Пушкӑрт Исланди Куҫар

Пушкӑрт чӗлхи - Пушкӑрт Республикинче, Раҫҫейре пушкӑртла халӑх калаҫакан авалхи тӗрӗк чӗлхи. Вӑл тӗрӗк чӗлхисен кипчаксен ушкӑнне кӗрет, унта 1,5 миллиона яхӑн ҫын калаҫать.

Пушкӑрт чӗлхи тӗрлӗ, унта пӗтӗм республикипе тӗрлӗ диалектсем сарӑлнӑ. Ҫакна пушкӑрт чӗлхинчен куҫарни тата ун ҫине те кӑткӑс задача лартать. Диалектсен хушшинче темиҫе тӗп уйрӑмлӑх пур, вӗсем куҫарӑва уйрӑмах йывӑрлатма пултараҫҫӗ, мӗншӗн тесен сӑмах вӗҫӗсемпе произведенийӗсем тӗрлӗ.

Чӗлхе нюансӗсене ӑнланакан пушкӑрт чӗлхине тӗп-тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерес тесен кирлӗ. Ку куҫаруҫӑсен тӗрлӗ диалектсене лайӑх тӗпчесе пӗлмелле, чи пӗчӗк уйрӑмлӑхсене те пӗлме пӗлмелле. Акӑ мӗншӗн професси тӑлмачӗсене пушкӑртла куҫарасси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне час-часах ытларах хисеплеҫҫӗ.

Пушкӑрт чӗлхинчен тӑлмача шыранӑ чухне темиҫе паха фактор пур, вӗсене шута илмелле. Опыт татӑклӑ пӗлтерӗшлӗ; тӑлмачӑн оригинал чӗлхипе те, куҫару чӗлхипе те усӑ курмалла, ҫавӑн пекех культура контектне те ӑнланмалла. Ҫавӑн пекех тӑлмачӑ чӗлхе шайӗнче усӑ куракан терминологине активлӑ пӗлӳ илнине, мӗншӗн тесен вӑл вӑхӑт иртнӗҫемӗн улшӑнма пултарать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, пушкӑрт чӗлхинчен куҫару ятарлӑ пӗлӳсемпе хӑнӑхусем, ҫавӑн пекех диалектсемпе культура ӑнланӑвӗсем кирлӗ. Мӗн тума шутланине тӗп-тӗрӗс каласа парас тесе, опытлӑ та лайӑх пӗлекен тӑлмача тара тытни кирлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче пушкӑртла калаҫаҫҫӗ?

Пушкӑрт чӗлхипе ытларах Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ, Казахстанра, Украинӑра тата Узбекистанра халӑх нумай мар пулин те.

Пушкӑрт чӗлхин историйӗ мӗнле?

Пушкӑрт чӗлхи-тӗрӗк чӗлхи, унпа ытларах Пушкӑртстан Республикинче, Урал тӑвӗсен регионӗнче, калаҫаҫҫӗ. Ку республикӑн официаллӑ пӗртен-пӗр чӗлхи, ун ҫинче кӳршӗри удмурт кӗҫӗнрех представителӗсем те калаҫаҫҫӗ. Ку чӗлхепе темиҫе ӗмӗр тӑршшӗпех усӑ кураҫҫӗ тата ку таранччен калаҫакан тӗрӗксен авалхи чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать.
Пушкӑрт чӗлхи ҫинчен чи ир асӑннисем 16 ӗмӗре кӗреҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтра вӑл араб тата перси чӗлхисем витӗмлӗ пулнипе пулнӑ. 19-мӗш ӗмӗрте пушкӑрт чӗлхи регионта темиҫе тӗрлӗ пӗчӗк чӗлхе пулса тӑнӑ. Вӑл наука ӗҫӗсенче те усӑ курнӑ, ҫакӑ ӑна пӗтӗм регионӗпех сарӑлма пулӑшнӑ.
Совет тапхӑрӗнче пушкӑрт чӗлхи раҫҫей витӗмӗнчен чылай сиен курнӑ. Пушкӑрт сӑмахӗсене вырӑс эквиваленчӗсемпе улӑштарнӑ. Ку чӗлхене те шкулсенче вӗрентнӗ, пушкӑртсен пӗрлӗхлӗ алфавитне тума хӑтланса пӑхнӑ.
Совет саманинче пушкӑрт чӗлхипе активлӑн усӑ курма пуҫланӑ, ҫак чӗлхене упрас тӗлӗшпе ытларах вӑй хунӑ. Нумай ҫынсем халӗ пушкӑртла иккӗмӗш чӗлхене вӗреннӗ пек вӗренеҫҫӗ, Пушкӑрт Республикин правительстви ҫак чӗлхене чӗртме ытларах та ытларах вӑй хурать.

