Маори Канада Тылбаастаа

Мори Саха тыла саҥа Зеландия уонна омук официальнай тылларынан буолар. Онно аан дойду үрдүнэн 130 000- тэн тахса киһи, сүрүннээн Хотугу уонна Соҕуруу арыыларыгар саҥа Зеландия баар. Мария Полинезия тылынан ааҕыллар уонна кини культураҕа уонна нэһилиэстибэҕэ улахан суолталаах. Кэнники сылларга мариоҥҥа көһөрүү өҥөтө тэрилтэлэр, тэрилтэлэр уонна чааһынай дьон ортотугар киэҥник биллэллэр, эбэтэр Мари нэһилиэнньэни кытта бодоруһар баҕалаахтар, эбэтэр бу тылы көннөрү билиэхтэрин баҕараллар.

Марио- уустук процесс, тоҕо диэтэххэ тыл ис туругуттан олус түргэнник уларыйыан сөп. Ол иһин тылын- өһүн билэр, өйүн- санаатын билэр профессиональнай тылбаасчыт наймылаһара улахан суолталаах. Мари профессиональнай тылбаасчыттар үгүстүк тылы илдьэ сылдьаллар уонна тыл культурнай объектарын уобаластарыгар киэҥ бэлэмнээх буолаллар.

Мари тылларыгар тылбаас уустугуттан сылтаан бу ыарахан буолуон сөп. Ол да буоллар, син биир турар. Чопчу тылбааһы ылыаххыт эрэ буолбакка, култууралар икки ардыларыгар бодоруһуугутун тупсарыаххыт, хардарыта өйдөһүүгүтүн үрдэтиҥ уонна сыһыаны дириҥэтиҥ.

Мари тылын тылбаасчыты кытта үлэҕэ тылбаасчыты кытта үлэ миэстэтин хайдах баарынан биэрэрэ улахан суолталаах. Ол ханнык баҕарар атын информацияны ылар соруктаах. Бу тылбааскыт чопчу уонна өйдөнүмтүө буоларын мэктиэлииригэр көмөлөһөр.

Уопсайынан, Марио тылыгар тылбаас өҥөтө культура уонна бизнескэ уонна бииргэ үлэлииргэ саҥа кыахтары арыйарга көмөлөһүөн сөп. Мари тылларыттан профессиональнай тылбаасчыт булан, эһиги иһитиннэриигит чопчу уонна ытыктабыллаахтык бэриллиэ диэн эрэниэххитин сөп.

Мари тылын ханнык дойдуларга этэллэрий?

Мари-саҥа Зеландия официальнай тыла. Онно эмиэ мариа, Австралияҕа, Канадаҕа уонна АХШ общиналара этэллэр.

Мари тылын историята хайдаҕый?

Мори тылынан саҥаттан саҥа Зеландияҕа 800- тэн тахса сыл устата туһаналлар, ону аан дойдуга биир кырдьаҕас тыла оҥорор. Кини происшествия миграннар өбүгэлэрин тылларын илдьэ аан бастаан 13- с үйэҕэ кэлбит Полинезия миграннарыгар тиийэ кэтээн көрүөххэ сөп. Үйэтин тухары бу тыл атын олохтоох тыллары, диалектары кытта симэлийэн- симэлийэн, бэйэтин уратыларын эволюционердаабыта уонна булбута. Бу тыл 1800- с сыллар саҥаларыгар диэри үгэстээх үгэскэ кубулуйбут, христианскай миссионердар Мари тылынан тиэкистэри тылбаастааһын саҕаламмыта. 1900- с сыллар ортолоругар демократияҕа уонна национализмҥа саҥа Зеландия национальнай идентичноһын дьоһун сорҕото буолбута. Билигин Мари тыла дойду үрдүнэн киэҥник туһаныллар уонна дойду үрдүнэн оскуолаларга үөрэтиллэр.

