Якут Гэльский шотландысо Кусараш

Якут-тюрк йылме, тушто Россий йӱдвел-эрвелыште пел миллион утла еҥ кутырат. Йылмым шукерте огыл гына официальнын почмаш налынам, ожнысылак якут йылме гыч кусарыме суаплыклан кугу йодмаш уло. Тиде статьяште якут йылмыш кусарымашын кӱлешлыкшым ончена да туддеч поснат, тыгак тиде процесс дене кылдалтше йодыш-влакым каҥашен налына.

Якут йылме Дене Российыште веле огыл, тыгак Монголий гай эллаштат Китай ден Казахстан-влакат ойлат. Тидыже якут йылмыш кусарыме шотышто тӱнямбал йодмаш уло, тыгак эл кӧргыштат лиеш. Якут йылмыш кусарымашын тӱҥ цельже да тудын ӱмбач - тӱҥ паша-тӱҥ калык-влакын общине да интересоватлыме моло вел-влак коклаште кылым куштылемдаш. Кусарымаш тыгак юридический документ, дипломатий соглашений, тунемме материал, тӱшкаувер йӧн да культур йӧн дене кылдалтше материал-влакым да моло документ-влакым пуышаш улыт.

Паша якут йылмыш кусарымашке шумеке, тудын гычат икмыняр кӱлешан проблемым шарнаш кӱлеш. Эн ончычак кутырымо проблеме уло. Мут-влакым каласыме годым якут йылмыште кундемысе диалектын регионысо диалектше шот дене ойыртем уло. Тыгеракын, кусарыше-влаклан тиде кундемысе вариаций-влак дене сайын палыме лияш кӱлеш. Эше ик проблемылан тугай факт шотлалтеш, молан манаш гын, шуко мут кучылтман контекст шот дене икмыняр значениян. Тиде кусарыше-влаклан чын значениян мут але ой-влакым але утларак кӱлешан улмыжым рашемда.

Якут йылмыш кусарыме дене кылдалтше нелылыкым ончыде,тиде процессын кӱлешлыкшым шотлаш кӱлеш. Якут йылме шке шонымыжым почын ойлаш тӱҥалеш гын, якут йылмыш кусарымашын сайлыкше да чын улмыжо утларак кӱлешан лиеш. Сайлыкан кусарымаш-влак культуран диалог ден кыл кучымашым сайлан шотлышашлан кӱлыт, утларакшым тӱҥ общине коклаште, культуржо чӱчкыдын маргализацийлалтеш.

Могай эллаште якут йылме дене ойлат?

Якут йылме дене Российыште, Китай ден Монголий-влак ойлат.

Якут йылмын историйже могай?

Якут йылме-йӱдвел-касвел тюрк йылме-влакын каспий группыштлан кӧра лийше тюрк йылме. Тушто Россий федерацийыште 5000000 еҥ Саха маныт, утларакшым Лена эҥер бассейныште Да тудын вӱдшӧ уке. Якут йылме 14 курым кыдалне икымше литератур деке возен нӧлтшӧ пеш поян литератур историян лиеш. Якут литератур Лишыл Эрвел гыч да Рӱдӧ Азий гыч, тыгак руш писатель ден автор-влакын усталыкыштым виянрак почын ончыктымаште лийын. Якут йылме дене возымо икымше произведенийлаште религий текст-влак лийыныт, тидын шотыштак Коран ден легенде гыч юсуфа да Зуйха нерген легендым кусарыме.
Якут йылме дене возымо икымше оригинальный произведений-влак 19 курым мучаште лийыныт: почеламут, ойлымаш да роман-влак, якут калыкын кече еда илышыж нерген каласкалыше ойлымаш-влак. Якут писатель-влакат шке произведенийыштышт утларак кумда теме-влакым, колонизизм ваштареш кучедалме гай, сибирьысе культурын илыш-йӱлаже да регионысо пызырналт илыше калык-влакын неле положенийыштым шымлаш тӱҥалыныт. 1920-1930 ийыште якут йылме сылнымут ренессансым эртарен, Юрий Чегерев, Анатолий Удыр, Геннадий Титов Да Иван Тазетдинов Гай писатель-Влакын вуйлатыме Пашаштым вуйлатен. Тиде жапыште якут йылме дене савыктыме книга чот кугемын, тыгак тиде йылмым виктер да административ документлаште кучылтмаш кугемын.
Таче якут йылме тудын носитель - влак коклаште уэш ылыжеш, тушто икмыняр у газет ден журнал лектеш. Тыгак якут йылмым Россий деч ӧрдыжтӧ шымлаш оҥай кушкеш, икмыняр университет тиде йылме дене курсым темлат.

