Якутла Бенгали Куҫар

Якутски - Тӗрӗк чӗлхи, Унта Российӑн ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫӗнче ҫур миллион ытла ҫын калаҫать. Чӗлхе нумай пулмасть официаллӑ йышӑну илнӗ пирки якутскинчен куҫару пулӑшӑвӗпе ҫыхӑннӑ чылай ыйту пур. Ҫак статьяра эпир якутла куҫарнин пӗлтерӗшне тата унран та пӑхса тухӑпӑр, ҫавӑн пекех ҫак процеспа ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳтсе явӑпӑр.

Якут чӗлхипе Российӑра ҫеҫ мар, Монголи, Китай тата Казахстан пек ҫӗршывсенче те калаҫаҫҫӗ. Ҫакӑ тӗнчери лару-тӑру якутла, ҫавӑн пекех ҫӗршывра та куҫарас ӗҫре кирлӗ пулнине пӗлтерет. Якутла куҫарас тӗп тӗллевӗ-тӗп халӑхсен тата ытти интересленнӗ енсен пӗр-пӗринпе хутшӑнассине ҫӑмӑллатас тесе чӗлхе пробелисене туллин пурнӑҫласси. Куҫарусем те ҫавӑн пекех массӑллӑ информаци тата культура хатӗрӗсемпе ҫыхӑннӑ юридически документсем, дипломати килӗшӗвӗсем, вӗренӳ материалӗсем, материалсем тата ытти документсем валли кирлӗ.

Ӗҫ якут чӗлхипе унран та куҫарас тесен хӑш-пӗр паха проблемӑсене асра тытмалла. Пӗрремӗшӗнчен, произведени проблеми пур. Якут чӗлхинче калаҫакан регионти диалекта пӑхӑнса сӑмахсен каларӑшӗнче уйрӑмлӑх пур. Ҫапла вара куҫаруҫӑсен ҫак регионти вариацисемпе паллашмалла, тӗп-тӗрӗс тивӗҫтермелле. Тата тепӗр проблема пулса тӑрать: чылай сӑмахсем хӑйсем усӑ куракан контект тӑрӑх темиҫе пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ тӑлмачсене сӑмахӑн е пуплевӗн пӗлтерӗшне тӗрӗс палӑртма йывӑрлатать, ҫакӑ вара пушшех те кирлӗ ӗҫ тӑвать.

Якут чӗлхине тата унран куҫарнипе ҫыхӑннӑ йывӑрлӑхсене пӑхмасӑрах ҫак процесс пӗлтерӗшне йышӑнмалла. Якут чӗлхи хӑйӗн сӑмахне малалла тӑснӑ май якутла та, унран та куҫарусен пахалӑхне тата тӗрӗслӗхне пысӑкрах пахалӑхпа тивӗҫтересси пысӑк пӗлтерӗшлӗ пулса пырать. Культура хушшинчи ӑнӑҫлӑ диалогпа ҫыхӑнусене, уйрӑмах тӗп обществӑсен хушшинче, культура час-часах маргинализациленекен тӗп хутшӑнусене аталантарма пахалӑхлӑ куҫарусем пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче якутла калаҫаҫҫӗ?

Якутла российӑра, Китайра тата Монголире калаҫаҫҫӗ.

Якут чӗлхин историйӗ мӗнле?

