Малагаси Тутарла Куҫар

Малагаси - малайпа полинези чӗлхи, хаклав тӑрӑх, 17 миллион ҫын калаҫать, унпа ытларах африка ҫӗршывӗнче Мадагаскар калаҫаҫҫӗ. Ҫавна пула юлашки ҫулсенче малагас чӗлхинчен куҫарас енӗпе пахалӑхлӑ ӗҫлесси ӳснӗ.

Малагасирен акӑлчанла документсемпе ытти материалсене куҫарасси е пачах урӑхла, чӗлхе нюансӗсене пула йывӑр пулма пултарать. Ку задача пӗлӳ шайне ӳстерме хушать пулин те, сирӗн нуша валли малагас чӗлхи ҫине куҫармалли чи лайӑх пулӑшусене тупма пулӑшакан темиҫе канаш пур.

Малагасири тӑлмача шыранӑ чухне чи малтан унӑн опычӗ. Идеалра икӗ чӗлхене те ирӗклӗн пӗлекен ҫынна ҫеҫ мар, тӗрлӗ отрасльсенче, юридически, медицина, финанс е техникӑлла отрасльсенче куҫарас опыт та пур ҫынна суйласа илни лайӑхрах. Опытлӑ тӑлмач малагас чӗлхин динамикипе пултарулӑхне куҫару чӗлхипе тӗп-тӗрӗс каласа пама пултарать.

Малагасие куҫармалли пулӑшу ӗҫӗсен суйлавӗнче шута илекен тепӗр пӗлтерӗшлӗ фактор вӑл-хаклӑх. Хӑш чухне малагас чӗлхинчен хаклӑ тӑлмача тупма йывӑр пулать; ҫапах та сире банка юхӑнтармасӑр ӗҫе пурнӑҫлама пулӑшакан паллӑ решенисем пур. Тӗслӗхрен, куҫару пулӑшу ӗҫӗсен поставщикӗсенчен нумайӑшӗ пысӑк заказсем панӑ чухне пулӑшу пакечӗсем сӗнеҫҫӗ. Унсӑр пуҫне автоматла куҫару службин уссине суйласа илни те вӑхӑта тата укҫана питӗ лайӑх перекетлеме пултарать.

Юлашкинчен, куҫару службине суйланӑ чухне вӗсен ӗҫӗсем тӗрӗс пулни ҫине ҫаврӑнса пӑхни кирлӗ. Тӑлмачӑ мӗн тери опытлӑ пулин те, куҫару пуҫламӑш чӗлхе содержанине тӗрӗс палӑртмасть пулсан, вӑл палӑртнӑ тӑрӑх усӑллӑ пулмӗ. Куҫару пахалӑхне гарантилес тесен ӑнӑҫлӑ проектсен историйӗпе тата лайӑх чӗнсе илӳсемпе тавар тӑратакана шырама сӗнеҫҫӗ.

Пӗтӗмӗшпе илсен, малагасийскинчен куҫарас енӗпе юрӑхлӑ пулӑшу ӗҫӗсем шырасси ансат задача пулма пултарать; анчах ҫӳлерех илсе килнӗ канашсемпе усӑ курни ҫак процесса ансатлатма пултарать. Тӗрӗс тӑлмач пулӑшнипе эсир хӑвӑр документсене тӗрӗс те тӗрӗс куҫарасса шанма пултаратӑр.

Хӑш ҫӗршывсенче малагас чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Малагас Чӗлхипе Мадагаскарпа, Коморски утравсемпе Тата Майоттӑпа калаҫаҫҫӗ.

Малагас чӗлхин историйӗ мӗнле?