Пушкӑрт чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Илдар Габдрафиков-поэт, публицист тата сценарист, вӑл пушкӑрт литературинче тата пушкӑрт чӗлхине чӗртсе тӑратассинче пысӑк кӗлетке пулнӑ.
2. Николай Галиханов-пушкӑрт ученӑйӗ тата поэчӗ, вӑл пушкӑрт чӗлхипе вуншар ӗҫ ҫырнӑ, хальхи пушкӑрт наукин никӗслевҫи шутланать.
3. Дамир Исмагилов-академик, философ тата лингвист, вӑл пушкӑрт чӗлхипе ҫӳрекенсем хушшинче хут пӗлӗвӗн шайне ӳстерес тӗлӗшпе нумай ӗҫленӗ, пушкӑрт чӗлхипе нумай ҫыру ҫырнӑ.
4. Аскер Аимбетов-пушкӑрт поэчӗ, прозаик тата ученӑй, вӑл пушкӑрт чӗлхипе литература енӗпе малта пыракан фигурӑсенчен пӗри пулнӑ, ҫак чӗлхепе темиҫе пысӑк произведени ҫырнӑ.
5. Иек Яхина – пушкӑртсен паллӑ писателӗпе драматург, унӑн произведенийӗсене Раҫҫейре кӑна мар, пӗтӗм тӗнчипе те йышӑннӑ, вӑл пушкӑрт чӗлхине вулакансемшӗн лайӑхрах тӑвас тесе нумай ӗҫ тунӑ.

Пушкӑрт чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Пушкӑрт чӗлхи-тӗрӗк чӗлхин кипчак турачӗсемпе ҫыхӑннӑ агглютинативлӑ чӗлхе. Вӑл грамматика функцийӗсене палӑртма усӑ куракан суффикссемпе тата ятарлӑ сасӑсемпе усӑ курать. Пушкӑрт чӗлхи те хупӑ та уҫӑ сасӑсен пуян системи пур, слогсен те, деепрически конструкцисем те унӑн пӗтӗмӗшле тытӑмӗ пулса тӑраҫҫӗ.

Пушкӑрт чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пушкӑрт алфавитӗпе тата произведенийӗпе паллашӑр. Пушкӑрт чӗлхине вӗренме тытӑнсан, ку чи пысӑк утӑм. Хӑш-пӗр тӗп текстсене пушкӑрт чӗлхипе вулама тытӑнӑр та кашни саспаллин тӗрӗс произведенийӗнче усӑ курӑр.
2. Репетитор е курс тупма хӑтланса пӑхӑр. Чӗлхене вӗренмелли чи лайӑх меслет-чӗлхе носителӗпе уйрӑм вӗрентӳ иртесси. Май ҫук пулсан, вырӑнти курссене е аудиона тата сире чӗлхе вӗрентме пулӑшакан видеокурссене кӗрсе пӑхӑр.
3. Вулӑр, итлӗр те пушкӑртла нумай материалсем пӑхӑр. Эсир чӗлхепе лайӑхрах паллашнӑ май пушкӑрт чӗлхипе массӑллӑ информаци хатӗрӗсене вуланипе тата итлесе практикӑна малалла тӑсӑр. Аудиозапиҫӗсене, литературӑна, пушкӑрт чӗлхипе фильмсемпе юрӑсене тупма хӑтланса пӑхӑр та пуҫӑрсене чикӗр.
4. Пушкӑртла калаҫура усӑ курӑр. Практика валли партнер тупӑр е онлайн-форума хутшӑнӑр, унта ҫынсем пушкӑртла калаҫаҫҫӗ. Йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр — ку вӗрентӳ пайӗ!
5. Малалла вӗренӗр. Эсир хӑвӑра никӗссемпе хӑтлӑ туятӑр пулсан та, яланах мӗн те пулин ҫӗнни пур, ӑна вӗренсе хӑнӑхма та пулать. Малалла вулӑр, итлӗр, мӗн май килнӗ таран ытларах пушкӑртла пӑхӑр.

Исландири чӗлхесенчен пӗри - ку таранччен тӗнчере калаҫакан авалхи чӗлхесенчен пӗри, вӑл исланди халӑхӗн культурипе хӑйне евӗрлӗхне ӗмӗр-ӗмӗрех пӗлме пулӑшать. Ҫапла вара, исландецсемпе ӗҫсемпе е киленӳшӗн хутшӑнакан кирек камшӑн та исланди чӗлхине шанчӑклӑ та тӗрӗс куҫарма пӗлмелле.