Мари тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Априан Нгата: кини парламент маорияттан бастакы чилиэнэ этэ (1905-1943) уонна кини официальнай үөрэҕириигэ уонна кинигэлэри бу тылга көһөрүү хаамыытын күүстэринэн буолбута.
2. Ол ранг хира (СР Питер Хенара): Мари, пакеха курдук култуураны өрө тардыыга кыттыбыт Марио, ону тэҥэ общество бары эйгэтигэр туттуллар тылы туһаныыны көҕүлүүргэ көмөлөспүтэ.
3. Дама Нганеко Минхинник: кини араадьыйаны, фестиваллары уонна үөрэх кыаҕын сайыннарыыга улахан сабыдыаллаабыта, ону тэҥэ 1987 с. Мари тылынан хамыыһыйа туһунан сокуон барылын оҥорууга сабыдыаллаабыта.
4. Дама Кокакай Хипанг: кини саҥа Зеландия Верховнай суутун судьуйата буолбут бастакы дьахтар-мори этэ уонна Мария тылын чөлүгэр түһэриигэ бэйэтин өйөбүлүнэн уратыламмыта.
5. Ту Вир и Теори маори (Мари тылынан Комиссия): Мари тылын хамыыһыйата приложением и сохранение языка Мари. 1987 сыллаахха тэриллиэҕиттэн хамыыһыйа саҥа ресурсалары, үөрэхтээһини уонна көҕүлээһин ньымаларын ырытан оҥорууга, тылы чөлүгэр түһэриигэ көмөлөһөр оруоллаах.

Мариа тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Мариа тыла-Полинезия тыла, кини структурата элбэх существительнай уонна хааччахтаммыт туохтуурдар ахсааннарынан уратыланар. Онно синтетическэй грамматика быһыытынан биллэр тыл суолтатын көрдөрөр суффикс системата туттуллар. Ону тэҥэ тыл үөрэхтээһиҥҥэ туттуллар дорҕооннор уонна сүһүөхтэр ис хоһооно киэҥ. Сорох контекстарга тыл бэрээдэгэ кытаанах буолуон сөп.

Мари тылын ордук сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Мари тылын уонна культуратыгар тиэйэн кэлиҥ: Аари тылын уруоктарыгар ыытааччы эбэтэр эһиги олохтоох аптарытыатын эбэтэр бэйэҕит олохтоох омук тылын уруоктарыгар киириэҕиҥ. Мари тылын уонна үгэстэрин үксүгэр туһаныллар культурнай декстары өйдүүрэ улахан суолталаах.
2. Истиҥ, көрүҥ уонна мори тылыгар хайдах баарынан кэпсээҥ: Мари (холобур, ньирилээ), телевизионнай программалары уонна киинэлэри Мари тылынан ырытыҥ, кинигэлэри, комикстары уонна кэпсээннэри Болҕойуҥ уонна хайаатар да саҥаны истэргитин, көрөргүтүн хатылаан кэпсээҥ.
3. Практикаланыҥ: төрөөбүт тылы үөрэтэргэ дьулуһуҥ: дьиэ кэргэн эбэтэр доҕоттор, эбэтэр ро Мари уонна коханга (Марио уонна коханга) диэн тыллары кытта кэпсэтэргэ дьулуһуҥ.
4. Онлайн ресурсаларын туһаныҥ, кинилэр үөрэтиигэ көмөлөһүөхтэрэ: онлайн ресурсаларын, Мари тылын тылдьытын, бэчээт уонна аудиоуороктар, сайаапкалар уонна социальнай ситимнэр ханааллара улахан көмөнү оҥороллор.
5. Дуоһуйууну ылыҥ: тылы үөрэтии олус умсугутуулаах уонна туһалаах дьарык буолуохтаах, онон боруобалааһыҥҥа кииримэҥ – хардыыны, айыыны оҥоруҥ!

Канада-Индия штатыгар сүрүннээн 44 мөлүйүөн кэриҥэ киһи олорор дравид тыла. Индия баай литературата, поэзията, музыка уонна норуот остуоруйалара буолаллар.

