Пушкӑрт Таджик Куҫар

Пушкӑрт чӗлхи - Пушкӑрт Республикинче, Раҫҫейре пушкӑртла халӑх калаҫакан авалхи тӗрӗк чӗлхи. Вӑл тӗрӗк чӗлхисен кипчаксен ушкӑнне кӗрет, унта 1,5 миллиона яхӑн ҫын калаҫать.

Пушкӑрт чӗлхи тӗрлӗ, унта пӗтӗм республикипе тӗрлӗ диалектсем сарӑлнӑ. Ҫакна пушкӑрт чӗлхинчен куҫарни тата ун ҫине те кӑткӑс задача лартать. Диалектсен хушшинче темиҫе тӗп уйрӑмлӑх пур, вӗсем куҫарӑва уйрӑмах йывӑрлатма пултараҫҫӗ, мӗншӗн тесен сӑмах вӗҫӗсемпе произведенийӗсем тӗрлӗ.

Чӗлхе нюансӗсене ӑнланакан пушкӑрт чӗлхине тӗп-тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерес тесен кирлӗ. Ку куҫаруҫӑсен тӗрлӗ диалектсене лайӑх тӗпчесе пӗлмелле, чи пӗчӗк уйрӑмлӑхсене те пӗлме пӗлмелле. Акӑ мӗншӗн професси тӑлмачӗсене пушкӑртла куҫарасси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне час-часах ытларах хисеплеҫҫӗ.

Пушкӑрт чӗлхинчен тӑлмача шыранӑ чухне темиҫе паха фактор пур, вӗсене шута илмелле. Опыт татӑклӑ пӗлтерӗшлӗ; тӑлмачӑн оригинал чӗлхипе те, куҫару чӗлхипе те усӑ курмалла, ҫавӑн пекех культура контектне те ӑнланмалла. Ҫавӑн пекех тӑлмачӑ чӗлхе шайӗнче усӑ куракан терминологине активлӑ пӗлӳ илнине, мӗншӗн тесен вӑл вӑхӑт иртнӗҫемӗн улшӑнма пултарать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, пушкӑрт чӗлхинчен куҫару ятарлӑ пӗлӳсемпе хӑнӑхусем, ҫавӑн пекех диалектсемпе культура ӑнланӑвӗсем кирлӗ. Мӗн тума шутланине тӗп-тӗрӗс каласа парас тесе, опытлӑ та лайӑх пӗлекен тӑлмача тара тытни кирлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче пушкӑртла калаҫаҫҫӗ?

Пушкӑрт чӗлхипе ытларах Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ, Казахстанра, Украинӑра тата Узбекистанра халӑх нумай мар пулин те.

Пушкӑрт чӗлхин историйӗ мӗнле?

Пушкӑрт чӗлхи-тӗрӗк чӗлхи, унпа ытларах Пушкӑртстан Республикинче, Урал тӑвӗсен регионӗнче, калаҫаҫҫӗ. Ку республикӑн официаллӑ пӗртен-пӗр чӗлхи, ун ҫинче кӳршӗри удмурт кӗҫӗнрех представителӗсем те калаҫаҫҫӗ. Ку чӗлхепе темиҫе ӗмӗр тӑршшӗпех усӑ кураҫҫӗ тата ку таранччен калаҫакан тӗрӗксен авалхи чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать.
Пушкӑрт чӗлхи ҫинчен чи ир асӑннисем 16 ӗмӗре кӗреҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтра вӑл араб тата перси чӗлхисем витӗмлӗ пулнипе пулнӑ. 19-мӗш ӗмӗрте пушкӑрт чӗлхи регионта темиҫе тӗрлӗ пӗчӗк чӗлхе пулса тӑнӑ. Вӑл наука ӗҫӗсенче те усӑ курнӑ, ҫакӑ ӑна пӗтӗм регионӗпех сарӑлма пулӑшнӑ.
Совет тапхӑрӗнче пушкӑрт чӗлхи раҫҫей витӗмӗнчен чылай сиен курнӑ. Пушкӑрт сӑмахӗсене вырӑс эквиваленчӗсемпе улӑштарнӑ. Ку чӗлхене те шкулсенче вӗрентнӗ, пушкӑртсен пӗрлӗхлӗ алфавитне тума хӑтланса пӑхнӑ.
Совет саманинче пушкӑрт чӗлхипе активлӑн усӑ курма пуҫланӑ, ҫак чӗлхене упрас тӗлӗшпе ытларах вӑй хунӑ. Нумай ҫынсем халӗ пушкӑртла иккӗмӗш чӗлхене вӗреннӗ пек вӗренеҫҫӗ, Пушкӑрт Республикин правительстви ҫак чӗлхене чӗртме ытларах та ытларах вӑй хурать.

