Тутарла Венгри Куҫар

Тутар чӗлхи-Раҫҫей Федерацийӗн составне кӗрекен Тутарстан Республикинче калаҫакан чӗлхе. Ку тӗрӗк чӗлхи, тӗрӗк, узбек тата казах чӗлхипе хурӑнташлӑ тӗрӗк чӗлхи. Ун ҫинче Азербайджан, Украинӑпа Казахстанри хӑш-пӗр чаҫсенче те калаҫаҫҫӗ. Тутар чӗлхи Тутарстанри официаллӑ чӗлхе шутланать тата вӗренӳ тата патшалӑх управленийӗн сферинче усӑ курать.

Раҫҫей империне анлӑлатса тутарстан составне кӗнӗ шкулсенче, районсенче вӗренмелли тутар чӗлхи обязательно пулса тӑчӗ. Ҫакӑ кулленхи пурнӑҫра унпа усӑ курассине чакарма пулӑшнӑ, анчах 1990-мӗш ҫулсенче чӗлхе ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑрассине тӳссе ирттернӗ, мӗншӗн тесен унпа усӑ курассине хавхалантарас тӗлӗшпе вӑй хунӑ.

Куҫару патне ҫитсен документсене тутарла куҫарма пултаракан темиҫе вариант пур. Тутар чӗлхине куҫармалли чи сарӑлнӑ меслет-тутар чӗлхинчен профессиллӗ тӑлмача тара тытасси. Ҫак пахалӑха вӗсем чӗлхе нюансӗсемпе паллашаҫҫӗ. Професси тӑлмачӗсем юридически, медицина тата финанс куҫарӑвӗ евӗр уйрӑм облаҫсенче опытлӑ, ҫавӑнпа та вӗсем тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерме пултараҫҫӗ.

Тепӗр вариант-автоматизациленӗ куҫару программипе усӑ курасси. Ҫак программӑсене чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем пулманнисене документсене хӑвӑрт та тӗп-тӗрӗс куҫарма пулӑшмалла. Вӗсем алгоритмӑпа пӗр чӗлхерен теприн ҫине ҫын хутшӑнмасӑр усӑ кураҫҫӗ. Анчах ку программӑсем документа тӗрӗсленӗ пек тӗрӗс мар пулма пултараҫҫӗ.

Ҫавӑн пекех онлайн-куҫару службисем те пур, вӗсем акӑлчанларан тутарла тӗрӗс куҫарма пултараҫҫӗ. Ҫак пулӑшусем час-часах чи йӳнӗ вариант пулса тӑраҫҫӗ, анчах вӗсем професси тӑлмачӗн пулӑшӑвӗн пахалӑхне те шантарма пултараймаҫҫӗ. Тутарла хӑвӑрт та хаклах мар йышӑну шыратӑр пулсан, ку лайӑх вариант пулма пултарать. Анчах эсир авторитетлӑ сервиспа тӗп-тӗрӗс усӑ курнине ӗненни кирлӗ.

Тутар чӗлхине куҫарма эсир мӗнле маршрут суйласа илнине пӑхмасӑрах малашлӑхри вӑй-хӑватран хӑтӑлас тесен тӗп-тӗрӗс тивӗҫтермелле. Професси куҫарӑвӗ, яланхи пекех, ҫак тӗллеве пурнӑҫламалли чи лайӑх меслет шутланать, анчах тӑкаксене пула онлайн-куҫару е компьютер программисем пулӑшма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче тутарла калаҫаҫҫӗ?

Тутарла ытларах Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ, унта ӑна йӑтса ҫӳрекенсем 6 миллион ытла ҫын шутланать. Унта Азербайджан, Казахстан, Кыргызстан, Турци тата Туркменистан йышши ытти ҫӗршывсенче те калаҫаҫҫӗ.

Тутар чӗлхин историйӗ мӗнле?

Тутар чӗлхи, хусан тутарӗ пекех паллӑ тутар чӗлхи, кипчак ушкӑнӗн тӗрӗк чӗлхи пулса тӑрать, ун ҫинче ытларах Тутарстан Республикинче, Раҫҫей Федерацийӗн регионӗнче калаҫаҫҫӗ. Унпа раҫҫейӗн ытти пайӗсенче, Узбекистанра тата Казахстанра та калаҫаҫҫӗ. Атӑлҫи пӑлхарсем ислам йышӑнса хальхи тутарсем пулса тӑрсан, тутар чӗлхин историйӗ 10 ӗмӗре ҫитет. Ылтӑн Орда тапхӑрӗнче (13-15 ҫ.) тутарсем монголсен пуҫ пулса тӑнӑ, тутар чӗлхи монголсемпе перси чӗлхисен вӑйлӑ витӗмне сӑнаса пӑхма пуҫланӑ. Вӑл тӗрӗк чӗлхин ытти диалекчӗсемпе, ҫавӑн пекех арабсемпе перси заемствийӗсемпе ҫыхӑннӑ контакт пирки чӗлхе ӗмӗр-ӗмӗрех пысӑк улшӑнусем тӳснӗ. Ҫавна пула вӑл хӑйӗн ҫывӑх тӑванӗсенчен уйрӑм чӗлхе пулса тӑнӑ, регионти нумай диалектсем тухнӑ. Тутарла ҫырнӑ пӗрремӗш кӗнеке 1584 ҫулта "Дивань-и Люгати-т-тӗрӗк"ятлӑ пичетленсе тухнӑ. 19 ӗмӗртен пуҫласа тутар чӗлхи Раҫҫей империне, Унтан Совет Союзне йышӑннӑ. Вӑл тутарстанра совет саманинче официаллӑ статус илнӗ, анчах сталинла тапхӑрта пусӑрӑнчӑкпа тӗл пулнӑ. 1989 ҫулта тутар алфавитне кириллицӑран латиницӑна куҫарнӑ, 1998 ҫулта Тутарстан Республики тутар чӗлхине официаллӑ тесе пӗлтернӗ. Паян ку чӗлхепе унчченхи пекех раҫҫейре, ытларах тутар общинин 8 миллион ытла ҫын калаҫать.

Тутар чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Габдулла Тукай (1850-1913): узбек, вырӑс тата тутарла ҫырнӑ тутар поэчӗ тата драматург тутар чӗлхипе литературине популяризацилес ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
2. Мирказизи аляскри (17 ӗмӗр): тутар ҫыравҫи, тутар чӗлхин чаплӑ грамматикине ҫырнӑскер, ӑна поэзи ҫырӑвӗн хӑйне евӗрлӗ стильне туса хатӗрлеме хушса ҫырнӑскер.
3. Асканави текахира (1885-1951): тутар ученӑйӗпе лингвист, тутар чӗлхин тӗпчевӗсем унӑн аталанӑвӗшӗн татӑклӑ пӗлтерӗшлӗ пулнӑ.
4. Машмедьяр Зарнакаев (19 ӗмӗр): Тутар писателӗ тата поэт, хальхи тутар словарӗ ҫырнӑскер, тутар чӗлхине стандартизацилеме пулӑшнӑскер.
5. Илдар Файзи (1926-2007): тутар писателӗпе журналист, тутарла вун-вун калавсемпе кӗнекесем ҫырнӑскер тата тутар литература чӗлхине чӗртес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑскер.

Тутар чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Тутар чӗлхи тытӑмӗ иерархинична, типлӑ агглютинативлӑ морфологи. Вӑл тӑватӑ падежран (менельник, ашшӗ-амӑшӗ, эрехпе локативлӑ) тата виҫӗ ӑруран (арҫын, хӗрарӑм тата вӑтам йӑхран) тӑрать. Глаголсем сӑн-питпе, хисеппе, кӑмӑл туртӑмӗпе пӗрлешеҫҫӗ, чӗрчунсем вара падеж тӑрӑх, йӑхпа хисеп тӑрӑх тайӑлаҫҫӗ. Чӗлхере посологсемпе пайсен кӑткӑс системи пур, ҫав система анспектсене, направление тата модаллӑха пӗлтерме пултарать.

Тутар чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пахалӑхлӑ материалпа усӑ курма май пуррине ӗненӗр – Интернетра тата кӗнеке магазинӗсенче тутар чӗлхине вӗренмелли питӗ лайӑх ресурссем пур, ҫавӑнпа та чи пахалӑхлӑ материалпа усӑ курма май пуррине ӗненӗр.
2. Алфавитпа паллашӑр – тутар чӗлхине кириллица ҫырнӑ, ҫавӑнпа та чӗлхене вӗрениччен эсир уйрӑм алфавитпа паллашнине ӗненӗр.
3. Произведение тата ударенисене вӗренӗр – тутар чӗлхинче уҫӑ сасӑсемпе ударенисене улӑштармалли кӑткӑс системӑпа усӑ кураҫҫӗ, ҫавӑнпа та хӑвӑр сӑмахӑра практикацилӗр, ударлӑ тата пусӑмсӑр уҫӑ сасӑсем хушшинчи уйрӑмлӑха уйӑрса илме вӗренӗр.
4. Грамматика правилисемпе тата структурипе паллашӑр – базӑри грамматикӑпа предложени тытӑмӗсене Лайӑх ӑнланни кирек мӗнле чӗлхене те алла илесси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне тӗп вырӑн йышӑнать.
5. Итлӗр, пӑхӑр та вулӑр – Итлени, пӑхса тухни, тутарла вулани сире чӗлхе янӑранине хӑнӑхма, ҫавӑн пекех словарь запасӗпе тата сӑмахсемпе ӗҫре усӑ курма пулӑшать.
6. Калаҫусем ирттерӗр – Тутарла калаҫакан Такампа Тӑтӑшах калаҫатӑр, - кирек мӗнле чӗлхене те вӗрентме чи лайӑх меслет. Малтан вӑраххӑн та ӑнланмалла калама тӑрӑшӑр, йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр.

Венгри куҫарӑвӗн пӗлтерӗшӗ

Венгри чӗлхипе 13 миллион ҫын калаҫать, вӑл Венгрире официаллӑ чӗлхе пулса тӑрать. Ҫавна пула юлашки ҫулсенче венгри чӗлхине пысӑк пахалӑхлӑ куҫарас кӑмӑл чылай ӳснӗ. Ҫакӑ чӗлхе ӳссех пыракан ҫыхӑнусемпе тата Венгри халӑхӗн йышне ӳстернипе ҫыхӑннӑ.

Венгрире е Унпа пӗрле бизнес тытса пырас текенсемшӗн венгри куҫаруҫисемпе лайӑх усӑ курни питӗ кирлӗ. Рынок ҫинчен калакан потенциллӗ майсемпе хаклӑ информацие кирлӗ пек куҫармасӑр вӗҫертме пулать. Ҫак сӑлтавпа предприятисене пахалӑхлӑ куҫарусене инвестици хывни, Венгрире хӑйсен ҫитӗнӗвне тивӗҫтересси пӗлтерӗшлӗ.

Венгри чӗлхинчен куҫарас енӗпе паракан пулӑшу ӗҫӗсенчен пӗри вӗсене конкретлӑ нушасене пӗтӗмӗшпех таптани пулса тӑрать. Куҫаруҫӑсем чӗлхе нюансӗсем ҫине тимлӗ пӑхма пултараҫҫӗ, ҫакӑ усӑ куракан опыта оптимизацилеме тата бизнес-пӗлтерӳсен витӗмлӗхне максимизацилеме пулӑшать. Унсӑр пуҫне профессиллӗ куҫарусем пур документсенче те тӗрӗс те килӗшӳллӗ пулма пултарӗҫ, сӑмахсене ҫеҫ мар, контект та, шухӑш-ӗмӗте те куҫарса парӗҫ.

