Тутарла Шведла Куҫар

Тутар чӗлхи-Раҫҫей Федерацийӗн составне кӗрекен Тутарстан Республикинче калаҫакан чӗлхе. Ку тӗрӗк чӗлхи, тӗрӗк, узбек тата казах чӗлхипе хурӑнташлӑ тӗрӗк чӗлхи. Ун ҫинче Азербайджан, Украинӑпа Казахстанри хӑш-пӗр чаҫсенче те калаҫаҫҫӗ. Тутар чӗлхи Тутарстанри официаллӑ чӗлхе шутланать тата вӗренӳ тата патшалӑх управленийӗн сферинче усӑ курать.

Раҫҫей империне анлӑлатса тутарстан составне кӗнӗ шкулсенче, районсенче вӗренмелли тутар чӗлхи обязательно пулса тӑчӗ. Ҫакӑ кулленхи пурнӑҫра унпа усӑ курассине чакарма пулӑшнӑ, анчах 1990-мӗш ҫулсенче чӗлхе ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑрассине тӳссе ирттернӗ, мӗншӗн тесен унпа усӑ курассине хавхалантарас тӗлӗшпе вӑй хунӑ.

Куҫару патне ҫитсен документсене тутарла куҫарма пултаракан темиҫе вариант пур. Тутар чӗлхине куҫармалли чи сарӑлнӑ меслет-тутар чӗлхинчен профессиллӗ тӑлмача тара тытасси. Ҫак пахалӑха вӗсем чӗлхе нюансӗсемпе паллашаҫҫӗ. Професси тӑлмачӗсем юридически, медицина тата финанс куҫарӑвӗ евӗр уйрӑм облаҫсенче опытлӑ, ҫавӑнпа та вӗсем тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерме пултараҫҫӗ.

Тепӗр вариант-автоматизациленӗ куҫару программипе усӑ курасси. Ҫак программӑсене чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем пулманнисене документсене хӑвӑрт та тӗп-тӗрӗс куҫарма пулӑшмалла. Вӗсем алгоритмӑпа пӗр чӗлхерен теприн ҫине ҫын хутшӑнмасӑр усӑ кураҫҫӗ. Анчах ку программӑсем документа тӗрӗсленӗ пек тӗрӗс мар пулма пултараҫҫӗ.

Ҫавӑн пекех онлайн-куҫару службисем те пур, вӗсем акӑлчанларан тутарла тӗрӗс куҫарма пултараҫҫӗ. Ҫак пулӑшусем час-часах чи йӳнӗ вариант пулса тӑраҫҫӗ, анчах вӗсем професси тӑлмачӗн пулӑшӑвӗн пахалӑхне те шантарма пултараймаҫҫӗ. Тутарла хӑвӑрт та хаклах мар йышӑну шыратӑр пулсан, ку лайӑх вариант пулма пултарать. Анчах эсир авторитетлӑ сервиспа тӗп-тӗрӗс усӑ курнине ӗненни кирлӗ.

Тутар чӗлхине куҫарма эсир мӗнле маршрут суйласа илнине пӑхмасӑрах малашлӑхри вӑй-хӑватран хӑтӑлас тесен тӗп-тӗрӗс тивӗҫтермелле. Професси куҫарӑвӗ, яланхи пекех, ҫак тӗллеве пурнӑҫламалли чи лайӑх меслет шутланать, анчах тӑкаксене пула онлайн-куҫару е компьютер программисем пулӑшма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче тутарла калаҫаҫҫӗ?

Тутарла ытларах Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ, унта ӑна йӑтса ҫӳрекенсем 6 миллион ытла ҫын шутланать. Унта Азербайджан, Казахстан, Кыргызстан, Турци тата Туркменистан йышши ытти ҫӗршывсенче те калаҫаҫҫӗ.

Тутар чӗлхин историйӗ мӗнле?