Малагас чӗлхи-австроези чӗлхи, мадагаскарпа Коморски утравсем ҫинче калаҫакан чӗлхе, малайпа полинези чӗлхисене пырса тивет. Вӑл пирӗн эрӑри 1000 ҫулхи тухӑҫри малайпа полинези чӗлхисенчен европа поселенийӗсем килнӗ хыҫҫӑн араб, француз тата акӑлчан чӗлхисене пула уйрӑлнӑ тесе шутлаҫҫӗ. Чи малтанхи паллӑ ҫырӑва 6 ӗмӗрти чул ҫине Антананарива стенисем ҫине тупнӑ та 12 ӗмӗрти "Протокапо Мерини" тесе асӑннӑ. 18 ӗмӗр хушшинче малагаси чӗлхипе ҫырма пикеннӗҫемӗн пикеннӗ. Чӗлхене 19 ӗмӗрте Райнилайаривонипе Андриамандисоариво ертсе пынипе кодификациленӗ. Иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи вӑхӑтӗнче малагас чӗлхине Чие режимӗпе чарнӑ, анчах каярахпа, 1959 ҫулта, Маврик, Сейшель утравӗсем тата Мадагаскар Францирен никама пӑхӑнманлӑх илсен, официаллӑ майпа йышӑннӑ.

Малагас чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Жан Эремберт Рандрианарианана "малагаси литературин ашшӗ" тесе ят панӑ, ӑна час-часах малагас чӗлхине ҫӗнетме хушса ҫыраҫҫӗ. Вӑл ку чӗлхепе малтанхи темиҫе кӗнеке ҫырчӗ, вӗренӳре тата ытти официаллӑ контекссенче унпа усӑ курнӑшӑн сӑмах тухса каларӗ.
2. Виленес Рахариланто писатель тата поэтес пулнӑ, вӑл хальхи малагасири литературӑн чи пӗлтерӗшлӗ фигурисенчен пӗри шутланнӑ. Вӑл вӗренӳре малагас чӗлхипе усӑ курассин пӗрремӗш енӗсенчен пӗри пулнӑ, ҫак чӗлхене сарма темиҫе кӗнеке ҫырнӑ.
3. Раминиина Андриамандимби Соавинариво лингвист, ҫутта кӑларакан тата вӗрентекен пулнӑ, малагасири пӗрремӗш грамматика кӗнекине ҫырнӑ.
4. Виктор Разафимахатра паллӑ лингвист тата профессор пулнӑ, вӑл грамматикӑпа тата малагас чӗлхипе усӑ курасси ҫинчен нумай кӗнеке ҫырнӑ.
5. Мариус Этьен антананарив Университетӗнче малагас чӗлхин профессорӗ пулнӑ, вӑл ҫав чӗлхепе унӑн историйӗ ҫинчен темиҫе кӗнеке ҫырнӑ.

Малагас чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Малагаси чӗлхи-австронези ҫемйин малайпа полинези турачӗсен чӗлхи. Ун ҫинче Мадагаскар утравӗпе ҫывӑхри утравсем ҫинче 25 миллиона яхӑн ҫын калаҫаҫҫӗ.
Малагас чӗлхи коллективлӑ морфологи пур, ку вӑл предложенири грамматика функцине кура сӑмахсем хӑйсен формине улӑштарма пултарнине пӗлтерет. Чӗлхе ҫичӗ тӗп уҫӑ сасӑллӑ тата вунтӑватӑ хупӑ сасӑллӑ, ҫавӑн пекех аффикссемпе редупликацисенчен тӑрать. Унӑн синтаксисӗ–глагол–объект (SVO) йӗркипе килӗшет,вӑл австронезири ытти нумай чӗлхесемшӗн пӗр пек.

