Пушкӑрт Африканс Куҫар

Пушкӑрт чӗлхи - Пушкӑрт Республикинче, Раҫҫейре пушкӑртла халӑх калаҫакан авалхи тӗрӗк чӗлхи. Вӑл тӗрӗк чӗлхисен кипчаксен ушкӑнне кӗрет, унта 1,5 миллиона яхӑн ҫын калаҫать.

Пушкӑрт чӗлхи тӗрлӗ, унта пӗтӗм республикипе тӗрлӗ диалектсем сарӑлнӑ. Ҫакна пушкӑрт чӗлхинчен куҫарни тата ун ҫине те кӑткӑс задача лартать. Диалектсен хушшинче темиҫе тӗп уйрӑмлӑх пур, вӗсем куҫарӑва уйрӑмах йывӑрлатма пултараҫҫӗ, мӗншӗн тесен сӑмах вӗҫӗсемпе произведенийӗсем тӗрлӗ.

Чӗлхе нюансӗсене ӑнланакан пушкӑрт чӗлхине тӗп-тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерес тесен кирлӗ. Ку куҫаруҫӑсен тӗрлӗ диалектсене лайӑх тӗпчесе пӗлмелле, чи пӗчӗк уйрӑмлӑхсене те пӗлме пӗлмелле. Акӑ мӗншӗн професси тӑлмачӗсене пушкӑртла куҫарасси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне час-часах ытларах хисеплеҫҫӗ.

Пушкӑрт чӗлхинчен тӑлмача шыранӑ чухне темиҫе паха фактор пур, вӗсене шута илмелле. Опыт татӑклӑ пӗлтерӗшлӗ; тӑлмачӑн оригинал чӗлхипе те, куҫару чӗлхипе те усӑ курмалла, ҫавӑн пекех культура контектне те ӑнланмалла. Ҫавӑн пекех тӑлмачӑ чӗлхе шайӗнче усӑ куракан терминологине активлӑ пӗлӳ илнине, мӗншӗн тесен вӑл вӑхӑт иртнӗҫемӗн улшӑнма пултарать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, пушкӑрт чӗлхинчен куҫару ятарлӑ пӗлӳсемпе хӑнӑхусем, ҫавӑн пекех диалектсемпе культура ӑнланӑвӗсем кирлӗ. Мӗн тума шутланине тӗп-тӗрӗс каласа парас тесе, опытлӑ та лайӑх пӗлекен тӑлмача тара тытни кирлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче пушкӑртла калаҫаҫҫӗ?

Пушкӑрт чӗлхипе ытларах Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ, Казахстанра, Украинӑра тата Узбекистанра халӑх нумай мар пулин те.

Пушкӑрт чӗлхин историйӗ мӗнле?

Пушкӑрт чӗлхи-тӗрӗк чӗлхи, унпа ытларах Пушкӑртстан Республикинче, Урал тӑвӗсен регионӗнче, калаҫаҫҫӗ. Ку республикӑн официаллӑ пӗртен-пӗр чӗлхи, ун ҫинче кӳршӗри удмурт кӗҫӗнрех представителӗсем те калаҫаҫҫӗ. Ку чӗлхепе темиҫе ӗмӗр тӑршшӗпех усӑ кураҫҫӗ тата ку таранччен калаҫакан тӗрӗксен авалхи чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать.
Пушкӑрт чӗлхи ҫинчен чи ир асӑннисем 16 ӗмӗре кӗреҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтра вӑл араб тата перси чӗлхисем витӗмлӗ пулнипе пулнӑ. 19-мӗш ӗмӗрте пушкӑрт чӗлхи регионта темиҫе тӗрлӗ пӗчӗк чӗлхе пулса тӑнӑ. Вӑл наука ӗҫӗсенче те усӑ курнӑ, ҫакӑ ӑна пӗтӗм регионӗпех сарӑлма пулӑшнӑ.
Совет тапхӑрӗнче пушкӑрт чӗлхи раҫҫей витӗмӗнчен чылай сиен курнӑ. Пушкӑрт сӑмахӗсене вырӑс эквиваленчӗсемпе улӑштарнӑ. Ку чӗлхене те шкулсенче вӗрентнӗ, пушкӑртсен пӗрлӗхлӗ алфавитне тума хӑтланса пӑхнӑ.
Совет саманинче пушкӑрт чӗлхипе активлӑн усӑ курма пуҫланӑ, ҫак чӗлхене упрас тӗлӗшпе ытларах вӑй хунӑ. Нумай ҫынсем халӗ пушкӑртла иккӗмӗш чӗлхене вӗреннӗ пек вӗренеҫҫӗ, Пушкӑрт Республикин правительстви ҫак чӗлхене чӗртме ытларах та ытларах вӑй хурать.