Якут чӗлхи - тӗрӗк чӗлхи, вӑл каспи чӗлхин ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ чӗлхисен ушкӑнӗпе ҫыхӑнса тӑрать. Ун ҫинче Саха Республикинче 500 000 яхӑн ҫын, Пуринчен ытла Лена шывӗпе унӑн юпписен бассейнӗнче калаҫаҫҫӗ. Якут чӗлхи литература историйӗ пуян, вӑл 14 ӗмӗр варринчи пӗрремӗш ҫыру литературине тухать. Якут литератури Ҫывӑх Хӗвелтухӑҫӗнчен Тата Вӑтаҫӗр Азирен суфи поэчӗсен, ҫавӑн пекех император Российинчи вырӑс писателӗсемпе авторӗсен пултарулӑхне вӑйлӑ витӗм кӳнӗ. Якут чӗлхинчи чи малтанхи ҫырусенче тӗн тексчӗсем пулнӑ, Коранпа Зулайх ҫинчен калакан легендӑри сыпӑксен куҫарӑвӗсене те кӗртнӗ.
Якутла ҫырнӑ малтанхи хайлавсем 19 ӗмӗр вӗҫӗнче пичетленсе тухнӑ: якут халӑхӗн кулленхи пурнӑҫӗ ҫинчен калакан сӑвӑсем, калавсемпе романсем. Якут писателӗсем те хӑйсен произведенийӗсенче колониализмпа кӗрешни, ҫӗпӗрти йӑлана кӗнӗ культура пӗлтерӗшне тата регионти пусмӑрти халӑхсен йывӑр лару-тӑрӑвне тӗпчеме пуҫланӑ. 1920-1930 ҫулсенче Якут чӗлхи Юрий Чегерев, Анатолий Каюов, Геннадий Титов тата Иван Тазетдинов пек писательсем ертсе пыракан литература ренессансне тӳссе ирттернӗ. Ҫак тапхӑрта якутла кӑларнӑ кӗнекесен шучӗ ҫивӗччӗн ӳсрӗ, ҫавӑн пекех правительствӑпа административлӑ документсенче ҫак чӗлхепе усӑ курни те ӳсрӗ.
Паян якут чӗлхи хӑй йӑтса ҫӳрекенсем хушшинче ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑрасси пирки пӑшӑрханать, унта темиҫе ҫӗнӗ хаҫат-журнал пичетленсе тухать. Ҫавӑн пекех Раҫҫей тулашӗнче якут чӗлхине вӗренессипе кӑсӑкланать, мӗншӗн тесен темиҫе университет ку чӗлхепе курссем сӗнеҫҫӗ.

Якут чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Юрий Николаевич Винокуров-лингвист, историк тата филолог; 2. Степан Георгиевич Островский – якут поэчӗ, драматург, прозаик тата тӑлмачӑ; 3. Олег Михайлович Беляев – якут литературоведӗпе публицист; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова – якут фольклорисчӗ; 5. Кулине Чӑрӑш Павлова-лексикограф тата диалектологи тӗпчевҫи.

Якут чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Якут чӗлхи тӗрӗк чӗлхин ҫемйине тивет, вӑл ҫурҫӗрпе хӗвелтухӑҫ группӑн пӗр пайӗ пулса тӑрать. Ку агглютинативлӑ чӗлхе вӑл ҫӗнӗ пӗлтерӗшсемпе формӑсем тума пултаракан суффикссемпе усӑ курнине пӗлтерет. Якут чӗлхи пысӑк флексипе уйрӑлса тӑрать, ку вӑл сӑмахсем хӑйсен формине предложенире мӗнле усӑ курнине кура улӑштарнине пӗлтерет. Пурлӑх, местоименисем, паллӑ тата глаголсем вӗсен формине контекстран килет тесе палӑртма ыйтаҫҫӗ.

Якут чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Якут чӗлхи учебникӗн экземплярне е инструктор валли ертсе пымалли руководствӑна илӗр. Ҫак материалсенче илсе килнӗ уроксене туса хатӗрлени-чӗлхене лайӑхлатмалли чи лайӑх меслет.
2. Калаҫусемпе аудиторире практикӑра усӑ курӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли чи лайӑх меслет - ӑна май килнӗ таран ытларах практикацилемелле, ҫавӑнпа та хӑвӑрпа калаҫакан ҫынна тупма тӑрӑшӑр.
3. Якутла ҫырнӑ материала вуласа тухӑр. Ҫакӑ сире чӗлхе структурипе грамматикине ӑнланма пулӑшӗ.
4. Якутсен культурипе тата историйӗпе паллашӑр. Эсир ҫынсем ҫинчен тата вӗсен пурнӑҫӗ ҫинчен ытларах пӗлсен, ҫакӑ сире чӗлхене лайӑхрах ӑнланма пулӑшӗ.
5. Пӑхӑр та итлӗр якутски МИХӖСЕМ. Ҫак чӗлхепе усӑ курма пултаракан радиопрограммӑсемпе телешоусемсӗр пуҫне онлайн-ресурссем те нумай.
6. Якутие Кайса Килӗр. Регионта вӑхӑт ирттернӗ хыҫҫӑн эсир чӗлхене кӗрсе чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫма май илетӗр.