Кӧ топыш пура-5 еҥ якут йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше?

1. Юрий Николаевич Виноградов-лингвист – историй да филолог; 2. Степан Георгиевич Отро-якут поэт, драматург, прозаик да кусарыше; 3. Олег Михайлович Беляев-якут литературовед ден публицист; 4. Лилий Владимировна Багутдинова-якут фольклорист; 5. Акулина Павловна-диалектологийым лексикограф да шымлыше.

Якут йылмын структуржым кузе ыштыме?

Якут йылме тюрк йылме ешыш пура да Йӱдвел-эрвел группын ужашыже лиеш. Тиде агглютинатив йылме, мом ончыкта, тудо у значенийым да формым ыштышашлан мутым ешараш лиеш. Якут йылме кӱкшӱ флекс дене ойыртемалтеш,мут шке формыжым предложенийыште кучылталтме семынак вашталта. Лӱм мут, олмештыш мут, пале мут да глагол-влак шкеныштын формыштым контрекст шот дене ончыкташ йӧршешлан чыштырат.

Кузе якут йылмым утларак сай йӧн дене тунемаш?

1. Якут йылме але инструкторлан тунемме книган экземпляржым налза. Тиде материаллаште кондымо урокым шымлымаш-йылмым саемдыме годым тунем шуаш сай йӧн.
2. Ойлымаште да аудиторийыште практиковатлыза. Кеч - могай йылмым тунемаш-практиковатлаш, садлан практиковатлаш лийме йолташыжым муаш тыршыза.
3. Якут йылме дене возымо материалым лудса. Тиде тыланда йылмын структуржым да грамматикыжым умылаш полша.
4. Якут-влакын культурышт да историйышт дене палыме лийза. Те еҥ-влак нерген да нунын илыш-йӱлаштым утларак паледа гын, тиде тыланда йылмым утларак умылаш полша.
5. Якут ЕШЫМ ончыза да колыштса. Онайн-ресурс шуко уло, тидын шотыштак радиопрограмме да телеото-влак, нуно тиде йылме дене пайдаланаш лийме улыт.
6. Якутий Дек Мийыза. Жапым регионышто эртарымеке, йылмыш возаш да йылме носитель-влак дене кутыраш йӧным муыда.

Шотландийыш путешествий годым але тӱҥ шотландец-влак дене мутланыме годым элын йӱлаже йылмыжым умылен моштымаш да тудын дене кылым кучаш утларак кугу йӧн лийын кертеш. Шотландский гэль-тиде йылме, тыште тӱҥ шотышто тудын шочмо тат гыч верысе калык-влак шӱдӧ ий ончыч ойлат. Тиде историйым, культурым да койыш-йӱлам умылымашын пеш кӱлешан ужашыже. Тыгеракын, йылме негызым шотландско-гэль кусарыме дене шымлымаш тиде ӧрыктарыше эл нерген шергакан представленийым пуэн кертеш.

Мо тугай шотландский гэль йылме?

Шотланд гэль, але гайдлиг, - акрет ешын акрет йылмыже. Тудо ирланд гэль да мэн гэль йылме-влак дене чак кылдалтын да, аклыме почеш, 4 курым гыч кучылталтеш. Тудын дене пӱтынь эл мучко 11 курым марте ойленыт, но варажым тудо посна районлаште аралалт кодын. Кызыт шотланд гэль гэль Шотландийын тӱҥ йылмыжлан ок шотлалт, но тудын дене элыште 60000 наре еҥ кутыра.