Пушкӑрт чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Илдар Габдрафиков-поэт, публицист тата сценарист, вӑл пушкӑрт литературинче тата пушкӑрт чӗлхине чӗртсе тӑратассинче пысӑк кӗлетке пулнӑ.
2. Николай Галиханов-пушкӑрт ученӑйӗ тата поэчӗ, вӑл пушкӑрт чӗлхипе вуншар ӗҫ ҫырнӑ, хальхи пушкӑрт наукин никӗслевҫи шутланать.
3. Дамир Исмагилов-академик, философ тата лингвист, вӑл пушкӑрт чӗлхипе ҫӳрекенсем хушшинче хут пӗлӗвӗн шайне ӳстерес тӗлӗшпе нумай ӗҫленӗ, пушкӑрт чӗлхипе нумай ҫыру ҫырнӑ.
4. Аскер Аимбетов-пушкӑрт поэчӗ, прозаик тата ученӑй, вӑл пушкӑрт чӗлхипе литература енӗпе малта пыракан фигурӑсенчен пӗри пулнӑ, ҫак чӗлхепе темиҫе пысӑк произведени ҫырнӑ.
5. Иек Яхина – пушкӑртсен паллӑ писателӗпе драматург, унӑн произведенийӗсене Раҫҫейре кӑна мар, пӗтӗм тӗнчипе те йышӑннӑ, вӑл пушкӑрт чӗлхине вулакансемшӗн лайӑхрах тӑвас тесе нумай ӗҫ тунӑ.

Пушкӑрт чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Пушкӑрт чӗлхи-тӗрӗк чӗлхин кипчак турачӗсемпе ҫыхӑннӑ агглютинативлӑ чӗлхе. Вӑл грамматика функцийӗсене палӑртма усӑ куракан суффикссемпе тата ятарлӑ сасӑсемпе усӑ курать. Пушкӑрт чӗлхи те хупӑ та уҫӑ сасӑсен пуян системи пур, слогсен те, деепрически конструкцисем те унӑн пӗтӗмӗшле тытӑмӗ пулса тӑраҫҫӗ.

Пушкӑрт чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пушкӑрт алфавитӗпе тата произведенийӗпе паллашӑр. Пушкӑрт чӗлхине вӗренме тытӑнсан, ку чи пысӑк утӑм. Хӑш-пӗр тӗп текстсене пушкӑрт чӗлхипе вулама тытӑнӑр та кашни саспаллин тӗрӗс произведенийӗнче усӑ курӑр.
2. Репетитор е курс тупма хӑтланса пӑхӑр. Чӗлхене вӗренмелли чи лайӑх меслет-чӗлхе носителӗпе уйрӑм вӗрентӳ иртесси. Май ҫук пулсан, вырӑнти курссене е аудиона тата сире чӗлхе вӗрентме пулӑшакан видеокурссене кӗрсе пӑхӑр.
3. Вулӑр, итлӗр те пушкӑртла нумай материалсем пӑхӑр. Эсир чӗлхепе лайӑхрах паллашнӑ май пушкӑрт чӗлхипе массӑллӑ информаци хатӗрӗсене вуланипе тата итлесе практикӑна малалла тӑсӑр. Аудиозапиҫӗсене, литературӑна, пушкӑрт чӗлхипе фильмсемпе юрӑсене тупма хӑтланса пӑхӑр та пуҫӑрсене чикӗр.
4. Пушкӑртла калаҫура усӑ курӑр. Практика валли партнер тупӑр е онлайн-форума хутшӑнӑр, унта ҫынсем пушкӑртла калаҫаҫҫӗ. Йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр — ку вӗрентӳ пайӗ!
5. Малалла вӗренӗр. Эсир хӑвӑра никӗссемпе хӑтлӑ туятӑр пулсан та, яланах мӗн те пулин ҫӗнни пур, ӑна вӗренсе хӑнӑхма та пулать. Малалла вулӑр, итлӗр, мӗн май килнӗ таран ытларах пушкӑртла пӑхӑр.

Африканс-чӗлхе , ун ҫинче ытларах Кӑнтӑр Африкӑра, Намибире тата Ботсванра 7 миллион ҫынна яхӑн калаҫаҫҫӗ. Ку чӗлхе голланди чӗлхинчен тухнӑ пирки унӑн хӑйне евӗрлӗ характеристикӑсем нумай, ҫакӑ акӑлчанла куҫарма йывӑрлатать.