Тутар чӗлхи, хусан тутарӗ пекех паллӑ тутар чӗлхи, кипчак ушкӑнӗн тӗрӗк чӗлхи пулса тӑрать, ун ҫинче ытларах Тутарстан Республикинче, Раҫҫей Федерацийӗн регионӗнче калаҫаҫҫӗ. Унпа раҫҫейӗн ытти пайӗсенче, Узбекистанра тата Казахстанра та калаҫаҫҫӗ. Атӑлҫи пӑлхарсем ислам йышӑнса хальхи тутарсем пулса тӑрсан, тутар чӗлхин историйӗ 10 ӗмӗре ҫитет. Ылтӑн Орда тапхӑрӗнче (13-15 ҫ.) тутарсем монголсен пуҫ пулса тӑнӑ, тутар чӗлхи монголсемпе перси чӗлхисен вӑйлӑ витӗмне сӑнаса пӑхма пуҫланӑ. Вӑл тӗрӗк чӗлхин ытти диалекчӗсемпе, ҫавӑн пекех арабсемпе перси заемствийӗсемпе ҫыхӑннӑ контакт пирки чӗлхе ӗмӗр-ӗмӗрех пысӑк улшӑнусем тӳснӗ. Ҫавна пула вӑл хӑйӗн ҫывӑх тӑванӗсенчен уйрӑм чӗлхе пулса тӑнӑ, регионти нумай диалектсем тухнӑ. Тутарла ҫырнӑ пӗрремӗш кӗнеке 1584 ҫулта "Дивань-и Люгати-т-тӗрӗк"ятлӑ пичетленсе тухнӑ. 19 ӗмӗртен пуҫласа тутар чӗлхи Раҫҫей империне, Унтан Совет Союзне йышӑннӑ. Вӑл тутарстанра совет саманинче официаллӑ статус илнӗ, анчах сталинла тапхӑрта пусӑрӑнчӑкпа тӗл пулнӑ. 1989 ҫулта тутар алфавитне кириллицӑран латиницӑна куҫарнӑ, 1998 ҫулта Тутарстан Республики тутар чӗлхине официаллӑ тесе пӗлтернӗ. Паян ку чӗлхепе унчченхи пекех раҫҫейре, ытларах тутар общинин 8 миллион ытла ҫын калаҫать.

Тутар чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Габдулла Тукай (1850-1913): узбек, вырӑс тата тутарла ҫырнӑ тутар поэчӗ тата драматург тутар чӗлхипе литературине популяризацилес ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
2. Мирказизи аляскри (17 ӗмӗр): тутар ҫыравҫи, тутар чӗлхин чаплӑ грамматикине ҫырнӑскер, ӑна поэзи ҫырӑвӗн хӑйне евӗрлӗ стильне туса хатӗрлеме хушса ҫырнӑскер.
3. Асканави текахира (1885-1951): тутар ученӑйӗпе лингвист, тутар чӗлхин тӗпчевӗсем унӑн аталанӑвӗшӗн татӑклӑ пӗлтерӗшлӗ пулнӑ.
4. Машмедьяр Зарнакаев (19 ӗмӗр): Тутар писателӗ тата поэт, хальхи тутар словарӗ ҫырнӑскер, тутар чӗлхине стандартизацилеме пулӑшнӑскер.
5. Илдар Файзи (1926-2007): тутар писателӗпе журналист, тутарла вун-вун калавсемпе кӗнекесем ҫырнӑскер тата тутар литература чӗлхине чӗртес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑскер.

Тутар чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Тутар чӗлхи тытӑмӗ иерархинична, типлӑ агглютинативлӑ морфологи. Вӑл тӑватӑ падежран (менельник, ашшӗ-амӑшӗ, эрехпе локативлӑ) тата виҫӗ ӑруран (арҫын, хӗрарӑм тата вӑтам йӑхран) тӑрать. Глаголсем сӑн-питпе, хисеппе, кӑмӑл туртӑмӗпе пӗрлешеҫҫӗ, чӗрчунсем вара падеж тӑрӑх, йӑхпа хисеп тӑрӑх тайӑлаҫҫӗ. Чӗлхере посологсемпе пайсен кӑткӑс системи пур, ҫав система анспектсене, направление тата модаллӑха пӗлтерме пултарать.