Исланди чӗлхин профессиллӗ тӑлмачӗсем нюанссене ӑнланаҫҫӗ, мӗншӗн тесен исланди чӗлхи пӗр евӗрлӗ, анчах шведсемпе норвеж чӗлхисем пек скандинав чӗлхисенчен уйрӑлса тӑрать. Диалект Та Исландири тӗрлӗ регионсенче вӗриленме пултарать, ҫакӑ ӑна чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемшӗн тата йывӑртарах тӑвать. Лайӑх куҫару текст пӗлтерӗшне ҫеҫ мар, ӗҫе хутшӑнма пултаракан кирек мӗнле культурӑллӑ е регионти контекта та палӑрттӑр тесе тӑрӑшать.

Юлашки ҫулсенче исланди куҫарӑвӗн профессиллӗ пулӑшӑвӗсем ытларах та ытларах усӑ курма пуҫларӗҫ. Куҫару бюровӗ хальхи вӑхӑтра исланди аудиторийӗпе ҫыру формипе, документсемпе веб-сайтсемпе, видео тата аудиозапись евӗрлӗ аудиовизаци формисемпе хутшӑнма пулӑшакан пулӑшу сӗнеҫҫӗ. Ҫакӑн пек пулӑшусем тӗнчери шайра ӗҫлекен компанисемшӗн уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ, унта тӗрӗс те тӗрӗс куҫару кирлӗ.

Анчах исланди чӗлхинчен куҫарнӑ профессиллӗ пулӑшу ӗҫӗсем исланди чӗлхине е унран информацие пӗлтерекенсене пурне те усӑллӑ. Сӑмахран, исланди чӗлхипе ҫырнӑ кӗнекесемпе алҫырусене анлӑ аудиторие куҫарма пултараҫҫӗ. Ҫапла вара, исландири неисландла произведенисене исланди чӗлхипе ҫӳрекенсене уйӑрса пама пултараҫҫӗ, ҫакӑ вӗсене литературӑпа, ҫӗнӗ хыпарсемпе, пӗтӗм тӗнчери идеясемпе усӑ курма май парать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, исланди чӗлхинчен куҫарас ӗҫри професси пулӑшӑвӗсем исланди чӗлхипе глобаллӑ аудиторипе ҫыхӑнса тӑраҫҫӗ. Ҫапла вара, исланди аудиторийӗпе тухӑҫлӑ хутшӑнас текенсемшӗн ҫак пулӑшу кирек камшӑн та пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ.

Исланди чӗлхипе хӑш ҫӗршывсенче калаҫаҫҫӗ?

Исландире Исландире ҫеҫ калаҫаҫҫӗ, Ҫурҫӗр Америкӑри хӑш-пӗр эмигрантсем унпа иккӗмӗш чӗлхе вырӑнне усӑ кураҫҫӗ.

Исланди чӗлхин историйӗ мӗнле?

Исланди чӗлхи - ҫурҫӗр германи чӗлхи, вӑл авалхи кандинавипе тачӑ ҫыхӑнса тӑрать, унпа исландецсем 9-мӗш ӗмӗртен калаҫаҫҫӗ. Ҫакна исландири 12-мӗш ӗмӗрте пӗрремӗш хут авалхи кандинавла ҫырнӑ сагӑсенче ҫырнӑ.
Исланди 14-мӗш ӗмӗрте Исланди чӗлхипе Доминацилекен чӗлхе пулса тӑнӑ та, ҫӗнӗ грамматикӑпа словарь запасне аталантарса, авалхи кандинави тымарӗсенчен чакма пуҫланӑ. Ҫак процесс 1550 ҫулта, Лютеранство Исландире доминари пулса тӑрсан, дани тата нимӗҫ чӗлхисенчен тӗн тексчӗсен юппи патне илсе ҫитерсен, Реформацие хӑвӑртлатма пуҫланӑ.
19-мӗш ӗмӗрте Исланди индустриализациленме пуҫланӑ, англипе дани чӗлхисенчен хӑш-пӗр сӑмахсене вӗреннӗ. Чӗлхене стандартизаци тунӑшӑн 20 ӗмӗр пуҫламӑшӗнче, 1907-1908 ҫулсенче правописанин малтанхи реформӗсенчен пуҫланнӑ. Ҫакӑ 1908 ҫулта исландири (исландири) пӗр стандартлӑ чӗлхе туса хурасси патне илсе ҫитернӗ, ҫакӑ вара малалла реформӑсем тума май панӑ.
20-мӗш ӗмӗр вӗҫӗнче чӗлхе тата пысӑк улшӑнусем тӳснӗ, технологисемпе ҫыхӑннӑ хальхи сӑмахсемпе терминсене, ҫавӑн пекех феминистла хусканусем ҫинчен ҫырса кӑтартма нейтральнӑй терминсем кӗртессипе ҫыхӑннӑ. Паян исланди чӗлхи ҫаплах аталанать-ха, улшӑнакан культурӑпа тавралӑха палӑртакан ҫӗнӗ сӑмахсене майӗпен хӑнӑхса пырать.

