Маори Французскай Тылбаастаа

Мори Саха тыла саҥа Зеландия уонна омук официальнай тылларынан буолар. Онно аан дойду үрдүнэн 130 000- тэн тахса киһи, сүрүннээн Хотугу уонна Соҕуруу арыыларыгар саҥа Зеландия баар. Мария Полинезия тылынан ааҕыллар уонна кини культураҕа уонна нэһилиэстибэҕэ улахан суолталаах. Кэнники сылларга мариоҥҥа көһөрүү өҥөтө тэрилтэлэр, тэрилтэлэр уонна чааһынай дьон ортотугар киэҥник биллэллэр, эбэтэр Мари нэһилиэнньэни кытта бодоруһар баҕалаахтар, эбэтэр бу тылы көннөрү билиэхтэрин баҕараллар.

Марио- уустук процесс, тоҕо диэтэххэ тыл ис туругуттан олус түргэнник уларыйыан сөп. Ол иһин тылын- өһүн билэр, өйүн- санаатын билэр профессиональнай тылбаасчыт наймылаһара улахан суолталаах. Мари профессиональнай тылбаасчыттар үгүстүк тылы илдьэ сылдьаллар уонна тыл культурнай объектарын уобаластарыгар киэҥ бэлэмнээх буолаллар.

Мари тылларыгар тылбаас уустугуттан сылтаан бу ыарахан буолуон сөп. Ол да буоллар, син биир турар. Чопчу тылбааһы ылыаххыт эрэ буолбакка, култууралар икки ардыларыгар бодоруһуугутун тупсарыаххыт, хардарыта өйдөһүүгүтүн үрдэтиҥ уонна сыһыаны дириҥэтиҥ.

Мари тылын тылбаасчыты кытта үлэҕэ тылбаасчыты кытта үлэ миэстэтин хайдах баарынан биэрэрэ улахан суолталаах. Ол ханнык баҕарар атын информацияны ылар соруктаах. Бу тылбааскыт чопчу уонна өйдөнүмтүө буоларын мэктиэлииригэр көмөлөһөр.

Уопсайынан, Марио тылыгар тылбаас өҥөтө культура уонна бизнескэ уонна бииргэ үлэлииргэ саҥа кыахтары арыйарга көмөлөһүөн сөп. Мари тылларыттан профессиональнай тылбаасчыт булан, эһиги иһитиннэриигит чопчу уонна ытыктабыллаахтык бэриллиэ диэн эрэниэххитин сөп.

Мари тылын ханнык дойдуларга этэллэрий?

Мари-саҥа Зеландия официальнай тыла. Онно эмиэ мариа, Австралияҕа, Канадаҕа уонна АХШ общиналара этэллэр.

Мари тылын историята хайдаҕый?

Мори тылынан саҥаттан саҥа Зеландияҕа 800- тэн тахса сыл устата туһаналлар, ону аан дойдуга биир кырдьаҕас тыла оҥорор. Кини происшествия миграннар өбүгэлэрин тылларын илдьэ аан бастаан 13- с үйэҕэ кэлбит Полинезия миграннарыгар тиийэ кэтээн көрүөххэ сөп. Үйэтин тухары бу тыл атын олохтоох тыллары, диалектары кытта симэлийэн- симэлийэн, бэйэтин уратыларын эволюционердаабыта уонна булбута. Бу тыл 1800- с сыллар саҥаларыгар диэри үгэстээх үгэскэ кубулуйбут, христианскай миссионердар Мари тылынан тиэкистэри тылбаастааһын саҕаламмыта. 1900- с сыллар ортолоругар демократияҕа уонна национализмҥа саҥа Зеландия национальнай идентичноһын дьоһун сорҕото буолбута. Билигин Мари тыла дойду үрдүнэн киэҥник туһаныллар уонна дойду үрдүнэн оскуолаларга үөрэтиллэр.