Сибээһи үөскэтэр аныгы үйэҕэ хас да тылынан бодоруһар- хатар сатабыллара элбээн иһэр. Ити ордук тирээн турар суолталаах кыһалҕалары туоратыыга норуоттар икки ардыларынааҕы бизнескэ тирэҕирэн үлэлиир.

Канаадаҕа көһөрүү өҥөтө Индия тас өттүгэр тахсарга дьулуһар дьаһалынан улам улаатан иһэр. Веб- сайты локализациялааһын наадалааҕыттан тутулуга суох, Канадаҕа эбэтэр ханнык баҕарар региональнай тылга адаптацияланыахтаах кинигэлээххит, элбэх тылбаас компаниялар бааллар, кинилэр эһиэхэ көмөлөһүөхтэрин сөп.

Канадаҕа көһөрүү өҥөтө юридическай, техническэй уонна медицинскэй перевод курдук анал өҥөлөрү уопсай тылбаастартан араастаһар. Канада профессиональнай тылбаасчыта тылы баһылыахтаах, ону тэҥэ кэпсэтии тылын культурнай нюйлэрин уонна нйүйдэрин дириҥник өйдүөхтээх. Тыл араас диалектарын, регистрацияларын кытта билсиһэллэрэ эмиэ улахан суолталаах.

Канадаҕа тылбаасчыт көрдөөһүҥҥэ тылбаасчыт кыамталаах уонна тылбаасчыт идэлээх дьону көрдүүр улахан суолталаах. Көһө сылдьар компаниялар үгүстэрэ олохтоох да, глобальнай да өҥөлөрү туруорсаллар, сорохтор анаан- минээн Канадаҕа көһөрүүгэ идэтийэллэр. Эһиги бырайыаккыт бастыҥ тылбаасчытын быһаарбыккыт курдук, эһиги түргэн, чуолкай уонна үрдүк хаачыстыбалаах түмүктэри аахсыаххытын сөп.

Канада тылыттан тутулуга суох, ким эрэ Канада тылын билэр, Канадаҕа тылбаас өҥөтүн идэтэ эһиэхэ тиэрдэр соруктаргыт ситиһиэҕэ. Индияҕа эбэтэр тас дойдуларга дьону кытта бодоруһуоххутун наада дуо, эһиги иһитиннэриигит сөпкө тиэрдиллиэ диэн мэктиэлиир сөп.

Канада тылыгар ханнык дойдуларга этэллэрий?

Канадаҕа сүрүннээн Каратак штатыгар, Индияҕа дииллэр. Онно эбии хас да истиэпкэ ыаллыы Штаттарга Андрхра- Прадеш, Теланга, Тамилнад, Карал, ГАИ уонна Махарштра дииллэр. Ону таһынан холбоһуктаах Штаттарга, холбоһуктаах Арабскай Эмират, Сингапур, Аравия, Катараҕа, Австралияҕа уонна Великобритания тылларыгар саҥарар балачча диаспоралар бааллар.

Канада тылын историята хайдаҕый?

Канада тыла-Индия Каратак штатыгар үүнэр дравидия тыла. Индия классическай тылларыттан биирдэстэрэ. Происшествия языка можно происходить примерно 900-1000 годы нашей эрабыт, когда Каратакая правила бадами чалуки. Бу кэмҥэ элбэх суруктар Канадаҕа суруллубуттара, Индияҕа биир былыргы суруктартан биирдэстэрэ оҥороро. Чалукааннар араас династияларынан сууламмыттарынан, Раштракут уонна Хойсалас курдук араас династиялара сарбыллыбыттарынан, кинилэр тустаах тыллара Канада аныгы диалектарыгар сабыдыаллаатылар. Виджанагар династияларын кэмнэригэр Канада литературата чэчирии сайдыбыта, оттон Хархара уонна Рагхаванка ол кэмңэ саамай биллиилээх литературнай деятеллэрэ этилэр. 19- с үйэҕэ Британия правлениета английскайдыы киирии тылыгар киирбититтэн, билиҥҥи хандьыдаакка билигин да көстөр. Бүгүн Канада Каратак уонна Соҕуруу Индия атын да чаастарыгар киэҥник тарҕаммыт.