Бенгали-Инди субконтиненчӗ ҫинче миллионшар ҫын калаҫакан чӗлхе, вӑл Бангладеш наци чӗлхин пайӗ пулса тӑрать. Ку вӑл Индире чи паллӑ чӗлхесенчен пӗри тата бангладешӑн официаллӑ чӗлхи, вӑл ӑна бизнеспа тӗнчери ытти операцисене ертсе пыма кирлӗ чӗлхе тӑвать. Бенгаль чӗлхипе тата литературӑпа, пулӑшу ӗҫӗсемпе тата бенгали чӗлхеллӗ пӗрлӗхӗн продукчӗсемпе тухӑҫлӑ хутшӑнма документсемпе веб-сайтсене бенгаль чӗлхи ҫине куҫарни кирлӗ.

Документсемпе веб-сайтсене бенгаль чӗлхи ҫине куҫарас ӗҫ патне ҫитсен, пӗлтерӳ пӗлтерӗшне тӗп-тӗрӗс куҫарни кирлӗ, ӑна ӑнланма ҫӑмӑл пултӑр. Куҫару текстӑн чӑн-чӑн пӗлтерӗшне палӑрттӑр тесе, чӗлхе нюансӗсене уйрӑмах тимлӗх уйӑракан профессиллӗ тӑлмача тара тытма пулать. Куҫарусем те пахалӑха тӗрӗслеҫҫӗ тата май килнӗ таран лайӑх результата тивӗҫтерме редакциленеҫҫӗ.

Тен, акӑлчанла та, бенгали чӗлхисене те пӗлекен тӑлмача тупма йывӑр пулӗ. Анчах куҫару службисемпе каталогӗсем пулӑшнипе эсир чӗлхепе тата культурӑпа палланӑ профессиллӗ тӑлмача часах тупма пултаратӑр. Тӑлмача суйличчен вӗсен квалификацине, опытне тата портфолионе тӗрӗслемелле.

Бенгали ҫине куҫарнӑ чухне шута илмелли тепӗр пӗлтерӗшлӗ фактор локализаци пулса тӑрать. Тӗллевлӗ аудиторин культура контектне шута илекен контента локализацилеме палӑртать. Чӗлхе хисеплени, диалектсем, вырӑнти йӑласемпе идиомсем - ҫаксем пурте ӑнӑҫлӑ пулччӑр тесен шута илмелле.

Куҫару йӑнӑшӗсем пысӑк сиен кӳме пултараҫҫӗ. Ҫавӑнпа та бенгали куҫарӑвӗпе ҫыхӑннӑ ӗҫ сроксене пурнӑҫланине, хаксем тӗрӗс пулнине тата пӗтӗм процесс тӑршшӗнче пахалӑхӑн пысӑк стандартне пурнӑҫланине ӗненмелле. Куҫарнӑ документа тӗрӗс тӑлмач пулӑшнипе тата тӗплӗн тишкернипе эсир хӑвӑрӑн оригиналлӑ текст пӗлтерӗшне куҫару чӗлхипе тӗп-тӗрӗс панӑ тесе шанма пултаратӑр.

Мӗнле ҫӗршывсенче бенгаль чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Бенгаль чӗлхипе бангладешпа Индире калаҫаҫҫӗ. Ун ҫинче араб Эмирачӗсем, Сауд Аравийӗ, Сингапура, Пӗрлешӳллӗ Королевство тата Пӗрлешӳллӗ Штатсем Пӗрлешнӗ Налере те сахалтарах калаҫаҫҫӗ.

Бенгали чӗлхин историйӗ мӗнле?