Малагас чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Малагасири культурӑна тиенӗр: кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли чи лайӑх меслет - вӑл хӑй шутланакан культурӑпа паллашасси. Мадагаскара ҫитсе курма е малагас халӑхӗпе регионсене кайса вӗсен культурипе чӗлхи ҫинчен пӗлмешкӗн май шырӑр.
2. Малагас чӗлхипе материалсене инвестици хывӑр: сахалагас чӗлхине вӗренме пулӑшакан ресурссем нумай. Учебниксене, курссене тата аудиовизаци материалӗсене инвестици хывӑр.
3. Чӗлхепе улӑштармалли репетитор е партнер тупӑр: чӗлхе йӑтса ҫӳрекен хаклӑ ресурс пулма пултарать, вӑл сире хӑйӗн чӗлхе хӑнӑхӑвӗсене лайӑхлатма пулӑшать. Чӗлхепе улӑштарас енӗпе опытлӑ репетитор е партнер тупӑр, вӑл сире хӑвӑр калавӑра лайӑхлатма тата ҫӗнӗ словарь запасӗпе паллаштарма пулӑшӗ.
4. Час - часах калаҫӑр, практикӑра усӑ курӑр: кирек мӗнле чӗлхене те вӗрентмелли чи лайӑх меслет вӑл-ун ӑшне кӗрсе ларасси тата калаҫура мӗн май килнӗ таран ытларах усӑ курасси. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе усӑ курма е чӗлхе клубӗсене е занятисене ҫырӑнма май тупма тӑрӑшӑр.
5. Пултарулӑх мелне кӑтартӑр: пултарулӑх вӑй-хӑвачӗпе усӑ курӑр, сире малагассие вӗренме пулӑшакан хаваслӑ та интереслӗ занятисем шухӑшласа кӑларӑр. Сӑмахран, эсир ҫӗнӗ сӑмахсене вӗренме, чӗлхене хӑнӑхас тесе малагаси фильмӗсемпе телешоу курма, е хӑвӑр историсене е малагасири рэп-юрӑсене тума пулӑшакан карточкӑсем тума пултарнӑ пулӑттӑр.

Тутар чӗлхи-Раҫҫей Федерацийӗн составне кӗрекен Тутарстан Республикинче калаҫакан чӗлхе. Ку тӗрӗк чӗлхи, тӗрӗк, узбек тата казах чӗлхипе хурӑнташлӑ тӗрӗк чӗлхи. Ун ҫинче Азербайджан, Украинӑпа Казахстанри хӑш-пӗр чаҫсенче те калаҫаҫҫӗ. Тутар чӗлхи Тутарстанри официаллӑ чӗлхе шутланать тата вӗренӳ тата патшалӑх управленийӗн сферинче усӑ курать.

Раҫҫей империне анлӑлатса тутарстан составне кӗнӗ шкулсенче, районсенче вӗренмелли тутар чӗлхи обязательно пулса тӑчӗ. Ҫакӑ кулленхи пурнӑҫра унпа усӑ курассине чакарма пулӑшнӑ, анчах 1990-мӗш ҫулсенче чӗлхе ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑрассине тӳссе ирттернӗ, мӗншӗн тесен унпа усӑ курассине хавхалантарас тӗлӗшпе вӑй хунӑ.

Куҫару патне ҫитсен документсене тутарла куҫарма пултаракан темиҫе вариант пур. Тутар чӗлхине куҫармалли чи сарӑлнӑ меслет-тутар чӗлхинчен профессиллӗ тӑлмача тара тытасси. Ҫак пахалӑха вӗсем чӗлхе нюансӗсемпе паллашаҫҫӗ. Професси тӑлмачӗсем юридически, медицина тата финанс куҫарӑвӗ евӗр уйрӑм облаҫсенче опытлӑ, ҫавӑнпа та вӗсем тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерме пултараҫҫӗ.

Тепӗр вариант-автоматизациленӗ куҫару программипе усӑ курасси. Ҫак программӑсене чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем пулманнисене документсене хӑвӑрт та тӗп-тӗрӗс куҫарма пулӑшмалла. Вӗсем алгоритмӑпа пӗр чӗлхерен теприн ҫине ҫын хутшӑнмасӑр усӑ кураҫҫӗ. Анчах ку программӑсем документа тӗрӗсленӗ пек тӗрӗс мар пулма пултараҫҫӗ.