Пулӑшу ӗҫӗсен поставщикне венгри чӗлхи ҫине куҫарнӑ чухне компани ҫав чӗлхепе кирлӗ пӗлӳсемпе опытсем пуррине ӗненни кирлӗ. Ҫакна тума чи лайӑх май-малтанхи клиентсенчен, ҫавӑн пекех тивӗҫлӗ чӗлхе организацийӗсенчен рекомендацисем, сертификатсем шырасси. Кунсӑр пуҫне, тӑлмач венгер чӗлхипе те, куҫару чӗлхипе те паллашнине, нюанссене чӗлхепе культура контексӗнче тӗрӗс куҫарнине шантарнине ӗненмелле.

Венгри чӗлхине тӗп-тӗрӗс куҫарнин пӗлтерӗшне хаклама йывӑр. Компанисене тата куҫару кирлӗ ҫынсен опытлӑ, сертификациллӗ куҫаруҫӑсемпе ӗҫлемелле, вӗсем ку чӗлхепе пахалӑхлӑ пулӑшу пама пултараҫҫӗ. Ҫапла тусан, вӗсем хӑйсен пӗлтерӗвне тӗп-тӗрӗс парӗҫ, тӗллевлӗ аудиторие ҫӑмӑллӑнах ӑнланса илӗҫ тесе шантарма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче венгерла калаҫаҫҫӗ?

Венгри чӗлхипе пуринчен ытла Венгри, Ҫавӑн пекех Румыни, Украина, Серби, Хорвати, Австри тата Словенири хӑш-пӗр чаҫсенче калаҫаҫҫӗ.

Венгри чӗлхин историйӗ мӗнле?

Мадьяр йӑхӗсем Вӑтаҫӗр Европӑна куҫса Хальхи Венгри территорийӗнче пурӑнма пуҫласан, венгри чӗлхин историйӗ 9 ӗмӗре ҫитет. Ҫак чӗлхе урал чӗлхин пӗр пайӗ, фин тата эстон чӗлхипе тачӑрах ҫыхӑнса тӑраканскер, шутланать.
Венгри чӗлхи ҫинчен асӑннине пирӗн эрӑри 896 ҫула яхӑн асӑннӑ, ун чухне мадьяр йӑхӗсен икӗ ҫулпуҫӗ византий ИМПЕРАТОРӖ АРӐСЛАН VI авалхи венгерла ҫыру ҫырнӑ. Каярахпа чӗлхе ытти чӗлхесене, уйрӑммӑнах латыньпе нимӗҫ чӗлхисене пула чылай улшӑнусем тӳснӗ, тӗрлӗ диалектсем пуҫланса кайнӑ.
16-мӗш ӗмӗрте венгри Королевствин официаллӑ чӗлхи пулса тӑнӑ, ҫавӑнтанпа вӑл халӗ те ҫавӑн пек юлать. Ку чӗлхе ӗмӗрсем тӑршшӗпех аталанса пынӑ, паян Вӑл Вӑтаҫӗр Европӑра чи анлӑ сарӑлнӑ чӗлхесенчен пӗри.

