Тутарла Малайски Куҫар

Тутар чӗлхи-Раҫҫей Федерацийӗн составне кӗрекен Тутарстан Республикинче калаҫакан чӗлхе. Ку тӗрӗк чӗлхи, тӗрӗк, узбек тата казах чӗлхипе хурӑнташлӑ тӗрӗк чӗлхи. Ун ҫинче Азербайджан, Украинӑпа Казахстанри хӑш-пӗр чаҫсенче те калаҫаҫҫӗ. Тутар чӗлхи Тутарстанри официаллӑ чӗлхе шутланать тата вӗренӳ тата патшалӑх управленийӗн сферинче усӑ курать.

Раҫҫей империне анлӑлатса тутарстан составне кӗнӗ шкулсенче, районсенче вӗренмелли тутар чӗлхи обязательно пулса тӑчӗ. Ҫакӑ кулленхи пурнӑҫра унпа усӑ курассине чакарма пулӑшнӑ, анчах 1990-мӗш ҫулсенче чӗлхе ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑрассине тӳссе ирттернӗ, мӗншӗн тесен унпа усӑ курассине хавхалантарас тӗлӗшпе вӑй хунӑ.

Куҫару патне ҫитсен документсене тутарла куҫарма пултаракан темиҫе вариант пур. Тутар чӗлхине куҫармалли чи сарӑлнӑ меслет-тутар чӗлхинчен профессиллӗ тӑлмача тара тытасси. Ҫак пахалӑха вӗсем чӗлхе нюансӗсемпе паллашаҫҫӗ. Професси тӑлмачӗсем юридически, медицина тата финанс куҫарӑвӗ евӗр уйрӑм облаҫсенче опытлӑ, ҫавӑнпа та вӗсем тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерме пултараҫҫӗ.

Тепӗр вариант-автоматизациленӗ куҫару программипе усӑ курасси. Ҫак программӑсене чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем пулманнисене документсене хӑвӑрт та тӗп-тӗрӗс куҫарма пулӑшмалла. Вӗсем алгоритмӑпа пӗр чӗлхерен теприн ҫине ҫын хутшӑнмасӑр усӑ кураҫҫӗ. Анчах ку программӑсем документа тӗрӗсленӗ пек тӗрӗс мар пулма пултараҫҫӗ.

Ҫавӑн пекех онлайн-куҫару службисем те пур, вӗсем акӑлчанларан тутарла тӗрӗс куҫарма пултараҫҫӗ. Ҫак пулӑшусем час-часах чи йӳнӗ вариант пулса тӑраҫҫӗ, анчах вӗсем професси тӑлмачӗн пулӑшӑвӗн пахалӑхне те шантарма пултараймаҫҫӗ. Тутарла хӑвӑрт та хаклах мар йышӑну шыратӑр пулсан, ку лайӑх вариант пулма пултарать. Анчах эсир авторитетлӑ сервиспа тӗп-тӗрӗс усӑ курнине ӗненни кирлӗ.

Тутар чӗлхине куҫарма эсир мӗнле маршрут суйласа илнине пӑхмасӑрах малашлӑхри вӑй-хӑватран хӑтӑлас тесен тӗп-тӗрӗс тивӗҫтермелле. Професси куҫарӑвӗ, яланхи пекех, ҫак тӗллеве пурнӑҫламалли чи лайӑх меслет шутланать, анчах тӑкаксене пула онлайн-куҫару е компьютер программисем пулӑшма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче тутарла калаҫаҫҫӗ?

Тутарла ытларах Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ, унта ӑна йӑтса ҫӳрекенсем 6 миллион ытла ҫын шутланать. Унта Азербайджан, Казахстан, Кыргызстан, Турци тата Туркменистан йышши ытти ҫӗршывсенче те калаҫаҫҫӗ.

Тутар чӗлхин историйӗ мӗнле?

