Армян Пушкӑрт Куҫар

Армянла куҫару хальхи тӗнчери рынокра хаклӑрах та хаклӑрах пулса пырать. Ҫӗршывсем пӗр-пӗринпе тачӑрах ҫыхӑнса пынӑ май ҫыру куҫарӑвӗн пулӑшӑвӗсем пысӑк ыйтупа усӑ курни палӑрать. Армян чӗлхи-пӗтӗм тӗнчипе 6 миллион ытла ҫын калаҫакан чӗлхе, вӑл тӗрлӗ халӑхсен культурин пӗлтерӗшлӗ пайӗ пулса тӑрать. Ҫакӑ ӑна ытти ҫӗршывсенчи потребительсемпе хутшӑнма пулӑшакан бизнесшӑн хаклӑ инструмент пулса тӑрать.

Армян чӗлхине куҫарма пулӑшакан пулӑшусенчен пӗри ҫӗршывсемпе чӗлхесем хушшинчи коммуникаци уйрӑмлӑхӗсене ҫӗнтерме пултарни пулса тӑрать. Арми европӑпа Ази хушшинчи хӗреслӗ вырӑнта вырнаҫнӑ, ку вара вӑл час-часах тӗрлӗ культурӑсемпе тата чӗлхесемпе ҫыхӑнса тӑнине пӗлтерет. Чӗлхе те хӑйне евӗрлӗ, ҫакӑ ӑна кӳршӗри чӗлхесенчен ҫӑмӑллӑнах уйӑрса тӑрать. Ку хыпарсем тӗллев аудиторине тӗрӗс ҫитессе шантарма пулӑшать.

Унӑн культура пӗлтерӗшӗ ҫумне, армян чӗлхипе хутшӑну чӗлхи вырӑнне усӑ курни те практикӑлла лайӑх енсем нумай. Ку вӑл тӗрлӗ условисенче усӑ курма пултаракан ҫӑмӑл адаптацилекен чӗлхе. Кунсӑр пуҫне ку вӗренмелли ахаль чӗлхе кӑна, ку вара чи пӗчӗк чӗлхе опычӗпе усӑ куракан ҫынсем ҫав чӗлхепе пурӗпӗрех ҫав тери ӑнӑҫлӑ пулма пултарнине пӗлтерет. Кунсӑр пуҫне армянскин ытти чӗлхесемпе танлаштарсан нумай вӑхӑт ҫыру историйӗ пур, ку вара чӗлхене вӗренекенсене пулӑшма пултаракан пичет материалӗсемпе ресурсӗсем нумай пулнине пӗлтерет.

Юлашкинчен, армянсен тӑлмачӗсем пысӑк опытлӑ та шанчӑклӑ. Чӗлхе хисепӗ ӳснӗҫемӗн куҫару енӗпе профессионалсен шучӗ те ӳсет. Куҫаруҫӑсенчен нумайӑшӗ уйрӑм облаҫсенче специализациленеҫҫӗ, ку вара предприятисем хӑйсене кирлӗ пек куҫаруҫӑ тупма пултарнине пӗлтерет. Нюанс чӗлхине ӑнланнин опычӗ ҫак куҫаруҫӑсене хӑй пӗлмен чӗлхепе пӗлтерме тӑрӑшакан компанисемшӗн хаксӑр тӑвать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, бизнеса пӗтӗм тӗнчери шайра тытса пыракан предприятисемпе учрежденисемшӗн тата уйрӑм ҫынсемшӗн армянла куҫару питӗ хаклӑ актив шутланать. Ҫакӑ хутшӑнма нумай майсем уҫса парать кӑна мар, культура кӗперӗ тата нацисем хушшинчи культура кӗперӗ пулса тӑрать. Глобализаци ӳснӗҫемӗн армян тӑлмачисемпе тӑлмачӑ пулӑшӑвӗсенче малалла та ӳсмелле пулать.

Хӑш ҫӗршывсенче армянла калаҫаҫҫӗ?

Армян чӗлхи ҫарта тата Сӑрт-Ту Карабахӗнче официаллӑ чӗлхе пулса тӑрать. Унта тата нумай ҫӗршывсенчи армян диаспорӗн представителӗсем, Российӑна, Пӗрлешӳллӗ Штатсене, Ливана, Францие, Грузие, Сирие, Ирана тата Турцие кӗртнӗ май, калаҫаҫҫӗ.

Армян чӗлхин историйӗ мӗнле?

