Якут Эстон Кусараш

Якут-тюрк йылме, тушто Россий йӱдвел-эрвелыште пел миллион утла еҥ кутырат. Йылмым шукерте огыл гына официальнын почмаш налынам, ожнысылак якут йылме гыч кусарыме суаплыклан кугу йодмаш уло. Тиде статьяште якут йылмыш кусарымашын кӱлешлыкшым ончена да туддеч поснат, тыгак тиде процесс дене кылдалтше йодыш-влакым каҥашен налына.

Якут йылме Дене Российыште веле огыл, тыгак Монголий гай эллаштат Китай ден Казахстан-влакат ойлат. Тидыже якут йылмыш кусарыме шотышто тӱнямбал йодмаш уло, тыгак эл кӧргыштат лиеш. Якут йылмыш кусарымашын тӱҥ цельже да тудын ӱмбач - тӱҥ паша-тӱҥ калык-влакын общине да интересоватлыме моло вел-влак коклаште кылым куштылемдаш. Кусарымаш тыгак юридический документ, дипломатий соглашений, тунемме материал, тӱшкаувер йӧн да культур йӧн дене кылдалтше материал-влакым да моло документ-влакым пуышаш улыт.

Паша якут йылмыш кусарымашке шумеке, тудын гычат икмыняр кӱлешан проблемым шарнаш кӱлеш. Эн ончычак кутырымо проблеме уло. Мут-влакым каласыме годым якут йылмыште кундемысе диалектын регионысо диалектше шот дене ойыртем уло. Тыгеракын, кусарыше-влаклан тиде кундемысе вариаций-влак дене сайын палыме лияш кӱлеш. Эше ик проблемылан тугай факт шотлалтеш, молан манаш гын, шуко мут кучылтман контекст шот дене икмыняр значениян. Тиде кусарыше-влаклан чын значениян мут але ой-влакым але утларак кӱлешан улмыжым рашемда.

Якут йылмыш кусарыме дене кылдалтше нелылыкым ончыде,тиде процессын кӱлешлыкшым шотлаш кӱлеш. Якут йылме шке шонымыжым почын ойлаш тӱҥалеш гын, якут йылмыш кусарымашын сайлыкше да чын улмыжо утларак кӱлешан лиеш. Сайлыкан кусарымаш-влак культуран диалог ден кыл кучымашым сайлан шотлышашлан кӱлыт, утларакшым тӱҥ общине коклаште, культуржо чӱчкыдын маргализацийлалтеш.

Могай эллаште якут йылме дене ойлат?

Якут йылме дене Российыште, Китай ден Монголий-влак ойлат.

Якут йылмын историйже могай?

Якут йылме-йӱдвел-касвел тюрк йылме-влакын каспий группыштлан кӧра лийше тюрк йылме. Тушто Россий федерацийыште 5000000 еҥ Саха маныт, утларакшым Лена эҥер бассейныште Да тудын вӱдшӧ уке. Якут йылме 14 курым кыдалне икымше литератур деке возен нӧлтшӧ пеш поян литератур историян лиеш. Якут литератур Лишыл Эрвел гыч да Рӱдӧ Азий гыч, тыгак руш писатель ден автор-влакын усталыкыштым виянрак почын ончыктымаште лийын. Якут йылме дене возымо икымше произведенийлаште религий текст-влак лийыныт, тидын шотыштак Коран ден легенде гыч юсуфа да Зуйха нерген легендым кусарыме.
Якут йылме дене возымо икымше оригинальный произведений-влак 19 курым мучаште лийыныт: почеламут, ойлымаш да роман-влак, якут калыкын кече еда илышыж нерген каласкалыше ойлымаш-влак. Якут писатель-влакат шке произведенийыштышт утларак кумда теме-влакым, колонизизм ваштареш кучедалме гай, сибирьысе культурын илыш-йӱлаже да регионысо пызырналт илыше калык-влакын неле положенийыштым шымлаш тӱҥалыныт. 1920-1930 ийыште якут йылме сылнымут ренессансым эртарен, Юрий Чегерев, Анатолий Удыр, Геннадий Титов Да Иван Тазетдинов Гай писатель-Влакын вуйлатыме Пашаштым вуйлатен. Тиде жапыште якут йылме дене савыктыме книга чот кугемын, тыгак тиде йылмым виктер да административ документлаште кучылтмаш кугемын.
Таче якут йылме тудын носитель - влак коклаште уэш ылыжеш, тушто икмыняр у газет ден журнал лектеш. Тыгак якут йылмым Россий деч ӧрдыжтӧ шымлаш оҥай кушкеш, икмыняр университет тиде йылме дене курсым темлат.