Канада тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Кэмпэндээйи-Канада литературатын сөргүтүү уонна билиҥҥи литературатын төрүттээччинэн ааҕыллар 16- с үйэ бырабыыталыстыбата.
2. 20- с үйэ Канада поэта, романист, драматург уонна философ. Кини 20- с үйэ Канада литературатыгар сүҥкэн улахан фигура быһыытынан киэҥник биллэр.
3. Кини 11- с үйэтээҕи Канада поэта этэ уонна Индия биллиилээх автордарыттан биирдэстэрэ буолар. Канада тылынан саамай эрдэ эпическэй поэмалары - "Викрамарджунаны көрөр"диэн суруйбута.
4. Муддана - кини 14- с үйэ поэта уонна драматург этэ. Кини эрдэ литературатын шедеврдэринэн ааҕыллар хас да пьесаны уонна хоһооннору суруйбута.
5. Рагхаванка-поэт уонна 11 үйэ Канада автора, саамай биллиилээх суруйааччытынан ааҕыллар. Кини эмиэ Канада литературнай традициятын биэс уһулуччулаах поэттарыттан биирдэстэрэ этэ.

Канада тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Канада структурата балайда уустук уонна араас элеменнэртэн турар, дорҕооннор дьүөрэлэһиилэрин, бириэмэлэрин уонна тыҥааһыннарын холбоон, аат ааттары уонна солбуйар ааттары бэлиэтээһин, падежтары, бөһүөлэктэри уонна да атыны бэлиэтээһин. Канада тыл агглютинативнай структурата баар, онно тыл араас морфемалар холбоһуктарынан (саамай кырата) үөскүүллэр. Хас биирдии тыл тус суолтатыгар улахан суолтаны ылар, этиллэр тыллар суолталарын толору туһанар кыахтаналлар.

Канада тыла ордук сөптөөх ньыманан үөрэтэрий?

1. Репетиторы Булуҥ. Канада уопуттаах преподавателэ буоларгытыгар түргэнник уонна сөпкө үөрэтэргитигэр көмөлөһүө. Канада уопуттаах преподавателлэрин Интэриниэккэ сылдьан, эһиэхэ саамай сөп түбэһэр киһини талыҥ.
2. Аудиовизуальнай матырыйааллары туһаныҥ. Видеоориаликтар, киинэлэр, ырыалар уонна да атын аудиовизуальнай матырыйааллар - бу барыта ханнык баҕарар тылы үөрэтиигэ ураты инструменнар. Канада матырыйаалын булгуччу туһаныҥ, тоҕо диэтэххэ кини атын тылынан матырыйаалынааҕар быдан чэпчэки буолуо.
3. Тыл үөрэтиигэ тиэкистээх буолуҥ. Үгүстүк канаданан эргийэ сатааҥ. Радионы истиҥ, кинигэлэри ааҕыҥ, тэлэбиидэнньэни көрүҥ уонна бу тылынан дьону кытта кэпсэтиһиҥ.
4. Практикаланыҥ. Ханнык баҕарар тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - практика. Эһиги туохха үөрэммиккитин хайаан да тутуһуҥ, үксүн хайдах сатыыргытын тутуһуҥ. Хас күн аайы хандьыдааккытын олоххо киллэрэргэ, ону тэҥэ эһиги атын дьону Булуҥ.
5. Занятиеҕа сылдьыҥ. Канадаҕа дьарыктаныы олус туһалаах буолуон сөп. Эһиги уопуттаах преподавателлэргэ эрэ үөрэниэххит буолбатах, кылааскытыгар атын үөрэнээччилэри кытта практикалаһыаххытын сөп.