Мари тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Априан Нгата: кини парламент маорияттан бастакы чилиэнэ этэ (1905-1943) уонна кини официальнай үөрэҕириигэ уонна кинигэлэри бу тылга көһөрүү хаамыытын күүстэринэн буолбута.
2. Ол ранг хира (СР Питер Хенара): Мари, пакеха курдук култуураны өрө тардыыга кыттыбыт Марио, ону тэҥэ общество бары эйгэтигэр туттуллар тылы туһаныыны көҕүлүүргэ көмөлөспүтэ.
3. Дама Нганеко Минхинник: кини араадьыйаны, фестиваллары уонна үөрэх кыаҕын сайыннарыыга улахан сабыдыаллаабыта, ону тэҥэ 1987 с. Мари тылынан хамыыһыйа туһунан сокуон барылын оҥорууга сабыдыаллаабыта.
4. Дама Кокакай Хипанг: кини саҥа Зеландия Верховнай суутун судьуйата буолбут бастакы дьахтар-мори этэ уонна Мария тылын чөлүгэр түһэриигэ бэйэтин өйөбүлүнэн уратыламмыта.
5. Ту Вир и Теори маори (Мари тылынан Комиссия): Мари тылын хамыыһыйата приложением и сохранение языка Мари. 1987 сыллаахха тэриллиэҕиттэн хамыыһыйа саҥа ресурсалары, үөрэхтээһини уонна көҕүлээһин ньымаларын ырытан оҥорууга, тылы чөлүгэр түһэриигэ көмөлөһөр оруоллаах.

Мариа тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Мариа тыла-Полинезия тыла, кини структурата элбэх существительнай уонна хааччахтаммыт туохтуурдар ахсааннарынан уратыланар. Онно синтетическэй грамматика быһыытынан биллэр тыл суолтатын көрдөрөр суффикс системата туттуллар. Ону тэҥэ тыл үөрэхтээһиҥҥэ туттуллар дорҕооннор уонна сүһүөхтэр ис хоһооно киэҥ. Сорох контекстарга тыл бэрээдэгэ кытаанах буолуон сөп.

Мари тылын ордук сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Мари тылын уонна культуратыгар тиэйэн кэлиҥ: Аари тылын уруоктарыгар ыытааччы эбэтэр эһиги олохтоох аптарытыатын эбэтэр бэйэҕит олохтоох омук тылын уруоктарыгар киириэҕиҥ. Мари тылын уонна үгэстэрин үксүгэр туһаныллар культурнай декстары өйдүүрэ улахан суолталаах.
2. Истиҥ, көрүҥ уонна мори тылыгар хайдах баарынан кэпсээҥ: Мари (холобур, ньирилээ), телевизионнай программалары уонна киинэлэри Мари тылынан ырытыҥ, кинигэлэри, комикстары уонна кэпсээннэри Болҕойуҥ уонна хайаатар да саҥаны истэргитин, көрөргүтүн хатылаан кэпсээҥ.
3. Практикаланыҥ: төрөөбүт тылы үөрэтэргэ дьулуһуҥ: дьиэ кэргэн эбэтэр доҕоттор, эбэтэр ро Мари уонна коханга (Марио уонна коханга) диэн тыллары кытта кэпсэтэргэ дьулуһуҥ.
4. Онлайн ресурсаларын туһаныҥ, кинилэр үөрэтиигэ көмөлөһүөхтэрэ: онлайн ресурсаларын, Мари тылын тылдьытын, бэчээт уонна аудиоуороктар, сайаапкалар уонна социальнай ситимнэр ханааллара улахан көмөнү оҥороллор.
5. Дуоһуйууну ылыҥ: тылы үөрэтии олус умсугутуулаах уонна туһалаах дьарык буолуохтаах, онон боруобалааһыҥҥа кииримэҥ – хардыыны, айыыны оҥоруҥ!

Француз - аан дойду үрдүнэн мөлүйүөнүнэн киһи этигэр- хааныгар киирэр аан дойдуга биир саамай киэҥник биллэр тыллартан биирдэстэрэ. Устудьуоннаргыт, бизнесменнэр эбэтэр айанньыт буоларгытыттан тутулуга суох, французскай тылга докумуоннары уонна атын тиэкистэри хайдах көһөрөр наадатын өйдүөхтээххит. Француз сөптөөх тылбааһыгар бириэмэни ороскуоттаан баран, эһиги бу тылынан бодоруһаргытын чэпчэкитик бодоруһуоххутун уонна бэйэҕит иһитиннэриигит чуолкайдык өйдөнөрүн итэҕэтиэххитин сөп.

