэстэрэ. Профессиональнай инструктордар көмөлөрүнэн тыл сүрүн быраабылаларын уонна туһаныытын туһунан чуолкай өйдөбүлү ылыаххыт.
2. Используйте онлайн / мобильные приложения для практики: Существует множество онлайн / мобильных приложений, которые могут помочь вам попрактиковать свои знания непальского языка. Бу приложенияны араас функциялары, интерактивнай викториналар, аудиовизуальнай уруоктар, карточкалар уонна да атын, кинилэр эһиэхэ тыл өйдөбүлүн тупсарарга көмөлөһөллөр.
3. Сахалыы киинэлэри уонна шоу көрүҥ:тылы үөрэтэргэ өссө биир үчүгэй ньыма-бу ньыма, шоу. Ити эһиэхэ тыл уонна культураҕа тирэҕирэн үчүгэй ньыманы биэрэр. Бу эһиги өйдөбүлгүт тупсарыгар көмөлөһүө эрэ буолбатах, саҥа тылы, этиини үөрэтэргэ көмөлөһүө.
4. Ааҕыы уонна суруйуу: Непаал тылынан ааҕыы уонна сурук- Бичик, тоҕо диэтэххэ, кини эһиэхэ тыл структуратын уонна кини грамматическай быраабылаларын туһунан өйдөбүлү ылар кыаҕы биэрэр. Эһиги хаһыаты, сурунаалы уонна кинигэни нууччалыы ааҕыыттан саҕалыаххытын сөп.
5. Практикаланыҥ непаал тылынан кэпсэтэргэ практикаланыҥ: атыттар бары да дьарыктаналлар, ньиэп тылын баһылыыр практиката тылы баһылыыр күлүүс буолар. Хайаан да тыл тутааччылары кытта кэпсэтиҥ уонна кинилэри кытары кэпсэтэргитин боруобалааҥ. Ону тэҥэ онлайн форумнарга тыл атастаһыытыгар холбоһуоххутун сөп, кинилэр тыллары кытта билсиһэр уратылаах ньыма буолаллар.