Венгри чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Миклош Кальман: венгри литература чӗлхин Ашшӗ, вӑл хальхи венгри ҫырулӑхӗн никӗсӗсене хывнӑ та венгри грамматикипе словарьне туса хатӗрленӗ.
2. Ян Арани: 19 ӗмӗрти Поэт, вӑл "Arany Magyar Nyelv" ("Ылтӑн венгри чӗлхи") йӗркеленӗ, венгри чӗлхипе тӗрӗс усӑ курмалли ҫӗнӗ правилӑсене палӑртнӑ.
3. Ференц Кельчей: венгри наци гимнӗн Авторӗ, хӑйӗн произведенийӗсемпе вӑл венгри литературипе поэзине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ.
4. Петефи шандорӗ: венгри литературинче Культурӑллӑ кӗлетке, вӑл венгри чӗлхин хальхи формине йӗркелес тӗлӗшпе пысӑк вырӑн йышӑнчӗ, йӑлана кӗнӗ ҫӗнӗлӗхпе ҫыхӑнтаракан поэзилле стиль туса хатӗрлерӗ.
5. Энтюк Ачи Иккен: 20-мӗш ӗмӗрти Паллӑ поэт, вӑл паян венгри чӗлхипе мӗнле усӑ курнине пӗлме пулӑшакан художествӑлла тата поэтла произведенисем ҫырнӑ.

Венгри чӗлхин структури мӗнле?

Венгри чӗлхи - урал чӗлхи-финн-угор чӗлхинчен. Унӑн тытӑмӗ 14 тӗрлӗ уҫӑ сасӑллӑ тата килӗшӳллӗ фономсемпе палӑрать, сӑмахсен тӗп йӗрки-Субъект-объект-глагол. Вӑл агглютинативлӑ тата суффикссенче никӗсленсе тӑрать, ку вӑл пӗр кӑсӑклӑ сӑмах ҫумне нумай пӗлтерӗшсене палӑртма темиҫе суффикс хушнине пӗлтерет. Сӑмахран, "eszik" глагол "esz" тата 4 суффикс тымарӗнчен тӑрать: "ik, - ek, - et и-nek". Ҫак суффикссене тӗп сӑмах ҫумне хушса "есезек" (вӗсем ҫиеҫҫӗ) е "есзик" (вӑл/вӑл ҫиет) тӗрлӗ сӑмах ҫаврӑнӑшӗсем тума пулать. Кунсӑр пуҫне венгри чӗлхинче 14-мӗшпе 16 падеж пур, ҫакӑ тата кӑткӑсрах системӑна йӗркелет, ӑна пӗтӗм тӗнчипе тӗпчесе пӗлес тӗлӗшпе кӑткӑс пулни паллӑ.

Венгри чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Венгри чӗлхин лайӑх учебникӗнчен е онлайн-курсран пуҫлӑр. Грамматика никӗсӗсене уҫӑмлӑн ӑнлантарса паракан тата сире чи кирлӗ сӑмахсемпе тата сӑмахсемпе паллаштаракан курс е учебник шырӑр.
2. Материалсем ҫине венгри чӗлхипе тиенӗр. Венгри хаҫачӗсене вулӑр, венгри фильмӗсемпе телешоуне пӑхӑр, венгри музыкине итлӗр те тӗп венгерсемпе хутшӑнса ӗҫлӗр.
3. Венгер чӗлхи урокӗсене илӗр. Венгри чӗлхи урокӗсене ҫӳрени-чӗлхине тӗрӗс вӗренес тӗлӗшпе пысӑк утӑм. Квалификациллӗ преподаватель сире хӑвӑр произведени ҫинчен отзыв пама, грамматикӑпа е словарь запасӗпе кирек мӗнле ыйтусемпе те пулӑшма тата сире малалла вӗренме хавхалантарма пултарать.
4. Яланах практикӑра пулӑр. Эсир венгри чӗлхине вӗренес ӗҫре прогресс ҫитессине йӗркелесе пыракан практика шутланать. Эрнере темиҫе хут, 10 минутлӑха ҫеҫ пулсан та, вӗренме тӑрӑшӑр.
5. Венгри чӗлхипе тӗлпулӑва хутшӑнӑр. Венгри чӗлхине вӗренекен ытти ҫынсемпе тӗл пулни-туссене йӗркелесе яма тата мотивацие сыхласа хӑварма питӗ лайӑх май.