Француз тылыгар тылбаас элбэх ньымата баар. Бастакы хардыылартан биирдэстэрэ-ханнык тииптээх тиэкиһи тылбаастыы сатыыгын. Холобур, кылгас ыстатыйанан эбэтэр кылгас иһитиннэриинэн үлэлиир буоллаххытына французскай тылгытын түргэнник уонна чуолкайдык тылбаас инструменын туһаныаххытын сөп. Онлайн инструменнарын үксэ босхо уонна туһаҕа көһөрүү судургу, оттон туһааннаах усулуобуйаҕа түмүгэ бэрт чуолкай буолуон сөп.

Ол эрээри, кинигэ эбэтэр киэҥ ыстатыйалаах буолан үлэлээтэххитинэ, бу үлэни толорорго профессиональнай тылбаасчыт булар кыаххытын көрүөххүтүн сөп. Идэтийбит тылбаасчыттар бэйэлэрин уобаластарыгар өр сыллаах уопуттаах, ону тэҥэ тыл нюсоветын өйдүүрүгэр тиийэр. Кинилэр сөптөөх грамматика уонна синтаксис туһаныллыбытын чуолкай өйдүөхтэрин сөп.

Француз тылыгар аахтахха өссө биир мал-тылбаас тыла. Сорох түгэннэргэ эһиги туһанар тылгытын уонна этиигитин араас омук дойдуларыгар быһаарар кыахтаах. Холобур, Канада француз тылыгар туттуллар сорох тыллар француз тылыгар Франция, Бельгия уонна Швейцария курдук дойдуларга сыыһа- халты тылбаастаналлар. Ол кыаллыбат суолтан туоратар туһугар тыл тумус туттарааччыны кытта эбии чинчийии ыытыллыахтаах эбэтэр тус сыаллаах аудиторияҕа ханнык тылбаас ордук табыгастааҕын быһаарарга.

Ханнык бырайыагынан үлэлээбиккититтэн тутулуга суох, французскай тылга наадыйаргытын сиһилии үөрэтиигэ бириэмэҕитин ууруохтааххыт. Ити эһиги үлэҕит оригинал тылыгар чопчу бэриллиэ уонна эһиги тылларгытыгар сөптөөх ытыктабылынан сыһыаннаһыахтара диэн мэктиэлиир. Тиһэҕэр, тус сыаллаах аудиторияҥ тексин өйдөөбөт буоллаҕына, ол аата эһиги ыарахан үлэҕит босхо сүтэн хаалла.

Ханнык дойдуларга французскай тылынан саҥаралларый?

Французтуу тылынан Францияҕа, Канадаҕа (ордук Квебекаҕа), Бельгияҕа, Швейцарияҕа, Леммург куоракка, ол эрээри холбоһуктаах Штаттар сорох чаастарыгар (ордук Луизияҕа) этэллэр. Французскай Африка үгүс дойдуларыгар киэҥник тарҕаммыт, төһүү күүс, Мароко, Тунис,Камерун уонна Кот- дуар.

Французскай тыл историята хайдаҕый?