Чӗлхе голландипе тачӑ ҫыхӑннӑ пирки африканс ҫине куҫарни пӗр сӑмаха теприн ҫине куҫарнинчен нумайрах ыйтать, мӗншӗн тесен нюанссемпе стилизмлӑ элементсем нумай, вӗсене шута илмелле. Сӑмахран, голланди чӗлхинче палӑртнӑ урай пирки калакан местоименисемпе усӑ кураҫҫӗ, африканс ун пек тумасть; кунсӑр пуҫне голландири чӗрчунсем тӗп саспаллинчен ҫырӑнаҫҫӗ, африканс ун пек тумасть.

Африканс акӑлчанла куҫарас кӑткӑслӑх ҫумне, икӗ ҫӗршыв хушшинче культура уйрӑмлӑхӗсем нумай, вӗсем сӑпайлӑхпа ӑнлану ыйтаҫҫӗ. Ҫак нюанссене ӑнланса ҫеҫ тӑлмач хӑйне евӗрлӗ текст пӗлтерӗшне чӑннипех ӑнланса илме пултарать.

Африканс ҫине куҫарнӑ чухне икӗ чӗлхепе тата культурӑпа палланӑ квалификациллӗ тӑлмачӑпа усӑ курмалла. Ку тӗрӗс, ҫавӑн пекех саккун ыйтӑвӗсемпе килӗшӳллӗн, мӗншӗн тесен автор прави ҫинчен калакан саккун.

Африканспа ӗҫре ҫӗнӗ ҫынсемшӗн чӗлхене тӗп - тӗрӗс пӗлни кирлӗ. Профессиллӗ тӑлмачӑ чӗлхен грамматика структурипе, калаҫу ҫаврӑнӑшӗсемпе тата идиомӗсемпе паллашмалла, ҫакӑ вӗсенчен хӑш - пӗрисем ҫеҫ.

Техника докуменчӗсем е юридически контрактсем пек кӑткӑс куҫарусемшӗн переводчиксен командине тӗрӗс те йӗркеллӗн пурнӑҫлама час-часах усӑллӑ пулать.

Африканс ҫине куҫарас Процесс малтанлӑха кӑткӑс пек туйӑнма пултарать, анчах тӗрӗс инструментсемпе пӗлӳсем пулсан ӑна самаях ҫӑмӑл пурнӑҫлама пулать. Африканс та, акӑлчан чӗлхисене те пӗлекен профессиллӗ тӑлмача тара тытса, эсир акӑлчанла куҫарусен тӗрӗслӗхӗпе пахалӑхне тивӗҫтерӗр.

Хӑш ҫӗршывсенче африканс чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Африкансра ытларах Кӑнтӑр Африкӑпа Намибире, Ботсванра, Зимбабвӑра, Замбире тата Анголӑра ҫӳрекен пӗчӗк ушкӑнсемпе калаҫаҫҫӗ. Ун ҫинче Австралинче, Пӗрлешӳллӗ Штатсенче, Германире тата Нидерландсенче экспатриантсен чылай пайӗ калаҫать.

Африканс чӗлхин историйӗ мӗнле?

Африканс чӗлхи вӑрӑм та кӑткӑс истори. Ку голландири Ост-Инди компанийӗ территорире голландири Капск колонийӗ тесе ят панӑ голландири ост-Инди компанийӗнчен куҫса килнӗ кӑнтӑрти африкӑри чӗлхе. Капск колонинче голланди поселенецӗсем голланди чӗлхипе хутшӑну чӗлхипе усӑ курнӑ чухне вӑл хӑйӗн тымарӗсемпе 17 ӗмӗрте тухса каять. Вӑл голланди чӗлхин диалекчӗсенчен аталаннӑ, унта кейп-датч ятлӑ ҫынсем калаҫнӑ. Унта малай, португал, нимӗҫ, француз чӗлхисен, кои тата бантсен витӗмӗ пур.
Малтан ку чӗлхене "капски голландски" е "кухня голландски"тенӗ. Ӑна 1925 ҫулта никама пӑхӑнман чӗлхепе официально йышӑннӑ. Унӑн аталанӑвне икӗ тапхӑра уйӑрма пулать: чӗлхе форми тата ҫыру форми.
Хӑйӗн аталанӑвӗн пуҫламӑш тапхӑрӗсенче африканс лутра социаллӑ статуспа ассоциациленӗ, ҫакӑ вӑл тӗттӗмлӗх палли пулса тӑнӑ. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн ку улшӑнчӗ, африканс вара 1960-мӗш ҫулсенче апартеида хирӗҫ хускану тунӑ чухне пӗртанлӑх чӗлхи пек пӑхма пуҫларӗ.
Паян африкансра Кӑнтӑр Африкӑпа Намибири 16 миллион ытла ҫын калаҫать, Вӑл Кӑнтӑр Африкӑра 11 официаллӑ чӗлхерен (ҫавӑн пекех факультативлӑ чӗлхе) пӗри шутланать. Кӑнтӑр Африкӑн чиккисенче Те Ҫак чӗлхепе Австралинче, Пӗрлешӳллӗ Штатсемпе Бельгисенче калаҫаҫҫӗ. Кунсӑр пуҫне, хӑш-пӗр авторсем голланди орфографийӗпе усӑ курма кӑмӑллаҫҫӗ пулин те, чӗлхене час-часах латин алфавитӗпе усӑ кураҫҫӗ.