Тутар чӗлхи, хусан тутарӗ пекех паллӑ тутар чӗлхи, кипчак ушкӑнӗн тӗрӗк чӗлхи пулса тӑрать, ун ҫинче ытларах Тутарстан Республикинче, Раҫҫей Федерацийӗн регионӗнче калаҫаҫҫӗ. Унпа раҫҫейӗн ытти пайӗсенче, Узбекистанра тата Казахстанра та калаҫаҫҫӗ. Атӑлҫи пӑлхарсем ислам йышӑнса хальхи тутарсем пулса тӑрсан, тутар чӗлхин историйӗ 10 ӗмӗре ҫитет. Ылтӑн Орда тапхӑрӗнче (13-15 ҫ.) тутарсем монголсен пуҫ пулса тӑнӑ, тутар чӗлхи монголсемпе перси чӗлхисен вӑйлӑ витӗмне сӑнаса пӑхма пуҫланӑ. Вӑл тӗрӗк чӗлхин ытти диалекчӗсемпе, ҫавӑн пекех арабсемпе перси заемствийӗсемпе ҫыхӑннӑ контакт пирки чӗлхе ӗмӗр-ӗмӗрех пысӑк улшӑнусем тӳснӗ. Ҫавна пула вӑл хӑйӗн ҫывӑх тӑванӗсенчен уйрӑм чӗлхе пулса тӑнӑ, регионти нумай диалектсем тухнӑ. Тутарла ҫырнӑ пӗрремӗш кӗнеке 1584 ҫулта "Дивань-и Люгати-т-тӗрӗк"ятлӑ пичетленсе тухнӑ. 19 ӗмӗртен пуҫласа тутар чӗлхи Раҫҫей империне, Унтан Совет Союзне йышӑннӑ. Вӑл тутарстанра совет саманинче официаллӑ статус илнӗ, анчах сталинла тапхӑрта пусӑрӑнчӑкпа тӗл пулнӑ. 1989 ҫулта тутар алфавитне кириллицӑран латиницӑна куҫарнӑ, 1998 ҫулта Тутарстан Республики тутар чӗлхине официаллӑ тесе пӗлтернӗ. Паян ку чӗлхепе унчченхи пекех раҫҫейре, ытларах тутар общинин 8 миллион ытла ҫын калаҫать.

Тутар чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Габдулла Тукай (1850-1913): узбек, вырӑс тата тутарла ҫырнӑ тутар поэчӗ тата драматург тутар чӗлхипе литературине популяризацилес ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
2. Мирказизи аляскри (17 ӗмӗр): тутар ҫыравҫи, тутар чӗлхин чаплӑ грамматикине ҫырнӑскер, ӑна поэзи ҫырӑвӗн хӑйне евӗрлӗ стильне туса хатӗрлеме хушса ҫырнӑскер.
3. Асканави текахира (1885-1951): тутар ученӑйӗпе лингвист, тутар чӗлхин тӗпчевӗсем унӑн аталанӑвӗшӗн татӑклӑ пӗлтерӗшлӗ пулнӑ.
4. Машмедьяр Зарнакаев (19 ӗмӗр): Тутар писателӗ тата поэт, хальхи тутар словарӗ ҫырнӑскер, тутар чӗлхине стандартизацилеме пулӑшнӑскер.
5. Илдар Файзи (1926-2007): тутар писателӗпе журналист, тутарла вун-вун калавсемпе кӗнекесем ҫырнӑскер тата тутар литература чӗлхине чӗртес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑскер.

Тутар чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Тутар чӗлхи тытӑмӗ иерархинична, типлӑ агглютинативлӑ морфологи. Вӑл тӑватӑ падежран (менельник, ашшӗ-амӑшӗ, эрехпе локативлӑ) тата виҫӗ ӑруран (арҫын, хӗрарӑм тата вӑтам йӑхран) тӑрать. Глаголсем сӑн-питпе, хисеппе, кӑмӑл туртӑмӗпе пӗрлешеҫҫӗ, чӗрчунсем вара падеж тӑрӑх, йӑхпа хисеп тӑрӑх тайӑлаҫҫӗ. Чӗлхере посологсемпе пайсен кӑткӑс системи пур, ҫав система анспектсене, направление тата модаллӑха пӗлтерме пултарать.