Пушкӑрт чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Илдар Габдрафиков-поэт, публицист тата сценарист, вӑл пушкӑрт литературинче тата пушкӑрт чӗлхине чӗртсе тӑратассинче пысӑк кӗлетке пулнӑ.
2. Николай Галиханов-пушкӑрт ученӑйӗ тата поэчӗ, вӑл пушкӑрт чӗлхипе вуншар ӗҫ ҫырнӑ, хальхи пушкӑрт наукин никӗслевҫи шутланать.
3. Дамир Исмагилов-академик, философ тата лингвист, вӑл пушкӑрт чӗлхипе ҫӳрекенсем хушшинче хут пӗлӗвӗн шайне ӳстерес тӗлӗшпе нумай ӗҫленӗ, пушкӑрт чӗлхипе нумай ҫыру ҫырнӑ.
4. Аскер Аимбетов-пушкӑрт поэчӗ, прозаик тата ученӑй, вӑл пушкӑрт чӗлхипе литература енӗпе малта пыракан фигурӑсенчен пӗри пулнӑ, ҫак чӗлхепе темиҫе пысӑк произведени ҫырнӑ.
5. Иек Яхина – пушкӑртсен паллӑ писателӗпе драматург, унӑн произведенийӗсене Раҫҫейре кӑна мар, пӗтӗм тӗнчипе те йышӑннӑ, вӑл пушкӑрт чӗлхине вулакансемшӗн лайӑхрах тӑвас тесе нумай ӗҫ тунӑ.

Пушкӑрт чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Пушкӑрт чӗлхи-тӗрӗк чӗлхин кипчак турачӗсемпе ҫыхӑннӑ агглютинативлӑ чӗлхе. Вӑл грамматика функцийӗсене палӑртма усӑ куракан суффикссемпе тата ятарлӑ сасӑсемпе усӑ курать. Пушкӑрт чӗлхи те хупӑ та уҫӑ сасӑсен пуян системи пур, слогсен те, деепрически конструкцисем те унӑн пӗтӗмӗшле тытӑмӗ пулса тӑраҫҫӗ.

Пушкӑрт чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пушкӑрт алфавитӗпе тата произведенийӗпе паллашӑр. Пушкӑрт чӗлхине вӗренме тытӑнсан, ку чи пысӑк утӑм. Хӑш-пӗр тӗп текстсене пушкӑрт чӗлхипе вулама тытӑнӑр та кашни саспаллин тӗрӗс произведенийӗнче усӑ курӑр.
2. Репетитор е курс тупма хӑтланса пӑхӑр. Чӗлхене вӗренмелли чи лайӑх меслет-чӗлхе носителӗпе уйрӑм вӗрентӳ иртесси. Май ҫук пулсан, вырӑнти курссене е аудиона тата сире чӗлхе вӗрентме пулӑшакан видеокурссене кӗрсе пӑхӑр.
3. Вулӑр, итлӗр те пушкӑртла нумай материалсем пӑхӑр. Эсир чӗлхепе лайӑхрах паллашнӑ май пушкӑрт чӗлхипе массӑллӑ информаци хатӗрӗсене вуланипе тата итлесе практикӑна малалла тӑсӑр. Аудиозапиҫӗсене, литературӑна, пушкӑрт чӗлхипе фильмсемпе юрӑсене тупма хӑтланса пӑхӑр та пуҫӑрсене чикӗр.
4. Пушкӑртла калаҫура усӑ курӑр. Практика валли партнер тупӑр е онлайн-форума хутшӑнӑр, унта ҫынсем пушкӑртла калаҫаҫҫӗ. Йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр — ку вӗрентӳ пайӗ!
5. Малалла вӗренӗр. Эсир хӑвӑра никӗссемпе хӑтлӑ туятӑр пулсан та, яланах мӗн те пулин ҫӗнни пур, ӑна вӗренсе хӑнӑхма та пулать. Малалла вулӑр, итлӗр, мӗн май килнӗ таран ытларах пушкӑртла пӑхӑр.

Таджик е таджик чӗлхи - Вӑтаҫӗр Азире тата Ҫывӑх Хӗвелтухӑҫӗнче калаҫакан чӗлхе. Вӑл персипе тачӑ ҫыхӑнса тӑракан индоран чӗлхи, анчах унӑн уйрӑмлӑхӗсем пур. Таджикистанра ку официаллӑ чӗлхе, Ун ҫинче Казахстанра, Узбекистанра, Афганистанра тата Раҫҫейре сахалрахӑшӗ калаҫаҫҫӗ. Ӑна хисепленипе таджикларан тата вырӑсла куҫару ыйтӑвӗ ӳсет.