Африканс чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Ян Кристиан Сматс (1870-1950): Вӑл кӑнтӑр африкӑри паллӑ патшалӑх деятелӗ, африкансра литература аталантарас тата пурнӑҫри пур аспектра та чӗлхене сарас ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
2. С.Ж. дю Туа (1847-1911): "африканс ашшӗ" ӑна Кӑнтӑр Африкӑра официаллӑ йӗрке пулса тӑрас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑшӑн паллӑ.
3. Д.Ф. Малан (1874-1959): Вӑл Кӑнтӑр Африкӑн пӗрремӗш премьер-министрӗ пулнӑ, ӑна официаллӑ йышӑну 1925 ҫулта африканс официаллӑ чӗлхепе ҫыраҫҫӗ.
4. Т.В. Мофокенг (1893-1973): вӑл паллӑ педагог, поэт, писатель тата оратор Пулнӑ, вӑл литературӑна африканс ҫине аталантарма тата куҫарса пыма пулӑшнӑ.
5. К.П. Хугенхаут (1902-1972): вӑл африкансри литература пионерӗсенчен пӗри шутланать, мӗншӗн тесен сӑвӑсем, пьесӑсем, калавсем, романсем ҫырать, вӗсем африкансри хальхи литературӑна вӑйлӑ витӗм кӳнӗ.

Африканс чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Африканс чӗлхи ансат, тӳрӗ тытӑмлӑ. Вӑл голланди чӗлхинчен килет, унӑн нумай уйрӑмлӑхӗсене уйӑрса тӑрать. Африкансӑн грамматика йӑхӗ ҫук, икӗ глагол вӑхӑтӗпе ҫеҫ усӑ курать те шаблонсен база наборӗпе глаголсене ӗҫлеттерет. Кунта та флексисем сахал, сӑмахсенчен нумайӑшӗ падежсемпе числасемшӗн пӗр формӑллӑ.

Африканс чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Грамматика никӗсӗсемпе паллашма тытӑнӑр. Грамматика урокӗсене ирттерекен онлайн-ресурссем нумай, е эсир ӗҫе тытӑнма пулӑшакан кӗнекесем е ытти материалсем туянма пултаратӑр.
2. Аудиторин хӑнӑхӑвӗсене, фильмсене, телешоу тата радиопрограммӑсене африканс ҫине пӑхса тишкерӗр. Ҫакӑ сире сӑмах-юмах, ҫавӑн пекех сӑмах-юмах ытларах вӗрентме пулӑшать.
3. Африканс ҫине ҫырнӑ кӗнекесене, хаҫатсемпе журналсене вулӑр. Ҫакӑ сире чӗлхе ҫинчен ытларах пӗлме тата грамматикӑпа тата произведенипе хӑнӑхма пулӑшӗ.
4. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫас тесе, африкансри калаҫӑва хутшӑнӑр. Ҫакӑ сире ытти ҫынсемпе хутшӑннӑ чухне хӑвна шанчӑклӑрах туйма пулӑшать.
5. Ҫӗнӗ сӑмахсемпе пуплевсене вӗренме пулӑшакан карточкӑсемпе тата приложенисемпе усӑ курӑр. Ку питӗ лайӑх меслет сирӗн регулярлӑ вӗренӳ занятийӗсем хушса хурас.
6. Май пулсан, чӗлхе курсне ҫӳрӗр. Структура занятийӗсене ҫӳрени чӗлхене лайӑхрах ӑнланма тата ытти вӗренекенсемпе практикациленме пултарать.