Ҫавӑн пекех онлайн-куҫару службисем те пур, вӗсем акӑлчанларан тутарла тӗрӗс куҫарма пултараҫҫӗ. Ҫак пулӑшусем час-часах чи йӳнӗ вариант пулса тӑраҫҫӗ, анчах вӗсем професси тӑлмачӗн пулӑшӑвӗн пахалӑхне те шантарма пултараймаҫҫӗ. Тутарла хӑвӑрт та хаклах мар йышӑну шыратӑр пулсан, ку лайӑх вариант пулма пултарать. Анчах эсир авторитетлӑ сервиспа тӗп-тӗрӗс усӑ курнине ӗненни кирлӗ.

Тутар чӗлхине куҫарма эсир мӗнле маршрут суйласа илнине пӑхмасӑрах малашлӑхри вӑй-хӑватран хӑтӑлас тесен тӗп-тӗрӗс тивӗҫтермелле. Професси куҫарӑвӗ, яланхи пекех, ҫак тӗллеве пурнӑҫламалли чи лайӑх меслет шутланать, анчах тӑкаксене пула онлайн-куҫару е компьютер программисем пулӑшма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче тутарла калаҫаҫҫӗ?

Тутарла ытларах Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ, унта ӑна йӑтса ҫӳрекенсем 6 миллион ытла ҫын шутланать. Унта Азербайджан, Казахстан, Кыргызстан, Турци тата Туркменистан йышши ытти ҫӗршывсенче те калаҫаҫҫӗ.

Тутар чӗлхин историйӗ мӗнле?

Тутар чӗлхи, хусан тутарӗ пекех паллӑ тутар чӗлхи, кипчак ушкӑнӗн тӗрӗк чӗлхи пулса тӑрать, ун ҫинче ытларах Тутарстан Республикинче, Раҫҫей Федерацийӗн регионӗнче калаҫаҫҫӗ. Унпа раҫҫейӗн ытти пайӗсенче, Узбекистанра тата Казахстанра та калаҫаҫҫӗ. Атӑлҫи пӑлхарсем ислам йышӑнса хальхи тутарсем пулса тӑрсан, тутар чӗлхин историйӗ 10 ӗмӗре ҫитет. Ылтӑн Орда тапхӑрӗнче (13-15 ҫ.) тутарсем монголсен пуҫ пулса тӑнӑ, тутар чӗлхи монголсемпе перси чӗлхисен вӑйлӑ витӗмне сӑнаса пӑхма пуҫланӑ. Вӑл тӗрӗк чӗлхин ытти диалекчӗсемпе, ҫавӑн пекех арабсемпе перси заемствийӗсемпе ҫыхӑннӑ контакт пирки чӗлхе ӗмӗр-ӗмӗрех пысӑк улшӑнусем тӳснӗ. Ҫавна пула вӑл хӑйӗн ҫывӑх тӑванӗсенчен уйрӑм чӗлхе пулса тӑнӑ, регионти нумай диалектсем тухнӑ. Тутарла ҫырнӑ пӗрремӗш кӗнеке 1584 ҫулта "Дивань-и Люгати-т-тӗрӗк"ятлӑ пичетленсе тухнӑ. 19 ӗмӗртен пуҫласа тутар чӗлхи Раҫҫей империне, Унтан Совет Союзне йышӑннӑ. Вӑл тутарстанра совет саманинче официаллӑ статус илнӗ, анчах сталинла тапхӑрта пусӑрӑнчӑкпа тӗл пулнӑ. 1989 ҫулта тутар алфавитне кириллицӑран латиницӑна куҫарнӑ, 1998 ҫулта Тутарстан Республики тутар чӗлхине официаллӑ тесе пӗлтернӗ. Паян ку чӗлхепе унчченхи пекех раҫҫейре, ытларах тутар общинин 8 миллион ытла ҫын калаҫать.