Кӧ топыш пура-5 еҥ якут йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше?

1. Юрий Николаевич Виноградов-лингвист – историй да филолог; 2. Степан Георгиевич Отро-якут поэт, драматург, прозаик да кусарыше; 3. Олег Михайлович Беляев-якут литературовед ден публицист; 4. Лилий Владимировна Багутдинова-якут фольклорист; 5. Акулина Павловна-диалектологийым лексикограф да шымлыше.

Якут йылмын структуржым кузе ыштыме?

Якут йылме тюрк йылме ешыш пура да Йӱдвел-эрвел группын ужашыже лиеш. Тиде агглютинатив йылме, мом ончыкта, тудо у значенийым да формым ыштышашлан мутым ешараш лиеш. Якут йылме кӱкшӱ флекс дене ойыртемалтеш,мут шке формыжым предложенийыште кучылталтме семынак вашталта. Лӱм мут, олмештыш мут, пале мут да глагол-влак шкеныштын формыштым контрекст шот дене ончыкташ йӧршешлан чыштырат.

Кузе якут йылмым утларак сай йӧн дене тунемаш?

1. Якут йылме але инструкторлан тунемме книган экземпляржым налза. Тиде материаллаште кондымо урокым шымлымаш-йылмым саемдыме годым тунем шуаш сай йӧн.
2. Ойлымаште да аудиторийыште практиковатлыза. Кеч - могай йылмым тунемаш-практиковатлаш, садлан практиковатлаш лийме йолташыжым муаш тыршыза.
3. Якут йылме дене возымо материалым лудса. Тиде тыланда йылмын структуржым да грамматикыжым умылаш полша.
4. Якут-влакын культурышт да историйышт дене палыме лийза. Те еҥ-влак нерген да нунын илыш-йӱлаштым утларак паледа гын, тиде тыланда йылмым утларак умылаш полша.
5. Якут ЕШЫМ ончыза да колыштса. Онайн-ресурс шуко уло, тидын шотыштак радиопрограмме да телеото-влак, нуно тиде йылме дене пайдаланаш лийме улыт.
6. Якутий Дек Мийыза. Жапым регионышто эртарымеке, йылмыш возаш да йылме носитель-влак дене кутыраш йӧным муыда.

Эстон йылмыш кусарымаш пӱтынь тӱня мучко шуко предприятийын тӱҥ ужашыже лиеш. Текстым эстон йылмыш кусарымаш-влак туддеч поснат Эстонийыште шкенжын илышкыл але улшо клиент базе дене мутланаш кумылан компаний-влаклан кугу полышым пуэн кертыт.

Эстон-финн-угор йылме, эстонийыште шуко еҥ кутырымо финн йылме. Тудо шке шотан характеристикыжым да пеш раш грамматикыжым налеш. Тыгеракын эстон йылмыш кусараш уста кусарыше кӱлеш, тудо йылмысе семынак сайын пала, тудын нюсыштыжат пеш сайын пала.

Эстон йылмыш кусарыме проектым ончымо годым ончыман: обществын рашлыкше да рашлыкше эн тӱҥ значениян. Кусарымаш оригинальный увертарымашым раш ончыктышаш да кеч-могай йоҥылышым але куштылемдымашым интересоватлыме вел-влак коклаште паша кылым нелемден кертеш. Сандене йылмым да тудын нюсшым келге умылымаш дене йылме носительым утларак сайын ушаш.

Эше ик кӱлешан факторлан кусарыме ак шотлалтеш. Аклымаш проектын вашке шукталтмыжым, текстын кужытшо, увертарымашын кужытшо да моло специалист ойыртемже семын ятырлан варалтеш. Рашемдаш кӱлеш: ойырен налме кусарыше ӱшанле, ушан да ак шот дене шотлалтеш.

Профессиональный кусарыме текст-влакым Эстоний дене кылдалтше кеч-могай бизнесыштат сеҥымашке шуаш, тыгак элыште клиент ден партнёр-влак дене пеҥгыде кылым рашемдаш кӱлыт. Ӱшанле кусарыше эстон йылме гыч шке шинча денак ужын кертеш: увер да информаций иктаж-могай бизнесым сайын кучаш сравоч дене колталтеш.