Французскай тыл Латинскай тылыттан саҕалаан, Францияҕа Юлия Цезарь уонна атын Рим саллааттарыгар аҕалыллыбыт Латинскай тылтан саҕаланар. Франк, Герман омуга, бу оройуону Ив уонна Вске үйэлэргэ кыайтарбыттара уонна Франк курдук биллэр диалектеҕа кэпсэппиттэрэ. Бу тыл билигин старофранцузскай диэн биллэрин билэн, латыньяны кытта булкуспута.
11- с үйэҕэ труба поэзията (турба) диэн литература көрүҥэ үөскээн, онно этии саҥа уонна ордук уустук структуралара баар буолбуттара. Сурук- Бичик стилэ Европа үрдүнэн тэнийэн, киэҥник тарҕаммыта.
14- с үйэҕэ француз официальнайдык биллэриллэн, официальнай докумуоннары суруйарга туһаныллыбыта. Буржуазнай кылаас эмиэ французтуу саҥарар, латыштыы саҥарар, тыллары талыы тылга сабыдыаллыыр.
1600- с сылларга тыл стандартизацияламмыта уонна ырытыллыбыта, билиҥҥи француз тыла биһиэхэ биэрбитэ. 17- с үйэҕэ тыл биир кэлим буолуутун харыстыыр сыалтан французскай академия тэриллибитэ, онтон 18- с үйэҕэ Академия тыл хайдах туһаныллыахтааҕын уонна хайдах суруллубутун туһунан быраабылатын бастакы сводун бэчээттээбитэ.
Французскай тыл уонна бүгүн салгыы сайдар, саҥаттан- саҥа тыллар уонна тыл холбоһуктара атын тыллартан уонна культуралартан киирэллэр.

Француз тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Франсуа Руба (1494-1553): француз тылын уонна культуратын саҥалыы туһаныы саҥа стиль суругу айбыта уонна француз тылын уонна культуратын тарҕатыыга көмөлөспүтэ.
2. Виктор Гюго (1802-1885): "собор Парижской Богоматери", "собор Парижской Богоматери" уонна да атын айымньылар автордара, француз литературатын популяризациялаабыт уонна тылы үрдүк таһымҥа таһаарарга көмөлөспүттэр.
3. Жан-Польша Сартр (1905-1980): француз экзистенционализмы олоххо киллэриигэ уонна Францияҕа өй- санаа, суруйааччылар көлүөнэлэригэр сабыдыаллыырга көмөлөспүт философ уонна суруйааччы.
4. Клод Леви- Строс (1908-2009): антрополог уонна социальнай теоретик, кини француз культуратын туһунан элбэҕи суруйбута уонна структурализм теориятыгар кылааты киллэрбитэ.
5. Онно финданд де Сосюр (1857-1913): швейцарскай лингвистика уонна билиҥҥи лингвистика аҕалара, уопсай лингвистикэ курса билигин да үөрэтиллэр.

Француз тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Француз тыла-Россия тыла, үрдүк структуралаах уонна бэрээдэктээх хас да тылтан турар. Бириэмэ уустук системалаах, үс судургу уонна алта састаабы кытта арыт дьүөрэлэһиилэрин, арыт дьүөрэлэһиилэрин, болдьох киэбин, усулуобунай буоларын көрдөрөр. Онуоха эбии француз тылыгар эмиэ түөрт сүрүн туохтуур, икки куолас, икки грамматическай биис ууһа уонна икки чыыһылалар бааллар. Тыл эмиэ кытаанах быраабыланы тутуһар, дьыала тылга, интонациятыгар уонна этиигэ сөп түбэһиннэрэр.

Французскай тылы саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Ситиһиллибит сыалгытын туруорунуҥ. Сүрүн үөрүйэхтэри баһылаан, аныгыскы сүһүөҕэр туруон иннинэ биир үөрүйэҕи баһылыаҕыҥ.
2. Француз тылын үөрэтиигэ тиэйиҥ. Ордук истэргэ, ааҕарга, көрөргө уонна французтуу саҥарарга кыһаллыҥ.
3. Күн аайы саҥа тыллары, этиилэри үөрэтиҥ. Карточкалары уонна практикаларгытын хатылааҥ.
4. Кэпсэтэр французскай тылынан практикаланыҥ. Общайте с носителей языка или использовать веб- сайтам языкового обменения для практики.
5. Французскай культураны кытта билсиҥ. Ол эһиэхэ тылы өйдүүргүт, сыаналыыргыт ордук.
6. Мантан дуоһуйууну ылыҥ! Творческай подходы көрдөрүҥ, сыыһаларгытын көҥүллээҥ, бэйэҕитин албыннааҥ уонна тоҕо француз тылын үөрэтэргитин өйдүүгүт.