Бенгаль чӗлхи вӑрӑм та пуян истори. Ку вӑл Бангладешӑн официаллӑ чӗлхи тата Индире анлӑ сарӑлнӑ иккӗмӗш чӗлхе. Вӑл индоевропӑри чӗлхесен индоарисен турачӗсемпе ҫыхӑннӑ, тухӑҫри индоарисен чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать. Вӑл пирӗн эрӑри 8-мӗш ӗмӗрте буддири ученӑйсем каланӑ практика форми пулса тӑнӑ тесе шутлаҫҫӗ.
Ҫавӑнтанпа вӑл эволюциленӗ, нумай сӑмахсене перси, араб, португали, голланди тата акӑлчан чӗлхисенчен илнӗ. 19-мӗш ӗмӗрте бенгальские Британи Индийӗн официаллӑ чӗлхи вырӑнне кӗртнӗ, ҫакӑ унӑн усӑ курассине тата аталанӑвне тата ытларах анлӑлатнӑ.
Паян бенгальский пӗр вӑхӑтрах литература та, калаҫу чӗлхи те пулса тӑрать. Унӑн Хӑйӗн сценарийӗ пур, ӑна Деванагари сценарийӗнче ҫырнӑ. Ку чӗлхепе те литературӑра, уйрӑмах поэзире тата прозӑра, ҫавӑн пекех юрӑсенче, пьесӑсенче, фильмсенче усӑ кураҫҫӗ.

Бенгаль чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Тагор Рабиндранат 2. Чатопадхай Банкӗ 3. Майкл Мадхусудан Датт 4. Кази Ислам Пиҫнӗ 5. Атин Бандиопадхай

Бенгал чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Бенгал чӗлхи индоари чӗлхисен ҫемйине тивет, ӑна бенгали шрифчӗ ҫырнӑ. Ку вӑл агглютинативлӑ та вӑйлӑ характерлӑ морфологипе синтаксика аналитики. Унӑн тытӑмӗ сасӑ системине, словобовани, синтаксис, морфологи, фонологи тата ытти нумай системӑна кӗртет. Чӗлхепе послогсемпе, послогсемпе, уйрӑм пайсемпе, чӗлхесемпе, паллӑ ячӗсемпе, глаголсемпе, предложенисене йӗркелеме пурлӑхпа местоименисемпе усӑ кураҫҫӗ. Что касается звуковой системы, то в нем используются как гласные a, á, i, i, u, u, e, o, так и согласные языка хинди, такие как k, kh, g, gh, ṅ, c, ch, j, jh, n,ṭ, thh, ḍ, ḍh, ṇ, t, th, d, dh, n, p, ph, b, bh, m, y, r, l, v, s, h и sh.

Бенгаль чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Тӗпрен пуҫлӑр: алфавита вӗренни - кирек мӗнле чӗлхене те вӗренмелли пӗрремӗш утӑм, бенгальский вара нимӗнпе те уйрӑлса тӑмасть. Бенгали алфавитӗпе тата тивӗҫлӗ произведенисемпе паллашӑр.
2. Чӗлхӗре тиенӗр: бенгаль чӗлхипе Куллен паллашни - ӑна вӗренмелли чи лайӑх меслетсенчен пӗри. Бенгали музыкине итлӗр, бенгали фильмӗсемпе телешоу ҫине пӑхӑр, ҫавӑн пекех онлайн бенгали чӗлхине йӑтса ҫӳрекенсемпе те хутшӑнӑр.
3. Калаҫура тата ҫырура практикӑра усӑ курӑр: калаҫура тата бенгали чӗлхипе ҫырнӑ ҫырура кашни кунах вӑхӑта ирттерӗр. Дискуссиллӗ ушкӑнсене е форумсене хутшӑнӑр, дневник ҫырӑвӗсене е бенгаль чӗлхипе блогра пост ҫырнине практикӑра тытӑр.
4. Курс витӗр тухӑр: бенгаль чӗлхипе занятисем Ҫӳрени-чӗлхене тӗрӗс вӗрентмелли питӗ лайӑх меслет. Эсир пӗлекен преподаватель патне кӗме пултаратӑр, сӗнӳсене тӗрӗс тума вӗренӗр.
5. Интернетпа усӑ курӑр: Интернетра сире бенгалие вӗренме пулӑшакан усӑллӑ ресурссем нумай тупма пултараҫҫӗ. Аудио-видеоуркӑсем сӗнекен сайтсем, грамматика урокӗсем, словарь запасӗн списокӗсем, викторинӑсем тата ытти те шырӑр.