Тутар чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пахалӑхлӑ материалпа усӑ курма май пуррине ӗненӗр – Интернетра тата кӗнеке магазинӗсенче тутар чӗлхине вӗренмелли питӗ лайӑх ресурссем пур, ҫавӑнпа та чи пахалӑхлӑ материалпа усӑ курма май пуррине ӗненӗр.
2. Алфавитпа паллашӑр – тутар чӗлхине кириллица ҫырнӑ, ҫавӑнпа та чӗлхене вӗрениччен эсир уйрӑм алфавитпа паллашнине ӗненӗр.
3. Произведение тата ударенисене вӗренӗр – тутар чӗлхинче уҫӑ сасӑсемпе ударенисене улӑштармалли кӑткӑс системӑпа усӑ кураҫҫӗ, ҫавӑнпа та хӑвӑр сӑмахӑра практикацилӗр, ударлӑ тата пусӑмсӑр уҫӑ сасӑсем хушшинчи уйрӑмлӑха уйӑрса илме вӗренӗр.
4. Грамматика правилисемпе тата структурипе паллашӑр – базӑри грамматикӑпа предложени тытӑмӗсене Лайӑх ӑнланни кирек мӗнле чӗлхене те алла илесси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне тӗп вырӑн йышӑнать.
5. Итлӗр, пӑхӑр та вулӑр – Итлени, пӑхса тухни, тутарла вулани сире чӗлхе янӑранине хӑнӑхма, ҫавӑн пекех словарь запасӗпе тата сӑмахсемпе ӗҫре усӑ курма пулӑшать.
6. Калаҫусем ирттерӗр – Тутарла калаҫакан Такампа Тӑтӑшах калаҫатӑр, - кирек мӗнле чӗлхене те вӗрентме чи лайӑх меслет. Малтан вӑраххӑн та ӑнланмалла калама тӑрӑшӑр, йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр.

Малай чӗлхинчен куҫару: бизнесшӑн Улшӑнман инструмент

Хальхи глав рынокӗнче текстсене темиҫе чӗлхепе куҫарма компанисем кирлӗ, вӗсем пӗтӗм тӗнчери анлӑ аудиторие ҫавӑрса илесшӗн. Малай чӗлхинчен куҫарни-хӑватлӑ инструмент, вӑл бизнеса ҫӗнӗ рыноксене тухма тата ҫӗршывсенче пӗтӗм тӗнчипе усӑ курма пулӑшать.

Малази е бахас мелай пекех паллӑ Малайский австронези ҫемйин пӗр пайӗ пулса тӑрать, ун ҫинче Малайзи, Индонези, Сингапура тата Бруне тӑхӑннӑ 200 миллион ытла ҫын калаҫать. Ку Малайзин официаллӑ чӗлхи, Брунейпе Сингапурӑн официаллӑ чӗлхи. Ҫавна пула бизнесшӑн документсем пама тата малай чӗлхипе хутшӑнма май пурри ытларах та ытларах пӗлтерӗшлӗ пулса тӑрать.

Малай чӗлхеллӗ ҫӗршывсенче ӗҫлеме пуҫланӑ кирек мӗнле бизнесшӑн та тӗп-тӗрӗс куҫарусем пурри пӗлтерӗшлӗ. Куҫарнӑ верси хӑйӗн шухӑшне тӗп-тӗрӗс пӗлтернине ӗненни кирлӗ. Малай чӗлхинчен профессиллӗ куҫаруҫӑсем пур куҫарусен тӗрӗслӗхне шантарас тата тӗрӗс ҫырӑва тӗллевлӗ аудиторие ҫитерес тесе хӑйсен опычӗпе усӑ кураҫҫӗ.