Тутар чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пахалӑхлӑ материалпа усӑ курма май пуррине ӗненӗр – Интернетра тата кӗнеке магазинӗсенче тутар чӗлхине вӗренмелли питӗ лайӑх ресурссем пур, ҫавӑнпа та чи пахалӑхлӑ материалпа усӑ курма май пуррине ӗненӗр.
2. Алфавитпа паллашӑр – тутар чӗлхине кириллица ҫырнӑ, ҫавӑнпа та чӗлхене вӗрениччен эсир уйрӑм алфавитпа паллашнине ӗненӗр.
3. Произведение тата ударенисене вӗренӗр – тутар чӗлхинче уҫӑ сасӑсемпе ударенисене улӑштармалли кӑткӑс системӑпа усӑ кураҫҫӗ, ҫавӑнпа та хӑвӑр сӑмахӑра практикацилӗр, ударлӑ тата пусӑмсӑр уҫӑ сасӑсем хушшинчи уйрӑмлӑха уйӑрса илме вӗренӗр.
4. Грамматика правилисемпе тата структурипе паллашӑр – базӑри грамматикӑпа предложени тытӑмӗсене Лайӑх ӑнланни кирек мӗнле чӗлхене те алла илесси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне тӗп вырӑн йышӑнать.
5. Итлӗр, пӑхӑр та вулӑр – Итлени, пӑхса тухни, тутарла вулани сире чӗлхе янӑранине хӑнӑхма, ҫавӑн пекех словарь запасӗпе тата сӑмахсемпе ӗҫре усӑ курма пулӑшать.
6. Калаҫусем ирттерӗр – Тутарла калаҫакан Такампа Тӑтӑшах калаҫатӑр, - кирек мӗнле чӗлхене те вӗрентме чи лайӑх меслет. Малтан вӑраххӑн та ӑнланмалла калама тӑрӑшӑр, йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр.

Шведла тӗп-тӗрӗс куҫарас кӑмӑл нихҫан та ҫакӑн пек ҫивӗч пулман. Нумай нациллӗ бизнесран пуҫласа патшалӑх учрежденийӗсем таран ҫӗршыв чӗлхипе культура ӑнланӑвӗ пысӑклансах пырать. Швеци тӗнчери бизнеспа политикӑра пысӑк вӑйӑ пулса тӑнӑран швед чӗлхинчен куҫарнӑ куҫарусем ӑна ытларах та ытларах кирлӗ пулаҫҫӗ.

Шведла-германи чӗлхи, дани, норвеж тата исланди чӗлхисем пек скандинавла чӗлхесемпе нумай ҫыхӑнса тӑраканскер. Вӑл Ҫавӑн пекех Скандинавире, финсемпе акӑлчан чӗлхисем хыҫҫӑн сарӑлнӑ чӗлхесенчен пӗри. Шведсен чӗлхи Швецин, ҫавӑн пекех Финляндин Тата Аланд утравӗсен официаллӑ чӗлхи пулса тӑрать. Скандинав регион тулашӗнче Те Ун ҫинче Эстонири пысӑках мар халӑх калаҫать.

Документсене шведла акӑлчанла куҫарас текенсене швед чӗлхипе ҫӳрекен тӑлмача улӑштармаҫҫӗ. Швед чӗлхине тӑван чӗлхепе пӗлекен тӑлмач тӗрлӗ регионсенче тата ӳсӗмри ушкӑнсенче чӗлхене, унӑн нюансӗсемпе вариацийӗсене тарӑн ӑнланӗ. Акӑ мӗншӗн кирлӗ квалификациллӗ тата опытлӑ тӑлмача тупмалла.