Шотландский гэль йылмыш кусарыме мо шот дене?

Шотланд гэль йылмым шымлымаш тӱҥ амаллан шотлалтеш. Тидыже Шотландийын культур да историйже нерген представленийым пуа, тыгак толшо-Влаклан верысе калык дене кӱлеш семын мутланаш йӧным пуа. Путешественник-влаклан йылмым палымаш верысе калыкмут ден йӱлам сайынрак аклаш, тыгак оҥай мутланымаште участвоватлаш йӧным пуа. Тылеч посна географий лӱм-влакын культур значенийышт, план ден кӱлешан историй событий-влакын лӱмыштым палымаш йылмым палымаш пуэн кертеш.

Кузе те шотландский гыч гэльыш кусарымым шымледа?

Пиалешна, шотландский гэль йылмын негызшым тунемаш ятыр йӧн уло. Туныктымо ик эн кумдан кучылталтше да пайдале йӧн шотландский гэль йылме дене курсым эртымаш шотлалтеш. Университетлаште эртарыме курс шотландский гэль йылмын чыла тӱҥ компонентшым - кыл да грамматике дене тӱҥ кутырымо фразе марте авалта. Тиде аудиторий курсыш ешартышыш ешартышым шотландский гэль йылме гыч ыштыме шуко онайн-курс уло. Тиде чапле йӧн лекде йылмым тунемаш.

Шотландский гэль йылмым тунеммаш, тунеммаш Шотландийын историйже да культуржо нерген ӧрыктарыше представленийым пуа. Йылмым тӱҥалтыш шинчымаш омсам у тӱняшке умылымаш да радам дене почын кертеш. Йылмым шымлымаш курс ден ресурс дене кумда спектрлан кӧра оҥай да пайдале лийын кертеш. Тугеже те мланде да Шотландийысе калык дене палыме лийнеда гын, шотландский гэль - тӱҥалтышлан пеш сай верышке кусареда.

Могай эллаште шотландский гэль йылме дене ойлат?

Шотланд гэльыште утларакшым Шотландийыште, поснак кӱкшӧ курыклаште да островлаште кутырат. Тушто Тыгак У Шотландийыште Канадыште ойлат, тушто тудо провинцийыште меньшинствын ик официально каласыме йылмыже лийын.

Шотланд гэль йылмын историйже могай?

Шотландский гэль йылме Шотландийыште 5 курым годсек шарлен, мо-гынат акрет кельт-влакын йылмышт деч лийын. Тудо Ирландийыште, Уэльсыште да Бретанийыште (Францийыште) ойлымо йылме-Влак дене кылдалтын. Кокла курымлаште тудын нерген пӱтынь эл мучко кумдан ойленыт, но тудын кучылтмыжо 18 курым тӱҥалтыште Английский Дене Королевствым ушымо деч вара кӱчыкемаш тӱҥалын. 19 курым кыдалне тиде йылме тӱҥ шотышто кӱкшӧ курыклаште да Шотландий отролаште шарлен.
19-м да 20-шо курымлаште шотландский гэль йылме шуко шотышто шанчызе ден активист-влакын тыршымыштлан кӧра уэш ылыжмым чытен. Кызыт Шотландийыште гэль йылмым 60000 утла нумалше шотлалтеш, да тиде йылме школышто туныкталтеш. Тудо Тыгак Европысо ушемын официал йылмыжлан шотлалтеш да Шотландийыште официальный статусшо англичан-влак дене пырля уло.