Малай чӗлхинчен профессилле куҫаруҫӑсемпе усӑ курни ҫак рыноксенче ӑнӑҫу тӑвасшӑн тӑрӑшакан бизнесшӑн питӗ пӗлтерӗшлӗ. Малай чӗлхинчен професси куҫаруҫисем чӗлхене тарӑн пӗлӳпе тата унпа ҫыхӑннӑ культура пӗлӗвӗсемпе пуян тата вӗсем паракан куҫарусем тӗрӗс те тухӑҫлӑ пулнине шантарма пултараҫҫӗ. Вӗсем культура контектне ӑнланаҫҫӗ, ҫак чӗлхери идейӑсене мӗнле майпа лайӑхрах каласа пама май пурри ҫинчен канаш пама пултараҫҫӗ.

Текстсене малайла куҫарни те культура адаптацийӗ тума хушать. Ҫакӑ культура нюансӗсене ӑнланассине тата текст культура контекчӗпе килӗшӳллӗн адаптацине кӗртет. Малайри професси тӑлмачӗсем чӗлхере паллӑ ӑнланусемпе паллашнӑ, тӗрлӗ аудиторисем валли текста адаптацилеме пултараҫҫӗ.

Юлашкинчен, малай чӗлхинчен куҫарни ҫӗнӗ рынока тухас текенсен компанийӗсен хӑватлӑ инструменчӗ пулса тӑрать. Куҫарусен тӗрӗслӗхӗпе тухӑҫлӑхне тивӗҫтермелле пулсан та текстсене тивӗҫлӗ чӗлхене куҫарнӑ чухне культура контектне шута илмелле. Малай чӗлхинчен профессиллӗ куҫаруҫӑсем ку чӗлхепе ӗҫ опычӗ пысӑк, тӗрӗс те тивӗҫлӗ культура шутланакан куҫарусене пама пултараҫҫӗ. Вӗсем пулӑшнипе предприятисем тухӑҫлӑ коммуникацие тивӗҫтерме тата пӗтӗм тӗнчери рыноксенче ҫирӗпленме пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче малай чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Малай Чӗлхипе ытларах Малайзире, Индонезире, Бруне, Сингапурӑра тата кӑнтӑр Таиландӑра калаҫаҫҫӗ.

Малай чӗлхин историйӗ мӗнле?

Малай чӗлхи-австроези чӗлхи, Ун ҫинче Малай ҫурутравӗнче, Таиландӑн кӑнтӑр пайӗнче тата Ҫыран хӗрринчи Ҫурҫӗрти районсенче пурӑнакансем Калаҫҫӗ. Ҫавӑн пекех Вӑл Бруне, Хӗвелтухӑҫ Малайзире тата Пилипинасӑн хӑш-пӗр пайӗсенче усӑ курать. Малай чӗлхи пирӗн эрӑчченхи 2-мӗш ӗмӗрте, хӑйӗн тымарӗсемпе Малакк проливӗнчен сарӑлма пуҫланӑ протомаяла-полинези чӗлхине кӗрсе кайнӑ тесе шутлаҫҫӗ. Теренгган регионӗнчи чул таблица ҫинче тупнӑ малайри чи авалхи паллӑ ҫырӑва пирӗн эрӑри 1303 ҫул тесе палӑртнӑ.
19-мӗш ӗмӗрте малай чӗлхине Малай ҫурутравӗнчен килнӗ Суту-илӳҫӗсем Британи колонийӗсене Сингапурпа Пенанга кӗртнӗ. Колониллӗ тапхӑрта британецсем голландири руми ятлӑ орфографи ҫинче никӗсленӗ чӗлхе формине туса хатӗрленӗ. Ҫырӑвӑн ҫак форми малай чӗлхеллӗ ҫӗршывсенче халӗ те анлӑн усӑ курать.
20-мӗш ӗмӗрте малай чӗлхине Деван Бахас Пуштак (DBP) тӑрӑшнипе стандартизаци тунӑ, Вӑл Малайзин наци чӗлхин центрӗ шутланать. DBP хальхи литература чӗлхине туса хатӗрленӗ, ӑна Паян Bahasa Malaysia тесе пӗлеҫҫӗ. Ку чӗлхе Малайзин официаллӑ чӗлхи пулса тӑнӑ, Ҫавӑн пекех Сингапурӑра, Бруньре, Хӗвелтухӑҫ Малайзире тата Пилипинасра анлӑ сарӑлнӑ.