Тӑлмача тара тытнӑ чухне вӑл ҫак ӗҫе пурнӑҫлама квалификациленнине тата сертификациленнине ӗненмелле. Куҫару службисен проектпа тӳлевсӗр сӗнӳ памалла тата хӑйсен веб-сайтӗнче хӑйсен квалификацине тата опытне кӑтартмалла. Эсир те профессионалпа ӗҫленине пӗлес тесе малтанхи клиентсенчен рекомендаци ыйтма пултаратӑр.

Ӗҫ шведла куҫарма тытӑнсан тӗп вырӑн йышӑнать. Ҫавӑн пекех сирӗн хӑвӑр куҫарса памалли документӑн конкретлӑ типӗпе ӗҫлекен опытлӑ ҫынна шырас пулать. Сӑмахран,сирӗн юридически документа куҫармалла пулсан, юридически терминологипе ӗҫлемелли тӑлмача шырамалла.

Шута илекен урӑх куҫару анспекчӗсем документ форматне тата проектӑн вӑхӑтлӑх рамкисене кӗртеҫҫӗ. Тӑлмачӑран кирек мӗнле пулсан та малтанах ыйтӑр: унӑн мӗнле те пулин уйрӑм кӑмӑл, сӑмахран, форматировани тума е чӗлхене ытларах хисеплеме хушакан требованисем пур-и?

Шведла куҫарас текенсемшӗн квалификациллӗ, опытлӑ тӑлмач тупмалла, вӑл результатсене тӗп-тӗрӗс тивӗҫтерме пултарать. Предприятин шанчӑклӑ тӑлмачи пулӑшнипе уйрӑм ҫынсем хӑйсен докуменчӗсене тӗп-тӗрӗс те профессилле куҫарасса шанма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче шведла калаҫаҫҫӗ?

Шведла ытларах Швецире тата Финляндин хӑш-пӗр пайӗсенче калаҫаҫҫӗ. Ун ҫинче Ҫавӑн пекех Эстонире, Латвире, Норвегире, Данире, Исландире Тата Германин хӑш-пӗр пайӗсенче, ҫавӑн пекех Ҫурҫӗр Америкӑра, Австралинче тата тӗнчери ытти пайсенче шведсен диаспорӗн общинисенче калаҫаҫҫӗ.

Швед чӗлхин историйӗ мӗнле?

Швед чӗлхи пуян та тӗрлӗ историллӗ. Швед чӗлхи ҫинчен чи ир ҫырса пынисем 8 ӗмӗре кӗреҫҫӗ, ун чухне вӗсене хӗвелтухӑҫ Швеципе Балтика регионӗнчи швед чӗлхеллӗ халӑх усӑ курнӑ. Ӗмӗр-ӗмӗрех швед чӗлхи авалхи кандинав, пӗтӗмӗшле германи чӗлхинчен викингов эволюциленӗ. Швед чӗлхипе асӑнни 12 ӗмӗре кӗрет, ун чухне старошведский юридически кодекссемпе тата тӗн тексчӗсен куҫарӑвӗсенче усӑ курнӑ. 16-мӗш ӗмӗрте шведсен официаллӑ чӗлхи Швеципе Финляндин официаллӑ чӗлхи пулса Тӑнӑ та Скандинав ҫурутравӗ ҫинче, риксвенск е шведсен стандартлӑ чӗлхипе паллӑ пулса, анлӑ сарӑлнӑ. 18 ӗмӗр тӗлне вӑл Ҫурҫӗр Европӑри лингва франк пек сарӑлнӑ, ҫавӑн пекех литературӑра, уйрӑмах юрату романӗсенче тата поэзисенче усӑ курнӑ. Паян шведла Швецире, Финляндире тата Аланд утравӗсенче 10 миллиона яхӑн ҫын калаҫать. Ку та европӑри союзӑн официаллӑ чӗлхисенчен пӗри.

Швед чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Густав Васа (1496-1560) – хальхи Швецие Никӗслекен Анлӑ паллӑ ҫын, вӑл правительствӑн официаллӑ чӗлхисенчен пӗри пулса швед чӗлхине хута янӑшӑн тата халӑх хушшинче ҫак чӗлхепе усӑ курассишӗн яваплӑ пулнӑ.
2. Эрик XIV (1533-1577) – Вӑл шведсен грамматикипе синтаксисне стандартизациленӗ, шведсен хӑйне евӗрлӗ литературине аталантарма пулӑшнӑ, швецире хутла пӗлӳ сарма пулӑшнӑ.
3. III Юхан (1568-1625) – Швед чӗлхи швеци официаллӑ чӗлхипе пулнӑшӑн, ҫавӑн пекех шведсен шкулӗсен вӗренӳ программинче унӑн вырӑнне ҫирӗплетсе лартнӑшӑн Чылай ответлӑ Пулнӑ.
4. Карл Линней (1707-1778) - ӳсентӑрансемпе чӗрчунсене классификацилемелли системӑна туса хатӗрленӗ, вӑл Линней тытӑмӗн никӗсне хывнӑ, Вӑл Паян кунчченех анлӑн усӑ курать. Ун ҫумне тата шведла нумай-нумай чаплӑ сӑмахсем хушса ҫыраҫҫӗ.
5. Август Стриндберг (1849-1912) - паллӑ автор, вӑл хальхи швед литературин пионерӗсенчен пӗри пулнӑ, шведсен архаикӑлла сӑмахӗсемпе ҫаврӑнӑшӗсене ансат чӗлхе майлӑ кӗскетес тӗлӗшпе ӗҫленӗ.

Швед чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Швед чӗлхи - индоевропӑри чӗлхе ҫемйине кӗрекен ҫурҫӗр германи чӗлхи. Вӑл норвегипе дани чӗлхисемпе тачӑ ҫыхӑннӑ, акӑлчан чӗлхипе тата нимӗҫ чӗлхипе тата ытларах ҫыхӑннӑ. Чӗлхе тытӑмӗ субъект-глагол-объект сӑмахӗсен йӗркипе никӗсленнӗ, унта икӗ йӑх (вӑтам тата нациллӗ) тата пурлӑх (менельник, ашшӗ-амӑшӗ тата сӗнӳ) пур. Швед чӗлхи Те V2-мӗш сӑмахсен йӗркипе усӑ курать, ку глагол тӗп предложенире яланах иккӗмӗш позицие тухнине пӗлтерет.

Швед чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Шведла лайӑх словарь тата калаҫу илӗр. Швед чӗлхипе лексикӑпа тата обществӑпа усӑ куракан сӑмахсемпе паллашни чӗлхене вӗренессине ҫӑмӑллатать.
2. Шведсен музыкине итлӗр те шведсен фильмӗсене пӑхӑр. Ҫакӑ аудиторин тата калаҫӑвӑн хӑнӑхӑвӗсене лайӑхлатма пулӑшӗ.
3. Пуҫлакансем валли швед чӗлхин курсне вӗренӗр. Опытлӑ преподаватель вӗрентни сире чӗлхине тӗрӗс вӗрентме, ҫавӑн пекех чӗлхе носителӗсемпе усӑ курма май парать.
4. Duolingo Е Babbel пек онлайн-ресурспа усӑ курӑр. Ҫак сайтсем калаҫура, ҫырура тата аудиторире швед чӗлхипе усӑ курма пултаракан интереслӗ уроксене сӗнеҫҫӗ.
5. Кампа та пулин усӑ курма май пуррине тупӑр. Шведла хӑйӗн тусӗпе е ун ҫинче калаҫакан ҫемье членӗпе калаҫӑр, е сире практикацилеме пулӑшакан онлайн чӗлхе йӑтса ҫӳрекен ҫынна тупӑр.
6. Швецие Кайса Килӗр. Швецие кайса чӗлхене вӗренӗр. Ҫакӑ сире хӑвӑр мӗн вӗреннине активлӑн усӑ курма тата вырӑнти диалектпа тата акцентсемпе паллашма май парать.