Таджикла куҫару бизнесшӑн та, уйрӑм ҫынсемшӗн те, бизнесшӑн та таджикла куҫару пулӑшу ӗҫӗсен пӗлтерӗшлӗ пулӑшӑвӗ пулса тӑрать, компанисене хӑйсен облаҫӗнчи ытти специалистсемпе тухӑҫлӑн хутшӑнма май парса ҫӗнӗ рыноксемпе усӑ курма май парать. Ҫакӑ тӗнчери суту-илӳ ӗҫӗпе аппаланакансемшӗн уйрӑмах усӑллӑ. Тӑлмач пулӑшнипе правительство ведомствисем хушшинчи коммуникацие ҫӑмӑллатма, патшалӑх органӗсемпе тӗрӗс мар организацисене шанчӑклӑ та тухӑҫлӑ пулма пулӑшаҫҫӗ.

Уйрӑм ҫынсене ӗҫе йӗркеленӗ чухне е медицина пулӑшӑвӗпе усӑ курма пултарать. Онлайн-маркетингпа ӗҫлекен компанисем те веб-сайтпа реклама материалӗсен таджикла куҫарӑвӗсемпе усӑ курма пултараҫҫӗ.

Кирек мӗнле икӗ чӗлхерен куҫарсан та професси пулӑшӑвӗпе усӑ курмалла. Профессиллӗ тӑлмачсем темиҫе чӗлхепе пӗлеҫҫӗ, кашни чӗлхен нюансӗсене ӑнланаҫҫӗ. Вӗсем хӑйсен куҫарӑвӗсене тӗрӗс, уҫӑмлӑ тата лайӑхлатаҫҫӗ. Професси тӑлмачи те терминологи улшӑнӑвӗсене сӑнать, тӗп-тӗрӗс тума кирлӗ.

Сертификациллӗ тӑлмачсем лайӑх туса хатӗрленӗ стандартсем ҫук чӗлхе комбинацийӗсемшӗн хаклах мар. Документсене вӗсем иммиграци тата патшалӑх службисем йышӑннӑ формӑпа та тӗп-тӗрӗс куҫарма пултараҫҫӗ. Шантарнӑ куҫарусем час-часах университета тата иммиграци тӗллевӗсемпе заявленисем пама кирлӗ.

Сире таджикла куҫару пулӑшӑвӗ кирлӗ пулсан шанчӑклӑ, профессиллӗ поставщика суйламалла. Сирӗн конкретлӑ облаҫра ӗҫ опычӗ пур тата ӗҫе вӑхӑтра пурнӑҫлама пултаракан тӑлмача суйлӑр. Ҫавӑн пекех вӗсен ӗҫ пахалӑхне тӗрӗслемелле, мӗншӗн тесен чылай куҫару йӑнӑшсем пур. Клиентсене тӗплӗн тӗпчесе пӗлни сире шанма пултаракан тӑлмача тупма пулӑшать.

Хӑш ҫӗршывсенче таджикла калаҫаҫҫӗ?

Таджик чӗлхипе ытларах Таджикистанра, Афганистанра, Узбекистанра тата Кыргызстанра калаҫаҫҫӗ. Унта раҫҫейри, Турцири, Пакистанри, Иранри тата совет республики пулнӑ ытти халӑх ушкӑнӗсем те калаҫаҫҫӗ.

Таджик чӗлхин историйӗ мӗнле?