Кӧ шотландский гэль йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Дональд Макдонд( 1767-1840): "гэль сылнымутын Ачаже", Дональд Макдональд писатель, Поэт, кусарыше да редакторжо, кудыжо Шотландийыште Гэль литературын шочмыжым 19 курымышто возат.
2. Александр Макдонд (1814-1865): Александр Макдональд пеш кугу гэль историк да поэт лийын,тиде почеламутшым Шотландий-Влак кокла гыч южо Почеламутшым, тидын Шотыштак "Dien Dieu "Да" Dien Nama". Тудат шотландско-гэль мутерым ышташ полшен.
3. Калум Маклин (1902-1960): Кумдан Палыме гэль поэт, Калум Маклин тыгак гэль йылмым туныкташ тунемме книга-влакын серийжым (ирландский гэль) возен, Тудо 20 курымышто Йылмым уэш шочыкташ полшен.
4. Джоржж Кэпбелл (1845-1914): Кэмпелл гэль культур ден йылмым шке карьержылан пӧлеклыше кугу ученый лийын. Тудын "Касвел нагорьын Популяр йомакше" книгаже кельт литературын Ик эн кугу произведенийлан шотлалтеш.
5. Джон Макинон (1913-1989): Макинес устный йӱлам, поснак фольклорым да музыкым шымлыше лийын. 1962 ийыште тудо гэльысе муро традицийым кугу обзор дене савыктен луктын, тудыжо шотландский культур поянлыкын крайеугольный кӱ лийын.

Шотланд гэль йылмын структуржым кузе ыштыме?

Шотландский гэль-индоевропейский йылме да кок диалектлан шелалтше диалект: ирландский гэль, тушто тӱҥ шотышто Ирландийыште, ирландийысе гэль да шотландский гэль йылмыште ойлалтыт, туштыжо Тӱҥ шотышто Шотландийыште ойлалтыт. Йылме типан кельт грамматике да синтаксисан тукым структурым ончыкта. Тудын мут системыже мужырлалтмаште негызлалтын, кок пачаш да шуко чотан. Икгай да шуко чотан лӱм мут-влак тыгай форман улыт да тыгай формышт тукым шот дене кылдалтыт. Пале ден олмештыш мут-влак лӱм мут дене, чот да падеж дене келшат. Глагол куд жапан, кум наклонений да мучашдыме форман.

Шотландский гэль йылмым кузе утларак сайын тунемаш?

1. Кутырымаш гыч тӱҥалза: гэльский тунемаш тӱҥалмыда деч ончыч те чын ойлымаш дене палыме лиймыдам пален налза. Тиде тыланда тылеч варасе урокым умылен налаш полша, мутланыме мутым да умылымашым ятырлан куштылемда.
2. Тӱҥ мутвундым тунемза: ойлымашым кузе гына тунем шуктеда, кузе-гынат тӱҥалтыш мутер шапашым кузе-гынат тунемаш тыршыза. Тиде тыланда пытартыш уроклан негызым пышта да тудын нерген ойлымым ятырлан куштылемда.
3. Книгашке але аудиурокышко инвестицийыза: южо книгаш але аудиурокыш инвестиций толмыда Кӱлеш. Тиде тыланда йылмым сайын тунемаш да информацийым аралаш йӧным ышта.
4. Мутланыше еҥым муза: ала иктаж-кӧм шотландско-гэльскыште ойлышым муыда Гын, икмыняр мутланымашым мутланыза. Тиде тыланда йылмыште практиковатлалташ да вияҥше йоҥылышым ышташ кеч-могай лӱдмашымат сеҥаш полша.
5. Гэль радиом колыштса: гэльысе радиом Колыштмаш-йылме нерген утларак палаш да мутланыме годым кузе йоҥгалтмыж нерген представленийым налаш пеш сай йӧн.
6. Ончыза гэль йылме дене телепередаче-влакым: гэль йылме дене телепередачым да фильмым Кычалмаш тыгак тиде йылме тӱрлӧ контекстыште кучылтмым умылаш полша.
7. Гэльысе газет ден журнал-влакым лудса: гэль йылме дене возымо газет ден журналым Лудмаш, тыгак йылме да культур нерген утларак сайын пален налаш лиеш.
8. Технологийым кучылтса: Теат гэль йылмым тунемме годым шке интересда шотышто технологийым кучылтын кертыда. Тыланда йылмым тунемаш полшышо приложений-влак шуко улыт.