Малай чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Раджа Е Хаджи – Унӑн хайлавӗсем малай чӗлхине модернизацилес ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнчӗҫ.
2. Муши Абдулла – 19 ӗмӗрти малайри чаплӑ ученӑй, вӑл "Ила-истила Мелая" (малай терминӗсем) ҫырнӑ.
3. Тайг ӳснӗ – вӑл хальхи малай чӗлхине аталантарассишӗн яваплӑ пулнӑ, унӑн ӗҫӗсем унӑн стандартизаци формине палӑртнӑ.
4. Абидин Ахмад – Пак Зайн пекех паллӑ Ҫын-йышӑннӑ, Вӑл Камус Деван Бахас Бахас Пустак (наци чӗлхипе литературин Словарӗ) тата малазири Bahasa Malaysia Стандартсем туса хурас ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
5. Панн Аванг – Унӑн Пантун Мелая (йӑлана кӗнӗ малай поэзийӗ) хайлавӗсем малай культурин классики шутланать.

Малай чӗлхин структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Малай чӗлхи агглютинативлӑ чӗлхе пулса тӑрать, ку вӑл сӑмахсем пӗрлӗхлӗ уйрӑм элементсенчен тӑракан структура тытӑмне тытса тӑнине пӗлтерет. Ҫав элементсем, морфемӑсем пекех, сӑмах пӗлтерӗшӗ, структури тата произведенийӗ ҫинчен информацие тытса тӑма пултараҫҫӗ, вӗсене тӗрлӗ пӗлтерӗшсене пӗлтерме хушма, аяккалла пӑрма е улӑштарма пулать. Сӑмахран, "макан" сӑмах "пур" тенине пӗлтерет, анчах "морфема"- нья "сӑмаха" маканна "сӑмаха улӑштарать, ку вӑл" ӑна/ӑна " ҫав тӗп пӗлтерӗшпех улӑштарать. Грамматика ҫыхӑнӑвӗсене ытларах флексий мар, сӑмах йӗрки пулӑшнипе палӑртаҫҫӗ, малай чӗлхи те предложенисен чылай ансат тытӑмӗ пур.

Малай чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Тӗп сӑмахсемпе пуплевсене тишкерме пуҫлӑр. Малай чӗлхипе паллӑ ресурссемпе, онлайн-курссем, кӗнекесем тата чӗлхене вӗренмелли приложенисем пулӑшнипе паллашӑр.
2. Калаҫусене итлӗр е малай чӗлхипе ҫырнӑ фильмсемпе шоу ҫине пӑхӑр, чӗлхе юхӑмӗпе ритмне пӗлӗр.
3. Малай чӗлхипе чӗлхе йӑтса ҫӳрекенпе калаҫмалли ҫырура усӑ курӑр. Эсир пӗлтерӳсемпе усӑ курма е чӗлхе партнерне тупма пултаратӑр.
4. Малай грамматикипе правилӑсене вӗренӗр. Учебниксене вулӑр, онлайн-уроксемпе усӑ курӑр, упражненисене хӑнӑхӑр.
5. Малайла ҫырнӑ кӗнекесемпе статьясене вуласа тухсан хӑвӑра тӗрӗслӗр. Кӗске калавсем е малайла блогра ҫырусем ҫырас ӗҫре хӑвӑр вӑйӑра тутанса пӑхӑр.
6. Тӗллев лартнӑ тата хӑвӑрӑн прогресӑра тӗрӗсленӗ чухне хӑвӑрӑн мотивацие пулӑшӑр. Хӑвӑр ҫитӗнӳсене уявлӑр, йӑнӑшсем тунӑ чухне ан пӑшӑрханӑр.
7. Малай чӗлхине вӗренме тытӑнӑр. Малайла калаҫакан туссене тупӑр та калаҫӑва хутшӑнӑр. Малайзие е малайла калаҫакан ытти ҫӗршыва кайса килӗр.