Тутар чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Габдулла Тукай (1850-1913): узбек, вырӑс тата тутарла ҫырнӑ тутар поэчӗ тата драматург тутар чӗлхипе литературине популяризацилес ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
2. Мирказизи аляскри (17 ӗмӗр): тутар ҫыравҫи, тутар чӗлхин чаплӑ грамматикине ҫырнӑскер, ӑна поэзи ҫырӑвӗн хӑйне евӗрлӗ стильне туса хатӗрлеме хушса ҫырнӑскер.
3. Асканави текахира (1885-1951): тутар ученӑйӗпе лингвист, тутар чӗлхин тӗпчевӗсем унӑн аталанӑвӗшӗн татӑклӑ пӗлтерӗшлӗ пулнӑ.
4. Машмедьяр Зарнакаев (19 ӗмӗр): Тутар писателӗ тата поэт, хальхи тутар словарӗ ҫырнӑскер, тутар чӗлхине стандартизацилеме пулӑшнӑскер.
5. Илдар Файзи (1926-2007): тутар писателӗпе журналист, тутарла вун-вун калавсемпе кӗнекесем ҫырнӑскер тата тутар литература чӗлхине чӗртес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑскер.

Тутар чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Тутар чӗлхи тытӑмӗ иерархинична, типлӑ агглютинативлӑ морфологи. Вӑл тӑватӑ падежран (менельник, ашшӗ-амӑшӗ, эрехпе локативлӑ) тата виҫӗ ӑруран (арҫын, хӗрарӑм тата вӑтам йӑхран) тӑрать. Глаголсем сӑн-питпе, хисеппе, кӑмӑл туртӑмӗпе пӗрлешеҫҫӗ, чӗрчунсем вара падеж тӑрӑх, йӑхпа хисеп тӑрӑх тайӑлаҫҫӗ. Чӗлхере посологсемпе пайсен кӑткӑс системи пур, ҫав система анспектсене, направление тата модаллӑха пӗлтерме пултарать.

Тутар чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пахалӑхлӑ материалпа усӑ курма май пуррине ӗненӗр – Интернетра тата кӗнеке магазинӗсенче тутар чӗлхине вӗренмелли питӗ лайӑх ресурссем пур, ҫавӑнпа та чи пахалӑхлӑ материалпа усӑ курма май пуррине ӗненӗр.
2. Алфавитпа паллашӑр – тутар чӗлхине кириллица ҫырнӑ, ҫавӑнпа та чӗлхене вӗрениччен эсир уйрӑм алфавитпа паллашнине ӗненӗр.
3. Произведение тата ударенисене вӗренӗр – тутар чӗлхинче уҫӑ сасӑсемпе ударенисене улӑштармалли кӑткӑс системӑпа усӑ кураҫҫӗ, ҫавӑнпа та хӑвӑр сӑмахӑра практикацилӗр, ударлӑ тата пусӑмсӑр уҫӑ сасӑсем хушшинчи уйрӑмлӑха уйӑрса илме вӗренӗр.
4. Грамматика правилисемпе тата структурипе паллашӑр – базӑри грамматикӑпа предложени тытӑмӗсене Лайӑх ӑнланни кирек мӗнле чӗлхене те алла илесси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне тӗп вырӑн йышӑнать.
5. Итлӗр, пӑхӑр та вулӑр – Итлени, пӑхса тухни, тутарла вулани сире чӗлхе янӑранине хӑнӑхма, ҫавӑн пекех словарь запасӗпе тата сӑмахсемпе ӗҫре усӑ курма пулӑшать.
6. Калаҫусем ирттерӗр – Тутарла калаҫакан Такампа Тӑтӑшах калаҫатӑр, - кирек мӗнле чӗлхене те вӗрентме чи лайӑх меслет. Малтан вӑраххӑн та ӑнланмалла калама тӑрӑшӑр, йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр.