Якут Сингальский Кусараш

Якут-тюрк йылме, тушто Россий йӱдвел-эрвелыште пел миллион утла еҥ кутырат. Йылмым шукерте огыл гына официальнын почмаш налынам, ожнысылак якут йылме гыч кусарыме суаплыклан кугу йодмаш уло. Тиде статьяште якут йылмыш кусарымашын кӱлешлыкшым ончена да туддеч поснат, тыгак тиде процесс дене кылдалтше йодыш-влакым каҥашен налына.

Якут йылме Дене Российыште веле огыл, тыгак Монголий гай эллаштат Китай ден Казахстан-влакат ойлат. Тидыже якут йылмыш кусарыме шотышто тӱнямбал йодмаш уло, тыгак эл кӧргыштат лиеш. Якут йылмыш кусарымашын тӱҥ цельже да тудын ӱмбач - тӱҥ паша-тӱҥ калык-влакын общине да интересоватлыме моло вел-влак коклаште кылым куштылемдаш. Кусарымаш тыгак юридический документ, дипломатий соглашений, тунемме материал, тӱшкаувер йӧн да культур йӧн дене кылдалтше материал-влакым да моло документ-влакым пуышаш улыт.

Паша якут йылмыш кусарымашке шумеке, тудын гычат икмыняр кӱлешан проблемым шарнаш кӱлеш. Эн ончычак кутырымо проблеме уло. Мут-влакым каласыме годым якут йылмыште кундемысе диалектын регионысо диалектше шот дене ойыртем уло. Тыгеракын, кусарыше-влаклан тиде кундемысе вариаций-влак дене сайын палыме лияш кӱлеш. Эше ик проблемылан тугай факт шотлалтеш, молан манаш гын, шуко мут кучылтман контекст шот дене икмыняр значениян. Тиде кусарыше-влаклан чын значениян мут але ой-влакым але утларак кӱлешан улмыжым рашемда.

Якут йылмыш кусарыме дене кылдалтше нелылыкым ончыде,тиде процессын кӱлешлыкшым шотлаш кӱлеш. Якут йылме шке шонымыжым почын ойлаш тӱҥалеш гын, якут йылмыш кусарымашын сайлыкше да чын улмыжо утларак кӱлешан лиеш. Сайлыкан кусарымаш-влак культуран диалог ден кыл кучымашым сайлан шотлышашлан кӱлыт, утларакшым тӱҥ общине коклаште, культуржо чӱчкыдын маргализацийлалтеш.

Могай эллаште якут йылме дене ойлат?

Якут йылме дене Российыште, Китай ден Монголий-влак ойлат.

Якут йылмын историйже могай?

Якут йылме-йӱдвел-касвел тюрк йылме-влакын каспий группыштлан кӧра лийше тюрк йылме. Тушто Россий федерацийыште 5000000 еҥ Саха маныт, утларакшым Лена эҥер бассейныште Да тудын вӱдшӧ уке. Якут йылме 14 курым кыдалне икымше литератур деке возен нӧлтшӧ пеш поян литератур историян лиеш. Якут литератур Лишыл Эрвел гыч да Рӱдӧ Азий гыч, тыгак руш писатель ден автор-влакын усталыкыштым виянрак почын ончыктымаште лийын. Якут йылме дене возымо икымше произведенийлаште религий текст-влак лийыныт, тидын шотыштак Коран ден легенде гыч юсуфа да Зуйха нерген легендым кусарыме.
Якут йылме дене возымо икымше оригинальный произведений-влак 19 курым мучаште лийыныт: почеламут, ойлымаш да роман-влак, якут калыкын кече еда илышыж нерген каласкалыше ойлымаш-влак. Якут писатель-влакат шке произведенийыштышт утларак кумда теме-влакым, колонизизм ваштареш кучедалме гай, сибирьысе культурын илыш-йӱлаже да регионысо пызырналт илыше калык-влакын неле положенийыштым шымлаш тӱҥалыныт. 1920-1930 ийыште якут йылме сылнымут ренессансым эртарен, Юрий Чегерев, Анатолий Удыр, Геннадий Титов Да Иван Тазетдинов Гай писатель-Влакын вуйлатыме Пашаштым вуйлатен. Тиде жапыште якут йылме дене савыктыме книга чот кугемын, тыгак тиде йылмым виктер да административ документлаште кучылтмаш кугемын.
Таче якут йылме тудын носитель - влак коклаште уэш ылыжеш, тушто икмыняр у газет ден журнал лектеш. Тыгак якут йылмым Россий деч ӧрдыжтӧ шымлаш оҥай кушкеш, икмыняр университет тиде йылме дене курсым темлат.

Кӧ топыш пура-5 еҥ якут йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше?

1. Юрий Николаевич Виноградов-лингвист – историй да филолог; 2. Степан Георгиевич Отро-якут поэт, драматург, прозаик да кусарыше; 3. Олег Михайлович Беляев-якут литературовед ден публицист; 4. Лилий Владимировна Багутдинова-якут фольклорист; 5. Акулина Павловна-диалектологийым лексикограф да шымлыше.

Якут йылмын структуржым кузе ыштыме?

Якут йылме тюрк йылме ешыш пура да Йӱдвел-эрвел группын ужашыже лиеш. Тиде агглютинатив йылме, мом ончыкта, тудо у значенийым да формым ыштышашлан мутым ешараш лиеш. Якут йылме кӱкшӱ флекс дене ойыртемалтеш,мут шке формыжым предложенийыште кучылталтме семынак вашталта. Лӱм мут, олмештыш мут, пале мут да глагол-влак шкеныштын формыштым контрекст шот дене ончыкташ йӧршешлан чыштырат.

Кузе якут йылмым утларак сай йӧн дене тунемаш?

1. Якут йылме але инструкторлан тунемме книган экземпляржым налза. Тиде материаллаште кондымо урокым шымлымаш-йылмым саемдыме годым тунем шуаш сай йӧн.
2. Ойлымаште да аудиторийыште практиковатлыза. Кеч - могай йылмым тунемаш-практиковатлаш, садлан практиковатлаш лийме йолташыжым муаш тыршыза.
3. Якут йылме дене возымо материалым лудса. Тиде тыланда йылмын структуржым да грамматикыжым умылаш полша.
4. Якут-влакын культурышт да историйышт дене палыме лийза. Те еҥ-влак нерген да нунын илыш-йӱлаштым утларак паледа гын, тиде тыланда йылмым утларак умылаш полша.
5. Якут ЕШЫМ ончыза да колыштса. Онайн-ресурс шуко уло, тидын шотыштак радиопрограмме да телеото-влак, нуно тиде йылме дене пайдаланаш лийме улыт.
6. Якутий Дек Мийыза. Жапым регионышто эртарымеке, йылмыш возаш да йылме носитель-влак дене кутыраш йӧным муыда.

Сингальскыш кусарымаш пытартыш ийлаште утларак кӱлешан лиеш, садлан пӱтынь тӱня мучко тиде йылме да тудын культуржо дене палдаралтыт. Сингальский йылме дене тӱҥ шотышто Шри-Ланкыште ойлат, но тудо тыгак вес эллаште индий, Сингапур да Бангладеш кучылталтеш. Сингальский йылмым туныктышо-влак дене пайдалын кутыраш чын да ӱшанле кусарымаш кӱлеш.

Сингальск йылмыш сай кусарымашым налшашлан икымше ошкыллан квалификациян профессионал кусарышым кычалмаш шотлалтеш. Кусарыше кеч-могай цельыш шушашлан лингвистически чын да чын культур дене кусарышаш. Авторитетан компанийыште Интернетыште муаш лиеш, но пален налаш кӱлеш: ойырен налме кусарыше йылмыда дене паша опытан лиеш, кудыжо те кусареда.

Тыгак кусарымашын контекстшым раш ончыкташ кӱлеш, кусарыше пайдалын кусараш йӧным ыштышашлан уло кӱлешан информаций дене верланен. Тиде текстым, лӱмын ыштыме аудиторийым да келшен толшо терминологийым але конкретле ой-влакым кучылташ кӱлшӧ икмыняр справочный информацийым пуымаш пурталт кертеш.

Кусарыше кӱлешан информаций да лингвистике моштымаш дене верланыме годым кусарыме процесс декак кусараш лиеш. Кусарыме текстын кугытшо да нелылыкше шот дене тидым икмыняр минут гыч икмыняр кече марте але тылеч шукырак налын кертеш. Кусарен пытарымек, рашак да шкешотан текст дене келшышын рашемдаш кусарыме текстым ончал лекташ кӱлеш.

Кусарышым чын ойырен налме годым сингальск йылмыш кусарымаш тӱрлӧ культур коклаште кӱрылтмашым сеҥаш да обществым куштылемдаш полшен кертеш. Кӱкшӧ квалификациян кусарыше-влакым кычалаш жап шумеке, кусарышын сай пашам ышташ кӱлшӧ чыла информацийже уло манын ӱшанен кертыда гын, те чын, келшен толшо культур йӱлам да ӱшаным пуэн кертыда.

Могай эллаште сингальский йылме дене ойлат?

Сингальский йылме дене Шри-Ланк да Южо ужашлаште Индий, Малайзий, Сингапур да Таиланд маныт.

Сингальск йылмын историйже могай?

Сингальский йылме кыдалаш марий йылме гыч лектын. Тушто шри-Ланка островлаште илыше-влак 6 курым гыч мемнан эра марте ойленыт. Шри-Ланка шкеже сингальский йылмым вияҥдымашке пеш чот вияҥше будудизмын рӱдыжӧ лийын. Португалийысе да голландский торгайыше-влак толмеке, 16 курымышто йотэл мут-влакым, поснак торгайыме дене кылдалтше-влакым, шыҥдараш тӱҥалын. Тиде 19 курымыштат шуйныш, кунам англичан да тамиль мут-влак сингальскыш пурталтыныт. Кызытсе саманыште тудо (сингаль йылме) кок литератур формо дене стандартизацийлалтын: сингальский виджесекар ден сингальский китсир. Тудын официальный статусшым Шри-Ланк эволюций годым тудын политике статусшо дене пырля пашам ыштен, 2018 ийыште элыште кум официал йылме гыч ик официал йылмыш савырнен.

Сингальский йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура мо?

1. Ананде Кумасваи-шри-Ланка гыч тунемше, сингальский йылме да культур нерген моткоч шуко эссен автор, "сингальский литературын Критик историйже" да "Сингаль грамматике да буквал сочинений"гай.
2. Виталаванс Теро – Буддий монах да палят палыше, тудым сингальский литературышто пальтом уэш кучылтмылан мутым кученыт да шуко студентлан палемден.
3. Валисингха Харитишандр-тӱлӧ писатель да кызытсе сингальский литературын пионерже, "Вессантар Джатак", "Сурягада" да "Кисавай Кави"произведенийын авторжо.
4. Амарасекарьын гунадасыже-кызытсе сингальск йылмылан "Грамматар кунч" правописаний системым кусарен да "Мӱкш Омарта" Да "Электротул корно"романым возен.
5. Эдвард Сарччандра-вӱдышӧ драматург, тудо " Манаме "да" Синхабах "пьесым возен да письман йылме ден усталык стильше дене палыме лийын.

Сингальский йылмын структуржым кузе ыштыме?

Сингаль-кечывалвел индоарий йылме, туштыжо 16 миллион еҥ Шри-Ланкыште ила, утларакшым этнографий группын представительже-влак ойлалтыт. Йылме тыге ышталтын:кажне слоглан гласный-влак. Мут-влак соҥйӱк ден йоҥйӱк-влакым ушымо йӧн дене чумыралтыт, тидын годым соҥйӱк группо-влак общий лийыт. Тиде йылмышкат пал ден санскрит пеш чот велыныт, тыгак португальский, голландский да англичан йылме гыч налме мут-влак пуреныт. Сингальский йылме субъект-объект-ГЛАГОЛ (SV) мут радамым куча да почётан званийын поян системыже, ныжылгылык палыже уло.

Кузе сингальский йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Сингал йылмын тӱҥ грамматикыжым да структуржым шымлыза. Тӱрлӧ мут ужаш-влак дене, лӱм мут, олмештыш мут, глагол, пале мут, наречий да тулеч моло ужаш-влак дене палыме лийза.
2. Тудым тунемме годым справочный материал семын кучылташ сингальский йылме дене сай книгам налза. Тыгай темым глагол гай лӱм мут, лӱм мут да идиомо гай авалтыше книга-влакым кычалза.
3. Кучылталташ йӧршӧ йылмым муза. Тиде йылме дене ласкан кутырышо еҥ-влакын улмышт тыланда у мут ден ой-влакым сайын тунем кертеш.
4. Сингаль мутерым тунемза. Сингальский мут-влак дене да кучылтмышт дене палыме лияш жапым муза. Мутерыште нунын значенийыштым муза да нуным возаш тыршыза.
5. Сингальский йылме дене аудиовозисьым колыштса. Тиде тыланда йылме йоҥгалтмаш деке тунемаш да акцент да ойлымаш нерген представленийым налаш полша.
6. Шке интересда шотышто технологийым кучылтса. Мланде йымалысе взво-сайт, приложений да моло ресурс уло, нуно тыланда йылмым тунемаш полшат. Нуным кучылтса, теат сингальскийым кӱчык жапыште туныктен кертыда.