Таджик вӑл-перси чӗлхин хальхи версийӗ, ун ҫинчен Иранпа Афганистанра калаҫаҫҫӗ. Тӗпрен илсен, ку перси чӗлхипе ун умӗнхи, вӑтам пехлевӑри (ҫавӑн пекех паллӑ пехлева) диалекчӗсен пӗрлешӗвӗ. Ӑна ытти чӗлхесем те, вырӑс, акӑлчан, китай, хинди, узбек, туркмен тата ыттисем те чылай витӗм кӳнӗ. Хальхи таджик чӗлхине пирӗн эрӑри 8-мӗш ӗмӗрте пӗрремӗш хут пултарнӑ, ун чухне Региона Арабсем Персие ҫӗнтерсе илнӗ хыҫҫӑн килнӗ тухӑҫри йӑхсем ҫак чӗлхене йышӑннӑ та унпа кулленхи пурнӑҫӗнче усӑ курма пуҫланӑ. 9-мӗш ӗмӗрте Бухар хули Саманидсен династийӗн тӗп хули пулса тӑнӑ, Вӑл Вӑтаҫӗр Азири пӗрремӗш чӗлхеллӗ династи пулнӑ. Ҫак тапхӑрта ку районта культура тата литература аталаннӑ, регион калаҫӑвӗ вара майӗпен таджик чӗлхи пулса тӑнӑ.
20 ӗмӗрте таджик чӗлхине официаллӑ кодификациленӗ тата шкулсен вӗренӳ программисене кӗртнӗ. Ҫавӑнтанпа вӑл Центральнӑй Ази регионӗнче паллӑ чӗлхе пулса тӑнӑ. Чӗлхе малалла аталанать, юлашки ҫулсенче унӑн лексиконне ҫӗнӗ сӑмахсем хушса хӑварнӑ. Паян таджик чӗлхи таджикистанӑн официаллӑ чӗлхи пулса тӑрать, унта ҫӗршывра та, унӑн тулашӗнче те 7 миллион ытла ҫын калаҫать.

Таджик чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Абдулмеджид Джураев-ученӑй, автор тата таджик чӗлхин профессорӗ, унӑн хальхи стандартизацине хӑйӗн тӳпе хывнӑ.
2. Турсунзод Мирзо – паллӑ поэт, таджикистанри политик тата писатель, таджик чӗлхипе литературине популяризацилес тӗлӗшпе хӑйӗн рольӗпе паллӑ ҫын.
3. Садриддин Айни – таджикри паллӑ писатель, вӗсен произведенийӗсем таджикри литература еткерӗн пӗлтерӗшлӗ пайӗ шутланаҫҫӗ.
4. Ахмаджон Махмудов-писатель, лингвист тата ученӑй, хальхи таджикри ҫыру традицийӗсене йӗркелеме пулӑшнӑскер.
5. Мухаммаджон Шарипов-чаплӑ поэт тата эссеист, вӑл хӑйӗн произведенийӗсемпе таджик чӗлхине йӗркелеме пулӑшнӑ.

Таджик чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Таджик чӗлхи индоевропӑри чӗлхе ҫемйин иран турачӗсемпе ҫыхӑннӑ. Унӑн тӗп структури икӗ пайран тӑрать: авалхи чӗлхен виҫӗ тӗрлӗ тытӑмӗпе характерлӑ, тӗп ази чӗлхисен икӗ тӗрлӗ тытӑмӗпе характерлӑ чӗлхисем. Кунсӑр пуҫне чӗлхе араб, перси тата ытти чӗлхе элеменчӗсене кӗртет, ҫакӑ унӑн культурӑллӑ тӗрлӗ енӗсене кӑтартса парать. Таджик чӗлхи аналитикӑпа синтетика тытӑмӗ пур, ҫакӑ вӑл сӑмахсен тата синтаксикӑлла меслечӗсене, флективлӑ морфологипе танлаштарсан, ытларах йӗркене кӗртнине пӗлтерет. Таджик чӗлхинчи сӑмах йӗрки питӗ пӗлтерӗшлӗ; сӗнӳсем подлежащирен пуҫланаҫҫӗ те сказуемӑйсемпе вӗҫленеҫҫӗ.

Таджик чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Таджик чӗлхине е онлайн-курсра лайӑх учебник туянма пуҫлӑр. Вӑл грамматикӑна, вуланине, ҫырӑва, калаҫӑва тата аудиторие ҫавӑрса илнине ӗненӗр.
2. Таджик чӗлхипе аудиозапиҫӗсене итлӗр те таджик чӗлхипе видео пӑхӑр. Кирек мӗнле пулсан та произведение асра тытӑр, ун пек тума тӑрӑшӑр.
3. Таджикла ансат текстсем вулама пуҫлӑр. Палламан сӑмахсем мӗне пӗлтернине пӗлме хӑтланса пӑхӑр-ха, ҫак сӑмахсене мӗнле каланине тата мӗнле паллӑсене пӑхӑр.
4. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе таджикла калаҫура усӑ курӑр. Кӑна Italki е Conversation Exchange йышши чӗлхе улӑшӑвӗн сайчӗсем урлӑ тума пулать. Эсир те клуба е таджик чӗлхин курсне ҫырӑнма пултаратӑр.
5. ITranslate Е Google Translate пек инструментсемпе усӑ курса таджикла ҫырура усӑ курӑр.
6. Юлашкинчен, хӑвӑр умма регулярлӑ тӗллевсем лартӑр, пысӑк мотивацие пулӑшса пырӑр, хӑвӑр прогресӑра сыхлӑр.