Пушкӑрт Гаитян Куҫар

Пушкӑрт чӗлхи - Пушкӑрт Республикинче, Раҫҫейре пушкӑртла халӑх калаҫакан авалхи тӗрӗк чӗлхи. Вӑл тӗрӗк чӗлхисен кипчаксен ушкӑнне кӗрет, унта 1,5 миллиона яхӑн ҫын калаҫать.

Пушкӑрт чӗлхи тӗрлӗ, унта пӗтӗм республикипе тӗрлӗ диалектсем сарӑлнӑ. Ҫакна пушкӑрт чӗлхинчен куҫарни тата ун ҫине те кӑткӑс задача лартать. Диалектсен хушшинче темиҫе тӗп уйрӑмлӑх пур, вӗсем куҫарӑва уйрӑмах йывӑрлатма пултараҫҫӗ, мӗншӗн тесен сӑмах вӗҫӗсемпе произведенийӗсем тӗрлӗ.

Чӗлхе нюансӗсене ӑнланакан пушкӑрт чӗлхине тӗп-тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерес тесен кирлӗ. Ку куҫаруҫӑсен тӗрлӗ диалектсене лайӑх тӗпчесе пӗлмелле, чи пӗчӗк уйрӑмлӑхсене те пӗлме пӗлмелле. Акӑ мӗншӗн професси тӑлмачӗсене пушкӑртла куҫарасси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне час-часах ытларах хисеплеҫҫӗ.

Пушкӑрт чӗлхинчен тӑлмача шыранӑ чухне темиҫе паха фактор пур, вӗсене шута илмелле. Опыт татӑклӑ пӗлтерӗшлӗ; тӑлмачӑн оригинал чӗлхипе те, куҫару чӗлхипе те усӑ курмалла, ҫавӑн пекех культура контектне те ӑнланмалла. Ҫавӑн пекех тӑлмачӑ чӗлхе шайӗнче усӑ куракан терминологине активлӑ пӗлӳ илнине, мӗншӗн тесен вӑл вӑхӑт иртнӗҫемӗн улшӑнма пултарать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, пушкӑрт чӗлхинчен куҫару ятарлӑ пӗлӳсемпе хӑнӑхусем, ҫавӑн пекех диалектсемпе культура ӑнланӑвӗсем кирлӗ. Мӗн тума шутланине тӗп-тӗрӗс каласа парас тесе, опытлӑ та лайӑх пӗлекен тӑлмача тара тытни кирлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче пушкӑртла калаҫаҫҫӗ?

Пушкӑрт чӗлхипе ытларах Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ, Казахстанра, Украинӑра тата Узбекистанра халӑх нумай мар пулин те.

Пушкӑрт чӗлхин историйӗ мӗнле?

Пушкӑрт чӗлхи-тӗрӗк чӗлхи, унпа ытларах Пушкӑртстан Республикинче, Урал тӑвӗсен регионӗнче, калаҫаҫҫӗ. Ку республикӑн официаллӑ пӗртен-пӗр чӗлхи, ун ҫинче кӳршӗри удмурт кӗҫӗнрех представителӗсем те калаҫаҫҫӗ. Ку чӗлхепе темиҫе ӗмӗр тӑршшӗпех усӑ кураҫҫӗ тата ку таранччен калаҫакан тӗрӗксен авалхи чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать.
Пушкӑрт чӗлхи ҫинчен чи ир асӑннисем 16 ӗмӗре кӗреҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтра вӑл араб тата перси чӗлхисем витӗмлӗ пулнипе пулнӑ. 19-мӗш ӗмӗрте пушкӑрт чӗлхи регионта темиҫе тӗрлӗ пӗчӗк чӗлхе пулса тӑнӑ. Вӑл наука ӗҫӗсенче те усӑ курнӑ, ҫакӑ ӑна пӗтӗм регионӗпех сарӑлма пулӑшнӑ.
Совет тапхӑрӗнче пушкӑрт чӗлхи раҫҫей витӗмӗнчен чылай сиен курнӑ. Пушкӑрт сӑмахӗсене вырӑс эквиваленчӗсемпе улӑштарнӑ. Ку чӗлхене те шкулсенче вӗрентнӗ, пушкӑртсен пӗрлӗхлӗ алфавитне тума хӑтланса пӑхнӑ.
Совет саманинче пушкӑрт чӗлхипе активлӑн усӑ курма пуҫланӑ, ҫак чӗлхене упрас тӗлӗшпе ытларах вӑй хунӑ. Нумай ҫынсем халӗ пушкӑртла иккӗмӗш чӗлхене вӗреннӗ пек вӗренеҫҫӗ, Пушкӑрт Республикин правительстви ҫак чӗлхене чӗртме ытларах та ытларах вӑй хурать.

Пушкӑрт чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Илдар Габдрафиков-поэт, публицист тата сценарист, вӑл пушкӑрт литературинче тата пушкӑрт чӗлхине чӗртсе тӑратассинче пысӑк кӗлетке пулнӑ.
2. Николай Галиханов-пушкӑрт ученӑйӗ тата поэчӗ, вӑл пушкӑрт чӗлхипе вуншар ӗҫ ҫырнӑ, хальхи пушкӑрт наукин никӗслевҫи шутланать.
3. Дамир Исмагилов-академик, философ тата лингвист, вӑл пушкӑрт чӗлхипе ҫӳрекенсем хушшинче хут пӗлӗвӗн шайне ӳстерес тӗлӗшпе нумай ӗҫленӗ, пушкӑрт чӗлхипе нумай ҫыру ҫырнӑ.
4. Аскер Аимбетов-пушкӑрт поэчӗ, прозаик тата ученӑй, вӑл пушкӑрт чӗлхипе литература енӗпе малта пыракан фигурӑсенчен пӗри пулнӑ, ҫак чӗлхепе темиҫе пысӑк произведени ҫырнӑ.
5. Иек Яхина – пушкӑртсен паллӑ писателӗпе драматург, унӑн произведенийӗсене Раҫҫейре кӑна мар, пӗтӗм тӗнчипе те йышӑннӑ, вӑл пушкӑрт чӗлхине вулакансемшӗн лайӑхрах тӑвас тесе нумай ӗҫ тунӑ.

Пушкӑрт чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Пушкӑрт чӗлхи-тӗрӗк чӗлхин кипчак турачӗсемпе ҫыхӑннӑ агглютинативлӑ чӗлхе. Вӑл грамматика функцийӗсене палӑртма усӑ куракан суффикссемпе тата ятарлӑ сасӑсемпе усӑ курать. Пушкӑрт чӗлхи те хупӑ та уҫӑ сасӑсен пуян системи пур, слогсен те, деепрически конструкцисем те унӑн пӗтӗмӗшле тытӑмӗ пулса тӑраҫҫӗ.

Пушкӑрт чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пушкӑрт алфавитӗпе тата произведенийӗпе паллашӑр. Пушкӑрт чӗлхине вӗренме тытӑнсан, ку чи пысӑк утӑм. Хӑш-пӗр тӗп текстсене пушкӑрт чӗлхипе вулама тытӑнӑр та кашни саспаллин тӗрӗс произведенийӗнче усӑ курӑр.
2. Репетитор е курс тупма хӑтланса пӑхӑр. Чӗлхене вӗренмелли чи лайӑх меслет-чӗлхе носителӗпе уйрӑм вӗрентӳ иртесси. Май ҫук пулсан, вырӑнти курссене е аудиона тата сире чӗлхе вӗрентме пулӑшакан видеокурссене кӗрсе пӑхӑр.
3. Вулӑр, итлӗр те пушкӑртла нумай материалсем пӑхӑр. Эсир чӗлхепе лайӑхрах паллашнӑ май пушкӑрт чӗлхипе массӑллӑ информаци хатӗрӗсене вуланипе тата итлесе практикӑна малалла тӑсӑр. Аудиозапиҫӗсене, литературӑна, пушкӑрт чӗлхипе фильмсемпе юрӑсене тупма хӑтланса пӑхӑр та пуҫӑрсене чикӗр.
4. Пушкӑртла калаҫура усӑ курӑр. Практика валли партнер тупӑр е онлайн-форума хутшӑнӑр, унта ҫынсем пушкӑртла калаҫаҫҫӗ. Йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр — ку вӗрентӳ пайӗ!
5. Малалла вӗренӗр. Эсир хӑвӑра никӗссемпе хӑтлӑ туятӑр пулсан та, яланах мӗн те пулин ҫӗнни пур, ӑна вӗренсе хӑнӑхма та пулать. Малалла вулӑр, итлӗр, мӗн май килнӗ таран ытларах пушкӑртла пӑхӑр.

Гаитянла куҫарусем: Кариб бассейнӗн чӗлхине ӑнланни

Гаитян креольский - кариб утравӗнчи гаити гаити государствин чӗлхи, испани, африка чӗлхисем тата англи чӗлхисем витӗмлӗ французла креоль чӗлхи. Ку чӗлхе калама ҫук пӗчӗк, унпа пӗтӗм тӗнчипе 10 миллион ытла ҫын усӑ кураҫҫӗ. Гаитянла креольскра калаҫакан ҫынсемпе ун пек туман ҫынсем хушшинчи уйрӑлӑва кӗскетес тесе, гаитянла тӑлмача пулӑшас кӑмӑл пысӑклансах пырать.

Пӗрремӗшӗнчен, гаитянсен креол чӗлхи мӗнле пулса кайнине ӑнланса илес пулать. Ку чӗлхе 18 ӗмӗрти французпа африка чӗлхисенчен килет, вӗсене ҫак районта чурасем каланӑ. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн чӗлхе эволюциленӗ, мӗншӗн тесен француз чӗлхи те диалекта витӗм кӳме пуҫланӑ. Франци тата африка чӗлхисен ҫак пӗрлешӗвӗ гаитянла креоль чӗлхи пӗлекен ятарлӑ диалект йӗркеленӗ, унпа паян калаҫаҫҫӗ.

Ӗҫ гаитянла креольский ҫине куҫсан вырӑнти диалектсемпе усӑ курни кирлӗ пулма пултарать. Гаитянла креоль чӗлхипе пӗтӗм ҫӗршывӗпе тӗрлӗ диалектпа калаҫаҫҫӗ, уйрӑмлӑхсенчен нумайӑшӗ гаитипе Доминикика Республикин чикки тӑрӑх сӑнаҫҫӗ. Ҫавӑнпа та вырӑнти диалектсемпе паллашакан тӑлмачӑ пулни кирлӗ, куҫару мӗн шухӑшланине тӗрӗсех палӑртнине ӗненме пултарать.

Тӗп-тӗрӗс пурнӑҫлама хушса, квалификациллӗ гаитян тӑлмачи те чӗлхене ҫавӑрса тӑракан культура контекчӗ ҫинчен пӗлмелле. Хӑйӗн уйрӑм сӑмахӗсемпе пӗрлех гаитянсен креол чӗлхи утрав культуришӗн характерлӑ пуплевсемпе, сӑмахсемпе ассоциациленет. Ҫак культурӑллӑ нюанссене ӑнланса тӑлмачӑ культура уйрӑмлӑхӗсене пӗр вӑхӑтрах тӗрӗс те шута илекен куҫарӑва тивӗҫтерме пултарать.

Ҫак сӑлтавсене пула куҫаруҫӑ е ҫыру куҫарӑвӗн службине гаитянла куҫарас енӗпе пулӑшу ӗҫӗсен опычӗпе тивӗҫтерекен опыт тупмалла. Чӗлхене, диалекта тата культурӑна ӑнланакан куҫаруҫӑсем май килнӗ куҫарусенчен чи лайӑххине тивӗҫтерме пултараҫҫӗ. Вӗсем пулӑшнипе кирек мӗнле пӗлтерӗве те, документа та, материала та тӗрӗс те тухӑҫлӑ куҫарасса шанма пулать.

Хӑш ҫӗршывсенче гаитла калаҫаҫҫӗ?

Гаитла ытларах Гаитла калаҫаҫҫӗ. Багам утравӗсем ҫинче, Кубӑра, Доминикански Республикӑра тата гаитянсен пысӑк диаспорӑллӑ ытти ҫӗршывсенче те чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем сахал мар.

Гаит чӗлхин историйӗ мӗнле?

Гаит чӗлхи-франци тата хӗвеланӑҫ африкӑри чӗлхесенчен, фон, эве тата йоруб йышши креоль чӗлхи. Франци колонисчӗсем чуралӑхра пурӑнакан африканецсене Сан-Домингӑна (халӗ Гаити) илсе килнӗ чухне вӑл хӑйӗн хальхи формине туянма пуҫланӑ. Чуралӑхра пурӑнакан африканецсем хӑйсен ҫӗнӗ окруженийӗ ҫине ответлесе, хӑйсем паллашнӑ француз чӗлхипе, Африкӑра Ҫӗнӗ креол чӗлхи тӑвас тесе калаҫакан чӗлхесемпе усӑ курнӑ. Ку чӗлхепе чурасем хушшинче те, килти тӗрме хуралҫисем хушшинче те усӑ курнӑ, каярахпа ӑна гаиян креольский тесе паллӑ пулнӑ. 1700-мӗш ҫулсен вӗҫӗнчен пуҫласа гаитян креольский пӗтӗм утрав тӑрӑх усӑ курать, ҫӗршывра калаҫакан тӗп чӗлхе пулса тӑрать.

Гаит чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Антенор фирмен-пӗрремӗш ҫӳревҫӗ тата 19 ӗмӗрти общество деятелӗ. 2. Джин Прайс-Марс-20 ӗмӗр пуҫламӑшӗн интеллектуалӗпе дипломачӗ 3. Луи-Жозеф Жанвье-лингвист тата антрополог 20 ӗмӗр пуҫламӑшӗнче 4. Антуан Дюпюш-издатель тата эрнери Хаҫат редакторӗ La Phalange 1930-мӗш ҫулсенче 5. Мари Вье - Шове-1960-мӗш ҫулсенчи гаитсен идентлӑхӗ ҫинчен ҫырнӑ романсемпе эссе авторӗ.

Гаит чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Гаитянла-креолла чӗлхе, вӑл француз чӗлхипе никӗсленнӗ, ун ҫинче, хаклавсем тӑрӑх, гаити ҫӗрӗнчи 8 миллион ҫын, Кариб бассейнӗнчи тата гаиян диаспорӗнчи ытти ҫӗршывсенче калаҫаҫҫӗ. Унӑн тытӑмӗ африкӑпа европӑри тӗрлӗ чӗлхесенчен, ҫавӑн пекех аравак чӗлхисенчен грамматика моделӗсемпе лексикисем пӗрлешсе тӑнинче никӗсленнӗ. Ку чӗлхепе СЫПӐКӐН-сыпӑкӑн калаҫаҫҫӗ, унта SOV (Субъект-объект-глагол) сӑмахсен йӗркипе усӑ кураҫҫӗ. Унӑн синтаксисӗпе морфологийӗ ансат, пурӗ те икӗ вӑхӑт (иртнӗ тата хальхи).

Гаитян чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Rosetta Stone Е Duolingo чӗлхене вӗренмелли программӑран пуҫлӑр. Ҫакӑ сире чӗлхе никӗсне вӗренмелли лайӑх никӗс парать.
2. Онлайн-гаитян креол чӗлхин курсне тупӑр, унта эсир, грамматика, произведени тата словарь запасне кӗртнӗ май, чӗлхене тарӑннӑн вӗренме пултаратӑр.
3. Woutube видео тата Каналсемпе усӑ курӑр, гаитянсен креол чӗлхипе ҫӳрекенсене итлӗр, гаитсен культурипе диалекчӗсем ҫинчен видеоролика курӑр.
4. Ҫак чӗлхепе ҫырнӑ кӗнекесемпе статьясене вулӑр, хӑвӑрӑн вулав хӑнӑхӑвӗсене практикацилемелле.
5. Гаит музыкине итлӗр те уйрӑм сӑмахсем уйӑрса пама тӑрӑшӑр.
6. Онлайн-форума хутшӑнӑр е чӗлхе носителӗсемпе калаҫнӑ чухне усӑ курма гаит чӗлхипе ҫӳрекенсен вырӑнти ушкӑнне тупӑр.
7. Май килнӗ таран университета е чӗлхе шкулне вӗренме ҫырӑнӑр.