Могай эллаште эстонла кутырат?

Эстон йылме дене тӱҥ шотышто Эстонийыште ойлат, Тумыштымо Штат, Канадыште Да Россий федерацийыште изирак тӱшка уло.

Эстон йылмын историйже могай?

Эстон йылме-Европышто ик эн тошто йылме, тудын историйже кӱ курымышто нӧлталтеш. Лишыл илыше родо-тукымжо финн ден венгр йылме улыт, нунын кокла гыч коктынат урал йылме ешыште улыт. Эстон йылме нерген эн ондак возымо шарнымаш-влак 13 курымышто, кунам 1525 ийыште тиде йылме дене икымше книга савыкталтын.
16 курымышто эстон йылме немыч-влакын утларак влиянийыштым ужын, тыге Шуко немыч Реформо годым Эстонийыш куснен. 19 курымышто эстон йылмын шуко еҥже-влак тыгак Россий федерацийысе империй регионышто кушшо влиянийлан кӧра рушла изиш кутырен кертыныт.
Кокымшо тӱнямбал сар пытымек, эстон йылме эстонийын официал йылмыжлан шотлалтеш, тушто миллион утла еҥ уло тӱня мучко шарлен шога. Пытартыш ийлаште тиде йылме шке тукымжым уэш шочыкта: тудым самырык тукым авалта, а тӱрлӧ йылме курс онайн дене пайдалана.

Эстон йылмым шымлымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Фридрих Робертман (17988-1850) - 19 курымышто эстон йылмым стандартизацийлан пашам ыштыше поэт да лингвист.
2. Якоб Херт (1839-1907) – пастор ден лингвист, тудо эрыкан эстон письмность верч движенийым вуйлатен.
3. Йханн Аавик (1880-1973) – моткоч чапле лингвист да грамматик, кудыжо эстон грамматике ден орфографийым ыштен да стандартизацийлен.
4. Юхан Лив (1864-1913) - поэт да сылнымут паша, эстон йылме дене шуко возен да йылмым вияҥдымашке пеш кӱлешан влиянийым ыштен.
5. Ян Кросс (1920-2007) - кумдан палыме прозаик, тудым кызытсе, новатор йӧн дене кучылтын, 21 курымыш кусараш полшен.

Эстон йылмын структуржым кузе ыштыме?

Эстон йылме-урал еш деке ушнышо агглютинатив йылме. Тудо морфологий могырым йыжыҥан структуран, лӱм мутын 14 падежан системыже дене, кок йыжыҥан, кок аспект да ныл наклонениян. Эстон глагол-влакын тыглай, кум спряжениян да кок йӱкан системышт. Мут радам яра да тӱрлӧ семын лывырге.

Кузе утларак раш эстон йылмым тунемаш?

1. Негызым тунемме гыч тӱҥалза. Эстон алфавит дене палыме лияш тӱҥалза да буква-влакым чын ойлаш тунемза. Алфавитым палымаш кеч-могай йылмын негызшылан шотлалтеш да тыланда шкендам чын ойлымаште ӱшанлын шижаш полша.
2. Колыштса да ойлыза. Йӱк-йӱаным колыштмаште да уэш-пачаш каласымаште практикым тӱҥалза, те колыда. Тиде тыланда йылме дене сайын палыме лияш да ойлымым сайынрак умылаш полша. Ямде улмыдам шижыда гын, эстонла йӱкын мутланаш тӱҥалза, эсогыл тиде еш ден йолташ-влак дене веле лиеш.
3. Лудса да возыза. Эстон грамматике дене палыме лийза да эстонла тыглай предложенийым возаш тӱҥалза. Йоҥылышым ышташ ида лӱд! Эстон йылме дене книгам, блогым да статьям лудмаш тыланда йылмым сайын умылаш полша.
4. Технологийым кучылтса. Йылмым, кӱвуйым да видеом тунемаш приложений-влакым кучылтза, эстон йылмым сайынрак тунемаш. Тиде тыланда шкенжын мутвундыжым кумдаҥдаш да йылмым тӱрлӧ контекстлаште кучылташ тунемаш полша.
5. Йылмым нумалше дене практиковатлыза. Эстон йылме дене практикылалташ пеш сай йӧн-йылмым носелительым муаш, тудын дене онлайн але шкежак кутыраш лиеш. Кӱлеш лийме годым нуным тӧрлаш да кузе те ситуацийым саемден кертмыда нерген мӧҥгешла кылым пуаш йодса.