Исланди чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Сорри Струлусон (1178-1241): исландири юмахлӑ поэт, историк тата политик, унӑн пултарулӑхӗ исланди чӗлхипе литературине тарӑн витӗм кӳнӗ.
2. Йонас Халльгримссон (1807-1845): исланди поэчӗ, ӑна час-часах хальхи исланди поэзийӗн ашшӗ теҫҫӗ. Унӑн лирикӑллӑ произведенийӗсем хальхи исланди чӗлхине йӗркеленӗ, ҫӗнӗ сӑмахсем, терминсем кӗртнӗ.
3. Йон Арнасон (1819-1888): исланди ученӑйӗ, исландири 1852 ҫулта исланди чӗлхин чи малтанхи словарьне туса пичетлесе кӑларнӑ.
4. Эйнар Бенедиктсон (1864-1940): исландири паллӑ писатель тата поэт, хальхи исландири литературӑна йӗркелеме пулӑшнӑскер, малашне унта халӑх культурин элеменчӗсене илсе килнӗ.
5. Фон Ск Клаус (1861-1951): исланди чӗлхине тӗпӗ-йӗрӗпе ҫырса кӑтартнӑ, исланди чӗлхине германи чӗлхипе танлаштарнӑ нимӗҫ лингвисчӗ.

Исланди чӗлхин тытӑмӗ мӗнле?

Исланди чӗлхи - ҫӗршыври скандинавӑри пӗрремӗш поселенецсен чӗлхинчен тухнӑ ҫурҫӗр германи чӗлхи. Чӗлхе тытӑмӗ унӑн германи тымарӗсем ҫине кӑтартать; унта субъект-глагол-объект, ҫавӑн пекех вӑйлӑ морфологи сӑмахӗсен йӗркипе усӑ кураҫҫӗ. Унӑн та виҫӗ йӑх пур (арҫын, хӗрарӑм тата вӑтам йӑхран) тата тӑватӑ падеж (менельник, эрех, дежурнӑй тата ашшӗ-амӑшӗ). Унта тата исландири чӗрчунсен, глаголсен тата паллӑ ячӗсен икӗ тӗрлӗ формӑллӑ пулнине кӑтартса паракан грамматика иккӗлӗхӗ те пур. Кунсӑр пуҫне исланди чӗлхинче тайлӑм сарӑлнӑ, вӑл числапа, падежпа, уйрӑмлӑхсемпе тата ҫӗрсемпе усӑ курать.

Исланди чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Хӑвӑр ҫине вӗренмелли обязательство илӗр: чӗлхене мӗн чухлӗ вӑхӑт вӗренес тетӗр, ҫавӑн чухлӗ Шутлӑр та хӑвӑра ҫакна халаллӑр. Хӑвӑр умма реализмлӑ тӗллевсем лартӑр, сӑмахран, кашни кунах ҫӗнӗ сӑмах е грамматика правилине вӗренмелле е кашни кунах исланди чӗлхипе кӗнеке страницине вулама тӑрӑшмалла.
2. Шӑпах сире юрӑхлӑ ресурссем тупӑр: Интернетра нумай ресурс тупма пулать, эсир хӑвӑр вӗрентӗвӗн опычӗпе усӑ курма пултаратӑр. Тен, чӗлхе грамматика тытӑмӗ ҫине тӗп тимлӗх уйӑракан учебника тупни, аудиозапиҫӗсемпе е видеозапиҫӗсемпе аудиозированисемпе произведени практики валли усӑ курни усӑллӑ пулнӑ пулӗччӗ.
3. Тӑтӑшах практикӑра пулӑр: чӗлхе ҫине шанас тата хӑвӑр мӗн вӗреннине манманнине ӗненес Тесен яланах практикӑра пулӑр. Эсир онлайн-занятисене ҫырӑнма, исландири хӑйпе калаҫакан онлайна тупма е туссемпе паллашма пултаратӑр.
4. Исландири культурӑна тиенӗр: исландири фильмсемпе телепередачӑсене Пӑхса тухни, исландири кӗнекесемпе журналсене вулани, исландири культура мероприятийӗсене ҫӳрени - ҫаксем пурте чӗлхепе тата культурӑпа паллашмалли лайӑх майсем.
5. Ҫакна курса савӑнӑр: чӗлхене вӗренни килентермеллех! Исландири темиҫе васкаварпа идиомпа е онлайн-вӑйӑ каласа савӑнӑр.