Армян чӗлхи авалхи истори пур, вӑл пирӗн эрӑчченхи 5-мӗш ӗмӗр пуҫламӑшӗ тӗлне, ӑна староармянла формӑпа пӗрремӗш хут ҫырнӑ чухне тухать. Ҫакӑ вӑл сыхланса юлнӑ индоевропӑри авалхи чӗлхесенчен пӗри тата Ҫар Республикин официаллӑ чӗлхи пулса тӑрать. Чӗлхе Армян патшалӑхӗпе унӑн культурине вӑйлӑ витӗм кӳрет, унӑн терминӗсенчен нумайӑшӗ халӗ те усӑ кураҫҫӗ.
Темиҫе ӗмӗр хушши чӗлхе эволюцисем тӳссе ирттернӗ, ҫавӑн пекех грек, латынь, перси тата турккӑсен чӗлхисем майлӑ ытти чӗлхесем витӗм кӳнӗ. 19-мӗш ӗмӗрте армян чӗлхи нумай ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑнӑ, мӗншӗн тесен вӑл вӑхӑтри ученӑйсем армянсен диаспорӗнче тата унӑн тулашӗнче усӑ курма пултаракан стандартизаци версийӗ тӑвас тӗлӗшпе ҫине тӑрсах ӗҫленӗ.
Паян ку чӗлхепе 8 миллион ҫынна яхӑн калаҫаҫҫӗ, Вӑл Пӗрлешӳллӗ Штатсенче, Канадӑра, Германире, Францире Тата Российӑра нумай армян общинисен тӗп чӗлхи пулса тӑрать. Ҫавӑн пекех вӑл христиансен темиҫе конфессийӗнче литурги чӗлхи вырӑнне усӑ курать.

Армян чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Армян алфавитне ӑсталакан маштоц месоп 2. Хоренаци мсс-армян историйӗпе литературин пионерӗ 3. Ованес Туманян-поэт, прозаик тата общество деятелӗ 4. Григорие 9 ӗмӗрти поэт - мистик Ятлӑ Хунӑ 5. Мкрич Нагаш - хальхи армян литературин пӗрремӗш писателӗсенчен пӗри

Армян чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Армян чӗлхи структури агглютинативлӑ пулса тӑрать, ку вӑл сӑмахсене улӑштарма тата грамматика уйрӑмлӑхӗсене палӑртма аффикссемпе е суффиксидлӑ приставкӑсемпе усӑ курнине пӗлтерет. Структура армянский индоевропӑри ытти чӗлхесем евӗрлӗ. Унта глаголӑн, глаголӑн, ҫавӑн пекех местоименисен тата глагол формисен пӗлтерӗшлӗ падежӗсем нумай. Армян чӗлхи те килӗшӳллӗ пӑтранчӑксен пысӑк системи пур.

Армян чӗлхине мӗнле тӗрӗс вӗрентмелле?

1. Армян чӗлхин лайӑх курсне тупӑр. Эсир ӑна хӑвӑрпа юнашар тупма пултаратӑр пулсан, онлайн-курс е тӗрӗс курс шырӑр. Курс грамматика, предложени тытӑмӗсен тата словарь запасӗн никӗсӗсене пурне те ҫавӑрса илнине ӗненӗр.
2. Армян чӗлхине вӗренме тытӑнӑр. Армянсен фильмӗсемпе телешоуне пӑхӑр, армянсен музыкине итлӗр, армянсен кӗнекисемпе хаҫачӗсене вулӑр, армян чӗлхипе ҫӳрекенсемпе калаҫма тӑрӑшӑр.
3. Практикӑра, практикӑра, практикӑра. Йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр, вӗренмелли пӗртен-пӗр меслет. Армянскинче мӗн пурӗ те темиҫе минутлӑха ҫеҫ пулсан та, кашни кунах вӑхӑт уйӑрӑр.
4. Онлайн-ресурссемпе ертсе пырас ӗҫре усӑ курӑр. Интернетра сире армян чӗлхине вӗрентме пулӑшакан ресурссем нумай. Чӗлхе вӗрентӗвне халалланӑ сайтсемпе форумсене, ҫавӑн пекех усӑллӑ приложенисемпе подкастсене шырӑр.
5. Хӑвӑр пӗлӳсене тӗрӗслеме карточкӑсемпе усӑ курӑр. Армян словарӗнчен сӑмахсем ҫырнӑ карточкӑсем тӑвӑр та хӑвӑр прогресӑра хаклас тесе яланах хӑвӑра тӗрӗслӗр.
6. Ытти вӗренекенсемпе калаҫӑр. Армян чӗлхине, онлайна е хӑвӑр вӗренекен ытти ҫынсемпе хутшӑнӑр. Ҫав чӗлхене вӗренекен ҫынпа хутшӑнни сире мотиваципе илӗртӳлӗхе упраса хӑварма пулӑшать.

Пушкӑрт чӗлхи - Пушкӑрт Республикинче, Раҫҫейре пушкӑртла халӑх калаҫакан авалхи тӗрӗк чӗлхи. Вӑл тӗрӗк чӗлхисен кипчаксен ушкӑнне кӗрет, унта 1,5 миллиона яхӑн ҫын калаҫать.

Пушкӑрт чӗлхи тӗрлӗ, унта пӗтӗм республикипе тӗрлӗ диалектсем сарӑлнӑ. Ҫакна пушкӑрт чӗлхинчен куҫарни тата ун ҫине те кӑткӑс задача лартать. Диалектсен хушшинче темиҫе тӗп уйрӑмлӑх пур, вӗсем куҫарӑва уйрӑмах йывӑрлатма пултараҫҫӗ, мӗншӗн тесен сӑмах вӗҫӗсемпе произведенийӗсем тӗрлӗ.

Чӗлхе нюансӗсене ӑнланакан пушкӑрт чӗлхине тӗп-тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерес тесен кирлӗ. Ку куҫаруҫӑсен тӗрлӗ диалектсене лайӑх тӗпчесе пӗлмелле, чи пӗчӗк уйрӑмлӑхсене те пӗлме пӗлмелле. Акӑ мӗншӗн професси тӑлмачӗсене пушкӑртла куҫарасси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне час-часах ытларах хисеплеҫҫӗ.

Пушкӑрт чӗлхинчен тӑлмача шыранӑ чухне темиҫе паха фактор пур, вӗсене шута илмелле. Опыт татӑклӑ пӗлтерӗшлӗ; тӑлмачӑн оригинал чӗлхипе те, куҫару чӗлхипе те усӑ курмалла, ҫавӑн пекех культура контектне те ӑнланмалла. Ҫавӑн пекех тӑлмачӑ чӗлхе шайӗнче усӑ куракан терминологине активлӑ пӗлӳ илнине, мӗншӗн тесен вӑл вӑхӑт иртнӗҫемӗн улшӑнма пултарать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, пушкӑрт чӗлхинчен куҫару ятарлӑ пӗлӳсемпе хӑнӑхусем, ҫавӑн пекех диалектсемпе культура ӑнланӑвӗсем кирлӗ. Мӗн тума шутланине тӗп-тӗрӗс каласа парас тесе, опытлӑ та лайӑх пӗлекен тӑлмача тара тытни кирлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче пушкӑртла калаҫаҫҫӗ?

Пушкӑрт чӗлхипе ытларах Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ, Казахстанра, Украинӑра тата Узбекистанра халӑх нумай мар пулин те.

Пушкӑрт чӗлхин историйӗ мӗнле?

Пушкӑрт чӗлхи-тӗрӗк чӗлхи, унпа ытларах Пушкӑртстан Республикинче, Урал тӑвӗсен регионӗнче, калаҫаҫҫӗ. Ку республикӑн официаллӑ пӗртен-пӗр чӗлхи, ун ҫинче кӳршӗри удмурт кӗҫӗнрех представителӗсем те калаҫаҫҫӗ. Ку чӗлхепе темиҫе ӗмӗр тӑршшӗпех усӑ кураҫҫӗ тата ку таранччен калаҫакан тӗрӗксен авалхи чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать.
Пушкӑрт чӗлхи ҫинчен чи ир асӑннисем 16 ӗмӗре кӗреҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтра вӑл араб тата перси чӗлхисем витӗмлӗ пулнипе пулнӑ. 19-мӗш ӗмӗрте пушкӑрт чӗлхи регионта темиҫе тӗрлӗ пӗчӗк чӗлхе пулса тӑнӑ. Вӑл наука ӗҫӗсенче те усӑ курнӑ, ҫакӑ ӑна пӗтӗм регионӗпех сарӑлма пулӑшнӑ.
Совет тапхӑрӗнче пушкӑрт чӗлхи раҫҫей витӗмӗнчен чылай сиен курнӑ. Пушкӑрт сӑмахӗсене вырӑс эквиваленчӗсемпе улӑштарнӑ. Ку чӗлхене те шкулсенче вӗрентнӗ, пушкӑртсен пӗрлӗхлӗ алфавитне тума хӑтланса пӑхнӑ.
Совет саманинче пушкӑрт чӗлхипе активлӑн усӑ курма пуҫланӑ, ҫак чӗлхене упрас тӗлӗшпе ытларах вӑй хунӑ. Нумай ҫынсем халӗ пушкӑртла иккӗмӗш чӗлхене вӗреннӗ пек вӗренеҫҫӗ, Пушкӑрт Республикин правительстви ҫак чӗлхене чӗртме ытларах та ытларах вӑй хурать.

Пушкӑрт чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Илдар Габдрафиков-поэт, публицист тата сценарист, вӑл пушкӑрт литературинче тата пушкӑрт чӗлхине чӗртсе тӑратассинче пысӑк кӗлетке пулнӑ.
2. Николай Галиханов-пушкӑрт ученӑйӗ тата поэчӗ, вӑл пушкӑрт чӗлхипе вуншар ӗҫ ҫырнӑ, хальхи пушкӑрт наукин никӗслевҫи шутланать.
3. Дамир Исмагилов-академик, философ тата лингвист, вӑл пушкӑрт чӗлхипе ҫӳрекенсем хушшинче хут пӗлӗвӗн шайне ӳстерес тӗлӗшпе нумай ӗҫленӗ, пушкӑрт чӗлхипе нумай ҫыру ҫырнӑ.
4. Аскер Аимбетов-пушкӑрт поэчӗ, прозаик тата ученӑй, вӑл пушкӑрт чӗлхипе литература енӗпе малта пыракан фигурӑсенчен пӗри пулнӑ, ҫак чӗлхепе темиҫе пысӑк произведени ҫырнӑ.
5. Иек Яхина – пушкӑртсен паллӑ писателӗпе драматург, унӑн произведенийӗсене Раҫҫейре кӑна мар, пӗтӗм тӗнчипе те йышӑннӑ, вӑл пушкӑрт чӗлхине вулакансемшӗн лайӑхрах тӑвас тесе нумай ӗҫ тунӑ.

Пушкӑрт чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Пушкӑрт чӗлхи-тӗрӗк чӗлхин кипчак турачӗсемпе ҫыхӑннӑ агглютинативлӑ чӗлхе. Вӑл грамматика функцийӗсене палӑртма усӑ куракан суффикссемпе тата ятарлӑ сасӑсемпе усӑ курать. Пушкӑрт чӗлхи те хупӑ та уҫӑ сасӑсен пуян системи пур, слогсен те, деепрически конструкцисем те унӑн пӗтӗмӗшле тытӑмӗ пулса тӑраҫҫӗ.

Пушкӑрт чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пушкӑрт алфавитӗпе тата произведенийӗпе паллашӑр. Пушкӑрт чӗлхине вӗренме тытӑнсан, ку чи пысӑк утӑм. Хӑш-пӗр тӗп текстсене пушкӑрт чӗлхипе вулама тытӑнӑр та кашни саспаллин тӗрӗс произведенийӗнче усӑ курӑр.
2. Репетитор е курс тупма хӑтланса пӑхӑр. Чӗлхене вӗренмелли чи лайӑх меслет-чӗлхе носителӗпе уйрӑм вӗрентӳ иртесси. Май ҫук пулсан, вырӑнти курссене е аудиона тата сире чӗлхе вӗрентме пулӑшакан видеокурссене кӗрсе пӑхӑр.
3. Вулӑр, итлӗр те пушкӑртла нумай материалсем пӑхӑр. Эсир чӗлхепе лайӑхрах паллашнӑ май пушкӑрт чӗлхипе массӑллӑ информаци хатӗрӗсене вуланипе тата итлесе практикӑна малалла тӑсӑр. Аудиозапиҫӗсене, литературӑна, пушкӑрт чӗлхипе фильмсемпе юрӑсене тупма хӑтланса пӑхӑр та пуҫӑрсене чикӗр.
4. Пушкӑртла калаҫура усӑ курӑр. Практика валли партнер тупӑр е онлайн-форума хутшӑнӑр, унта ҫынсем пушкӑртла калаҫаҫҫӗ. Йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр — ку вӗрентӳ пайӗ!
5. Малалла вӗренӗр. Эсир хӑвӑра никӗссемпе хӑтлӑ туятӑр пулсан та, яланах мӗн те пулин ҫӗнни пур, ӑна вӗренсе хӑнӑхма та пулать. Малалла вулӑр, итлӗр, мӗн май килнӗ таран ытларах пушкӑртла пӑхӑр.